به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، مباحث مربوط به فلسطین و رژیم صهیونیستی همواره یکی از اولویت های سیاست خارجی در آمریکا بوده و فارغ از اینکه سکان هدایت کاخ سفید به دست کدام حزب یا  رئیس جمهور باشد٬ با دقت مباحث مربوط به فلسطین را رصد کرده و در تمام سال هایی که از تاسیس رژیم اشغالگر قدس می گذرد حامی صهیونیست ها بوده است.

اما در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ٬ دستگاه سیاست خارجی آمریکا به دنبال طرح حمایت از صهیونیسم در غرب آسیا٬ بویژه در اراضی اشغالی فلسطین تحت عنوان معامله قرن بوده و آنرا طرحی برای صلح معرفی کرده است. رونمایی از معامله قرن ترامپ اگرچه دستخوش حوادث شد و حدودا برای یکسال به تعویق افتاد٬ اما در نهایت بهمن ماه سال گذشته در کاخ سفید و در شرایطی که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم حضور داشت، توسط رئیس جمهور آمریکا رونمایی شد .

 رژیم صهیونیستی را می توان از این معاهده یک سویه متنفع دانست، چرا که بر اساس مفاد مشروحه در داخل این طرح مدیریت نظامی در قبال شهرک نشینان لغو و تمام قیود در امر شهرک سازی ملغی شد، اعمال حاکمیت رژیم صیونیستی بر ۳۰ درصد از کرانه باختری به رسمیت شناخته شد و با حاکمیت رژیم صهیونیستی بر شهرک ها آنها هم موافقت شد همچنین هرگونه قطعنامه احتمالی علیه رژیم اشغالگر در شورای امنیت سازمان ملل متحد هم وتو شد، شناسایی قدس شریف به عنوان مرکز رژیم صهیونیستی و لغو حق بازگشت آوارگان را می توان از بخش های مهم معاهده دانست که به نفع رژیم صهیونیستی در نظر گرفته شده اند. اما می توان مهم ترین بخش از این معاهده را دستور یک سویه به خلع سلاح مقاومت از سوی آمریکا دانست.

در صورت تحقق خلع سلاح مقاومت اسلامی که علاوه بر غزه در دیگر سرزمین های منطقه غرب آسیا هم به عنوان الگوی مقاومت محسوب می شود، دستاوردی بزرگ برای جبهه غربی – عبری محسوب می شود و ترامپ را در پیش برد سیاست خارجی خود در قبال منطقه غرب آسیا به مراتب به پیش خواهد برد. در همان روز های ابتدایی پس از رونمایی از طرح معامله قرن از سوی دولت های اسلامی و مسلمانان واکنش هایی را به دنبال داشت و حاکی از این بود که تعداد مخالفان طرح به مراتب بیشتر از موافقان بوده و استقبال نکردن جامعه جهانی از این معامله یک طرفه که در غیبت نمایندگان ملت فلسطین تصویب شد ، گویای شکست طرح به اصطلاح صلح ترامپ بود .

مخالفت ها با این طرح به متحوای آن بازمی گردد. چراکه معامله قرن  دو پیکره اصلی دارد که تحت عناوین «چارچوب اقتصادی» و «چارچوب سیاسی» در متن معاهده منعکس شده بود که به اختصار به آنها اشاره می شود :

بخش اقتصادی معامله قرن

چارچوب اقتصادی معامله قرن در ماه ژوئن ۲۰۱۹، در جریان برگزاری «کارگاه اقتصادی منامه» در بحرین ارائه شد. براساس طرحی که  از سوی کاخ سفید منتشر شد، چارچوب اقتصادی معامله قرن شامل سه بخش آزاد کردن پتانسیل‌های اقتصادی از طریق ایجاد زیر ساخت رشد و سرمایه گذاری تجاری، توانمندسازی ملت فلسطین از طریق تقویت خدمات آموزشی همچنین تقویت حاکمیت فلسطینی از طریق ایجاد فضای عملکرد بهتر است.

با توجه به اینکه در بخش اقتصادی برای اجرای معامله قرن ۵۰ میلیارد دلار هزینه برآورد شدُ ترامپ هزینه‌های اجرای این طرح را بین کشور‌هایی که از پیش با آمریکا ائتلاف تشکیل داده بودند تقسیم کرد. واشنگتن اعلام کرد که صندوقی با سرمایه‌ای بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار ایجاد خواهد کرد که برای سرمایه‌گذاری و ایجاد زیر ساخت مورد استفاده قرار خواهد گرفت. بر اساس گزارش‌ها از این مبلغ، ۲۸ میلیون دلار آن به فلسطینی ها در نوار غزه و کرانه باختری همچنین ۹ میلیارد دلار هم به مصر، ۷.۵ میلیارد دلار به اردن و ۶ میلیارد دلار به لبنان اختصاص خواهد یافت.

بخش سیاسی معامله قرن

بخش سیاسی معامله قرن ۲۸ ژانویه ۲۰۲۰ توسط دونالد ترامپ رونمایی شد. این بخش شامل ۲۲ فصل بود که در آن تمامی مسائلی مورد اختلاف فلسطینی ها ارائه شده است. این فصول شامل  مقدمه، رویکرد، چشم انداز صلح بین دولت اسرائیل فلسطینیان و منطقه، مرزها همچنین طرح اقتصادی ترامپ،امنیت، گذرگاه‌ها، باریکه غزه، منطقه آزاد تجاری و توافق تجاری با ایالات متحده می شود علاوه براین مواردی مانند بنادر، منطقه گردشگری دریای مرده، مسئله آب و تصفیه فاضلاب٬ اسیران و آوارگان را هم شامل شده و به زیرساخت‌های دولت فلسطین،تعلیم و فرهنگ صلح، روابط عرب‌ها و اسرائیل- شریکان اقتصادی منطقه ای هم می پردازد. از سوی دیگر شناخت متقابل دو دولت، پایان  دعاوی، پایان درگیری و مدیریت در جریان مذاکرات را هم دربرمی گیرد.

کارشناسان منطقه بر این باورند که شکست طرح معامله قرن و عدم توفیق ترامپ در بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی از آن در جریان انتخابات ریاست جمهوری پیش رو مشخص است؛ اما اگر بر فرض این طرح بدون مقاومت از سوی فلسطین و گروه های مبارز فلسطینی تمام و کمال اجرا شود در آن صورت شاهد شکل گیری یک دولت یهودی در اراضی تاریخی این سرزمین خواهیم بود که پایتخت و مرکزیت آن قدس است .

در این صورت  دولت فلسطینی شکل نخواهد گرفت٬ بلکه پس از انجام مذاکرات طولانی موجودیت فلسطین با تاکید بر نداشتن ارتش در تنها چهل درصد متر از اراضی کرانه باختری رود اردن شکل خواهد گرفت و هیچ آواره ای حق بازگشت به سرزمین خود را نخواهد داشت.

معامله قرن طرحی که منجر به تقویت جبهه مقاومت شد

نگاهی گذرا به معامله قرن نشان می دهد که حتی نمی توان آنرا معامله خواند چرا که تنها به نفع صهیونیست ها بوده و  به هیچ عنوان خصوصیات طرح صلح را ندارد؛ چرا که بیش تر از گذشته انگیزه مقاومت برای بازپسگیری سرزمین های تحت اشغال را در میان گروه های مبارز تقویت می کند.

از سوی دیگرمحمود عباس رئیس تشکیلات خود گردان فلسطین هم در واکنش به رونمایی از این طرح، اظهار کرد که هیچ گاه آن را نمی پذیرد؛ از سوی دیگر گروه های مختلف در فلسطین هم در مسیر اتحاد علیه این طرح قرار گرفته اند.

کشورهای زیادی هم علیه معامله قرن موضع گرفته اندِ اما در نهایت برای تعیین سرنوشت این طرح باید منتظر بمانیم.

انتهای پیام/