به گزارش حوزه دانشگاهی گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، جلسه ۱۸۴ شورای تحول و ارتقای علوم انسانی شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست غلامعلی حداد عادل و با حضور سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در محل دبیرخانه این شورا برگزار شد.

حدادعادل در این جلسه اظهار کرد: سنت تاریخ نگاری در ایران تحلیلی و اجتماعی نبوده و بیشتر وقایع نگاری است.

او افزود: نوعا تاریخ‌های ما، به سفارش ارباب قدرت تألیف شده است و آن‌ها قصدشان این بوده که فتح نامه بنویسند و خودشان را مخلد کنند و آن دسته از تاریخ‌ها هم که دانشمندان بدون سفارش از دربار‌ها نوشتند بیشتر وقایع مربوط به سال‌ها است.

حدادعادل بیان کرد: در ایران تاکنون تاریخ اجتماعی صورت دانشگاهی پیدا نکرده است، بلکه مؤلفانی به سلیقه، ذوق و دانش خود اقداماتی انجام دادند و منابع کمی در این حوزه موجود است.

رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی ادامه داد: بستر اجتماعی تاریخ و ارتباط وقایع تاریخی با واقعیت‌های اجتماعی فکری است که در غرب پیدا شده و شامل رشته‌هایی مثل تاریخ علم، تاریخ اقتصاد، صنعت، مردم شناسی و خیلی موارد دیگری می‌شود و یک نور تازه‌ای به رشته تاریخ داده است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار کرد: اینکه ما در کشور یک عده متخصص داشته باشیم که تاریخ را به منزله یک واقعیت اجتماعی در حال تحول، و مرتبط با شئون مختلف جامعه نگاه و بررسی کنند یک رویکرد بسیار خوبی است.

او ابراز امیدواری کرد که روزی تاریخ اجتماعی در ایران نهادینه و ریشه‌دار شود و دانشگاه‌های ما بتوانند این موضوع را جدی بگیرند.

شورای تحول کمک نظام‌مند، به آموزش عالی کشور است

در این جلسه عاملی طی سخنانی با اشاره به گزارش اخیر شورای تحول، در خصوص فعالیت‌های این شورا گفت: برای شناخت بیشتر این شورا باید در حوزه رسانه‌ای کار بیشتری صورت گیرد تا این اقدامات به نحو احسن انعکاس یابد.

عاملی گفت: در واقع هدف شورای تحول علوم انسانی، اثر گذاری علوم انسانی و اجتماعی در پیشرفت اسلامی ایرانی جمهوری اسلامی ایران است و نوعی بومی شدن علوم انسانی را دنبال می‌کند که هدف مهم و راهبردی است.

بیشتر بخوانید

• بهره‌گیری از ظرفیت پژوهشگا‌ه‌های قرآنی کشور برای چابکی تشکیلات

او ادامه داد: با توجه به اینکه در مصوبه پیش بینی شده که شورای تحول، باید گزارشی از اقدامات انجام شده را هر ۶ ماه یک بار به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه دهد، پیشنهاد بنده این است که اقدامات انجام شده توسط این شورا، در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گیرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: شورای تحول با وجود هفده کارگروه تخصصی در بدنه آموزش عالی کشور حضور جدی دارد و به نوعی کمک نظام‌مند، به آموزش عالی کشور است.

عاملی افزود: تنوع بخشی به کار شورای تحول و رسیدن به جوانب ساختاری‌تر، در ادامه فعالیت این شورا ضروری بوده و باید دنبال شود.

او با بیان اینکه این حجم کاری که در شورای تحول صورت گرفته باید در جامعه انعکاس یابد، گفت: کوچک‌ترین لطمه به اعتبار شورای تحول، لطمه به شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجموعه نظام آموزش عالی کشور است و لذا حفاظت از حریم کار صورت گرفته وظیفه همگانی است.

استاد ارتباطات دانشگاه تهران اضافه کرد: در واقع هدف شورای تحول علوم انسانی، اثر گذاری علوم انسانی و اجتماعی در پیشرفت اسلامی ایرانی جمهوری اسلامی ایران است و نوعی بومی شدن علوم انسانی را دنبال می‌کند که هدف مهم و راهبردی است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی طی سخنانی گفت: تاریخ اجتماعی ایران یک دوره زمانی بسیار طولانی را در بر می‌گیرد، اما در این برنامه مشخص نیست که این رشته ناظر به چه دوره تاریخی است.

عاملی با اشاره به قدمت ۸ هزار ساله تاریخ ایران گفت: مقطع زمانی در رشته گم شده است و مشخص نیست چه دوره‌ای از تاریخ اجتماعی ایران مورد نظر است. حتی در دروس نیز روشن نیست کدام دوره از تاریخ را می‌خواهد بررسی کند، لذا لازم است مقطع زمانی مورد مطالعه به طور دقیق مشخص شود.

او ادامه داد: در دروس تخصصی خیلی دروس روش تدبیر شده است و تقریباً تمامی دروس از جنس روش است، لذا در این دروس تخصصی باید محتوا‌هایی را که جنبه اثرگذاری تخصصی روی عنوان رشته دارد، مورد توجه قرار گیرد.

عاملی خاطر نشان کرد: این برنامه یک چارچوب گزاری که منطق کار را ببندد نیاز دارد و وضعیت موجود متجانس نیست.

در ادامه جلسه اعضا به بیان نظرات و پیشنهادات خود پرداختند که اهم آن به شرح ذیل است: غلبه بحث‌های روشی در دروس تخصصی، غلبه ادبیات مارکسیستی در متون درسی، غایب بودن محور‌های اصلی تاریخ اجتماعی مانند قوم نگاری و مردم شناسی و سبک زندگی، ضرورت سوق دادن رشته به سمت مباحث مبتنی بر ایده و اندیشه و قوم نگاری، مردم نگاری و سبک زندگی.

از دیگر پیشنهادات ارائه شده در این جلسه می‌توان به لزوم بازنگری در دروس تخصصی، عدم وجود ساختار منطقی در دروس اختیاری، وجود ابهام در زمانبندی تاریخ، عدم سنخیت منابع با همدیگر، وجود منابع متکثر با رویکرد متفاوت، ضعیف بودن نگاه اسلامی و دینی در برنامه، آشفتگی در عناوین درسی و ضرورت تقویت منابع اشاره کرد.

پس از سخنان عاملی، بررسی سرفصل آموزشی دوره کارشناسی ارشد رشته تاریخ اجتماعی ایران در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین در دستور قرار گرفت و گزارشی در این زمینه توسط حجت الاسلام و المسلمین الویری رئیس کارگروه علوم تاریخی ارائه شد.

الویری با بیان اینکه تاریخ اجتماعی، حوزه و رویکرد جدیدی در مطالعات تاریخی به شمار می‌آید که عوامل و بستر‌های اجتماعی را در کانون توجه خود قرار می‌دهد گفت: این حوزه به مناسبات اجتماعی در دوره‌های مختلف تاریخی از جمله به اقشار و طبقات گوناگون اجتماعی، جنبش‌های اجتماعی نهاد‌ها و سازمان‌های اجتماعی و ... توجه دارد.

او اضافه کرد: برنامه درسی کارشناسی ارشد تاریخ اجتماعی ایران به گونه‌ای تدوین شده است که بتواند حوزه‌های مغفول و کمتر بررسی شده را در برنامه درسی خود بگنجاند تا از این طریق دانشجویان و کارورزان تاریخ با ابعاد نوین رشته تاریخ آشنا گشته و نیز بعد نظری تاریخ را تقویت کنند.

انتهای پیام/