زباله گردی در سایه ویروس کرونا
روایت افرادی که بدون ترس از ابتلا به ویروس کرونا در میان انبوه زباله ها به دنبال روزی خود می گردند.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، نیمه شب در یکی از خیابان‌های خلوت شهر در پناه تنه درختی که انبوهی از زباله پای آن جمع شده نشسته، چهره‌اش را در زیر چادرش پنهان کرده است و فقط دستانش پیداست که لابه لای همان زباله‌ها می‌گردد و گاه گاهی از ظرفی یکبار مصرف که در همان حوالی است؛ گویی چیزی بر دهان می‌گذارد و از ابتلای به ویروس کرونا نمی‌ترسد.
خیابانی اصلی در حوالی ترمینال است که در آن ساعت از شب خلوت‌تر از هر زمان دیگری است و با این حال خود را با تمام وجود در پناه درخت و چادری که به نظر تنها سرپناهش است، پنهان می‌کند و در عین حال دل از زباله‌ها بر نمی‌کند و همچنان مشغول کند و کاور زباله‌های جمع شده در پای درخت است.
در روز‌هایی که همه با هراس از کرونا روزگار می‌گذارنند کسی چندان جرات نزدیک شدن به این افراد را ندارد و البته آن‌هایی که زندگی شان با سر کردن از با زباله‌ها و اندک روزی خود را در لابه لای همین زباله‌ها جستجو می‌کنند در این روز‌های همراه با استرس و بیم انتقال کرونا، همچنان بدون کمترین وسیله حفاظتی به روال همیشه زباله گردی شان را به جا می‌آورند.
هر چند همیشه دردل سیاهی شب، پوسته‌های ظاهری کنار می‌روند و زیر پوست شهر، آشکار‌تر خود را نشان می‌دهد، ولی مشکی همچون زباله گردی و کند و کاو زباله‌ها را در طول روز نیز به تکرار می‌توان در کوچه‌ها و خیابان‌های شهر حتی در این روز‌های سختی که همه نگران و آشفته از کرونا هستند، مشاهده کرد.
ساعات نزدیک به غروب آفتاب است و خیابان‌ها با اینکه گفته می‌شود همه باید در خانه هایشان بمانند، تردد‌های معمول خود را دارد، چون مردم ناگزیر از برخی خرید‌ها و مایحتاج خانه هستند و به همان نسبت زباله گرد‌هایی که میانسال هم به نظر می‌آیند بدون کمترین دلنگرانی بابت ابتلا به کرونا داشته باشند سرگرم گشتن زباله‌ها هستند.
بی خیال بودنشان در برابر کرونا را از ظاهرشان که نه ماسکی بر چهره دارند و نه دستکشی بر دست، می‌توان مشاهده کرد؛ سطل‌های زباله‌ای که در نزدیکی چند سوپرمارکت و یک نانوایی در محلات مختلف بروجرد قرا ردارد در آن ساعات پایانی روز می‌تواند پر از زباله‌های دوست داشتنی برای زباله گرد‌ها باشد؛ و هر کدام می‌توانند ساعت‌ها صرف واکاوی همان سطل‌های زباله کنند یکی از افراد زباله گرد را می‌توان هر روز در آن سوی خیابان در حوالی سطلی زباله در حوالی ساعات عصر دید که با دوچرخه اش می‌آید؛ دوچرخه‌ای که در زیر کیسه‌های چرک مانند پر شده از انواع مختلف زباله، بسختی تشخیص داده می‌شود و فقط از دور جسم متحرکی به نظر می‌رسد.
گویی بار زباله اش را از جا‌های مختلف بسته است و در ساعات پایانی روز، دل از زباله‌ها نمی‌کند و هر چند متری که پیش می‌رود توققف می‌کند و زباله‌های در مسیر خود را وارسی می‌کند، قوطی‌ها را در کیسه‌ای، جعبه‌های مقوایی را در کیسه‌ای و از هیچ زباله‌ای چشم نمی‌پوشد.
آنهم در شرایطی که مردم با ماسک‌های فیلتر دار و چندین لایه دستکش و شستن مکرر دست‌ها و جدا سازی لباس‌های بیرون و اجرای دقیق‌ترین دستوردالعمل‌های بهداشتی را انجام می‌دهند و همچنان از کرونا هراس دارند از رد شدن از کنار این افراد هم بیم دارند.
اما زباله گرد‌ها؛ همان‌ها که بسیار آن‌ها را دیده ایم که تا کمر در سطل‌های زباله‌ها فرو رفته اند؛ حاضر به دوری از زباله‌ها نیستند؛ علاوه بر اینکه سلامت خودشان در معرض تهدید است با توجه به گشت و گذارشان در همه جای شهر، به راحتی می‌توانند خطر ساز باشند و می‌طلبد راهکاری برای این قشر که همواره در معرض آسیب و انواع بیماری‌های بوده اند اندیشیده شود.
هر چند به طور رسمی نهاد‌ها و یا دستگاه مرتبط با ساماندهی زباله گرد‌ها که معمولا شهرداری‌ها هستند مراکز خرید و فروش ضایعات را تعطیل کرده اند، اما بصورت غیر قانونی همچنان این مراکز و زباله گرد‌ها به فعالت خود ادامه می‌دهند که جدیت نیروی انتظامی و ورود دستگاه قضایی را می‌طلبد.
در بین زباله گرد‌ها البته کودکانی نیز مشاهده می‌شوند آنهم در شرایطی که همه سازمان‌های مربوطه تاکید بر ماندن در خانه، شستن و ضدعفونی مکرر دست‌ها و همچنین تغذیه مناسب دارند؛ این کودکان بدون ماسک و دستکش در خیابان‌های شهر در تردد هستند، درون سطل‌های زباله که این روز‌ها پر از زباله‌های آلوده است؛ جستجو می‌کنند.
ظاهر دست‌های آن‌ها که در پس سیاهی زباله‌ها پنهان شده است نشان نمی‌دهد شست و شوی مکرر دست‌ها دغدغه این روز‌های آن‌ها هم باشد.
جلوگیری از فعالیت زباله گرد‌ها
رحیم جافری شهردار بروجرد در اینخصوص با اشاره به مصوبات شورای مقابله با شیوع ویروس کرونا گفت: زباله گردی یکی از معضلات اساسی است و یکی از ناقلان بیماری کرونا، سطل‌های زباله است و شهرداری بروجرد از فعالیت زباله گرد‌ها جلوگیری به عمل خواهد آورد.
او گفت: مغازه‌های خرید و فروش ضایعات نیز از دراین شرایط باید تعطیل شوند و در صورت مشاهده تخلف پلمب خواهند شد.
شهردار بروجرد یادآور شد: گندزدایی و ضدعفونی کردن مستمر باکس‌های زباله سطح شهر از دیگر اقدامات شهرداری است که در این روز‌ها با اهمیت بیشتری انجام می‌شود.
وجود بیش از یک هزار زباله گرد در بروجرد
سپهر دارابی سرپرست مدیریت پسماند شهرداری بروجرد در گفتگو با ایرنا گفت: تعداد افراد زباله گرد در بروجرد به بیش از هزار نفر می‌رسد که عمدتا هم افرادی هستند که دارای مشکل اعتیاد، بعضا معتاد متجاهر و کارتن خواب و یا افرادی با بیماری‌های مختلف هستند.
او گفت: شهرداری در حد توان خود در قالب گشت‌هایی اقدام به جمع آوری این افراد می‌کند و بخصوص گشت‌های شبانه‌ای هم به همین منظور دارد، ولی با توجه به اینکه بیشتر این افراد در شمار معتادان متجاهر هستند، نیروی انتظامی با همکاری دستگاه قضایی در قالب ماده ۱۶ از توان، جدیت و اختیارات بیشتری در برخورد با این افراد را دارند.
پلمب و تعطیلی مراکز خرید و فروش ضایعاتی‌ها
سرپرست مدیریت پسماند شهرداری بروجرد گفت: در راستای جمع آوری و یا ساماندهی زباله گرد‌ها شهرداری اقداماتی همچون پلمب و یا تعطیلی مراکز خرید و فروش ضایعات که کانونی برای تجمع پسماند‌های الوده هم می‌توانند باشند، انجام داده است.
دارابی افزود: ولی عملا بصورت غیرقانونی این ضایعاتی به کار خود ادامه می‌دهند افرادی که ما بعنوان زباله گرد در سطح شهر می‌بینیم نیز برای همین ضایعاتی‌ها کار می‌کنند که در این مقطع حساس با همکاری بیشتر نیروی انتظامی و دستگاه قضایی امیدواریم بتوانیم فعالیت این افراد را متوقف کنیم.
او یادآور شد: اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا تا مقصد یکی زا راهکار‌های برچیده شدن معضل زباله گردی است که این طرح در بروجرد نیز با شرکت سرمایه گذار آن تا حد زیادی کار‌های مرتبط با آن انجام شده است.
سرپرست مدیریت پسماند بروجرد افزود: قرار بر این بود این طرح تا قبل از عید نوروز در بروجرد عملیاتی شود، ولی با توجه به شیوع بیماری کرونا، عملیاتی شدن آن به هفته‌های بعد موکول می‌شود.
زباله گردی پدیده‌ای اجتماعی با ابعاد بهداشتی
زباله گردی را می‌توان به عنوان آسیب اجتماعی نوین در اثر تولید بیش از حد زباله رو به رشد توصیف کرد به طوری که در ابتدا این پدیده با هدف پیدا کردن اشیای قابل استفاده یا جمع آوری ته مانده غذا برای قشر آسیب پذیری از جامعه صورت می‌گرفت، اما امروزه با اجرای طرح‌های بازیافت و تغییر مدیریت شهری به عنوان یک شغل که در واقع شغلی کاذب است که برخی از سر ناچاری به آن روی می‌آورند.
بنا بر گفته پژوهشگران اجتماعی، بیشتر افرادی که به زباله گردی روی می‌آورند از جامعه آماری معتادان هستند که به دلیل نداشتن سرپناه و رانده شدن از خانه برای امرار معاش به این سطل‌های زباله پناه می‌برند تا بتوانند به اقلامی قابل بازیافت دست یابند و با فروش آن زندگی خود را بگذرانند.
زباله گرد‌ها بیشتر از طیف مردان و کودکان هستند
بنا بر گفته رضا بهنود جامعه شناس و عضو شورای شهر بروجرد بیشتر افراد زباله گرد بین سنین حدود ۱۶ سال تا ۵۰ سال قرار دارند که بنوعی می‌توان گفت جز جمیعت جوان به حساب می‌آیند و بخاطر تنگنا‌های اقتصادی که با آن مواجه هستند به سطل‌های زباله روی می‌آورند.
او گفت: حدود ۹۵ درصد افراد زباله گرد مردان و کودکان هستند و زنان سهم کمتری در این پدیده دارند و آن‌هایی هم که به این سمت می‌روند در موارد بسیاری دچار مشکل اعتیاد هستند و مواردی هم وجود دارد که، چون سرپرست خانوار است و به دلیل نبودن شغل مناسب بر اثر فشار‌های زندگی به این سمت روی آورده اند.
زباله گردی در سطوح مختلف؛ کودکان، فقرا و معتادان
معصومه زارعی جامعه شناس در اینخصوص گفت: زباله گرد‌ها را می‌توان در سطوح مختلفی تفکیک کرد که شامل کودکان کار، در سطحی دیگر افراد بالغ که از نظر معیشتی تحت فشار هستند و در سطحی بیشتر معتادان هستند.
او گفت: زباله گردی در این روز‌ها که جامعه با مشکل همه گیری ویروس کرونا مواجه است و در شرایطی که پسماند‌های خانگی در سطل‌های زباله دربرگیرنده دستکش، دستمال کاغذی استفاده شده، ماسک و هر گونه زباله دیگر است می‌تواند عاملی برای انتقال ویروس برای افرادی باشد که خود را در تماس مستقیم با این زباله‌ها قرار می‌دهند.
زارعی گفت: ساماندهی زباله گرد‌ها در این شرایط مساله‌ای است که باید مورد توجه قرار گیرد در غیراینصورت ممکن است اتفاقاتی رخ دهد که جبران آن سخت باشد ضمن اینکه ساماندهی زباله گرد‌ها علاوه بر سلامت آن‌ها مانع از انتقال ویروس می‌شود.
او بیان کرد: با توجه به اینکه بیشتر زباله گرد‌ها درگیر آسیب‌های اجتماعی دیگری هم هستند ممکن است اطلاع چندانی از وضعیت بیماری نداشته باشند و همین بی توجهی آن‌ها را بیشتر می‌کند که این بی توجهی آن‌ها می‌تواند تهدید کننده سلامت سایر شهروندان هم باشد.
این جامعه شناس یادآور شد: زباله گردی بعنوان پدیده‌ای اجتماعی از نظر ریشه‌ها و علل قابل بررسی است و از بین بردن آن نیز زمان بر و نیازمند اقدامات جامع و ریشه‌ای و کارکارشناسی است، اما در این مقطع ناچار باید برای برنامه زمانی موقتی هم که شده، سر و سامانی داده شوند تا تسریع کننده، چرخه انتقال این ویروس نباشند.
به هر روی آنچه عیان است این است که؛ در شرایط پر ریسک انتقال ویروس کرونا از طریق پسماند‌های خانگی، اما هنوز عده‌ای به زباله گردی مبادرت دارند.
در عین حال زباله گردی بعنوان پدیده‌ای اجتماعی نیازمند انجام اقداماتی ریشه‌ای، اموزشی و فرهنگی و اجرای طرح‌هایی همچون تفکیک زباله از مبدا است که می‌تواند تا رسیدن به نتیجه دلخواه زمان بر باشد.
بنابراین؛ اپدیده زباله گردی، در شرایط همه گیری ویروس کرونا نه فقط بعنوان یک معضل اجتماعی بلکه بعنوان یک اولویت بهداشتی مورد توجه قرار گیرد تا با همکاری دستگاه‌های مختلف مرتبط برنامه‌ای کوتاه مدت و موقت در مورد آن عمال شود تا سلامت جامعه به خطر نیفتد.
منبع ایرنا
انتهای پیام/پ
