به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، چین و آمریکا، روز دوازدهم دسامبر (۲۱ آذر)، پس از یک سال و نیم جنگ تجاری تمام عیار و ماه‌ها مذاکرات فشرده، در مورد «فاز اول» توافق تجاری به نتیجه رسیدند تا «نبرد تعرفه‌ها» شاهد یک آتش‌بس باشد. بر اساس این توافق، تعرفه واردات آن دسته از کالا‌های چینی که به بیش از ۵۰ درصد، افزایش یافته بود، تعلیق می‌شود و همزمان دستور افزایش تعرفه کالا‌های چینی که قرار بود از روز یکشنبه اجرایی شود، لغو می‌شود. در مقابل، پکن موافقت کرده است که طی دو سال آینده، علاوه بر میزان خرید سال ۲۰۱۷، حداقل ۲۰۰ میلیارد دلار کالا‌ها و خدمات بیشتری از ایالات متحده خریداری کند. بنا بر گزارش رویترز، سند توافق ۸۶ صفحه‌ای بین دو کشور، قرار است در هفته اول ماه ژانویه توسط مذاکره کنندگان اصلی دو کشور امضا شود.

_{جنگ تجاری}

جنگ تجاری میان چین و آمریکا از حدود یک سال و نیم پیش، با اعتراض دونالد ترامپ به کسری تجاری۴۳۰ میلیارد دلاری آمریکا در قبال واردات کالا‌های چینی آغاز شد. در این جنگ تجاری صحبت از کسری تراز تجاری ۳۷۵ میلیارد دلاری آمریکا با چین است. درحالی که آمریکا در سال ۲۰۱۷ میلادی ۱۳۰ میلیارد دلار کالا به چین صادر کرده است، در همین مدت ۵۰۶ میلیارد دلار کالا از چین وارد کرده است. رئیس‌جمهور آمریکا در دوران تبلیغات انتخاباتی، تأکید زیادی بر ایجاد اشتغال داشت. به عقیده وی، کسری بالای تجارت با چین و با دیگر کشورها، تأثیر منفی بر بازار کار آمریکا داشته است.

آمریکا و چین بزرگ‌ترین اقتصاد‌های جهان هستند. اما آمریکا بیشتر از اینکه به چین کالا صادر کند، وارد می‌کند. بیشتر بودن واردات از صادرات باعث می‌شود که جمع جبری آن‌ها منفی شود و این به معنای کسری تراز تجاری آمریکا با چین است. فرض ترامپ این است که وقتی دولتش تعرفه‎های بالاتر بر کالا‌های وارداتی از چین وضع می‎کند، تولیدات آمریکایی مزیت رقابتی پیدا می‎کنند و در نتیجه، مصرف‎کننده آمریکایی برای خرید کالای ساخت این کشور، انگیزه پیدا می‎کند. ترامپ معتقد است ضربه‎ای که به اقتصاد آمریکا وارد می‎شود در نهایت ارزشش را دارد، چون در بلند مدت، شرکت‎های چینی هم ضرر می‎کنند و اقتصاد چین ضربه می‌خورد.

بدین سان، نبرد تعرفه‌ها میان دو کشور آغاز شد؛ آمریکا تاکنون، بیش از ۳۶۰ میلیارد دلار بر کالا‌های چینی تعرفه وضع کرده است و چین در مقابل با وضع بیش از ۱۱۰ میلیارد دلار تعرفه بر کالا‌های آمریکایی، تلافی کرده است. با این حال، پس از تحمل عواقب اقتصادی این جنگ تجاری از سوی هر دو کشور، طی چند ماه گذشته، مذاکرات فشرده‌ای صورت گرفته است تا راه حلی برای این بحران پیدا شود و نخستین نتیجه مشخص آن، فاز اول توافق تجاری بود که روز دوازدهم دسامبر، اعلام شد.

ابهامات توافق

با وجود آنکه اکنون آمریکا و چین، ظاهراً به توافق رسیده‌اند، اما فضای این توافق، همچنان مه‌آلود است. در این رابطه باید به دو نکته اشاره کرد. نخست اینکه تمام جزئیات توافق منتشر نشده که معنای این است که اختلافات بر سر نگارش نهایی آن هنوز در جریان است. به عنوان مثال، دامنه این توافق در مورد حقوق مالکیت فکری و خرید محصولات کشاورزی، بستگی به زبان دقیق توافق نهایی دارد و هر گونه اختلافی ممکن است منجر به طرح مسائل جدیدی شود.

دوم اینکه تضمین اندکی وجود دارد که آمریکا و چین، دیدگاه مشابهی در مورد اجرا و تفسیر این توافق داشته باشند. در مذاکرات پیشین، آن‌ها در مورد ترتیب‌بندی، زمان‌بندی و جزئیات سایر توافق‌ها، اختلاف نظر داشتند. چنین اختلاف‌نظر‌هایی به احتمال بسیار زیاد در فاز اول توافق نیز وجود خواهد داشت به ویژه در مورد مسائلی نظیر ساختار‌های قراردادی چین برای خرید کالا‌های آمریکا و زمان این خریدها. اختلاف نظر دو کشور در مورد مسئله «حقوق بشر» نیز این تصویر را پیچیده‌تر می‌سازد. بنابراین، کاملاً محتمل است که برخی از این مسائل، این توافق محدود را پیش از آنکه دو طرف بتوانند در مسیر توافق وسیع‌تر حرکت کنند، به شکست بکشاند.

چشم‌انداز مه‌آلود

حدود ۱۸ ماه است که چین و آمریکا وارد یک رویارویی تجاری تمام عیار شده‌اند. سلاح این دو قدرت اقتصادی جهان در این جنگ، تعرفه بر واردات کالا‌های تولیدی یکدیگر است. به تعبیر «توماس فریدمن»، ستون‌نویس روزنامه «نیویورک تایمز»، جنگ تجاری چین و آمریکا در حال تغییر شکل جهان کنونی و ساخت جهانی تازه است. جهانی با یک «دیوار برلین دیجیتالی»، «دو شبکه اینترنت»، و «دو دنیای تکنولوژی» که یکی از این دو جهان را چین و دیگری را آمریکا رهبری می‌کند.

توافقی که به تازگی بین دو کشور حاصل شده است، حکم آتش‌بس را برای این جنگ تجاری شدید دارد. اگر این توافق محدود، باقی بماند، می‌تواند مذاکرات تجاری دو کشور را از چرخه بی‌انتهای افزایش تنش و تنش زداییِ پس از آن نجات دهد. با این حال، بعید است که پکن و واشنگتن به توافقی جامع در سال ۲۰۲۰ دست پیدا کنند، زیرا آن‌ها هنور بحث در مورد اختلاف‌نظر‌های اساسی نظیر سیاستگذاری صنعتی چین و یارانه‌های پکن به بخش‌های دولتی خود را آغاز نکرده‌اند.

در نهایت، این توافق، ورای جنبه‌های اقتصادی، نشانگر تمایل بیش از حد ترامپ برای به تصویرکشیدن خود در مقام یک معامله‌گر، آن هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ است، زیرا کاخ سفید در این توافق، امتیازات قابل توجهی در ارتباط با برخی خواسته‌های اساسی خود اعطا کرد. با این حال، حتی اگر ترامپ در آستانه انتخابات ریاست جمهوری به سمت پیشبرد توافق جامع با چین حرکت کند، واشنگتن و پکن، آنقدر در مورد مسائل ساختاری از هم دور هستند که نتوانند به این زودی، فاز اول توافق را توسعه دهند.

منابع:

What the New (Small) Deal Means for the Trade War with China, National Interest, December ۱۳, ۲۰۱۹
William Mauldin, U.S. , China Agree to Limited Deal to Halt Trade War, The Wall Street Journal, Dec. ۱۳, ۲۰۱۹

انتهای پیام/