به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، طی روز‌های اخیر، مقامات آمریکایی درخواست خود مبنی بر فعال‌سازی مکانیسم ماشه را به شورای امنیت سازمان ملل متحد تحویل دادند، اما رئیس دوره‌ای شورای امنیت اعلام کرد با توجه به مخالفت بیشتر اعضای دائمی و غیر دائمی این مجموعه، این درخواست واشنگتن را در دستور کار قرار نمی‌دهد. از سوی دیگر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در سفر به تهران، بر تقویت مناسبات ایران و آژانس تاکید کرد.

در این خصوص گفت‌وگویی با مارک فیتز، پارک معاون اسبق وزارت خارجه آمریکا و مدیر اجرایی اندیشکده بین‌المللی مطالعات استراتژیک آمریکا انجام شد.

آمریکا در فعال‌سازی مکانیسم ماشه رسما شکست خورد. مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا مدعی شده بود واشنگتن می‌تواند به عنوان یکی از طرف‌های امضا کننده برجام، مکانیسم ماشه را احیا کرده و تحریم‌های چندجانبه شورای امنیت را علیه ایران بازگرداند. نظرتان در این خصوص چیست؟

واقعیت این است پمپئو پس از شکست اخیر آمریکا در شورای امنیت بر سر تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، سعی دارد با بازگرداندن تحریم‌های چندجانبه علیه ایران، به نوعی از شورای امنیت و ایران انتقامگیری کند. صورت‌بندی منازعه حقوقی در این خصوص مشخص است. آمریکا ادعا می‌کند می‌تواند به عنوان یک عضو دائمی شورای امنیت، قطعنامه ۲۲۳۱ را به چالش بکشد، اما این ادعا از سوی دیگر اعضا پذیرفته نیست، زیرا آمریکا رسما از توافق هسته‌ای خارج شده است. معتقدم در صورت استمرار مخالفت سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد که طی روز‌های اخیر نیز شاهد آن بوده‌ایم، آمریکا نمی‌تواند تحریم‌های چندجانبه علیه ایران را بازگرداند.

بیشتر بخوانید

• کاخ سفید لانه اصلی زنبور/ چینش پازل نفوذ نرم و تدریجی آمریکا در عراق

آیا غیر از مواضع رسمی رئیس شورای امنیت، راهکاری برای رد درخواست غیرقانونی آمریکا مبنی بر بازگرداندن تحریم‌های چندجانبه علیه ایران، از طریق فعالسازی مکانیسم ماشه وجود داشت؟

در این میان، یک عضو دائمی شورای امنیت، مثلا روسیه می‌تواند این پرسش را مطرح کند که آیا آمریکا عضوی از برجام خواهد بود یا خیر و متعاقبا، آیا حق استفاده از پاراگراف ۱۱ قطعنامه ۲۲۳۱ را خواهد داشت؟ در صورت مخالفت ۹ عضو شورا با حق استناد آمریکا به مکانیسم ماشه (در پاسخ به سوال روسیه)، می‌توان این موضوع را مختومه کرد.

به نظر می‌رسد با اعلام مخالفت ۱۳ عضو دائمی و غیردائمی شورای امنیت و اعلام موضع رسمی نماینده اندونزی به عنوان رئیس دوره‌ای شورای امنیت در رد درخواست آمریکا، پمپئو و مقامات کاخ سفید امیدی نسبت به تحقق مطالبات خود ندارند.

واقعیت این است همان ۱۳ عضوی که با پیش‌نویس تمدید تحریم تسلیحاتی ایران مخالفت کرده بودند، با صلاحیت آمریکا برای استناد با مکانیسم ماشه نیز مخالفت کردند.

این موضوع محرز است. من قبلا نیز اعلام کرده بودم مایک پمپئو با این اقدام، بار شکست آمریکا در شورای امنیت را سنگین‌تر کرد.

سفر اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران را چگونه ارزیابی و تحلیل می‌کنید؟

در خصوص سفر رافائل گروسی به ایران باید نکات متعددی را مدنظر قرار داد. این سفر در حالی انجام شده است که نشانه‌هایی در خصوص همکاری دوجانبه ایران با آژانس مهیا شده بود.

به عبارت دیگر این سفر در حالی انجام شده که چشم‌انداز پیشرفت درخصوص همکاری‌های مشترک روشن بوده است.

البته من خیلی در مورد نتایج ملموس این سفر نمی‌توانم صحبت کنم. اما شاید در روز‌های آینده نتایج ملموس و مشخصی را شاهد باشیم.

رافائل گروسی عنوان کرده است آژانس زیر سلطه کشور‌های دیگر نیست، اما از سوی برخی کشور‌ها تحت فشار قرار دارد. تحلیل شما چیست؟

من چنین چیزی از سوی گروسی نشنیده‌ام. او گفته است آژانس به کشور ثالثی اجازه نخواهد داد که بر روابط آژانس با هر کشوری، بخواهد تأثیر بگذارد. من تردیدی ندارم که آژانس قادر است استقلال خود را حفظ کند.

ایالات متحده آمریکا از جمله کشور‌هایی است که موضوع فعالیت‌های ایران در گذشته را مطرح کرده است.

برخی کشور‌ها نیز با واشنگتن مواضع یکسان و همسویی در این خصوص دارند. اظهارات اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، آقای علی‌اکبر صالحی درخصوص مذاکرات موثر صورت گرفته میان گروسی و مقامات ایران، اگر مبتنی بر همین توافقات پادمانی باشد، به این معناست که ایران و آژانس می‌توانند راهی برای بازرسی‌های آژانس پیدا کنند.

مارک فیتزپارک کیست؟

مارک فیتزپاتریک، مدیر اجرایی اندیشکده انستیتو بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) در آمریکاست، او مسؤولیت نمایندگی این اندیشکده در نیم کره‌غربی را برعهده دارد و همزمان مدیربرنامه عدم اشاعه و سیاست‌های هسته‌ای این اندیشکده است. او از سال ۲۰۰۵ به عضویت اندیشکده انستیتو بین‌المللی مطالعات استراتژیک در آمده‌است.

پیش از آن، فیتزپاتریک ۲۶ سال به عنوان دیپلمات در وزارت خارجه آمریکا خدمت کرده بود. در طول این سال‌ها او در دفاتر نمایندگی آمریکا در سئول، توکیو، ولینگتون، وین و همچنین به عنوان معاون وزیر خارجه در امور عدم اشاعه فعالیت کرده است.

منبع: جام جم

انتهای پیام/