به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، فرش  دستباف کردی مهاباد، فرشی درشت بافت و تک پود است که ۱۵۰ سال قبل در روستا‌های مهاباد بافته می‌شد.

استفاده از رنگ‌های طبیعی،نقش‌هایی ساده با گره‌هایی به قدمت بیش از یک قرن بر پیکره این صنعت ایرانی، آوازه این فرش را به خارج از مرز‌ها کشانده است.

حالا بعد از ۱۰ سال وقفه ضربان این فرش اصیل که  با حمایت‌ها واشتیاق قالی بافان به تپش افتاده بود و در جهت اشتغال پایدار و هموارتر شدن مسیر تولید پیش می‌رفت،متاسفانه در سایه شوم ویروس منحوس کرونا به شماره افتاده است.

کرونا تولید فرش دستباف در مهاباد را ۱۰ درصد کاهش داد

چیا قربانی اقدم رئیس اتحادیه بافندگان فرش دستبافت مهاباد  در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: سال گذشته در مجموع پنج هزار و ۵۰۰ مترمربع فرش دستباف در این شهرستان تولید شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن ۱۰ درصد کاهش نشان می‌دهد.

قربانی اقدم افزود: کاهش فروش فرش دستباف به علت شیوع بیماری کرونا و مشکلات ارسال این کالای تزئینی موجب شده بازار آن تا حدودی از رونق بیافتد.

او ادامه داد: حدود ۲ هزار و ۵۰۰ نفر از قالیبافان مهاباد با آغاز فصل کار که اوج آن از اواخر تابستان تا اوایل فصل بهار است دار قالی را در گوشه‌ای از منازل خود آویزان می‌کنند تا هنر دستان خود را با نخ‌های رنگی به تصویر بکشند و منبعی برای در آمدشان باشد.

قالیبافان مهابادی با ۳ سبک فرش دستبافت، افشار (هه وشار کردی )، تابلو فرش و فرش درشت بافت افشان، هنر خود را به روی دار قالی نشان می‌دهند.

سایه مشکلات اقتصادی بر بازار هنر اصیل ایرانی

رئیس اتحادیه بافندگان فرش دستباف مهاباد با بیان اینکه مشکلات اقتصادی جامعه بر فروش فرش دستباف نیز تاثیر گذاشته است، در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، تصریح کرد: مشکلات معیشتی و کمبود نقدینگی توسط خریداران موجب شده فروش این کالا نسبت به سال قبل کاهش یابد.

قربانی اقدم با اشاره به اینکه تولید فرش در روز‌های قرنطینه خانگی بهترین محل کسب درآمد برای قشر قالیبافان است،اضافه کرد: ارایه تسهیلات به خریداران و تاجران این کالا توسط دولت می‌تواند نقدینگی آنان را افزایش داده و در نتیجه بازار خرید و فروش این محصول رونق پیدا کند.

تعطیل شدن کارگاه‌های بافت فرش دستباف در مهاباد

خانم ابراهیمی یکی از وارثان این میراث کهن است که در طول سی و هفت سال به بیش از پنج هزار نقش جان داده است، او در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد،گفت: درکارگاهی که دارم با همراهی حدود ۲۵ نفر از بانوان علاقه‌مند و باتجربه، فرش اصیل کردی را در اندازه‌های مختلف می‌بافیم که پس از اتمام کار و دریافت دستمزد به ازای هر متر مربع، فرش‌های بافته شده را به تبریز می‌فرستیم، ولی اکنون حدود سه ماه است کارگاه بخاطر شیوع ویروس کرونا تعطیل شده است.

محمد جهین رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت شهرستان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد،  گفت: ۷۲ هزار بافنده فرش دستباف در آذربایجان غربی وجود دارد که حدود دویست و نود هزار متر مربع فرش تولید می‌کنند و سالانه بیست میلیون دلار برای کشور ارز آوری دارد، ولی فعلا به خاطر اینکه سراسر دنیا با معضلی، چون کرونا دسته و پنجه نرم می‌کند صادرات این محصول متوقف شده است.

او افزود: سعی داشتیم با آموزش بیشتر و فراهم نمودن زمینه کار و فعالیت، تعداد قالیبافان مهابادی را از ۲ هزار به ۳ هزار نفر افزایش دهیم، ولی اکنون تمام فعالیت‌ها را برای پیشگیری و مقابله با این بیماری خطرناک متوقف کرده ایم.

صادرات فرش افشان کردی به صفر رسید

محمد جهین رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت شهرستان با اشاره به اینکه در بین سبک‌های بومی مهاباد در زمینه بافت فرش و تابلو فرش، افشان در آن سوی مرز‌ها خودنمایی چشمگیری دارد ادامه داد: فرش افشان به دلیل ظرافت خاص، سادگی و اصالت بیشتر مورد پسند کشور‌های اروپایی است که در مهاباد ۲ هزار نفر بافنده این فرش هستند و سالانه ۲ هزار متر مربع فرش تولید می‌کنند که تا قبل از شیوع بیماری کرونا بسته به شرایط اقتصادی و وضعیت بازار صادرات، به خارج از کشور فرستاده می‌شد، ولی اکنون صادارت این فرش به صفر رسیده است.

سنگینی دار قالی بر دوش قالیبافان

چیا قربانی اقدم با اشاره به اینکه به اینکه حدود یک هزار و ۹۵۰ بافنده هم اکنون زیرپوشش بیمه قالی بافی هستند،  در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: متاسفانه بیمه قالی بافان به صورت پیش فرما هست و به هیچ کدام از قالیبافان مهاباد بیمه بیکاری و بسته معیشتی تعلق نمی‌گیرد.

او همچنین افزود: تمام نمایشگاه‌های فرش در سطح ملی و بین المللی به دلیل شیوع ویروس کرونا لغو شدند و بازار فرش‌های تولیدی با مشکل روبرو است مشکلی که گریبان قالی بافان را بیش از پیش می‌گیرد.

قربانی اقدم ادامه داد: نبود بازار عرضه و صادرات مستقیم در مهاباد یکی دیگر از مشکلات قالی بافان و اتحادیه فرش است، چون فرش‌های دستبافت مهاباد به شهر‌های تبریز و همدان فرستاده می‌شود و تا قبل از شرایط موجود از آنجا به خارج صادر می‌شدند.

رئیس اتحادیه بافندگان فرش مهاباد در ادامه گفت: در حوزه اشتغال فراگیر نیز از سال ۹۸ تاکنون هیچ تسهیلاتی به قالیبافان داده نشده است.

کرونا طرح اشتغال پایدار روستایی را لغو کرد

با اجرای طرح اشتغال پایدار روستایی و ایجاد زمینه برای کسب و کار روستائیان نخستین کارگاه متمرکز قالیبافی روستایی مهاباد در قم قلعه راه اندازی شد، کارگاهی ۴۰ متری در روستای مهاباد تا علاقه‌مندان به هنر بافت فرش را به ماندن در روستا دلخوش کند که قالیبافان این کارگاه هم حالا برای امرار معاش دچار مشکل شدند.

عبده رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: در نظر داشتیم به منظور ترویج مشاغل خانگی در روستا‌ها و کمک با اقتصاد خانوار‌ها و تداوم هنری بافت فرش،در روستا‌ها کارگاه‌های قالی بافی بیشتری راه اندازی کنیم، اما فعلا شرایط برای تحقق این ایده مهیا نیست.

آموزش فنی وحرفه‌ای نیز نقش مهمی در افزایش مهارت صنعت کاران این بخش داشت و برای علاقه‌مندان در رشته‌های مختلف از جمله قالی بافی دوره‌های آموزشی دایر کرده بود اما درحال حاضر برای حفظ سلامتی و جان قالی بافان دوره های آموزشی را تعطیل کرده است.

تعطیلی کارگاه‌های صنایع دستی و شغل‌های فصلی

کریم دوخت رئیس سازمان فنی و حرفه‌ای شهرستان مهاباد گفت: بر اساس تفاهم نامه‌ای که با امور صنفی فرش شهرستان و اداره میراث فرهنگی داریم، سعی در آموزش متقاضیانی داشتیم که به این سازمان معرفی می‌شوند، اما طبق مصوبات اجرایی ستاد مقابله با کرونا در حال حاضر در ۲ کارگاه آموزشی ما با بیش از ۵۰ نفر که مشغول آموزش قالی بافی بودند تعطیل شده است.

ابراهیم زاده یکی از مربیان آموزش صنایع دستی،اظهار کرد: حدود ۶۰ درصد کارگاه‌های فعال به همت هنرمندان مهاباد و ۴۰ درصد به همت هنرمندان روستایی برقرار است و برای بسیاری از اعضا منبع درآمدی به عنوان یک شغل فصلی است.

در شهرستان مهاباد ۱۹ تولید کننده غیر متمرکز به عنوان حامی قالیبافان دارای مجوز از امور صنفی فرش این شهرستان هستند که تامین مواد اولیه قالیبافان بر عهده آنان است.

فرش دستباف کالایی است که می‌تواند نقش مهمی در اقتصاد خانوار‌های کوچک بومی محلی داشته باشد، و به نظر می‌رسد نزدیکی مناطق کردنشین به مرز‌های غربی زمینه مناسب برای این امر باشد.

به نظر می رسد بهتر است دولت برای تحقق شعار جهش تولید و همچنین در راستای حمایت از قالیبافان و اشتغال پایدار با ارائه تسهیلات و وام بانکی در این روز‌های کرونایی بیش از پیش هوای زحمت کشان و هنرمندان این عرصه هنر را داشته باشد.

انتهای پیام / ه