به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، تانک‌ها یکی از ادواتی هستند که در نبرد‌های کلاسیک زمینی جزو تجهیزات و تسلیحات تاثیرگذار هستند، تسلیحاتی که جرقه ساخت آن در سال‌های جنگ جهانی اول زده شد و تا امروز هم انواع مختلفی از آن‌ها تولید شده است.  

یکی از تانک‌هایی که از سال‌ها قبل در ساختار ارتش ایران وجود داشت و هنوز هم به صورت عملیاتی استفاده می‌شود، تانک ام ۴۷ پاتون است. این تانک در دوران پیش از پیروزی انقلاب اسلامی از آمریکا خریداری شد و بیشتر در لشکر ۸۱ زرهی کرمانشاه فعال بود.

وقتی ام ۴۷ آمریکایی به تیام ایرانی تبدیل می‌شود

تانک‌ها و تمام قوای تجهیزاتی و تسلیحاتی ایران که در جنگ مورد استفاده قرار می‌گرفتند برای اینکه امکان استفاده مجدد را داشته باشند باید اورهال و بازآماد می‌شدند. ایران بخشی از تجهیزات خود مانند جنگنده‌ها و تجهیزات زرهی را اورهال کرد، اما متخصصان صنایع دفاعی ایران به این فکر افتادند که با استفاده از تجربه خود در اورهال تجهیزات نظامی و تسلیحات، تجهیزات نظامی جدیدی را طراحی کنند و یا اینکه تجهیزات قدیمی را به کلاس تجهیزات جدید ارتقا دهند.  

تانک ام ۴۷ به عنوان یکی از تجهیزات در اختیار نیروی زمینی ارتش همواره نقش مهمی در تامین نیاز زرهی ایران در دوران جنگ تحمیلی و پس از آن ایفا کرده است. اما نیاز بود تا به علت قدمت و فرسوده شدن و همچنین تکنولوژی قدیمی، این تانک در همه بخش‌ها به خصوص در تسلیحات و سامانه کنترل آتش به روز رسانی شده و ارتقا پیدا کند.

سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش به عنوان یکی از نهاد‌های مسئول در حوزه ارتقا و بهینه سازی تجهیزات مورد استفاده در نزاجا مسئولیت مطالعه و طراحی طرح‌های بهینه سازی در تمامی حوزه‌های مورد نیاز را بر عهده دارد. طرح‌های زرهی پس از تایید در مرکز مطالعات و سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی ارتش به مرکز بهینه سازی شهید زرهرن ارسال شده و در آن جا به صورت عملیاتی پیاده سازی می‌شوند.

نیروی زمینی ارتش برای ام ۴۷ به عنوان یکی از تانک‌های موجود در سازمان رزم خود دو ارتقا و یا بهینه سازی را ارائه کرده است. تانک‌های سبلان و تیام دو نمونه از بهینه سازی‌ها و طرح‌های جدید اجرا شده بر روی تانک ام ۴۷ است.  

تانک تیام چگونه متولد شد؟

نیروی زمینی ارتش یک بهینه سازی و یا تانک جدید به عنوان نمونه ارتقا یافته تانک ام ۴۷ به نام تانک سبلان را طراحی و رونمایی کرد، نمونه جدید با تغییرات متفاوت خود نسبت به تانک سبلان نیز تفاوت هایی را نشان می دهد.

تانک تیام به عنوان یک نمونه ارتقایافته نسبت به دو تانک ام ۴۷ و سبلان، تغییرات مهمی را در ساختار خود تجربه کرده است. نخستین تغییر را می‌توان در برجک تانک مشاهده کرد که برجک جدید با طراحی نوین و مشابه با تانک‌های روسی طراحی و نصب شده است. تغییرات در بخش حفاظت از زره این تانک نیز تفاوت‌های مشخصی را نشان می‌دهد. برجک تانک تیام نسبت به تانک سبلان کوچک‌تر بوده و با زره‌های واکنش‌گر انفجاری و مهمات ضد زره نیز پوشیده شده است. مهمات ضد زره به این گونه عمل می‌کند که در صورت برخورد گلوله به بدنه تانک این مهمات منفجر شده و ترکش‌های حاصل از این انفجار باعث می‌شود تا گلوله‌ها یا موشک‌های ضد تانک به این تجهیزات برخورد نکنند.

موتور تانک تیام چه قدرتی دارد؟

موتور و پیشران تانک تیام با تانک ام ۴۷ تقریبا یکسان است، چرا که می‌تواند با استفاده از سوخت بنزین، قدرت ۸۱۰ اسب بخاری این تانک را به سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت برساند. نگهداری و تعمیرات این موتور در داخل کشور به صورت کاملا خودکفا و بومی وجود دارد.

یکی از نکاتی که در قسمت برجک این تانک خودنمایی می کند، قرار گرفتن زره‌های واکنش‌گر بر بالای برجک تانک تیام است؛ چرا که علاوه بر تعبیه زره‌های واکنش‌گر در قسمت بدنه، این زره ها بر بالای برجک تانک تیام نیز نصب شده است. طبق استانداردهای نظامی اصولی که در حفاظت از تانک ها اهمیت دارد، قسمت قرار گرفتن خدمه و برجک تانک  است، به همین خاطر هم زره‌های واکنش‌گر در بالای برجک این تانک قرار دارد. 

تعبیه کردن زره‌های واکنش‌گر بر بالای برجک حاصل تجربه حضور نیروهای مستشاری ایران در سوریه در نبرد با گروهک های تروریستی همچون النصره و داعش است، آن هم به این دلیل که موشک های تاو به عنوان مهمات اصلی ضد تانک نقش مهم در نابودی تانک های سوریه از قسمت برجک داشتند. چرا که تانک های ارتش سوریه در نبرد با نیروهای تروریستی در سوریه بیشترین آسیب را از قسمت برجک متحمل شدند. 

تانک تیام و سلاح‌های نابودگر آن، رمز تار و مار کردن تروریست‌ها

سلاح اصلی تانک ام ۴۷ آمریکایی، توپ ۹۰ میلی متری بود که نقش مهم و اصلی را در میدان‌های نبرد ایفا می‌کرد. اما این توپ دیگر کارایی لازم را نداشت و به همین دلیل در تانک‌های سبلان و تیام با توپ ۱۰۵ میلی متری تعویض شده تا قدرت تخریب تانک تیام افزایش پیدا کند.  

سه تانک سبلان، تیام و صمصام از یک نوع توپ یعنی همان توپ ۱۰۵ میلی متری استفاده می‌کنند که یکی از مزیت‌های استفاده از این نوع توپ در هنگام نبرد سهولت در پشتیبانی و تامین مهمات مورد نیاز این تانک هاست.  

مسلسل سنگین دوشکا با کالیبر ۱۲/۷ میلی متری دیگر سلاح تانک تیام است که قابلیت درگیری با اهداف نزدیک را برای این تانک فراهم می‌کند.

تانک تیام با کدام تجهیزات دیده‌بانی می‌کند؟

در تانک تیام برای دیده‌بانی و شناسایی از یک پریسکوب بومی، مشابه آن چیزی که در سایر تانک های ایرانی و بومی مانند سبلان و صمصام استفاده شده استفاده می شود و دلیل همسان سازی پریسکوب این تانک ها نیز همان سهولت در پشتیبانی از آن‌هاست. 

کارشناسان درباره تانک تیام چه می‌گویند؟

پایگاه خبری ARMY RECOGNITION در گزارشی که ۱۴ آوریل ۲۰۱۶ از تانک تیام منتشر کرده آن را یک تانک اصلی میدان نبرد و یک محصول بومی دانسته است. در این گزارش علاوه بر استفاده از تصاویر مربوط به روز نمایی تانک تیام مشخصات فنی آن نیز تحلیل و بررسی شده است.

پایگاه خبری GLOBAL SECURITY نیز تانک تیام را نمونه پیشرفته و ارتقایافته تانک سبلان معرفی کرده است.  

گزارش از: حمیدرضا قربانی

انتهای یپام/