نگهداری قدیمی‌ترین کتب خطی ازدواج به ۳ زبان در موزه آستان قدس رضوی
نسخه‌های خطی و چاپ سنگی نفیسی با موضوع ازدواج در مخزن کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود که قدمت برخی نسخه‌ها به قرن ششم قمری می‌رسد.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، علی سوزنچی مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی به مناسبت روز ملی ازدواج، گفت: نسخه‌های خطی و چاپ سنگی نفیسی به زبان فارسی، عربی و اردو در این مرکز با موضوع نکاح و ازدواج نگهداری می شود که بیشتر آن‌ها دارای بلاغ و حاشیه بوده و تصحیح و مقابله شده است.
او با بیان این‌که برخی از این نسخه‌ها به‌طور ویژه به موضوع ازدواج و نکاح پرداخته و برخی نسخه‌ها بخشی از آن به این موضوع اختصاص یافته است، افزود: یکی از نفیس‌ترین نسخه‌ها، نسخه‌ای به قدمت قرن ششم قمری با عنوان «الانتصار فیما انفردت به الامامیة» در موضوع فقه است که در سال ۵۹۶ قمری به خط نسخ ۱۹ سطری بر کاغذ حنایی با عناوین شنگرف کتابت شده و بخشی از آن، به موضوع ازدواج اختصاص یافته است.
او با بیان این‌که برخی از این نسخه‌ها به‌طور ویژه به موضوع ازدواج و نکاح پرداخته و برخی نسخه‌ها بخشی از آن به این موضوع اختصاص یافته است، افزود: یکی از نفیس‌ترین نسخه‌ها، نسخه‌ای به قدمت قرن ششم قمری با عنوان «الانتصار فیما انفردت به الامامیة» در موضوع فقه است که در سال ۵۹۶ قمری به خط نسخ ۱۹ سطری بر کاغذ حنایی با عناوین شنگرف کتابت شده و بخشی از آن، به موضوع ازدواج اختصاص یافته است.
مدیر مخطوطات سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی ادامه داد: «اختلاف زوجین در مهر» رساله‌ای خطی به زبان عربی با موضوع فقه، روابط زوجین، مهریه و ازدواج، تألیف «محمدباقربن محمد میرداماد» است که در سال ۱۰۲۲ قمری به خط نستعلیق ۱۱ سطری بر کاغذ نباتی کتابت شده است.
سوزنچی با اشاره به کتب چاپ سنگی، بیان کرد: کتاب «نکاح و ازدواج» یا «کتاب‌الإزدواج» تألیف «اسماعیل‌بن علی‌نقی غروی» در سال ۱۳۵۲ قمری در ۲۸ صفحه در تبریز چاپ شده است و کتاب «وسائل‌الابتهاج فی حفظ صحت‌الازدواج» یا «تحفه‌الخواتین» نوشته «کریزل» به قلم «زین‌العابدین نایب‌الصدر شیرازی» در سال ۱۳۲۵ قمری در بمبئی به خط نستعلیق و به‌صورت مصور چاپ شده است.
او به دو نسخه چاپ سنگی به زبان اردو اشاره و تصریح کرد: «بک آن میریج یعنی کتاب‌النکاح» در ۱۱۶ صفحه به خط نستعلیق در سال ۱۳۳۶ قمری در هند منتشر شده و اهدایی رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) به گنجینه رضوی است. همچنین، کتاب «نظام ازدواج» تألیف علی‌نقی نقوی نصیرآبادی در سال ۱۳۳۷ قمری در لکهنو هندوستان در ۱۶ صفحه به خط نستعلیق در قطع ۱۸ در ۱۲ سانتی‌متر منتشر شده است.
بیشتربخوانید
مدیر مخطوطات کتابخانه آستان قدس رضوی به نسخه‌هایی به کتابت قرن ۷ تا ۱۰ قمری اشاره و تاکید کرد: نسخه‌های متعددی از «الکافی»، «الصافی فی شرح‌الکافی»، «تبصرة‌المتعلمین فی احکام‌الدین»، «تحریر‌الاحکام‌الشرعیه علی مذهب‌الامامیه»، «غایه‌المراد فی شرح نکت‌الارشاد»، «عوالی‌اللئالی‌العزیزیه فی الاحادیث‌الدینیه»، «کنز‌العرفان فی فقه‌القرآن»، «کیمیای سعادت»، «تلخیص‌المرام»، «جامع‌المقاصد فی شرح‌القواعد»، «جواب مسائل»، «حاشیة ارشاد‌الاذهان»، «معارج‌السئول و مدارج‌المأمول»، «مصابیح‌السنه»، و «نهج‌الحق و کشف‌الصدق» که آن را علامه حلی برای سلطان‌محمد اولجایتو نوشته است، در مخزن کتب خطی موجود است.
سوزنچی برخی دیگر از نسخه‌های نفیس را که دارای تزییناتی در کتابت همچون عناوین و ابواب شنگرف، جداول اوراق به لاجورد و شنگرف و تحریر و زر، کمند به تحریر و زر، دارای سرلوح مزدوج زرپوش منقّش و فصول به شنگرف است نام برد و اظهار کرد: «الروضه‌البهیه فی شرح اللمعه‌الدمشقیه»، «حلیه‌المتقین»، «التحفه‌السنیه فی شرح‌النخبه‌المحسنیه» و «استبصار» برخی از این نسخه‌هاست.
او افزود: «احقاق‌الحق فی نقض ابطال‌الباطل»، «اربعین (و شرح آن)»، «ارشاد‌الأذهان الی احکام‌الایمان»، «الاشباه و النظایر»، «التعلیقه‌السجادیه» یا «شرح من لایحضره‌الفقیه»، «تعلیقات»، «تفسیر شاهی»، «تهذیب‌الاحکام»، «جامع‌الاخبار» یا «معارج‌الیقین فی اصول‌الدین»، نسخه‌هایی به کتابت قرن ۱۱ تا ۱۳ قمری هستند.
مدیر مخطوطات کتابخانه آستان قدس رضوی ادامه داد: همچنین «جلاء‌العیون»، «دعائم‌الاسلام»، «روضه‌الواعظین»، «زبده‌البیان»، «شرح مفاتیح‌الشرایع»، «علل‌الشرایع و‌الاحکام و‌الاسباب»، «مشکوه‌المصابیح» و «مصباح‌الانظار» از دیگر نسخه‌های گنجینه خطی آستان قدس رضوی با سرفصل‌هایی درباره ازدواج است.
انتهای پیام//ف.س
