به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، گُلوَنی به گونه‌ای سربند و روسریِ زنان منطقه زاگرس با قدمت سه هزار ساله می گویند که ریشه‌ی آن به زنان کاسیت (اجداد قوم لر) می‌رسد و در زبان فارسی به صورت گُلبَندی تلفظ می‌شود که برگرفته از واژه گُل‌بَدن، نوعی پارچه هندی ابریشمی و لطیف است.

این پوشش، پارچه‌ای ابریشمی است که روی آن بته جقه و نقوش اسلیمی چاپ شده و در شناخته شده‌ترین شکل آن این نقوش با رنگ‌های سفید، قرمز و سبز بر زمینه مشکی نقش بسته‌ است و به عنوان سربند استفاده‌ می‌شود.

گلونی را بیشتر زنان لر و لک در هنگام مراسم شادی استفاده می‌کنند اما از دوره قاجار به بعد مردان نیز شروع به استفاده از آن کردند.

مردان گلونی را دور "شو کلاو"» یا همان کلاه لری مرسوم در منطقه لرستان می‌بستند و به گاه مهمانی یا جنگ، به منظور تزیین یا نگهدارنده کلاه از آن استفاده می‌کرده‌اند.

زنان لر نیز در زمان گذشته کت و گُلوَنی را با هم می‌پوشیدند به‌طوری‌که ” کَت ” را جدا زیر گلونی می‌بستند تا موهای سر به‌خوبی پوشیده و مهار شوند.

این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به‌طور کلی گفته می‌شود که سربند و دستار "پوششی با سه هزار سال قدمت" است و از زمان مادها و هخامنشیان در لباس مردان و زنان ایران‌زمین استفاده می‌شد.

گلونی، سرپوش لری با ویژگی‌های خاص در مراسم شادی با رنگ های شاد و از پشت سر بلندتر اما در مراسم عزاداری کوتاه، جمع‌تر و رنگ آن تیره‌تر بود.

در نوع شهری گلونی جمع‌تر و کوتاه‌تر از زنان روستایی پوشیده می‌شد که بستن همین گلونی در بین طوایف مختلف لرستان فرق می‌کند مثل سربند زنان شهرستان دلفان که نسبت به بقیه بزرگ‌تر بسته می‌شود.

گلونی این دست‌بافت لری در واقع نوع زندگی را تعریف می‌کرد و از طرفی هیچ ‌وقت در نقوش گلونی لری از نقش‌های لچک، ترنج، اسلیمی و مینیاتوری استفاده ‌نشده و سادگی خاص خود را داشته است.

این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به‌طور کلی گفته می‌شود که سربند و دستار «پوششی با سه هزار سال قدمت» است و از زمان مادها و هخامنشیان در لباس مردان و زنان ایران‌زمین استفاده می‌شد.

این روسری امروزه به نماد مردم لر بدل شده‌است. گلونی در شهریور ۱۳۹۷ به عنوان یکی از میراث‌های قوم لر به ثبت ملی رسید.

انتهای پیام/پ