فرونشست ۲۵ سانتی‌متری دشت مشهد به صورت سالانه
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی گفت: ما در دشت مشهد ۲۵ و در دشت نیشابور ۲۸ سانتی متر در طول هر سال فرونشست داریم.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، محمد علایی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی گفت: استان ما سرزمین خشک و کم‌آبی محسوب می‌شود و میانگین بارش‌ها نسبت به میانگین بارش جهانی عدد بسیار اندکی است.
او با بیان اینکه در استان با چند مساله جدی روبه رو هستیم که اولین آن بحث کم آبی است، ادامه داد: نکته دوم این است که به علت تغییر آب و هوا میانگین بارش استان در طی سال‌های قبل کم شده است و خوشبختانه در طی سال‌های ۹۷_ ۹۸ و ۹۸_ ۹۹ سال‌های آبی بسیار پر بارشی داشتیم که در طول سال آبی ۹۷_۹۸ پرآب‌ترین سال آبی در طی ۵۰ سال اخیر بوده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: روند کاهش بارندگی‌ها و داده‌های جهانی متناسب با آن نشان می‌دهند که بایستی خود را برای خشکسالی‌ها آماده کنیم. در این شرایط از مجموع ۳۷ محدوده مطالعاتی حدود ۳۴ محدوده با کاهش شدید سطح آب زیر زمینی و بحران آب روبه رو هستند.
علایی بیان کرد: از مجموع منابع آبی حدود ۹۲ درصد برداشت‌ها از آبخوان‌های زیر زمینی است که ۸۵ درصد آن برای مصارف کشاورزی، ۸ درصد در بخش شرب و بهداشت، دو درصد در بخش صنعت و چهار درصد در حوزه خدمات مصرف می‌کنیم.
او با اشاره به سرانه آب تجدیدپذیر تصریح کرد: این سرانه حاصل تقسیم حجم آب تجدیدپذیر بر جمعیت است. اگر سرانه آب تجدید پذیر از هزار متر کمتر شود وارد حوزه تنش آبی می‌شویم، در سال ۱۳۸۵ سرانه آبی هر خراسانی هزار و ۴۹۱ متر بوده و در سال ۱۳۹۵ این عدد به ۷۸۰ متر رسیده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی تاکید کرد: بر این مبنا در سال‌های قبل از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۸ عمر مفید چاه‌های کشاورزی که باید حدود ۲۵ تا ۳۰ سال باشد به کمتر از پنج سال کاهش پیدا کرده است. همچنین در این فاصله زمانی چاه‌های استان ۱۹۶ کیلومتر کف شکنی داده شده و عمیق تر شدند که هزار و ۶۶۴ کیلومتر تغییر محل این چاه‌ها بوده است.
علایی اظهار کرد: حد بحرانی فرونشست در جهان برای سطح زمین یک میلی‌متر در سال است که ما در دشت مشهد ۲۵ سانتی متر و در دشت نیشابور ۲۸ سانتی متر در طول هر سال فرونشست داریم.
او افزود: در ۳۴ محدوده مطالعاتی فرونشست‌ها بسیار جدی است. از دیگر پیامد‌های اضافه برداشت از آبخوان زیر زمینی بحث شور شدن آب است درواقع هر چه سطح آب کاهش یابد کیفیت آب نامناسب‌تر و میزان شوری آن بیشتر می‌شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: در تمام ۳۴ دشت ممنوع استان با پدیده شور شدگی و افزایش شوری آب روبه رو هستیم. با این شرایط همیشه این پرسش مطرح بوده که باید چه کاری انجام داد.
علایی با اشاره به اینکه با کلید خوردن طرح همیاران آب در استان دو گام مد نظر قرار گرفت، بیان کرد: گام نخست بر این اساس بود که باید تا سال ۱۴۰۵ به کسری مخزن صفر در تمام آبخوان‌ها برسیم و گام دوم این بود که تا سال ۱۴۲۰ به ۷۵ درصد حجم آب تجدیدپذیر دست پیدا کنیم.
او تصریح کرد: باید توجه داشت که میانگین جهانی برداشت از حجم آب زیرزمین ۴۰ درصد است حال آنکه در استان ۱۶۰ درصد برداشت داشتیم که امروز به ۱۲۰ درصد برداشت رسیده‌ایم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی تاکید کرد: وظایف ما تا سال ۱۴۰۵ بر این اساس است تا اضافه برداشت ۵۸۹ میلیون متر مکعبی از چاه‌هایی که پروانه آن‌ها حدود ۴۰ سال پیش صادر شده کم می‌شود.
علایی با بیان اینکه میزان بارش استان در سال قبل ۳۰۷ میلی متر بوده است، اظهار کرد: به همین منظور تعهد ما این بوده که در دو سال از مجموع ۴ هزار و ۳۰۶ حلقه چاهی که اضافه برداشت داشته اند تلاش کنیم تا ۵۸۹ میلیون متر مکعب آب کمتری برداشت شود. به همین منظور رضایت کشاورزان و سازمان جهاد کشاورزی و ... را نیز به دست آوریم و توانستیم تا به امروز ۴۰۱ میلیون اضافه برداشت را از مجموع ۲ هزار و ۲۱۲ چاه، کاهش دهیم.
او افزود: نکته دیگر بحث تغییر محل و کف‌شکنی چاه‌هاست. خوشبختانه پارسال به دلیل کاهش تغییرات سطح آب توانستیم ۲۴.۶ درصد از تغییر محل چاه‌های کشاورزی و ۲۷.۵ درصد از افزایش عمق آن جلوگیری کنیم که ۲۵۷ میلیارد ریال به کشاورزان کمک کرد. همچنین کشاورزان توانستند در سال قبل حدود ۳ میلیارد تومان صرفه جویی داشته باشند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: خوشبختانه حجم آب ذخیره سد‌ها به یک میلیارد و ۱۹۷ میلیون متر مکعب رسیده که در طول ۲۰ سال قبل بی‌سابقه بوده است.
انتهای پیام//ف.س
