به گزارش  خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،پیمان عشقی مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران در ویدیو کنفرانس خبری در پاسخ به این سوال که بیماران کرونا بیشتر متعلق به کدام گروه خونی هستند و بخش خصوصی هم در پلاسمادرمانی ورود می‌کند یا خیر، اظهار کرد: بیماران مبتلا به کرونا مانند سایر بیماران از همه گروه‌های خونی با همان روش توزیع هستند. در یک کارآزمایی بالینی و پروژه تحقیقاتی که با همکاری بین علوم پرزشکی بقیه الله و سازمان انتقال خون بود، بخش خصوصی هم برای کمک اظهار آمادگی کرد و ما هم استقبال کردیم، اما در فعالیت‌های ساختاری و سازمانی و حاکمیتی، بخش خصوصی هیچ دخالتی ندارد.

او با تاکید براینکه جمع‌آوری پلاسما به بخش خصوصی واگذار نمی‌شود، گفت: ما پلاسمای بیماران بهبود یافته را جمع می‌کنیم و این وظیفه سازمانی ما طبق اساسنامه است. متولی رسمی خون و فرآورده‌های خونی مورد نیاز مراکز درمانی تنها سازمان انتقال خون است.

بهبودیافتگان کرونایی چه زمانی برای اهدای پلاسما مراجعه کنند؟

مدیرعامل سازمان انتقال خون در پاسخ به سوالی درباره فرآیند دریافت پلاسمای بهبودیافتگان کرونایی گفت: بر اساس استاندارد‌هایی که در حال حاضر در بانک خون‌های معتبر جهان در زمینه کرونا مورد وفاق همه قرار دارد، سخت‌گیرانه‌ترین استاندارد را ما انتخاب می‌کردیم، بر اساس این استاندارد اگر کسی دو هفته از بهبود علائم بالینی‌ فرد گذشته باشد، مشروط به اینکه تست PCR یا کرونای فرد منفی شود، بعد از دو هفته می‌توانیم فرد بهبودیافته را پذیرا باشیم، اما از آنجایی که امکانات تا حدی نیست همه بتوانند از حلق و بینی تست کرونا بدهند، بنابراین استاندارد  دیگری در نظر گرفتیم، کسانی که ۲۸ روز از بهبود علائم بالینی‌ شان مثل از تب، سرفه و تنگی نفس گذشته باشد، ما آخرین روزی را که به یاد می‌آورد که کاملا حال عمومی فرد خوب شده است، ملاک قرار می دهیم  چرا که بعد از ۲۸ روز بر اساس استاندارد‌های موجود نیازی به تست نیست و  فرد می‌تواند اهدای خون انجام دهد، ما از بیماران‌ می‌خواهیم خون کامل اهدا نکنند بلکه پلاسمای خون‌ را اهدا کنند.

او ادامه داد: افتخار سازمان انتقال خون این است که ما در قبال اهدای خون مبلغی به اهداکنندگان پرداخت نمی‌کنیم و تمام اهدای خون بدون چشم داشت انجام می شود که فرهنگ غنی مردم را می‌رساند. خون رایگان در اختیار مراکز درمانی قرار می‌ گیرد و اکنون عمده فراورده‌های خونی، خون کامل نیست، بلکه فراورده های فرآوری، جداسازی، فریز و فیلتر شده است، این فرآورده‌ها که کار اضافی بر روی آنها صورت گرفته براساس مصوبه شورای انتقال خون، تعرفه‌ای دارند که دولتی و قانونی است، این مبلغ هیچ‌ سودآوری ندارد و فقط جبران منابع مالی مصرف شده و مدیریت مصرف خون بیمارستانی را هم می‌‌کند. هر چیز رایگانی شاید احترام نداشته باشد اما وقتی کسی مبلغی بابت چیزی پرداخت می‌کند، احترام آن را هم دارد.

عشقی یادآوری کرد: اسفند ۹۸ نسبت به اسفند ۹۷، ۳۵ درصد اهدای خون در ایران کاهش پیدا کرد اما لازم به ذکر است در بعضی از کشورهای مدعی دنیا، ۷۵ درصد کاهش پیدا کرد. همان بلایی که مردم در فروشگاه‌ها بر سر هم می‌آوردند در انتقال خون آوردند. در هفته هفدهم اسفند، ذخایر خون کشور به ۴ روز رسید، ۳ تا ۵ روز تحت عنوان کمبود و زیر ۳ روز تحت عنوان بحران خون نام‌گذاری می‌شود اما فعالیت‌هایی که قبل از بحران کرونا شروع کرده بودیم، ۱۷ اسفند جواب داد و شاخص‌های خون افزایش پیدا کرد و اکنون ذخیره خون کشور به ۶ روز رسیده است.

اهدای پلاسما برای بهبودیافتگان کرونایی ضرری ندارد

او در پاسخ به این سوال که آیا اهدای پلاسما بهبودیافتگان با توجه به ایمنی پایین بدن برای آنها ضرری ندارد؟ گفت: سخت‌گیرانه‌ترین استاندارد‌ها را برای اهدای پلاسما در نظر گرفتیم. بعد از ۲۸ روز فرد کرونایی با افراد دیگر تفاوتی ندارد و می‌تواند خون اهدا کند اما ما خون این فرد را هم نمی‌خواهیم، بلکه پلاسمای فرد را دریافت می‌کنیم. به طوری که با دستگاه‌های پلاسمافرزیس فقط زردابه خون را دریافت می‌کنیم و گلبول قرمز به بدن فرد بازمی‌گردد. صنعت پلاسما بدون خون‌گیری در همه جای دنیا وجود دارد و ما در این زمینه مجرب‌ترین کشور منطقه هستیم، این اقدام هیچ خطری برای بیماران کرونایی ندارد و فقط زیر نظر پزشک ۵۰۰ سی‌سی پلاسما را دریافت می‌کنیم و خون هم به بدن‌ فرد بازمی‌گردد.

 عشقی گفت: سازمان انتقال خون ایران در راستای وظایف سازمانی خود توانست، بحران کرونا را که در بسیاری از کشور‌ها به بحران کمبود خون بدل شد، مدیریت کند و این جز با اقبال و اعتماد مردم به سازمان انتقال خون امکان‌پذیر نبود، اعتماد مردم هم بر اساس فعالیت‌های سازمان انتقال خون بود.

درخواست از بهبودیافتگان کرونایی برای اهدای پلاسما

عشقی با درخواست از بهبودیافتگان کرونایی برای اهدای پلاسما اظهار کرد:  از بهبودیافتگان کرونا درخواست می‌کنیم که به ۱۴ مرکزی که اعلام شده مراجعه کنند و پلاسمای خون‌ خود را به بیمارانی کرونایی که به آن نیاز دارند، اهدا کنند.

او درباره مشکل کمبود خون برای بیماران خاص به‌ویژه در ابتدای فروردین ماه گفت: ما در سازمان انتقال خون هر روز بحث خون‌رسانی به بیماران به ویژه بیماران خاص را از طریق سامانه پایش سازمان انتقال خون رصد می کنیم و همه درخواست‌ها را به صورت ۱۰۰ درصد پاسخ دادیم البته در برخی استان‌ها میزان پاسخگویی ما به نیاز خون و فرآورده های خونی ۹۸  درصد بود و اینکه چرا درخواست کمتر شده بود، مبنای علمی داشت. بیمارستان‌ها و مراکز درمانی نیاز بیماران تالاسمی را به دلیل رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی رعایت کردند، ما پس از بررسی و رسیدگی به شکایات بیماران متوجه شدیم که بیمارستان‌ها درخواست‌های کمتری می دادند تا فضای بین بیماران را بیشتر کنند. در شرایط معمول جامعه این فاصله‌گذاری وجود نداشت، بنابراین مراکز درمانی برای حفظ فاصله‌گذاری بین بیماران مجبور شدند که فاصله‌ زمانی برای مراجعه بیماران در نظر بگیرند، پیش از شیوع کرونا بیماران همیشه سه هفته یکبار مراجعه می‌کردند، اما در بحران کرونا هر چهار هفته یکبار باید مراجعه کنند و این احساس در بیمار ایجاد شده که خون کم است و به همین دلیل به ما می‌گویند دیرتر بیایید، در حالی که کمبود خون وجود نداشت.

عشقی افزود: این اقدام از نظر علمی اشتباه نیست، اگر این اقدام را انجام نداده بودند، بیماران به کرونا مبتلا می شدند اما اکنون آمار مبتلایان به کووید-۱۹ در بیماران تالاسمی نسبت به آمار در جمعیت عمومی کمتر است و ما هرچه خون درخواست شده، ارائه داده‌ایم.

مدیرعامل سازمان انتقال خون گفت: در کارآزمایی بالینی که دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و سازمان انتقال خون باهم شروع کردند، حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ واحد پلاسما اهدا شد البته عمده این پلاسما‌ها مصرف کارآزمایی نشد زیرا بیمارستان‌ها از سراسر کشور چنان به ما فشار می‌آوردند که مجبور می‌شدیم برای نجات جان بیماران پلاسما ها را در اختیار آنها قرار دهیم. هدف گذاری ما از نظر علمی برای ارائه پلاسما این است که پلاسمای بهبودیافتگان در بیماران قبل از وخامت حال مورد استفاده قرار گیرد چرا که وقتی ریه تخریب می شود و سیستم ایمنی به بدن شلاق می‌زند، تاثیر پلاسما کمتر است و نیمی از این حدود ۴۰۰ واحد پلاسما برای درمان بیماران خارج از کارآزمایی مصرف شد.

عشقی درباره تعداد بیماران کرونایی برای کارآزمایی بالینی پلاسما درمانی در پاسخ به باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: ما حداقل ۱۰۰ بیمار برای کارآزمایی بالینی نیاز داریم و علت اینکه از ۴۰۰ پلاسمای کرونایی نتوانستیم به ۱۰۰ بیمار در کارآزمایی برسیم، این بود که ما در شرایطی که پزشکان ما در فشار و بحران درمان بیماران کرونایی در حال تلاش و در جبهه جنگ بودند، درخواست کردیم که در کارآزمایی بالینی با ما همکاری کنند و متاسفانه به ۱۰۰ بیماری که تمام اطلاعات آن‌ها دقیق ثبت شده باشد و پزشک درمانگر زیر اطلاعات بیماران را امضا کرده باشد، دست پیدا نکردیم.

استفاده از پلاسمای مازاد برای تولید دارو

رییس سازمان انتقال خون در پاسخ به این سوال که پلاسما‌های مازاد بهبودیافتگان کرونایی برای تولید دارو استفاده خواهد شد؟ اظهار کرد:‌تلاش کنید اهداکننده پلاسما به سازمان انتقال خون مراجعه کند، هدف ما این است پلاسما را از بیمار بهبودیافته دریافت کنیم و به بیمار کرونایی بدهیم و جان یک بیمار را نجات دهیم و با دوستان در کارآزمایی بالینی هم در همین جهت هم هدف شده ایم و کار تحقیقاتی و تجارت در این زمینه مهم نیست و دولت هیچ وقت دنبال تجارت نیست و حتی اگر باشد، من به عنوان یک پزشک تمام وقت جغرافیایی که در بخش خصوصی فعالیت می‌کند، وارد تجارت نخواهم شد.

عشقی ادامه داد: اگر مازاد پلاسمای بهبودیافتگان کرونایی باقی ماند، وظیفه داریم این پلاسما‌های اضافه را در اختیار تولیدکنندگان ایمونوگلوبین‌های کووید ۱۹ قرار دهیم، اگر تولیدکنندگان واجد صلاحیت و قانونمند مورد تایید سازمان غذا و دارو باشند، اولویت با آنهاست تا با کارآفرینی علمی جان بیماران را نجات دهیم و اگر تولیدکنندگان داخلی به استاندار‌های لازم نرسند، جان عزیزمان ما بالاتر از این است که دست به ریسک بزنیم و پلاسما را در اختیار تولیدکنندگان خارجی با تجربه و با صلاحیت قرار دهیم البته این پیشنهاد ماست و شاید دولت آن را نپذیرد، هر زمان پلاسما تولید شد و مصرف نشد، در وهله اول تولیدکنندگان داخلی برای تولید دارو مدنظر هستند تا کارآفرینی علمی صورت گیرد و داروی با کیفیت تولید شود و در اختیار بیماران قرار گیرد، اما اگر تولیدکننده داخلی نتوانست به این مهم دست پیدا کند، پلاسما را در اختیار دانشمندان و تولیدکنندگان خارجی قرار می‌دهیم تا آن‌ها داروی کرونا را تولید کنند، همانطور که اکنون پلاسما را برای تولید فاکتور ۸ و IVIG در اختیار تولیدکنندگان خارجی قرار می‌دهیم.

ایران دومین کشوری استفاده کننده پلاسما در درمان بیماران کرونایی

رییس سازمان انتقال خون با بیان اینکه استفاده از پلاسما برای بیماران بد حال سابقه علمی ۱۰۰ ساله دارد،‌ گفت: از آنفلوانزای اسپانیایی شروع شد و در اپیدمی سارس، مرس، ابولا و آنفلوانزای H۱N۱ استفاده شد، اما سازمان بهداشت جهانی درباره ابولا و درمان با پلاسما توصیه‌هایی داشت و این مبنای کار چینی‌ها در درمان کرونا شد و دومین کشوری که استفاده از پلاسما در درمان بیماران کرونایی را کلید زد، ایران بود و ما در قالب کارآزمایی بالینی کار را شروع کردیم.

او ادامه داد:‌ باید توجه داشت که هر روش درمانی باید در کارآزمایی بالینی آزموده شود و حتی اگر می‌خواهیم به بیمار بگوییم آب بنوشد یا جوش شیرین استنشاق کند و انواع آن را در فضای مجازی می‌بینیم، باید در هر روش کارآزمایی بالینی الزامی است و اصول و الزامات ویژه‌ای دارد و نمی‌توان دارو یا روش را برای همه بیماران تجویز کرد و باید ۲ گروه مورد و شاهد همزمان درمان را بگیرند و به همه بیماران پلاسما را نمی‌دهیم چرا که از اثربخشی آن اطمینان نداریم و این را نمی‌توانیم مقاومت در برابر درمان محسوب کرد.

عشقی گفت: هنوز به تعداد کافی برای کارآزمایی بالینی قابل استناد نرسیدیم و بیشتر آن برای نجات بیماران مورد استفاده قرار گرفته، اما به تعداد بیمار مورد نیاز برای نتیجه گیری در کار آزمایی بالینی نرسیده ایم و در بسیاری از شهر‌ها مثل ساوه، ایرانشهر،کناباد، سبزه‌وار، زاهدان، قائم شهر و غیره برای نجات جان بیماران پلاسما درخواست می‌کردند و اسم آن را مقاومت نمی‌گذاریم و این نشان از دقت نظر علمی جامعه پزشکی ایران و معاونت فناوری وزارت بهداشت و محققان کشور است.

او افزود: پلاسما درمانی برای بیماری کووید ۱۹ جدید بوده و بر همین اساس حجم‌های مختلف برای مصرف در بیماران اعلام شده است. ما از بهبودیافتگان کرونایی به دو طریق می‌توانیم پلاسما بگیریم، یکی از طریق اهدای خون معمولی است که از هر اهدای خون ۲۰ سی سی پلاسما گرفته می‌شود. روش دوم از طریق پلاسما فرزیس است که پلاسما از خون افراد جدا می‌شود و از این طریق می‌توانیم ۵۰۰ سی سی پلاسما دریافت کنیم.

بهبودیافتگان کرونا به شکرانه بهبودی پلاسما اهدا کنند

رییس سازمان انتقال خون درباره اینکه ما با وجود ۶۰ هزار بهبودیافته تنها ۴۰۰ مورد اهدای پلاسما داشتیم و مشارکت بهبودیافتگان پایین است، گفت: این هنر رسانه هاست که بهبودیافتگان کرونایی را برای اهدای پلاسما تشویق کنند، ما دومین کشوری بودیم که در عرصه کارآزمایی بالینی پلاسما درمانی در درمان کرونا ورود کردیم، اما تعداد اهداکنندگان ما بسیار اندک است، در نیویورک روز گذشته یک هزار بهبود یافته پلاسما اهدا کردند و نیاز مشارکت جمعی و تبلیغ‌های رسانه‌ای هستیم.

او با اشاره به برخی ادعا‌های رسانه‌های معاند علیه ایران در استفاده از پلاسما درمانی در درمان کرونا بیان کرد: رسانه‌های معاند حرف‌های ناصحیح مطرح کردند که ایران پلاسمای مردم را می‌فروشد، اظهاراتی که حتی ارزش جواب دادن ندارد، از همه مردم دخواست می‌کنیم به شکرانه بهبود به مراکز اعلام شده مراجعه کنند و ما حتی هزینه رفت و آمد و وقتی که بهبودیافتگان می‌گذارند، تقبل می‌کنیم، هر چند بسیاری تمایل دارند که داوطلبانه پلاسما اهدا کنند و اگر واجد شرایط اهدا باشند، ما پلاسما را می‌گیریم.

عشقی تصریح کرد: این پلاسما یا زردآبه خون با یک دستگاه گرفته می‌شود، متاسفانه هنوز باور اهدای پلاسما در بین مردم نهادینه نشده است و بهبودیافته ما برای اهدای پلاسمای خون از منزل خارج شودو درخواست داریم رسانه‌ها برا یالقای این باور به ما کمک کنند.

وی درباره جداسازی آنتی‌بادی مربوط به کرونا در پلاسماهای اهدایی، گفت: باید توجه کرد که تمام ویروس‌ها شبیه هم نیستند و پاسخ ایمنی بدن علیه ویروس‌ها نیز شبیه به هم نیست. هنوز درباره تیپ توزیع نوع آنتی‌بادی‌ها، مدت زمانی که باقی می‌ماند و سطح حداکثری و حداقلی آنتی‌بادی‌ها در ویروس کرونا اتفاق‌نظر وجود ندارد. بنابراین امکان اینکه آنتی‌بادی این ویروس از پلاسما جدا شود و بعد به صورت دارو در اختیار جامعه بشری قرار گیرد، وجود دارد. در خیلی از کشورها  مانند ایران این کار آغاز شده و برخی از همکاران ما در بخش خصوصی اعلام کردند که این اقدام را انجام داده‌اند که سازمان غذا و دارو این ادعاها را بررسی می‌کند و اگر توانسته باشند آنتی‌بادی خاص را تولید کرده باشند، قطع آن را اعلام می کنند و وارد مقوله جدیدی از پلاسما درمانی در حوزه کووید ۱۹ می‌شویم.

مراکز انتقال خون امن‌ترین جا بعد از خانه‌ها

عشقی ادامه داد: در عین حال گیرندگان خون هم باور کردند، خونی که ما در اختیارشان قرار می‌دهیم، امن‌ترین خون است. بسیاری از سازمان‌های انتقال خون دنیا شرایط و استاندارد‌های اهدای خون خود را پایین آوردند تا بتوانندخون بیشتری جذب کنند، اما ما استاندارد‌های سخت‌گیرانه خودمان را کاهش ندادیم. ما حدود ۲۰ درصد اهداکنندگان‌ را رد می‌کردیم. شرایط‌ ما این بود، هر کسی که در یک ماه گذشته کوچکترین علامتی از آنفلوآنزا و تب داشت، از او عذرخواهی می کنیم و خون نمی‌گرفتیم و تمام تست‌های لازم برای روی خون‌های اهدایی انجام می‌شود، بنابراین خون‌هایی که در اختیار مردم قرار می‌گرفت با سخت‌گیرانه‌ترین استانداد‌های جهانی قابل تطابق بود، در عین حال با سازمان‌های مردم نهاد بیماران تماس داشتیم و به تمام سوالات‌ آنها پاسخ دادیم.

عشقی گفت:  شعار سازمان انتقال خون این بود که هر کس از خانه‌ بیرون می‌آید، اهدای خون را فراموش نکند. باید توجه کرد که بعد از خانه‌ها، پایگاه‌های انتقال خون باید امن‌ترین جا باشند زیرا تمام امکانات بهداشتی، جداسازی فیزیکی، وسایل حفاظت شخصی در اختیار کارکنان‌ و اهداکنندگان قرار می‌دهیم حتی ما برای اینکه دستورالعمل‌ها را اجرا کنیم، از اهداکنندگان مستمر شناخته‌شده در سراسر کشور به عنوان ناظر در پایگاه‌ها استفاده کردیم تا مشکلات را به ما اطلاع دهند و اهداکننده ناظر را طراحی کردیم و تمام گزارشات این اقدامات را به سازمان انتقال خون ارسال کردیم و قرار است، تجربیات‌ را در اختیارشان قرار دهیم همچنین سازمان بهداشت جهانی از ما خواستند که دستورالعمل کشوری‌ ایران را در سایت سازمان بهداشت جهانی بگذارند و ما استقبال کردیم.

ایران؛ کمبود خون و فرآورده‌های خونی در بحران کرونا ندارد

عشقی درباره کمبود خون و فرآورده‌های خونی در بحران کرونا گفت: ما کمبود‌های خیلی بیشتری را حدس می‌زدیم. بحران کووید در دنیا باعث کمبود شد، اما در ایران هیچ وقت به بحران نرسید. ذخایر خونی کشور قابل قبول است، این ذخایر با توجه به آمدن ماه مبارک رمضان و فعالیت روتین بیمارستان‌ها نیاز به ادامه همکاری و اقبال ملت ایران به سازمان اتقال خون داریم و خواهیم داشت.

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه در بحران کرونا درخواست خون بیش از اهدای خون کاهش پیدا کرد، گفت: در ایام نوروز و بحران کرونا میزان درخواست خون نسبت به نوروز سال گذشته ۵ درصد و اهدای خون ۲۰ درصد کاهش پیدا کرد و در برخی کشور‌های دنیا تا ۷۵ درصد کاهش پیدا کرد. در برخی کشور‌ها استاندارد‌های اهدای خون را پایین آوردند و حتی امنیت خون را در معرض خطر قرار دادند اما ما با همان استاندارد جلو رفتیم. ذخایر خونی کشور ما ثابت ماند به طوریکه اکنون ذخایر خونی ما به ۶ روز رسیده است.

به همه گروه‌های خونی نیاز داریم

او ادامه داد: در تمام بحران کرونا بیش از ۹۰ درصد درخواست خون برای بیماران تالاسمی، شیمی درمانی، ترومایی، تعویض خون و بیماران فوریتی بوده و نگران هستیم که اهدای خون از هفته سوم اسفند شیب افزایشی داشته، اما ممکن است دچار مشکل شویم. از هموطنان درخواست داریم که به مراکز اهدای خون مراجعه کنند. همچنین از همکارانمان می‌خواهیم که اعمال جراحی و مصرف خون در بیمارستان‌ها را هوشمندانه مدیریت کنند و ما اکنون به همه گروه‌های خونی نیاز داریم.

عشقی گفت: سازمان انتقال خون توانست، بحران کرونا را که بحران کمبود خون بود، مدیریت کند و نتیجه اعتماد مردم به سازمان انتقال خون بود. برای آنکه اهداکنندگان به ما اعتماد کنند، شرایط را به گونه‌ای فراهم کردیم که بعد از اینکه فرد برای اهدای خون از آن خانه می‌شود بداند سازمان انتقال خون بعد از خانه امن‌ترین جاست. از اهداکنندگان مستمر خون کمک گرفتیم و جداسازی فضای فیزیکی را در دستور کار قرار دادیم و ماسک و محلول ضدعفونی را برای ایمن سازی محیط و کاهش خطر برای اهداکنندگان تامین کردیم.

 نگران کمبود خون در ماه رمضان هستیم

وی با بیان اینکه شاخص‌های ما در این مدت دچار کمبود نشد، اما دچار بحران نشد، گفت: این کمبود با کمک مردم مرتفع شد. باز هم تاکید می‌کنم که ماه رمضان در پیش است و ما هر سال در ماه رمضان نگران بحث کمبود خون هستیم. به‌ویژه اینکه اکنون اعمال جراحی و فعالیت‌های روتین بیمارستان ها همزمان با ماه رمضان آغاز می‌شود، درخواست خون بالا می‌رود و ممکن است، اهدای خون کاهش یابد؛ بنابراین از تمام مردم می‌خواهم که اعتماد خود را نسبت به سازمان انتقال خون حفظ کنند.

او ادامه داد: ما سعی می‌کنیم پایگاه‌های سیاری را با کمک شهرداری‌ها و موسساتی که با ما همکاری می‌کنند، در اختیار هموطنان قرار دهیم تا بدون اینکه بخواهند به پایگاه‌های انتقال خون مراجعه کنند، از افطار تا سحر در خدمت مردم باشند. در تهران شهرداری‌ها با ما همکاری کردند و نتایج آن را خواهیم دید.

او  با بیان اینکه در  اسفند سال ۹۸، نسبت به اسفند ۹۷ حدود ۳۵ درصد کاهش اهدای خون  به دلیل شیوع کرونا داشتیم،‌گفت: باید توجه کرد که در برخی کشور‌های بسیار معتبر و مدعی در دنیا اهدای خون در این مدت ۷۵ درصد کاهش پیدا کرد و در هفته سوم اسفند ماه ذخایر خونی کشور به چهار روز رسید و بر اساس شاخص‌ها سه تا پنج روز شاخص کمبود خون محسوب می شود و زیر سه روز به معنی بحران است،، اما با فعالیت‌هایی که از قبل آغاز کرده بودیم، شاخص‌ها رو به افزایش رفت. در حال حاضر ذخیره خون کشور، شش روز است. ذخیره پنج تا هفت روز قابل قبول و بالای هفت روز هم مازاد است و اکنون در وضعیت خوبی هستیم.

برنامه برای اهدای خون در ماه رمضان و شب های قدر

او گفت: یکی از موفقیت‌های سازمان در حفظ امنیت اهداکنندگان که مورد اقبال هم قرار گرفته است، این بود که سامانه نوبت‌دهی اینترنتی را به صورت فعال داشتیم، اما در این دوران به صورت ویژه و جدی رصد کردیم که تمام ادارات کل استان‌های ما سامانه نوبت‌دهی اینترنتی‌شان کار کند. بنابراین افراد می‌توانند به صورت اینترنتی برای اهدای خون ثبت نام کنند. در عین حال هر سال در ماه مبارک رمضان واحدهای سیار داشته‌ایم که در مساجد و اماکن مذهبی حضور داشتند. حال از آنجایی که امکل این تجمع ها نیست، از همه استان‌ها به‌ ویژه تهران، درخواست کرده‌ام، از شهرداری‌ها کمک بگیرند و محل استقراری داشته باشیم که در آن محل‌ها از جمله برخی مساجد بزرگ تخت بگذاریم و مردم بتوانند در محل‌هایی که فضاسازی مناسبی دارند،‌ اکیپ‌های سیار ما به صورت فعالانه اقدام کنند.

عشقی در پاسخ به سوالی درباره برخی الزامات مانند شماره تلفن ثابت برای اهدای خون گفت: برخی از سخت‌گیری‌ها برای اهدای خون ضرورت دارد و بروکراسی نیست، به عنوان مثال ما هم شماره موبایل و هم شماره تلفن ثابت اهداکننده را دریافت می‌کنیم. اگر از خون بیماری متوجه مشکلی شوم، باید این مشکل را به سرعت به او اطلاع دهم. گاهی هم موبایل را پاسخگو نیستند و باید تلفن ثابت فرد را هم داشته باشیم. در عین حال در همه جای دنیا برای هر خدمتی که ارائه می‌دهند، کد ملی می‌خواهند و این برای اهدای خون ضروری است، در عین حال گاهی بیماران از ما انتظار دارند که در هر شرایط بالینی از آن‌ها خون بگیریم، اما گاهی اوقات این کار برای سلامت خودشان خطرناک است. سازمان انتقال خون ایران در سال ۲.۵ میلیون مراجع دارد که ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر موفق به اهدای خون می‌شوند. سایر افراد یا برای سلامت دهنده  یا برای سلامت گیرنده خون دریافت نمی‌شود.

راه اندازی اپلیکیشن اهدای خون در آینده نزدیک

مدیرعامل سازمان انتقال خون در پاسخ به سوالی درباره آمار نوبت‌گیری آنلاین اهدای خون گفت: این تسهیلات را برای هموطنان‌ آماده کردیم، اما شهر به شهر و استان به استان استفاده از آن تفاوت دارد. به عنوان مثال در شهر‌های کوچک مورد استقبال قرار نگرفته است، به هر حال ما این باب را باز و مدیریت کردیم. از طرفی در را هم نبستیم که اگر کسی به پایگاه آمد، بگوییم از تو خون نمی‌گیریم، مگر اینکه تجمع زیاد باشد. در عین حال راه‌اندازی اپلیکشن‌های انتقال خون از برنامه‌های ماست و این پروژه را دنبال می‌کنیم که در حوزه خبرگیری، نوبت‌گیری، اطلاعات بهداشتی، آمار اهدای خون و... را در آن خواهیم دید.

عشقی تاکید کرد: در عین حال ما در حوزه اهدای خون بانوان باید بسیار زیاد کار کنیم و در این اپلیکیشن هم روی این موضوع کار می‌کنیم. شعار ما این است که با اهدای خون بانوان هر خانه یک پایگاه انتقالخون می‌شود. این تابو که می‌گوید زنان نباید خون دهند، باید در جامعه ما شکسته شود. هر فرهنگی را که زنان در آن وارد شوند، در جامعه ایرانی که خانواده‌محور است، جا می‌افتد. در کشور ما میزان اهدای خون در زنان ۴.۵ درصد است. در حالی که در برخی کشور‌های جنوب خلیج فارس ۱۴ درصد است. در کشور‌های اروپایی بین ۴۵ تا ۵۰ درصد است.

راه اندازی پالایشگاه خون به کجا رسید؟ 

او درباره راه‌اندازی پالایشگاه خون در پاسخ به باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: پالایشگاه پلاسما در کشور ما و همه کشورها باید به عنوان یک هدف استراتژیک تلقی شود. به‌ ویژه در کشور ما که یک سازمان انتقال خون این چنین داشته و امکانات جمع‌آوری پلاسما بخ خوبی انجام می شود، در عین حال نیاز به داروهای پلاسمایی به دلیل پیشرفت علوم پزشکی در کشور زیاد است. در کشوری مانند ایران که دائم تحریم بوده است و پلاسمای ما به خارج از کشور می رود، تبدیل به دارو می شود و باید آن را به ما تحویل می‌دادند، یکی از کمپانی‌ها باکمال آرامش اعلام کرد که شما تحریم هستید و تبادلات مالی با شما مقدور نیست و بر همین اساس دارو را تحویل نداد. بنابراین با این مشکلات مواجهیم و بنابراین استراتژی ایجاد پالایشگاه پلاسما به توان دو است، بنده نه از وزارت بهداشت، بلکه از کل حاکمیت نظام جمهوری اسلامی ایران می‌خواهم که به این پدیده به دید حاکمیتی و راهبردی نگاه کنند.

عشقی افزود: درباره پالایشگاه پلاسما یکسری دعاوی قانونی و حقوقی وجود دارد که ادامه دارد و امیدواریم حل شود. از بخش خصوصی و نهادهای خصوصی و دولتی دعوت می‌کنم که وارد این عرصه شوند تا برای خودشان هم اعتبار ایجاد کنند. یک پالایشگاه برای ما کم است،‌ بلکه دو یا سه پالایشگاه خون باید راه‌اندازی کنیم. برای تامین داروهای مورد نیاز کشور حداقل یک میلیون لیتر پلاسما نیاز داریم که به دارو تبدیل شود و به نظر من نیاز به یک میلیون و 600 هزار لیتر پلاسماست. در حال حاضر حداکثر 500 هزار لیتر پلاسما داریم. بنابراین پالایشگاه خون باید راه بیفتد تا بتوانیم این میزان پلاسما را تامین کنیم. وقتی من پالایشگاه در اختیار ندارم، بخش خصوصی باید در این زمینه اقدام کند. کمپانی که در آلمان و اتریش است، زیر نظر وزارت بهداشت که نیست، بلکه بخش خصوصی بوده و نماینده آن هم بخش خصوصی است. به هر حال من باید داروی مردم را تامین کنم. در اینجا از بنیادها و سازمان‌های معتبر که سرمایه کافی دارند، درخواست می‌کنم که به دانشمندان این حوزه مراجعه کنند و به آنها میدان دهند و نهادهای حاکمیتی هم به این افراد اجازه دهند که بتوانند پالایشگاه را راه‌اندازی کنند. فکر می‌کنم یک موسسه در این حوزه در بخش خصوصی،‌ به جایی رسیده است که بتواند برخی فرآورده‌های پلاسمایی را تولید کند.

مدیرعامل سازمان انتقال خون گفت: مساله زمین پالایشگاه، موضوعی کاملا حقوقی است و وزارت بهداشت نسبت به تقدم و تاخر انجام وظیفه شرکت پالایش و پژوهش پلاسما بر تصاحب این زمین، اعتراض جدی و پافشاری کرد. حال در یک دوره‌ای یک واگذاری انجام شده که مراحل قانونی‌ را طی کند، اما شرکت پالایش و پژوهش پلاسما که به بخش خصوصی واگذار شد، تعهدات خود را اجرایی نکرده و از طرفی طالب است که سند زمین زودتر به آنها ارائه شود. اما این موضوع نه از نظر وزارت بهداشت و نه از نظر سازمان انتقال خون منطقی نیست.

او ادامه داد: تا زمانیکه تعهدات به این معنی که پالایشگاه ساخته و مستقر و تولیدات به حد صنعتی تحویل داده شود و تمام کارشناسان اعلام کنند که پالایشگاه با این تعهدات در این زمین راه اندازی شد، در چنین شرایطی قابل بحث است که زمین به این‌ها واگذار شود یا خیر، در اولین جلسه‌ای که وارد این مقوله شدم، اعلام کردم که من وارد بنگاه معاملات ملکی نشدم، بلکه آمدم پالایشگاه خون را ببینم. به هر حال قانون و مسائل حقوقی مطرح است، اما من باید پالایشگاه و دارو را ببینم بعد از شما طرفداری می‌کنم، ام این به خواست بنده یا کس دیگری نیست، بلکه باید مسائل حقوقی و خواست دولت و ملت برآورده شودو اکنون سند زمین در اختیار دولت است.

عشقی درباره کسری بودجه سازمان انتقال خون در پاسخ به باشگاه خبرنگاران جوان،   اظهار کرد: زمانیکه سازمان را تحویل گرفتم، 400 میلیارد تومان کسری بودجه داشتیم که خدا را شکر با تلاش همه همکارانم و همکاری نهادهای خارج از سازمان، به ویژه سازمان برنامه و بودجه، مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و وزارت بهداشت  که بسیاری از اعتبارات‌ را تخصیص 100 درصد دادند و کسری بودجه بسیار کم و حدود نصف شده است.

انتهای پیام/