حنيف غفاری کارشناس مسائل اروپا در گفتوگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تحریمهای یک جانبه آمریکا و بد عهدی اروپا در قبال برجام اظهار کرد: بعد از اینکه دونالد ترامپ رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا رسما از توافق هستهای با ایران عقب نشینی کرده و خارج شد. اتحادیه اروپا به خصوص تروئیکای اروپایی یعنی سه کشور انگلیس، آلمان و فرانسه، بعدها با بیانیهای در بروکسل، موارد یازده گانه را اعلام و تعهد دادند به آن عمل کرده و نیازهای ایران مانند تراکنشهای مالی که مطابق برجام پیش بینی شده بود یا موضوعات بیمه، صادرات و واردات را برطرف کنند.
او ادامه داد: اتحادیه اروپا بعد از آن وقت کشی هدفمند را در دستور کار خود قرار داد. در حالیکه یک سال و نیم از خروج آمریکا از برجام میگذرد اروپا عملا ساختارهای حداقلی، مبهم و قطره چکانی اینستکس را هم عملیاتی نکرده و این موضوع نشان دهنده ناتوانی صرف اروپا نيست، بلکه انعکاسی از بدعهدیهای اتحادیه اروپا بوده و میتوان گفت که این عدم تعهد هدفمند و برخاسته از مناسبات پنهانی است که بین تروئیکای اروپایی و ایالات متحده آمریکا وجود دارد.
غفاری تصریح کرد: بسیاری تصور میکردند، بعد از خروج ترامپ از برجام شکاف عمیقی بین آمریکا و اروپا رخ دهد، در حالیکه رصد رفتار اروپا پس از آن نشان داد که در حوزه دیپلماسی پنهان در مواجهه با ایران یک نوع تفاهم يا به تعبير درست تر تبانی میان واشنگتن و تروئیکای اروپایی وجود دارد. این اقدام در قالب استراتژی مهار همه جانبه ایران تعریف و تاکتیکهایی که اتحادیه اروپا با همکاری و تایید آمریکا در این بازی تعیین کرده کاملا مشخص است.
او افزود: تاکتیک های خرید زمان، پیچیده سازی صحنه بازی و وادار سازی یکجانبه ایران نسبت به تعهدات خود در برجام؛ تحت استراتژی کلانی که مهار همه جانبه ایران بود، تعریف میشوند. در حال حاضر استراتژی اروپا، آمریکا و تاکتیکهای آنها در قبال ايران تغییری نکرده است. هر چند که ممکن است در بعضی از حوزههای تاکتیکی نرمشهایی را نشان دهند ولی تاکتیکهای آنها در مواجهه با ایران ثابت مانده است.
غفاری همچنين گفت: شاهد هستیم که اتحادیه اروپا کماکان اصرار داد که در قالب دیپلماسی پنهان با جمهوری اسلامی ایران مذاکره و توافقی را به ایران تحمیل کند، از سویی دیگر اروپا همچنان سعی در پیچیده نگه داشتن صحنه بازی دارد، به گونهای که شفافترین موضوع بازی و به اصطلاح اصل دعوا که خروج آمریکا از برجام بود کاملا در نزد افکار عمومی ایران و دنیا به فراموشی سپرده شود همچنین شاهد هستیم که اتحادیه اروپا با صدور بیانیههای متعدد سعی میکند با زبان تهدید و در مواردی هم در ظاهر با زبانی نرم جمهوری اسلامی ایران را وادار به انجام تعهدات خود در برجام کند.
کارشناس سیاست خارجی گفت: بعد از برداشته شدن گامهای کاهنده تعهدات برجامی جمهوری اسلامی ایران که در ذیل استراتژی مقاومت فعال از سوی کشورمان انجام شد، در همین راستا تروئیکای اروپایی به تکاپو افتاده و به این نتیجه رسیدند که ایران کاملا به صورت هدفمند و محکم به دنبال اجرا کردن استراتژی مقاومت فعال است.
او تصریح کرد: مسلما اتحادیه اروپا در مواجهه با این مسئله در آیندهای بسیار نزدیک پیشنهاداتی را به عنوان یک میانجی و به نوعی سخنگوی آمریکا خطاب به ایران مطرح میکنند و خواهد خواست که کشورمان تن به یک توافق موقتی دهد، اما هر گونه توافق موقت و مدت دار میتواند حکم پاشنه آشیل را برای سیاست خارجی کشورمان داشته باشد.
غفاری گفت: نباید در این مورد صحبت های رهبر معظم انقلاب را فراموش كرد كه تاکید کردند: ما باید از طرف مقابل تضمین بگیریم، تعهد طرف اروپایی صرفا کافی نیست. نکته بعدی این است که اتحادیه اروپا در صورتی میتواند پيشنهاداتی را به ایران ارائه کند و مدعی حفظ برجام شود که به حداقلیترین مولفههای مورد نیاز جمهوری اسلامی ایران در قبال توافق هستهای پایبند باشد.
کارشناس مسائل اروپا افزود: این اراده عملی را تاکنون از سوی مقامات اروپایی و تروئیکای اروپا شاهد نبودهایم از سویی دیگر در یک رویکرد موازی اروپایی سعی میکنند که بازی تهدید ایران را از جمله تهدید نسبت به خروج ایران از برجام و همچنین نسبت به فعال کردن مکانیزم ماشه در برجام را در دستور کار خود قرار دهد و هنر دستگاه دیپلماسی ما این است که نه اسیر این تهدیدات شود و نه فریب وعدههای اتحادیه اروپا که مبنای عملیاتی شدن را ندارد بخورد.
او تصریح کرد: ما در تجربه قبلی شاهد بودیم که با موضوعاتی مانند SPV و اینستکس اتحادیه اروپا بیش از حدود یکسال عملا از جمهوری اسلامی ایران زمان خرید و این تجربه عینی به ما ثابت کرده است که اروپا رویکرد واقع گرایانه، صادقانه و شفاف در قبال حفظ توافق هستهای با ایران را ندارد و ادامه این مسیر پیچیده هوشمندی دستگاه دیپلماسی کشورمان و به ویژه وزارت امور خارجه را همچنین رصد دقیق رفتار اتحادیه اروپا از سوی جمهوری اسلامی ایران را میطلبد و در این صورت است که میتوان صحنه بازی با اتحادیه اروپا را هدایت و مدیریت کرد.
او در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به افزایش تعاملات جند جانبه با کشورهای همسایه تصریح کرد: ما لاین های دیپلماسی اروپایی، دیپلماسی شرقی و منطقهای داریم. در واقع این سه لاینی هستند که در حوزه سیاست خارجی ما ظهور و نمود دارند.
کارشناس مسائل بین الملل گفت: مسئله اصلی این است که ما بهای زیادی به دیپلماسی با اروپا داده ایم، این در حالی است که در حوزه های غرب و شرق آسیا و هم اوراسیا ظرفیتهای بالقوه و بالفعل زیادی وجود دارد که ما میتوانیم آنها را برای مقابله با تحریمها و حتی در مواردی دور زدن آنها به استخدام خود در بیاوریم.
كارشناس مسائل اروپا تصريح كرد: باید این دست مفاهیم تحت عنوان دیپلماسی اقتصادی مطرح شود و سپس بتوانیم نهایت توان مان را در عملیاتی سازی آنها همچنین تبیین نقاط قوت برای ملت ایران به کار بگیریم. تا زمانی که بهای زیادی به دیپلماسی اروپایی داده و مبنا را بر تقویت پیشبرد اهدافمان در لاین دیپلماسی اروپایی قرار دهیم، مسلما نمیتوانیم معادلات در عرصه بین الملل را به خوبی هدایت کنیم.
او گفت: این دیپلماسی اروپایی و خصوصا تجربه یک سال و نیم اخیر نشان داده است که این لاین باید به عنوان دیپلماسی حداقلی در حوزه سیاست خارجی ما تعریف شود.
غفاری درپایان خاطر نشان کرد: رهبر معظم انقلاب نیز پیشتر در صحبتهایشان اشاره کردند که ما نمیخواهیم اتحادیه اروپا را از معادلات در عرصه سياست خارجی حذف کنیم، اما نباید به هیچ عنوان به آن دل ببنیدیم و روی آن حساب کنیم. این سیاست یک تفکیک عاقلانه و هوشمندانهای است که هم میتواند باعث تقویت راهبرد کشورمان بوده و هم میتواند منجر به تعدد تاکتیکهای ما در راستای جمع آوری، تجمیع و هدایت ظرفیتهای موجود در حوزه اقتصاد بین الملل به سود منافع کشورمان باشد.
انتهای پیام/