به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، با توجه به شیوع ویروس کرونا مسئولان توصیه اکید کرده اند که از سفر نوروزی پرهیز کنید و در خانه بمانید. چراکه در خانه ماندن به سالم ماندن ما کمک می‌کند تا بتوانیم دوباره در تعطیلات تابستانی با خیال راحت به هر کجای این کره خاکی که بخواهیم سفر کنیم.

حالا ما در اینجا به معرفی یکی از زیبایی‌های گردشگری می‌پردازیم که قسمتی از همین کره خاکی را به خود اختصاص داده است. از ۵۵ کیلومتری شهرستان سقز – جاده سقز – سنندج چهار راه چاپان دست چپ (از سقز به سنندج) که می‌گذری ارابه‌ای آهنین‌تان قلعه‌ای به نام (قلعه زیویه) وجود دارد که شما را به ۲۸۰۰ سال پیش به دوران ماد‌ها و ماننا خواهد برد که شاید فقط ما از آن بی‌خبریم.

این قلعه به عنواد نماد قدمت شهرستان سقز در استان کردستان شناخته می‌شود؛ باستان شناسان و مورخان کشور، قدمت آن را به قرون نهم تا هفتم قبل از میلاد مسیح و دوران حکومت ماد‌ها نسبت می‌دهند.

قلعه زیویه در ۱۳۴۶/۴/۱۰ به شماره ۷۶۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که  ۸۰۰ متر طول و ۵۰۰ متر عرض و ۱۰۰ الی ۱۴۰ متر از زمین‌های مجاور خود ارتفاع دارد. طول دژ ۴۵۰ متر و از شرق به غرب امتداد دارد وعرض آن نزدیک به ۱۱۸ متر است.

در این دژ تالارها، حیاط، اتاق‌های متعدد، تالار ستوندار، انبار غله، ورودی اصلی و پلکان‌های سنگی با سازه‌های همان دوران وجود دارد که جذابیت آن را برای مخاطب بیشتر می‌کند.

بر اثر عوامل طبیعی همچون باد و باران، بخشی از این تپه ریزش کرد که باعث شد گنجینه‌ای ارزشمند را که درون خود جای داده بود نمایان شود؛ که مربوط به سده هفتم پیش از میلاد و جزء سرزمین ماننا بوده‌ است. این گنجینه در برگیرنده تشت بزرگ مفرغی مزّین به نقوش جنگجویان آشوری است که در نقوش آن عناصری از طلا، نقره و عاج به کار گرفته شده‌است که اشیایی مانند سر عقاب زرین و گردن‌بند‌های طلایی  یافت شده است.

در اینجا تصاویری از گنجینه یافت شده را مشاهده می‌کنید.

تاریخ نخستین کاوش‌های صورت گرفته در این منطقه، به سال ۱۳۲۵ بر می‌گردد که توسط یک باستان شناس یهودی به مدت ۸ سال صورت گرفت که در آن حفاری‌هایی در تپه زیویه انجام شد، اما متاسفانه همگی فقط جنبه تجاری داشتند. این باستان شناس با حفاری‌های خود در این منطقه خسارات جبران ناپذیری را به این اثر باستانی وارد کرد چراکه بیش از ۸۰ درصد این قلعه در آن دوران حفاری شد و اکثر آثاری که از دل خاک بیرون آورده شد به منظور فروش و تجارت به خارج از کشور منتقل شد؛  از جمله اشیای ارزشمندی که در آن دوران کشف شدند، می‌توان به تابوت برنزی اشاره کرد که درون آن نیز آثار تاریخی بسیاری یافت شدند.

اما اولین حفاری اصولی و علمی در این منطقه در سال ۱۳۵۴ توسط نصرالله معتمدی باستان شناس مطرح ایرانی صورت گرفت؛ او حفاری هایش را در دو فصل و تا سال ۱۳۷۳ ادامه داد و از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۸۰ طی چند فصل حفاری، مطالعات گسترده‌ای در این منطقه صورت گرفت که منجر به شناخت بهتر وضعیت معماری و تاریخی این محوطه شد. آثار تاریخی ارزشمندی در طی این سال‌ها از قلعه زیویه بدست آمده اند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به قطعات عاج‌های فیل، که نقوش حیوانی و صحنه‌های شکار اساطیری بر آن‌ها حک شده است، اشاره کرد.

حالا این قلعه تاریخی که جزء آثار ارزشمند کشور محسوب می‌شود متاسفانه از دیده مسئولین مربوطه شهرستان دور مانده و توجهی به آن ندارند که اگر به همین روال ادامه یابد شاهد تخریب آن خواهیم بود.

انتهای پبام/