به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، روسیه و عربستان دو تولیدکننده بزرگ نفت جهان هر کدام معتقدند که بهتر از دیگری میتوانند رنج مالی ناشی از جنگ قیمت نفت را که این دو کشور در هفته گذشته آغاز کردند تحمل کنند و به نتایج مورد نظر خود دست یابند.
این شرایط ۲ سوال مهم را در ذهن تحلیلگران بازار نفت مطرح میسازد: آیا این دو کشور قادر به تحمل فشار مالی این جنگ قیمت آغاز شده در بازار نفت هستند؟ عربستان و روسیه دقیقا چه اهدافی را دنبال میکنند؟
یک هفته قبل در حالی که عربستان و دیگر تولیدکنندگان بزرگ عضو اوپک به همراه روسیه برای برنامه ریزی کاهش تولید نفت در وین گرد هم جمع شده بودند تا مانع از افت قیمت نفت به دلیل شیوع ویروس کرونا و کاهش تقاضای جهانی شوند، قیمت نفت در بالای ۵۰ دلار در هر بشکه قرار داشت. اما زمانی که مسکو تصمیم گرفت زیر ائتلاف سه ساله خود با اوپک و عربستان بر سر کاهش تولید بزند و از تایید کاهش تولید پیشنهادی ریاض سر باز زد، قیمت جهانی نفت به شدت سقوط کرد. عربستان هم با کاهش قیمت نفت خود و اعلام عرضه مقادیر بالایی نفت به بازارهای جهانی اقدام روسیه را تلافی کرد.
برای روسیه و عربستان که هر دو کم و بیش برای تامین درآمدهای بودجهای خود به فروش نفت متکی هستند، این به معنای آغاز یک بازی خطرناک است. روسیه به چند دلیل معتقد است که میتواند افت قیمت نفت را برای چند سال تحمل کند. ابتدا اینکه از زمان آخرین افت شدید قیمت نفت تاکنون منابع مالی فراوانی را به لطف رشد قیمتها جذب کرده است. ثانیا بزرگترین بازندگان هر جنگ قیمتی در بازار نفت از نظر روسیه تولیدکنندگان نفت شیل خواهند بود که نفت را با قیمت بالایی تولید میکنند و این مسئله توانایی آمریکا برای استفاده لجام گسیخته از ابزار مورد علاقه خود یعنی تحریم را کاهش خواهد داد.
سوفیا دوفنتس، تحلیلگر موسسه رنسانس کپیتال در این باره گفت: «روسیه برای زنده بیرون آمدن از این بحران در وضعیت بهتری قرار دارد... این چالش دشواری خواهد بود، اما مسکو از منابع کافی برای عبور از آن برخوردار است.»
روسیه در طی ۵ سال گذشته بودجه خود را به شکلی انقباضی تنظیم کرده تا ۵۵۰ میلیارد لار ذخیره ارزی را جمع آوری کند و به گفته مقامات این کشور میتواند یک دهه نفت ۲۵ تا ۳۰ دلاری را تحمل کند. روز دوشنبه وزیر دارایی روسیه گفت اگر قیمت نفت پایین بماند مسکو از صندوق ثروت ملی ۱۵۰ میلیارد دلاری خود برای تامین منابع بودجهای خود کمک خواهد گرفت.
روسیه پس از مواجهه با تحریمهای غرب بر سر ماجرای کریمه و بروز رکود در اقتصاد این کشور در سال ۲۰۱۵ تصمیم به تجدید ساختار اقتصادی گرفت. هرچند تلاشهای این کشور برای تنوع بخشی به اقتصادش دستاورد چندان ملموسی نداشته، اما رشد اقتصادی روسیه در سالهای اخیر تثبیت شده و از بسیاری جهات این کشور در وضعیت بهتری نسبت به سالهای گذشته برای تحمل شوک سقوط قیمت نفت قرار دارد.
اما مشکل اینجاست که پوتین برای تقویت اقتصاد روسیه و افزایش محبوبیت خود به صرف هزینه بیشتری نیاز دارد و مسکو باید سرمایه گذاریهای گستردهای در بخشهای زیرساختی و رفاه اجتماعی انجام دهد تا بتواند سطح استاندارد زندگی شهروندان روسی را ارتقا بخشد.
همچنین تثبیت قیمتهای پایین نفت میتواند موجب کاهش ارزش روبل شود و دولت روسیه را ناگزیر سازد تا برای تامین هزینههای بودجهای خود رست به اقداماتی همچون کاهش هزینهها یا افزایش مالیاتها بزند که از نظر سیاسی چندان جذاب به نظر نمیرسد. از سوی دیگر صنعت شیل آمریکا هم در گذشته و از جمله در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ که اوپک بازار را با نفت ارزان پر کرده بود نشان داد که به راحتی از میدان رقابت خارج نمیشود. زمانی که قیمتها پایین میآید تولید نفت شیل هم پایین میآید و زمانی که قیمتها بالا رفت مجددا تولید نفت شیل سرعت میگیرد.
از سوی دیگر عربستان هم از منابع ارزی کافی برای تحمل وضعیت نفت ارزان برخوردار است هرچند منابع این کشور نسبت به سال ۲۰۱۴ تضعیف شده است و ریاض به اندازه مسکو تاب تحمل قیمتهای پایین نفت را ندارد. عربستان حتی قبل از افت قیمت نفت نیز در مسیر ثبت کسری بودجه ۵۰ میلیارد دلاری قرار داشته و افت درآمدهای نفتی ۷۰ میلیارد دلار دیگر کسری بودجه به این کشور تحمیل خواهد کرد. عربستان در بهترین حالت ۴ سال میتواند قیمتهای پایین کنونی نفت را تحمل کند، اما ریاض امیدوار است دوره نفت ارزان کوتاه مدت باشد.
ژان فرانسوا سزنک کارشناس بازار نفت در شورای آتلانتیک گفت: «سعودیها فکر میکردند روسها خیلی زود و احتمالا طی ۳۰ روز تسلیم خواهد شد...، اما روسها فکر میکنند این سعودیها هستند که زودتر تسلیم خواهند شد.»
سعودیها برای پیشبرد برنامه سعودی ویژن ۲۰۳۰ و تنوع بخشی به اقتصاد عربستان به درآمد سرشار نفتی نیاز دارند و افت قیمت نفت بزرگترین ضربه به استراتژی کلان اقتصادی عربستان به شمار میرود. سزنک افزود: «من فکر میکنم این اقدام برنامه سعودی ویژن را نابود میکند.»
در نهایت به نظر میرسد که هم عربستان و هم روسیه وارد این قمار پرریسک شده اند که کدامیک از طرفین زودتر تسلیم خواهد شد. هر دو طرف دلایلی دارند که فکر کنند حق با آنهاست. از سوی دیگر استدلال هر دو طرف نیز میتواند نادرست باشد. هم مسکو و هم ریاض خود را برای درد و رنج اقتصادی کوتاه مدت آماده کرده اند به این امید که طرف مقابل زودتر تسلیم شود.
منبع: تسنیم
انتهای پیام/