به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، خارک یا خارگ جزیره‌ای است مرجانی در دل آبی خلیج فارس و در ۵۷ کیلومتری شمال غربی بوشهر. شاید وسعت زیادی نداشته باشد، اما ارزش آن هزاران برابر وسعتش است. طولش هشت کیلومتر است و عرضش چهار کیلومتر.

نزدیکی به مناطق نفتخیز، موقعیت خوب دریایی و عمق مناسب برای پهلوگیری نفتکش‌های عظیم، جزیره خارگ را به مناسب‌ترین مکان برای صدور و بارگیری نفت تبدیل ساخته بود؛ و به همین علت در این جزیره یکی از مهم‌ترین پایانه‌های صادرات نفت جهان بنا شد.

مقاومت یک جزیره

جزیره خارگ در دوران دفاع مقدس خط مقدم جنگ بود؛ جزیره‌ای که جنبه امنیتی داشت و باید درآمد کشور را تامین می‌کرد.این جزیره، در ۲۸۸۰ یا ۲۸۸۸ روز جنگ تحمیلی بیش از ۲۸۳۸ بار با تهاجم هواپیما‌های جنگی رژیم بعثی عراق رو به رو شد، اما یک روز هم صادرات نفت ایران متوقف نشد.

اوج حملات در سال‌های ۶۴ تا ۶۶ بوده است که در این مدت به ۷۵ درصد تأسیسات، اسکله ها، مناطق مسکونی و... خسارات عمده وارد آمد.

 سنگر نداشتیم، اما هراسی به دل راه نمی‌دادیم

جزیره خارگ خود ایران کوچکی است. علاوه بر ساکنان بومی جزیره، کارکنان صنعت نفت از نقاط مختلف کشور در این جزیره زندگی می‌کنند. برخی از این افراد خانواده‌هایشان هم در جزیره کنارشان هستند.وقتی جنگ تحمیلی آغاز شد، هم مردم بومی در جزیره بودند و هم ساکنان صنعت نفت و خانواده‌هایشان.

جمات مژده از کارکنان شرکت نفت و از بومیان جزیره خارگ از نخستین حمله رژیم بعث عراق به این جزیره می‌گوید:  ۲۹ مهر ۵۹، اولین بار خارگ بمباران شد. همه وحشت زده بودند. قبل از اینکه بمباران رخ دهد برخی از کارکنان که غیر بومی بودند یا نزدیکانی در شهر‌های دیگر داشتند، خانواده‌هایشان را به سمت بوشهر یا گناوه فرستاده بودند تا از آن جا به مناطق خود بروند.

آقای مژده با یادآوری آن روز، افزود: نخستین بمباران بعدازظهر صورت گرفت. دو هواپیما از شرق اسکله تی رد شد. ما در اسکله روی یدک‌کش‌ها بودیم، اول فکر کردیم هواپیما‌های خودی هستند.اما  با  شلیک شدن به سمت مخازن نفت، مخزن‌ها منفجر شدند. بعد از این اتفاق برای اینکه به نفتکش‌ها آسیبی نرسد کشتی‌ها را از اسکله جدا کردیم.

او ادامه داد: برخی از مردم از جزیره بیرون رفته بودند. عده‌ای که اغلب مردان بودند، در مسجد و مدرسه اسکان داشتند. 

آقای مژده افزود: بمباران‌ها ادامه داشت. مرتب وضعیت قرمز اعلام می‌شد. تا لوله نفتی تخریب می‌شد بلافاصله دست به کار می‌شدیم و آن را مرمت می‌کردیم و صادرات را از سر می‌گرفتیم. نمی‌گذاشتیم صادرات متوقف شود.

آقای مژده گفت: ۱۱ شهریور ۶۴ منطقه مسکونی جزیره را بمباران کردند. من یک روز قبل دخترم را به اهواز برده بودم . همسر، پسر ۵ ساله و دختر چهار ساله‌ام در خارگ بودند. در این بمباران هر سه نفر شهید شدند. علاوه بر آنها، همکارم آقای گودرزی که همسایه ما بودند هم خود وخانواده‌اش به شهادت رسیدند.

او افزود: بعد از این اتفاق، مسئولان اعلام کردند بهتر است خانواده‌ها از جزیره بروند. برخی از خانواده‌ها به خانه خویشاوندان خود رفتند و برخی هم در شهرک شهید بهشتی برازجان ساکن شدند. با این وجود، تعداد کمی از خانواده‌های بومی در جزیره ماندند.

آقای مژده گفت: آن روز‌ها تنها فکرمان این بود که اگر ما تلاش نکنیم کشور فلج می‌شود. نفت از خارگ صادر می‌شد و ما مصمم بودیم که تا پای جان تلاش کنیم تا در صادرات خللی پیش نیاید.

او بیان کرد: سنگر نداشتیم، اما هراسی به دل راه نمی‌دادیم. شب‌ها کار سنگین‌تر بود. به آسمان نگاه می‌کردیم تا هواپیمایی می‌دیدیم از اسکله جدا می‌شدیم و به سمتی که هواپیما می‌رفت می‌رفتیم.

او ادامه داد: کشتی‌ها می‌آمدند نفت می‌گرفتند و بعد از بارگیری، یدک‌کش‌ها آنها را تا نزدیکی تنگه هرمز همراهی می‌کردند.

آقای مژده گفت: وقتی که سر کار نبودیم در خانه‌ها دورهم جمع می‌شدیم تا تنها نباشیم. در خانه‌ها سنگر درست کرده بودیم.

او حالا ۷۰ سال دارد و ۱۰ سال است که بازنشسته شده، اما امام جمعه اهل سنت خارگ است.

۲۴ ساعت پیاپی وضعیت قرمز بود

پای صحبت‌های مجید ستایشی که مسئول ستاد امور جنگ وزارت نفت در خارگ بوده است، می‌نشینیم. سرش شلوغ است و به سختی می‌شود پیدایش کرد. اما وقتی قرار می‌شود که پاسخمان را بدهد با حوصله و خوش‌رویی جواب می‌دهد.

او متولد سال ۱۳۴۱ و کارمند سپاه بوشهر بوده است. سال ۶۴ وقتی که ۲۳ سال داشت، به عنوان مسئول ستاد امور جنگ وزارت نفت به خارگ رفت و تا آخر جنگ همین سمت را داشت.

وقتی به او ماموریت دادند که باید به خارگ برود بدون فوت وقت راهی این جزیره شد تا وظیفه خود را برای حفظ صادرات نفت به انجام برساند.

او  در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر،گفت: مرتب وضعیت قرمز اعلام می‌شد و باید در این شرایط هم زمینه صادرات نفت را فراهم می‌کردیم و هم کالا‌های غیرنفتی.

ستایشی افزود: دشمن شب‌ها با موشک و بمب به تاسیسات نفتی جزیره هجوم می‌آوردند. حتی منطقه مسکونی هم از اصابت موشک‌ها در امان نبودند.

او از شهدایی یاد کرد که دراین بمباران‌ها جان باختند؛ از شهید گودرزی و خانواده‌اش، از شهید بحرینی که در بمباران کارگاه عملیاتی شرکت نفت فلات قاره شهید شد، شهید موسی پور که در اسکله شرقی یا اسکله تی به شهادت رسید و خانواده آقای مژده.

ستایشی از روز‌های دشوار هشت سال دفاع گفت؛ از یک روز که ۲۴ ساعت تمام وضعیت قرمز بود. او گفت: تمام آن روز در سنگر بودیم. یک دقیقه هم بیرون نیامدیم.

او افزود: چرخ اقتصاد کشور با صادرات نفت می‌چرخید. تولید، ذخیره سازی و صادرات باید در هر شرایطی انجام می‌گرفت و ما هر آنچه داشتیم به کار گرفته بودیم که این کار‌ها به بهترین شکل انجام گیرد.

ستایشی بیان کرد: رشادت‌های کارکنان صنعت نفت نگذاشت که یک روز صادرات به صفر برسد. ناوگان شرکت ملی نفتکش در بدترین شرایط در اسکله پهلودهی می‌شدند و بعد با همراهی سپاه، نیروی دریایی سپاه، نیروی دریایی و نیروی هوایی راهی می‌شدند.

او ادامه داد: علاوه بر این کشتی‌های حامل کالا‌های اساسی مثل گندم، برنج و آهن، را به سمت بندر‌های مختلف هدایت می‌کردیم. زیرا ما از بندر امام خمینی تا جزیره لاوان را زیر نظر داشتیم.

ستایشی گفت: خارگ بیش از هشت هزار و ۸۰۰ بار بمباران شد. روزی نبود که دست کم دو بار وضعیت قرمز نداشته باشیم.

او تاکید کرد: مردم با بینش رشادت و شهادت طلبی، دشمنی را که به سرزمین ما حمله کرده بود، شکست دادند اکنون هم وظیفه داریم از کشورمان در برابر گزند دشمن حفاظت کنیم.

قلب اقتصاد کشور از تپش نایستاد

جزیره خارگ زیر آتش سلاح‌های پیشرفته دشمن، قهرمانانه ایستاد تا قلب تپنده اقتصاد کشور از تپش نایستد.در دوران جنگ تحمیلی حدود ۶ هزارکشتی نفتکش در خلیج فارس جا به جا شد که تعداد زیادی از آنها باهمکاری کارکنان صنعت نفت و نیرو‌های هوایی و دریایی ارتش به سلامت از این مسیر که به نا امن‌ترین منطقه جهان در آن سال‌ها تبدیل شده بود، عبور کردند.

برای اینکه صادرات نفت متوقف نشود اسکله تی،گونی چینی شده و از وسط اسکله لوله‌های ۲۴ اینچی پلاستیکی کشیده شده بود تا از این مسیرنفت خام به محل بارگیری رسانده شود. این کار به همت کارکنان صنعت نفت فقط در ۲۴ ساعت انجام گرفت.

در دوران هشت سال جنگ تحمیلی، کشورمان به پشتوانه رشادت مردان صنعت نفت و سپاه و ارتش، ۱۱۰ میلیارد دلار درآمد از صادرات نفت کسب کرد.

خارگ، یک جبهه بود

فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه ثاراله خارگ در گفت‌وگو با خبرنگار گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، گفت: خارگ در زمان جنگ تحمیلی یک جزیره نبود یک جبهه بود. جبهه‌ای که رزمندگانی از تمام ایران در آن حضور داشتند و برای حفظ دستاورد‌های کشور فداکاری می‌کردند.

سرهنگ دوم پاسدار سیروس حیاتی افزود: بر اساس شناسایی صورت گرفته تا کنون، در سال‌های دفاع مقدس ۳۱۹ نفر در جزیره خارگ، دریا، اطراف سکو‌ها و نفتکش‌ها به شهادت رسیدند.

او بیان کرد: ۳۵ شهید از این شهدا در جزیره خارگ دفن شده‌اند و بقیه با توجه به محل سکونتشان در جای جای ایران به خاک سپرده شده‌اند.
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج سپاه ثاراله خارگ ادامه داد: در این جزیره، میزبان هشت شهید گمنام نیز هستیم.

حیاتی گفت: برای گرامیداشت یاد ۳۵ شهیدی که در خارگ دفن شده‌اند، معابر و مکان‌های جزیره خارگ به نام آنان مزین شده است.

گزارش از مژده پاینده

انتهای پیام/ک