بناپارتیسم
بناپارتیسم، منسوب به رژیم لوئی بناپارت یا ناپلئون سوم است که در سال ۱۸۵۱ میلادی با یک کودتای نظامی نوعی رژیم سیاسی مدافع سرمایه‌داری را با ویژگی‌هایی متفاوت از لیبرالیسم‌های کلاسیک پدید آورد. دولت بناپارتیستی ناپلئون سوم با اینکه مظهر اراده کارخانه داران و بانکداران و سرمایه سالاران بوده، اما به لحاظ اجتماعی بر نیروی طبقاتی دهقانان و لمپن‌ها تکیه داشت و همین شرایط ویژه‌ای به حکومت او داده بود. به گونه‌ای که رژیم بناپارتیستی را دولت استثنایی بورژوایی نامیده‌اند.

بدین علت آن را دولت استثنایی می‌نامند که شیوه اعمال حاکمیت در آن رژیم مثل شیوه‌های رایج لیبرالی نبود و دولت لوئی بناپارت بعضا با شعار‌ها و عملکرد‌ها خود میان طبقات اجتماعی مختلف بازی می‌کرد. اگر فاشیسم و ناسیونال – سوسیالیسم را نمونه دولت‌های استثنایی عصر امپریالیسم و قرن بیستم بدانیم بناپارتیسم را می‌توان نمونه دولت استثنایی مدرن قرن نوزدهم و عصر لیبرالیسم کلاسیک دانست.

به این دلیل دولت بناپارتی را دولت استثنایی می‌نامند که در دفاع از خود منافع سرمایه‌داران حاکم، صراحت و شیوه‌های معمول و رایج لیبرالیستی را به کار نمی‌گرفت هر چند که به عنوان صورتی از دولت مدرن خواه ناخواه افق سرمایه سالارانه را دنبال می‌کرد. اصطلاح بناپارتیسم را کارل مارکس در کتاب «هجدهم برومر، لوئی بناپارت» رواج داد. در مواردی نیز بناپارتیسم را به نوع حکومت نظامی به شیوه ناپلئون بناپارت اطلاق کرده‌اند.

منبع: میزان

انتهای پیام/