به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند.

از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم میپرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر از مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

تفسیر سوره زلزال

امام رضا (ع) از قول پیامبر (ص) می‌فرمایند: قرائت این سوره برابر یک چهارم قرآن و چهار بار قرائت ان را معادل یک ختم قرآن دانسته اند و همچنین از رسول خدا (ص) نقل شده است: هر کس در شب جمعه دو رکعت نماز گزارد و در هر رکعت بعد از حمد پانزده بار سوره زلزال را قرائت نماید خداوند او را از عذاب قبر و از سختی‌های هولناک قیامت ایمن می‌دارد.

آثار و برکات سوره

۱) برای دیدن امورات عجیب در خواب

هنگامی که خواستی در خواب امورات عجیب یا حاجت و خواسته‌ای را که داری ببینی که چه می‌شود، هنگامی که سرت را در هنگام خواب روی بالش گذاشتی، سوره زلزال را ۷ مرتبه قرائت کن. پس از این کار بگو: «یا ملائکة ربّی بحق هذه السورة و من انزل‌ها و من نزلت علیه و بحق اسماء الله علیکم و آیاته الکافة کلّها الّا ما اخْبِر تُمونی فی لیلتی هذه کذا و کذا»؛ یعنی در این جا ذکر حاجت می‌کنی که در خواب نشان دهند که چه خواهد شد. پس به اذن خداوند به تو پس از دو شب یا ۵ شب در عالم رویا آنچه را که باید نشان بدهند می‌دهند. همه این موارد را باید در حالی که طاهر و پاکیزه و با وضو هستید انجام دهید.

بیشتر بخوانید

• راه‌های درمان بی میلی انسان در مسیر بندگی+ صوت و تفسیر آیات

۲) راه رسوا کرده دزد

از رسول خدا (ص) نقل شده است: هر کس سوره زلزال را بنویسد و به سارقی بخوراند دزد به کرده خود اقرار کرده و رسوا می‌شود.

۳) در امان بودن

در سخنی از امام صادق (ع) آمده است: هر کس سوره زلزال را بنویسد و با خود همراه داشته باشد یا آن را قرائت نماید  و بعد بر شخصی که از او می‌ترسد وارد شود از آنچه می‌ترسد در امان خواهد بود.

۴) برای لرزش بدن

امام صادق (ع) فرموده اند: اگر [این سوره را]بر ظرف جدیدی نوشته شود و بیماری که لرزش دارد به آن بنگرد به اذن خدا تا سه روز دیگر بهبود می‌یابد.

فایل صوتی تلاوت سوره زلزال با صدای ابوبکر شاطری

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
 

إِذَا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزَالَهَا ﴿۱﴾
آنگاه که زمین به لرزش [شدید]خود لرزانیده شود (۱)
 

وَأَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا ﴿۲﴾
و زمین بارهاى سنگین خود را برون افکند (۲)
 

وَقَالَ الْإِنْسَانُ مَا لَهَا ﴿۳﴾
و انسان گوید [زمین]را چه شده است (۳)
 

یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا ﴿۴﴾
آن روز است که [زمین]خبرهاى خود را باز گوید (۴)
 

بِأَنَّ رَبَّکَ أَوْحَى لَهَا ﴿۵﴾
[همان گونه]که پروردگارت بدان وحى کرده است (۵)
 

یَوْمَئِذٍ یَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتَاتًا لِیُرَوْا أَعْمَالَهُمْ ﴿۶﴾
آن روز مردم [به حال]پراکنده برآیند تا [نتیجه]کارهایشان به آنان نشان داده شود (۶)
 

فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَیْرًا یَرَهُ ﴿۷﴾
پس هر که هموزن ذره‏ اى نیکى کند [نتیجه]آن را خواهد دید (۷)
 

وَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ ﴿۸﴾
و هر که هموزن ذره‏ اى بدى کند [نتیجه]آن را خواهد دید (۸)

تفسیر آیات و مفاهیم سوره زلزال

مراد از «أَثْقالَها»، مردگان هستند که در قیامت، زمین آن‌ها را بیرون می‌افکند. چنانکه در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: «وَ أَلْقَتْ ما فِیها وَ تَخَلَّتْ» 

حضور مردم در قیامت بطور پراکنده است. چنانکه در آیات دیگر می‌فرماید: «أَشْتاتاً»، «کَأَنَّهُمْ جَرادٌ مُنْتَشِرٌ»، «کَالْفَراشِ الْمَبْثُوثِ حضور متفرق مردم در قیامت یا به خاطر آن است که هر کس همراه رهبری که در دنیا انتخاب کرده، می‌باشد یا آنکه خوبان و بدان از یکدیگر جدا می‌شوند.

با اراده خدا در قیامت، جمادات نیز به سخن می‌آیند، نه فقط زمین، بلکه اعضای بدن انسان علیه او گواهی می‌دهند. «وَ قالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَیْنا قالُوا أَنْطَقَنَا اللّهُ الَّذِی أَنْطَقَ کُلَّ شَیْءٍ» 

در روایات آمده است که در مکان‌های مختلف نماز بخوانید، زیرا آن مکان در قیامت برای شما شهادت می‌دهد.

در روایت دیگری آمده است که در بیابان‌ها نیز اذان بگویید، زیرا به هر سنگ و کلوخی که صدای شما برسد، گواه قیامت شماست.

حضرت علی علیه السلام پس از آنکه بیت المال را تقسیم می‌کرد، دو رکعت نماز می‌خواند و به زمین خطاب می‌کرد: «اشهدی انی ملئتک بحق و فرغتک بحق»‌ای زمین گواهی بده که من تو را از بیت المال بر اساس حق پر کردم و سپس بر اساس حق خالی کردم.

در روایات است که نحوه خبر دادن زمین این گونه است که می‌گوید:فلانی در فلان زمان فلان عمل را روی من انجام داد.

«مِثْقالَ» از «ثقیل» به معنای میزان سنگینی است و کلمه «ذَرَّهٍ» یا به معنای کوچک‌ترین مورچه است و یا به معنای ذرات سبک پراکنده در هوا. البته امروز به اتم نیز ذرّه می‌گویند.ولی به هر حال مراد از آن کوچک‌ترین واحد وزن است.

در روایات می‌خوانیم:مرد عربی وارد مسجد پیامبر اکرم شد و گفت: «علمنی بما علمک الله» از آنچه خدا به تو یاد داده مرا یاد بده! حضرت شخصی را مأمور آموزش قرآن به او کردند.

معلم برای او سوره« إِذا زُلْزِلَتِ» را خواند، همین که به آیه فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ... رسید، مرد عرب گفت: «کفانی» مرا بس است و سپس رفت. پیامبر فرمود: «رجع فقیها».

در سوره لقمان نیز، لقمان به فرزندش می‌فرماید:اگر به اندازه وزن خردلی عمل نیک یا بد داشته باشی، در دل سنگ یا در اوج آسمان یا در زمین باشد، خداوند در قیامت برای حساب می‌آورد. «یا بُنَیَّ إِنَّها إِنْ تَکُ مِثْقالَ حَبَّهٍ مِنْ خَرْدَلٍ فَتَکُنْ فِی صَخْرَهٍ أَوْ فِی السَّماواتِ أَوْ فِی الْأَرْضِ یَأْتِ بِهَا اللّهُ»

گواهی و شهادت زمین در قیامت، بیانگر آن است که در همین حال، زمین آگاهانه کار‌های ما را درک می‌کند و در آن روز با فرمان و وحی الهی بازگو می‌کند.

اضافه شدن زلزله به زمین «زلزالها» هم رمز عظمت زلزله است و هم رمز گستردگی آن در تمام زمین. در اولین آیه سوره حج نیز عظمت این زلزله مطرح شده است: «إِنَّ زَلْزَلَهَ السّاعَهِ شَیْءٌ عَظِیمٌ» در خطبه ۱۵۷ نهج البلاغه نیز می‌خوانیم: «عباد الله احذروا یوما تفحص فیه الاعمال و یکثر فیه الزلزال و تشیب فیه الاطفال» بندگان خدا! بترسید از روزی که در آن، تمام اعمال بررسی شود، زلزله‌ها زیاد می‌شود و کودکان (به خاطر طولانی بودن یا سختی آن روز) پیر می‌شوند.

پیام آیات سوره زلزال

۱- زلزله بزرگ زمین در آستانه قیامت، امری قطعی و حتمی است. «إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها» (کلمه اذا در موردی بکار می‌رود که امر قطعی باشد)

۲- معاد جسمانی است. (جسم انسان‌ها در زمین دفن شده که در قیامت خارج می‌شود، نه روح آنها) «أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها»

۳- قیامت روز تحیّر انسان است. «قالَ الْإِنْسانُ ما لَها»

۴- هستی شعور دارد. «یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها»

۵-زمین از گواهان قیامت است. «یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها»

۶- در قیامت راه هرگونه انکار بسته است. «لِیُرَوْا أَعْمالَهُمْ»

۷- همه مردم در دادگاه عدل الهی یکسان اند. «فَمَنْ یَعْمَلْ ... فَمَنْ یَعْمَلْ »

۸-کیفر و پاداش الهی، بر اساس عمل است. «فَمَنْ یَعْمَلْ ... فَمَنْ یَعْمَلْ»

۹- عمل هر چه هم کوچک باشد، حساب و کتاب دارد؛ لذا نه گناهان را کوچک شمرید و نه عبادات را. «مِثْقالَ ذَرَّهٍ»

۱۰- تجسم و دیدن عمل در آن روز خود عذاب یا لذت است. «یَرَهُ»

انتهای پیام/