به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان ،  شهرستان ریگان یکی از شهرستان‌های شرقی استان کرمان می باشد که در گذشته دارای صد‌ها رشته قنات پر آب بوده است، اما به مرور زمان آب قنات‌ها کم‌تر ، کم‌تر و سرانجام  خشک شده اند.

قنات‌ها میراث پدران ما است و سالیان سال رگ‌های تشنه کویر، دشت‌های پهناور و درختان خرما با آب همین قنات‌ها سیراب می‌شدند، اما اکنون با خشک شدن تعداد زیادی از این قنات‌ها نخل‌های سر به فلک کشیده نیز خشک شده اند.

نفس‌های آب در قلب قنات‌های ریگان به شماره افتاده است ویکی پس از دیگری در حال خشک شدن ونابودی هستند، قنات‌های پرآبی که تا دیروز هزاران نخلستان را سیراب می‌کردند امروز رو به خاموشی هستند و دیگر صدایی ندارند.

سال ها است که اغلب قنات‌های این منطقه شرمسار لب‌های تشنه کویر شده اند و مدیریت و برنامه ریزی مناسب برای محافظت این سرمایه مادی ومعنوی احساس می شود.

صدای خاموش قنات‌های ریگان

قنات روستای رستم آباد چاه ملک در گذشته آب فراوانی داشت و حمام داماد‌های قدیم  بود اما این روزها دیگر سر و صدایی ندارد و شن های روان جای آب روان را گرفته اند.

رضا رشیدی یکی از اهالی روستای رستم آباد چاه ملک گفت: قنات روستای رستم آباد چاه ملک یکی از قنات‌های پرآب شرق کشور بود که خشک شده است ، این قنات قدمت زیادی دارد و در گذشته طبق آداب و رسوم تمامی داماد‌های این منطقه در این قنات استحمام می‌کردند.

محمد دهقان یکی از کشاورزان روستای رستم آباد چاه ملک گفت: قنات روستای رستم آباد چاه ملک آنقدر آب داشت که باید آن را مهار می‌کردیم، اما متاسفانه الان به جای آب فقط تپه‌ای از خاک به چشم می‌خورد.

او بیان داشت: باغ های زیادی در این منطقه از جمله انار و انگور از این قنات آبیاری می‌شدند و این پرآبی سبب تولید و ورود محصولی با کیفیت به بازار‌های داخلی وخارجی می‌شد.

 مصطفی روهینا یکی از اهالی قدیمی روستای کریم آباد طبسی که به دلیل خشک شدن قنات‌ها خالی از سکنه شده است، گفت: در گذشته به دلیل پر آب بودن قنات  روستای کریم آباد بهترین وبا کیفیت‌ترین خرما را از باغ های این منطقه برداشت می‌کردیم، اما خشکسالی‌های پی درپی آب قنات را خشک کرده است و محصول با کیفیتی دیگر وجود ندارد.

رضا خراسانی یکی از کشاورزان قدیمی این روستا افزود: با خشک شدن قنات زندگی ما در روستای کریم آباد از بین رفت و مجبور به مهاجرت شدیم و اکنون این روستا خالی از سکنه شده است.

وقتی خاک دوباره جان گرفت

همچنین محمد جهان تیغ یکی از کشاورزان بخش گنبکی در شهرستان ریگان بیان داشت: قنات روستای ما در حال خشک شدن بود که با تلاش جهاد کشاورزی ،لایروبی و احیا شد.

او افزود: با این قنات توانستیم  نخلستان هایمان را آبیاری  و بهترین و با کیفیت‌ترین محصول را تولید و روانه بازار‌های داخلی وخارجی کنیم.

این کشاورز با بیان اینکه به دلیل پر آب بودن قنات، باکیفیت‌ترین مرکبات در این منطقه تولید می‌شود، گفت: مسئولان توجه جدی به قنات ما داشته اند که این امر باعث شده است هر روز بر آبدهی آن افزوده شود.

 حمید فرامرزی مدیر جهاد کشاورزی ریگان گفت: خشکسالی‌های چند سال گذشته ۱۵ رشته قنات را در این شهرستان خشکانده است و در حال حاضر ۱۵ رشته قنات در شهرستان ریگان آبدهی دارند.

او به اقدامات جهاد کشاورزی در این منطقه اشاره کرد و بیان داشت: طی سال‌های گذشته بیش از ۱۰ میلیارد ریال برای لایروبی قنات‌های بخش گنبکی وقنات‌های دیگر این شهرستان هزینه شده است.

حمید فرامرزی با بیان اینکه امسال نیز برای احیا و لایروبی قنات‌های این شهرستان اعتباراتی تخصیص یافته است، افزود: با احیا و لایروبی این قنات‌ها بیش از ۳۰درصد به آب قنات‌های بخش گنبکی ریگان افزوده شده است.

او با اشاره به اینکه کشاورزان برای استفاده بهینه از آب باید از سیستم‌های نوین آبیاری استفاده کنند، گفت: به کشاورزانی که از سیستم نوین آبیاری استفاده کنند، تسهیلات اعطا می شود.

مدیر جهاد کشاورزی ریگان افزود: قنات ها یکی از قدیمی‌ترین شیوه های انتقال آب است که در بخش گنبکی کشاورزان از آب قنات‌ها برای آبیاری مزارع خود استفاده می‌کنند و پر آبی این قنات‌ها سبب شده است که سالانه بیش از ۳۰ هزار تن مرکبات با کیفیت در این منطقه تولید شود.

اما با توجه به نقشی که قنات‌ها در تامین آب کشاورزی دارند باید احیا، نگهداری، مرمت و بازسازی شوند و به عنوان میراثی ماندگار در فهرست سرمایه‌های مادی و معنوی این سرزمین ثبت گردند، زیرا با مرگ قنات‌ها دیگر هیچ امیدی به حفظ منابع آبی نیست و دیر یا زود تشنگی و خشکی تمام سرزمین را در بر می‌گیرد.

گزارش از موسی ملائیان

انتهای پیام/ی