به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان، افزایش سرعت زندگی و تلاش برای جانماندن از تحولات ریز و درشت روزمره در کنار افزایش جمعیت و تغییر علایق و سبک زندگی افراد، حوض، باغچه و ایوان حانه های ویلایی گذشته را تبدیل به ساختمان های چند طبقه و مجتمع های عریض و طویلی کرده است تا سقفی باشد برای خانواده های مختلف.

آسان شدن ارتباط افراد و به اشتراک گذاشتن انتخاب ها و تصمیم هایشان با یکدیگر در ساده ترین مسائل همچون خرید لباس و لوازم شخصی تا نظرسنجی در مورد انتخاب همسر و خانه و ماشین، همه نشان دهنده علاقه مردم به دانستن نظر دیگران در مورد نحوه زندگیشان است.

این علاقه به دانستن نظر در کنار حس برتری جویی نسبت به یکدیگر سبب گشته تا در بسیاری از مسائل اولویتمان از اصول اساسی و کلیدی به امور سطحی و بعضا کم اهمیت تغییر کند. اینکه خانه مان از دیگری بزرگتر باشد یا لوازم خانمان از برترین برندها و مطابق مدرن ترین اصول دکوراسیون داخلی انتخاب و چیده شود سبب ایجاد تکاپوی همیشگی در افراد برای انتخاب به روزترین و به اصطلاح روی مد ترین لوازم و فراموشی اصل مهم امنیت، تطابق فرهنگی و هویتی می گردد.

یکی از مصادیق مهم مقایسه افراد بایکدیگر به کارگیری تجملاتی ترین و به روزترین نمونه نماهای ساختمانی است. شاید گشت چند دقیقه ای در شهر و نظاره ساختمان های مختلف گواه این باشد که افراد در ساخت و طراحی نماهای ساختمانی به اصل اساسی تناسب اقلیمی وفرهنگی توجهی ندارند.

ساختمان های پر زرق و برق با نماهای تجملاتی و ستون های بلند و سرستون های عظیم رومی هیچ نشانی از فرهنگ ایرانی ندارند. زیبایی و چشمگیری این نماها امری غیرقابل انکار است اما باید توجه داشت که ساختمان های هر شهر و منطقه نماد هویت فرهنگی و دینی افراد آن منطقه است. علاوه بر این مهمتربن اصل اغلب فراموش شده در ساختمان های استان سمنان به کارگیری مصالح ساختمانی مناسب اقلیم و منطقه استان است.

استفاده از مصالحی همچون سنگ که برای استان سمنان انتخاب درستی نیست در کنار طراحی پر کار و شلوغ نشان از فراموشی فرهنگ ایرانی و منطقه ای است. فرهنگی که باید توسط معمار خلاق و آگاه در غالب طرح های متنوع به متقاضیان ارائه شود و افراد با آگاهی از شرایط اقلیمی و توجه به پیشینه تاریخی خود انتخاب درستی برای نماهای ساختمان که نشان از ذوق و سلیقه مالک آن است، داشته باشند.

قدرت سبک رومی با بی توجهی به معماری ایرانی

امین میرالهی کارشناس ارشد عمران سازه در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان، گفت: نمای هر ساختمان جزئی از فضای شهری است که طرح آن بر فضای عمومی تاثیر می گذارد. توجه به فرهنگ و تاریخ هر منطقه در طراحی و انتخاب مصالح امری ضروری است. نمای هر ساختمان با توجه به شرایط اقلیمی و محیطی، تبحر مهندس معمار در طراحی و سلیقه کارفرما را نشان می دهد.

میرالهی در خصوص نماهای تجملاتی و نامتعارف همچون سبک رومی و کلیسایی بیان کرد: در سال های اخیر شاهد گرایش مردم به طرح ها و نماهایی برگرفته از شیوه ساختمان سازی قرن۱۷ میلادی و به تقلید از سبک رومی بوده ایم. این شیوه طراحی و معماری قرابتی با هویت فرهنگی و دینی مردم استان سمنان نداشته است و سبب تغییر چهره شهر و انحراف ذهن نسل جوان از تاریخ و فرهنگ این منطقه شده است.

او گسترش دسترسی به ابزارهای تبلیغاتی و شبکه های اجتماعی را علل مهم تغییر سلیقه افراد جامعه در طراحی نماها دانست و افزود: بی توجهی به معماری ایرانی_ اسلامی در محیط آموزش عالی و سهولت در دسترسی به شبکه های اجتماعی موجب تغییر در سبک زندگی و تشویق افراد به تجمل گرایی شده است.

آجر بهترین انتخاب

کارشناس ارشد عمران و سازه تصریح کرد: استان سمنان جزء مناطق گرم و خشک کشور محسوب می گردد که این موضوع امری تعیین کننده در طراحی نماهای ساختمان از دیرباز تاکنون بوده است . وزش بادهای کویری از جنوب استان سمنان سبب شدت بخشیدن به گرمای تابستانی شده است که در گذشته برای کنترل آن از مصالحی همچون آجر، خشت و گل در ساختمان ها استفاده می گردید.

میرالهی استفاده از آجر و خشت را به دلیل ظرفیت حرارتی بالای آنها انتخابی خوب دانست و عنوان کرد: به جرات یکی از بهترین مصالح برای مناطق کویری آجر است زیرا همچون عایق حرارتی و برودتی عمل می کند. آجر معمولا به دو صورت تر (اتصال آجرها با دوغاب سیمان) و خشک (اتصال آجرها به وسیله تجهیزات فلزی مانند ریل) مورد استفاده قرار می گیرد. این مصالح با کنترل گرما همچون سپر، ساکنین و ساختمان را از گرمای طاقت فرسای کویری در امان نگه می دارد.

او راهکار تغییر سلیقه افراد از سبک های رومی را فرهنگ سازی دانست و افزود: قبل از منع مردم از طراحی نماهای تجملاتی و سبک های رومی برای ساختمان های خود باید فرهنگ سازی صورت گیرد. افراد باید با آرامش و شناخت دقیق معماری اصیل ایرانی_ اسلامی سلیقه خود را برنماها اعمال کنند. می توان با ارائه الگوهایی از سبک های اصیل و معماری سنتی استان سمنان و ارائه طرح های تلفیقی با استفاده آجر کمک شایانی به بهبود شرایط نمای شهری نمود.

بهبود منظر شهری

سعید مقیمی عضو کمیسیون تخصصی معماری سازمان نظام مهندسی استان سمنان در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان، درمورد نقش سازمان نظام مهندسی در طراحی نمای ساختمان گفت: سازمان نظام مهندسی توسط مهندسین طراح و ناظر بر طراحی و اجرای ساختمان نظارت دارد. نمای ساختمان در دو قسمت طرح کلی شامل ارتفاع طبقات، بیرون زدگی طبقات، محل پنجره ها و مصالح مورد استفاده و در قسمت جزییات شامل طرح سنگ کاری، آجر کاری وغیره طراحی می گردد. کلیات مطابق مقررات ملی طرح و به تایید مرجع صدور پروانه ساخت یعنی شهر داری می رسد. اما جزییات طراحی معمولا با اختیار کارفرما و بر اساس ضوابطی انجام می شود و ضمانت اجرای آن توسط مرجع صدور پروانه ساخت (شهرداری) انجام می گیرد .

مقیمی در خصوص قوانین مربوط به نماهای ساختمان بیان کرد: در درجه اول اصولی که مقررات ملی و شورای عالی شهرسازی تعریف کرده است در طرح نما باید به آن توجه شود همچنین بسته به معبرها در طرح جامع شهرها ارتفاع ساختمان ، خط آسمان ( منظور اشتراک آسمان است با ساختمان) همچنین خطوط اصلی ،جایی که ساختمان‌ها به خیابان و معابر پیش آمدگی دارند هماهنگی پیدا می کند. طرح نما باید با اقلیم و بافت شهر و هویت فرهنگی شهر هماهنگی داشته باشد اگر با زمینه شهر انطباق نداشته باشد ممنوعیت اجرا دارد، به طور مثال در استان سمنان برای خانه های مسکونی نما با مصالح آلومینیومی به جهت بازتابش نور خورشید و ایجاد خرد اقلیم نامناسب ممنوعیت دارد .

او تصریح کرد: خوشبختانه در حال حاضر با همکاری شهرداری، مسکن و شهرسازی، نظام مهندسی کمیته نما، سیما و منظر شهری تشکیل شده  و ضوابط و قوانین را برای اجرای نماها ارائه داده است که با اجرایی شدن آن طرح و اجرای نماها مناسب تر می شود و شاهد بهبود سیما و منظر عمومی شهر خواهیم بود.

مهندس مریم معتمدی معاون شهرسازی و معماری شهرداری سمنان در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سمنان، گفت: نمای ساختمان متشکل از مصالح به کاربرده شده و طراحی نما و به طور کلی حجمی است که بر روی ساختمان کار می شود.

معتمدی عنوان کرد: تاکنون پروژه های بزرگ و خاص که در میادین قرار داشتند یا کارکرد خاصی داشتند وارد کمیته ای متشکل از نمایندگان شهرداری، مسکن و شهرسازی و نظام مهندسی تحت عنوان کمیته سیما و منظرمی شدند که از سال ۸۷ فعالیت خود را آغاز کرده بود اما بازخورد اجرایی گسترده نداشت و با توجه به اقلیم ونماهای مجاز یک طرحی مناسب و معقول برای ساختمان ها طراحی می گردید.

او در خصوص گسترش فعالیت کمیته سیما و منظر افزود: ضرورت براین بود که فعالیت کمیته به کل شهر و تمامی ساختمان های در حال ساخت تعمیم داده شود و در نهایت مهرماه سال ۹۷ ظوابطی برای مناطق یک(بافت فرسوده) و دو (جدید احداث) شهرتصویب و به نظام مهندسی ابلاغ گردید.

تخریب به جای جریمه

معاون شهرسازی و معماری شهرداری سمنان در ادامه تصریح کرد: از ابتدای سال جاری پذیرش نقشه های معماری که فاقد جزئیات نما هستند متوقف شده است. همچنین از گذشته نماهایی که عنوان نماهای خلاف داشتند همچون شیشه، کامپوزیت، سرامیک و تلفیقی از این مصالح اگر به کاربرده می شدند با پرداخت جریمه تبرئه می گردید اما اکنون برای نمای خلاف تبصره یک صادر می شود که نمای خلاف باید تخریب و دوباره اجرا گردد.

معتمدی استفاده از طرح های تجملاتی و سبک رومی در نماها را از یکسو حاصل تمایل و علاقه مردم و از سوی دیگر نبود یک الگوی مشخص برای ارائه به پیمانکاران دانست و گفت: یکی از اهداف ما این است که با کمک مشاور با تجربه و خبره در حوزه زیبا سازی شهر طرح هایی برای نمای ساختمان ها طراحی و به مراجعان ارائه شود.

او تصریح کرد: اکنون بر اساس قانون در بافت فرسوده باید در دو سوم نما و در بافت جدید نیز یک سوم نما از آجر باشد که با توجه به برنامه ریزی های صورت گرفته چند طرح طراحی و به مراجعین ارائه می گردد تا انتخاب برای آن ها آسان تر و با آگاهی بیشتری بر اساس سبک معماری ایرانی_اسلامی و منطبق با شرایط اقلیمی و بومی باشد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری سمنان ارائه طرح های طراحی شده توسط فرد متخصص را کامل رایگان برشمرد و افزود: برای تشویق به استفاده از طرح های اقلیمی، فرهنگی و مصالح مناسب بومی تخفیفاتی نیز در روند کسب مجوز های مربوطه در نظر گرفته شده است.

نکته پایانی

با توجه به برنامه های شهرداری و اقدامات انجام شده از سوی سازمان ها مرتبط گام اول،آگاهی افراد جامعه در مورد ضرورت انتخاب مصالح مناسب، انتخاب طرح متناسب با هویت فرهنگی و دینی خود است.

فضای مجازی و شبکه های اجتماعی یک ابزار موثر در گسترش آگاهی و فرهنگ سازی در خصوص انتخاب نماهای ساختمانی متعارف است. تا مادامی که از سوی طراحان و معماران طرح مناسبی که در کنار زیبایی دارای نمادهایی از معماری سنتی استان سمنان باشد ارائه نشود؛ نمی توان امید داشت که سایه ستون ها و سرستون های رومی سر معماری ایرانی_اسلامی برداشته شوند.

گزارش از فاطمه جمشیدی

انتهای پیام/ب