به گزارش حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، همان طور که میدانیم خبرنگاری یکی از مشاغل سخت دنیا میباشد. خبرنگار چشم و گوش مردم است، پس باید اخبار را به صورت دقیق و صحیح مخابره کند. زندگی یک خبرنگار به دلیل حضور در مکانهای مختلف؛ ائم از مناطق جنگی، کشورهای خارجی، حضور در موقعیتهای سیاسی، مذهبی، فرهنگی و قرار گرفتن در کنار افراد متفاوت زندگی پر هیجان و خارج از روزمرگی است. همین امر سبب شده تا برخی خبرنگاران به شرح زندگینامه و خاطرات خود روی بیاورند. در قسمت زیر، کتابهایی که خبرنگاران به نگارش در آوردهند را برای شما معرفی کردیم.
خبرنگاران زیادی بودند که در هنگام تهیه گزارش در حادثهای به شهادت رسیدهاند. نظیر؛ شهید محمود صارمی، خبرنگار ایرنا، که در سال ۱۳۷۷ در جریان کشتار دیپلماتهای ایرانی توسط طالبان در مزار شریف افغانستان به شهادت رسید. روز ۱۷ مرداد نیز به همین جهت روز خبرنگار نامیده شده است. خبرنگاری جنگ نیز، سختیهای خاص خود را دارد. کاری است که از ثانیه بعد خودت خبر نداری. ممکن است لحظاتی دیگر، بر اثر حمله جنگی یا بمباران جنگندههای دشمن و یا حملات خمپارهای دشمن زنده نمانی.
«ناگرا»، خاطرات خبرنگار جنگ، مجید جیران پور خامنه را به قلم زهره باقری روایت میکند. ناگرا، دستگاه ضبط صوتی است که صداها را ضبط میکند، وزنی سنگین و قیمتی زیاد دارد، به دلیل تنگنا بودن وضعیت مالی رادیو باید جیران پور از این دستگاه حفاظت میکرد. جیران پور که خبرنگار ۸ سال دفاع مقدس بود، خبرنگار جسوری بود. ناگرا را با وجود سنگینی روی دوشش میانداخت و زیر بارش توپ و خمپارههای دشمن، وقایع جنگی را با شجاعت و جسارت ثبت میکرد. او که در کنار رزمندهها بود، با ثبت وقایع صدای آنان را به گوش جهان رساند. این کتابِ ۲۳ فصلی همچنین علاوه بر روایت زندگی خبرنگار از مهاجرتش به آمریکا و سفر به لبنان، عملیاتهای مختلف از جمله به طریق القدس، فتح المبین، بیت المقدس، والفجر مقدماتی، رمضان، محرم، والفجر دو، خیبر، والفجر پنج و والفجر هشت، کربلای چهار، کربلای پنج و... اختصاص دارد. انتشارات روایت فتح، «ناگرا» را در ۱۱۰۰ نسخه و با قیمت ۲۳ هزار تومان راهی بازار کتاب کرده است.
این کتاب، شامل ۱۳ مصاحبه محمد دلاوری، خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما و مجری فعلی برنامه تهران ۲۰ با اصحاب رسانه است. مصاحبه شوندههای وی، اصحاب رسانه با ویژگیهای مختلف هستند. مثلاً یکی از مصاحبه شوندهها فعال رسانهای زندان رفته، دیگری شخصی است که رسانهاش مدام توقیف شده است، نویسندهای که تعهد زیادی به حاکمیت دارد، بخشی از مصاحبهشوندههای کتاب دلاوری را تشکیل میدهند. این کتاب، به فضایی صلح آمیز فکر میکند که اصحاب رسانه بدون تعلق خاطر به صاحبان قدرت و ثروت بتوانند برای آگاهی و بیداری جامعه بکوشند.
دلاوری درباره این کتاب نوشته است: «حالا که این گفتوگوها به قامت کتاب درآمده، احساس میکنم میان منِ پیش از این کتاب و منِ پس از این کتاب تفاوت جدی در بینش سیاسی، فهم رسانه، شناختِ تاریخ این پدیده، الگوهای مدیریت آن -بهویژه در کشوری مانند ایران- و چگونگیِ مواجهه با عناصر برونسازمانی و درونسازمانی رسانه وجود دارد.» همچنین او نوشته که آرزویش این است که افراد پس از مطالعه «روزنامهنگاری بدون درد و خونریزی» همان آدمهای سابق نباشند. انتشارات مهراندیش این کتاب را در ۳۸۸ صفحه روانه بازار کرده است.
غلامرضا رهبر، خبرنگار، گزارشگر و گویندگی رادیو و تلویزیون در مناطق جنگی در دوران دفاع مقدس بر عهده داشت. ابوالفضل طاهرخانی، نویسنده کتاب، خاطرات شهید غلامرضا رهبر را که در عملیاتهای مختلفی نظیر کربلای ۴ و ۵ اسکله الامیه، بیت المقدس، آزادی سوسنگرد، والفجر هشت، شکست حصر آبادان، مناطق عملیاتی غرب را از زبان همسرشان روایت میکند. «نیمه پنهان ماه» با تیراژ ۱۱۰۰ نسخه و در ۷۲ صفحه توسط انتشارات روایت فتح به چاپ رسیده است.
محمد بلوری را پدر حوادث نویسی ایران میشناسند. او که از سال ۳۶، فعالیت خود را در روزنامه کیهان آغاز کرده بود، خاطراتش را در ۶۴۰ صفحه تحت عنوان «خاطرات شش دهه روزنامهنگاری» توسط نشر نی چاپ کرده است. او در رماسم رونمایی کتابش درباره اهمیت کتابش گفته بود: «مردم با خواندن این کتاب میتوانند ببینند روزنامهنگاری واقعا چطور بود، روزنامهنگارها چطور دنبال خبر میرفتند و از چه شخصیت و جایگاهی برخوردار بودند.» این کتاب شامل حضور او به عنوان خبرنگار در قتلهای زنجیرهای، ماجراهایی که او وارد میشده و اعتصاب چهار روزه مطبوعات در دوران نخست وزیری جعفر شریفامامی و ... است.
این کتاب، کتاب دیگر محمد دلاوری، خبرنگار صرفاً جهت اطلاع بخش خبری ۲۰:۳۰ شبکه دو سیما است. این کتاب، خاطرات سه سال زندگی وی را در اروپا روایت میکند. نویسنده مخاطب خود را با ماجراهای جذاب روزمره در اروپا درگیر کرده و وی را با مسائل مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی آشنا میکند. این کتاب ۶ فصله که روایتش از فرودگاه امام آغاز میشود، نشان میدهد که چرا برخی اروپا را لانه فساد و برخی دیگر آن را سرزمین رویاها میداند. او هر دو طیف مخاطب را در این کتاب همراه خود میکند. این کتاب ۲۴۰ صفحهای را انتشارات قدیانی به چاپ رسانیده است.
علاوه بر خبرنگاران ایرانی، سایر خبرنگاران دنیا نیز بخشی از خاطرات و مقالههای خود در روزنامهها و مجلات را به چاپ رساندهاند. ارنست همینگوی، نویسنده آمریکایی و برنده جایزه نوبل ادبیات، که روزنامه نگار هم بوده موضوع کتاب ویلیام وایت شده است. همینگوی پایه گذار یکی از انواع ادبی، موسوم به «وقایع نگار ادبی» است.
ویلیام وایت؛ منتخب ۷۵ مقاله و گزارش خبری چهل سال روزنامه نگاری همینگوی را کتابی به نام «همینگوی خبرنگار» آورده است. مترجم کتاب «همینگوی خبرنگار» کیهان بهمنی است که نشر ثالث آن را در ۷۰۵ صفحه روانه بازار کرده است.
انتهای پیام/