به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، برف، باران و سرما هر کدام داستان‌هایی را می‌سازند که اگر راه مقابله با آنها را بلد نباشیم، شاید آسیب‌هایی جدی برای خود و عزیزان‌مان در راه باشد. بهمن یکی از همین بحران‌های زمستانی است.

دو‌سال پیش بود که وقوع بهمن در لرستان حسابی هلال‌احمری‌ها را درگیر کرد. بهمن اشترانکوه یا دقیق‌تر بگوییم کوهستان کول‌جنو پنجشنبه‌شب شانزدهم آذرماه ٩٦ ساعت ١٠ شب بر سر کوهنوردان خراسان آوار شد. داستان از این قرار بود؛ یک تیم کوهنوردی ١٤ نفره از مشهد به همراه کوهنوردی از الیگودرز برای صعود به قله اشترانکوه لرستان عازم منطقه شدند. این تیم ١٥نفره در مسیر به چند دسته تقسیم شده بودند، سه کوهنورد به پناهگاه برگشتند و ١٢ کوهنورد دیگر به مسیر خود ادامه دادند، صعود انجام شد و کوهنوردان در راه برگشت بر اثر ریزش بهمن دچار حادثه شدند. از این تیم ١٥ نفره، ٦ نفر زنده ماندند و پیدا کردن پیکرها هفت روز طول کشید. علیرضا عامری، مرتضی غلامپور، مجید زاده‌تراب، امان‌الله جوکار، ناصر اکبری، مهشید جان‌محمدی، اکرم حقانی، علی قاسم‌زاده و سیدعلی حسینی ٩ کوهنوردی بودند که در حادثه اشترانکوه جان خود را از دست دادند. امیر تقی‌زاده، محمود فرنوش‌فر، حسن موسوی، سروش قادری، محسن اشرفی و سیدرضا وحیدی ٦ کوهنوردی هستند که در این حادثه نجات یافتند. سیدعلی حسینی از امدادگران جمعیت هلال‌احمر و آخرین پیکری بود که پیدا شد. به مناسبت دومین سالگرد وقوع این حادثه تلخ به بررسی نکات آموزشی برای مقابله با بهمن پرداخته‌ایم. اگر می‌خواهید برای صعود سراغ کوه‌ها بروید یا سفرهایی در جاده‌های زمستانی داشته باشید، خواندن این مطلب را از دست ندهید.

عواملی که خطر وقوع بهمن را زیاد می‌کنند

شیب از عوامل اصلی سقوط بهمن است. روی شیب‌های تند (۵۰درجه یا بیشتر) چون برف قبل از انباشتگی به‌طور طبیعی به پایین سرازیر می‌شود، خطر سقوط بهمن معمولا زیاد نیست. روی شیب‌های خیلی ملایم (کمتر از ۲۵ درجه) هم خطر بهمن معمولا زیاد نیست. بر پایه تحقیقات، عمدتا بیشترین بهمن‌ها در شیب‌های ۳۵ تا ۴۰ درجه اتفاق افتاده است. با تندشدن شیب، ثبات لایه فوقانی برف کاهش و خطر بهمن افزایش می‌یابد.

پوشش طبیعی خاک به لحاظ جلوگیری از بهمن، دارای اهمیت است. زمین‌های صاف یا بدون پستی و بلندی بهمن‌خیز هستند. یکنواختی شیب هم عامل خطرناکی است.

وزش بادهای تند، مهم‌ترین عامل سقوط بهمن است. باد عامل بسیار مهمی در افزایش خطر سقوط بهمن است، به‌ویژه اگر در طی چند روز متوالی به شدت وزیده باشد.

سقوط بهمن پس از بارش برف به مقدار بارش، وزن برف و درنهایت شیب کوه بستگی دارد. با گذشت زمان، احتمال زنده‌ماندن شخص مدفون در زیر یک متر برف، به سرعت کاهش می‌یابد.

برای مواجهه با سقوط بهمن، تمام حواس‌تان را به کار بگیرید. با شنیدن کوچکترین صدایی که حکایت از سقوط بهمن دارد، منطقه را ترک کنید.

در منطقه‌ای که حتی یک بار بهمن در آن به وقوع پیوسته، همیشه احتمال سقوط دوباره وجود دارد. این نکته را به خاطر داشته باشید برای نجات کسی که زیر بهمن مدفون شده است، فقط ۳۰ دقیقه فرصت دارید. پس وقت را از دست ندهید. پس از ۳۰ دقیقه از دفن‌شدن در زیر برف تنها می‌توان امیدوار بود که فقط ٥٠‌درصد از آسیب‌دیدگان زنده بمانند.

اقدامات هنگام وقوع بهمن

همه تجهیزات مخصوصا اشیای فلزی و بُرنده را از خود دور کنید.

به محل امن فرار کنید، یعنی به‌صورت شنا خود را روی بهمن بیاورید و به طرف بالا و سمت چپ یا راست فرار کنید.

به سمت عوامل بازدارنده (مثل سنگ‌، درختچه و…) حرکت کنید.

اگر مقدور بود قبل از فرو رفتن در برف، وسایل خود را به بالا پرتاب کنید تا جست‌وجوگران بتوانند با یافتن آنها مسیر شما را تشخیص دهند.

اگر در بهمن فرو رفته‌اید، سعی کنید پاکت یا کیسه‌ای نایلونی جلوی صورت‌تان قرار دهید. بیشتر مرگ‌ومیر ناشی از بهمن به دلیل خفگی است، لذا ایجاد فضایی برای ورود هوا و نفس‌کشیدن مهم‌ترین کاری است که باید انجام دهید.

با هر وسیله‌ای دهان و بینی خود را بپوشانید.

نفس را در سینه حبس کنید، چرا که این کار از ورود ذرات برف و یخ‌زدگی ریه‌ها و خفگی جلوگیری می‌کند.

خونسردی خود را حفظ کنید. در صورت حفظ آرامش، بدن‌تان قادر به نگهداری انرژی خود خواهد بود و در نتیجه بهتر می‌توانید برای نجات خود تصمیم بگیرید.

مسیری را که فرد بهمن‌زده طی می‌کند، با چشم تا زمان پایان بهمن دنبال کنید.

اگر با ریزش بهمن مواجه شدید این کارها را انجام دهید:
از درخت‌، درختچه‎ و سنگ‎ برای پناه گرفتن استفاده کنید.

به سرعت از مسیر بهمن دور شوید.

اشیای فلزی و بُرنده را از خود دور کنید.

با شنا در بهمن سعی کنید خود را روی سطح بهمن نگه دارید.

وسایل‌تان را به بالا پرتاب کنید تا به جست‌وجوگران در یافتن‌تان کمک کند.

اگر زیر بهمن گیر افتادید، این کارها را انجام دهید:
قبل از زیر برف رفتن، نفسی عمیق بکشید و نفس‌تان را در سینه حبس کنید.

با هر وسیله‌ای که در دسترس است، دهان و بینی خود را بپوشانید.

آرامش‌تان را حفظ کنید و به تنفس خود نظم بدهید.

در صورت امکان با تلفن همراه درخواست کمک کنید.

آب دهان‌تان را بیرون بیندازید؛ خلاف جهت حرکت آن سطح بهمن است.

روحیه خود را تا رسیدن نیروهای نجات حفظ کنید.

تلاش کنید به سمت سطح بهمن حرکت کنید.

عواملی که جلوی وقوع بهمن را می‌گیرند

درخت‌ها و درختچه‌ها بهترین عامل جلوگیری‌کننده از بهمن هستند، در عین حال سنگ‌ها و دره‌های کم‌شیب و باز هم در این امر موثر هستند.

از تردد در جاده‌های بهمن‌خیز خودداری کنید.

هنگام عبور از مناطق کوهستانی پر از برف باید سکوت کرد. بوق‌زدن یا بلندکردن صدای پخش صوت خودرو در این مسیر‌ها می‌تواند موجب ریزش بهمن شود.

قبل از صعود به کوه باید حتما برنامه داشته باشید و سرپرست مجرب، مسیر و منطقه صعود، ظرفیت و توان افراد از قبل تعیین شده باشد.

دیگران را در جریان برنامه صعود و کوهنوردی خود قرار دهید.

وسایل ارتباطی (بی‌سیم، تلفن همراه و پیپس –که دستگاه کوچک الکترونیکی گیرنده و فرستنده است – و …) باید حتما موجود باشد. افردی که قرار است از بهمن عبور کنند، با فشار‌دادن دکمه دستگاه باید آن را در وضع فرستنده و دیگران در وضع گیرنده قرار ‌دهند. فراموش نکنید که پیپس را نباید در کوله‌پشتی قرار داد، بلکه باید آن را به گردن آویخت.

صعود، تمرین و کار در مناطق کوهستانی و برف‌گیر حتما باید با وسایل، لوازم و ابزار کوهنوردی اعم از لوازم فنی، پوشاک، تغذیه، وسایل امدادی و … همراه باشد.

در صورتی که نمی‌توان شیبی را دور زد تا حد امکان باید ارتفاع گرفت تا در مسیر طولانی بهمن قرار نگیرید.

هنگام عبور ساکت باشید تا ارتعاشات صدا باعث ریزش بهمن نشود. ارتعاش یکی از عوامل مهم ریزش بهمن است، بنابراین در جاهایی که خطر ریزش بهمن وجود دارد، باید از فریاد پرهیز کنید. درواقع سکوت موجب می‌شود بهتر متوجه ریزش برف شوید و به‌موقع اقدام کنید.

بهتر است اعضای گروه در شیب‌های خطرناک در فاصله حداقل ۳۰-۲۰ متری یکدیگر حرکت کنند تا همگی گرفتار بهمن نشوند و بتوانند همدیگر را نجات بدهند.

از یک شیب برفی باید خیلی نرم و سبک قدم بردارید تا فشار و ضربه به برف مسیر وارد نشود و باعث شکست برف و جریان بهمن نشود.
از ریسمان یا طناب مخصوص کوهنوردی استفاده کنید.

روی برف به صورت زیگزاگ راه نروید و تا حد امکان از یک خط مستقیم روی برف بالا بروید.

بهترین راه عبور از بهمن این است که بهمن را به طرف بالا صعود کنیم، نه عرضی.

بستن نخ بهمن (نخ بهمن طنابی ۳ میلی‌متری به رنگ قرمز و به طول ۱۵ تا ۵۰ متر است که روی پوسته آن فلشی در یک جهت وجود دارد. نخ بهمن را باید طوری به بدن وصل کرد که جهت فلش آن به سمت فرد باشد و ادامه نخ بهمن را طوری روی زمین می‌اندازیم که روی زمین کشیده شود. حال اگر بهمن سقوط کند، گروه امداد با پیدا کردن نخ بهمن و دنبال کردن فلش به مصدوم می‌رسند.)
برای عبور از بهمن نباید فرد را با طناب یا وسیله دیگری حمایت کرد، چرا که ممکن است بهمن فرد را تکه‌تکه کند.

هنگام عبور از بهمن باید تک‌تک، بدون عجله و با فاصله زیاد از محل عبور کرد. (بین فواصلی که پا در برف فرو می‌رود نباید نفر بعد پا یا باتوم در برف فرو کند.)

کوله‌پشتی را به سمت شیب قرار می‌دهیم و فقط یک بند آن را روی شانه می‌اندازیم تا در صورت سقوط بهمن بتوان به‌راحتی کوله را رها کرد.

اگر جای پای نفر قبلی خیلی عمیق است برای پر کردن جای پا از برف‌های همان قسمت استفاده کنید.
از مسیرهای شناخته‌شده عبور کنید.

تا حد امکان باید از بالای محدوده بهمن (نزدیک به تاج بهمن) عبور کنیم تا حجم برف کمتری بالای سرمان باشد.

با شنیدن کوچک‌ترین صدایی که حکایت از ریزش و سقوط بهمن دارد، منطقه را ترک کنید.

منبع:شهروند

انتهای پیام/