به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، در روزهایی که هر یک از ما وقت بسیاری را در دنیای مجازی میگذرانیم و میتوان گفت این فضا بخش بزرگی از زندگی حقیقی ما را تشکیل میدهد، اخبار و عناوین منتشر شده در آن هرکدام میتواند از یک ذهنیت و جریان هدفدار نشأت گرفته باشد که با برنامهریزی خاصی طراحی شده است.
به دلیل اهمیت ویژه و بالای فضای مجازی در زندگی روزمره و شکلگیری حوادث مهم جهان، در سال ۱۳۹۶ "مرکز اعتدال" عربستان با حضور ترامپ تأسیس شد. این مرکز بنا به ادعای مسئولان سعودی به صورت تخصصی در سه حوزه مربوط به فناوری اطلاعات، تحلیل و داده کاوی فعالیت میکند و عمده فعالیت آن به منظور ترند کردن هشتگهای خاص و هدفمند در توئیتر است.
در چنین شرایطی بالا بردن سواد رسانهای و پیشگیری از بازی خوردن در جنگهای رسانهای که توسط دشمن راهاندازی میشود، یکی از مهمترین وظایف نسل امروزی و کاربران فضای مجازی است. به همین منظور در این گزارش به گفتگو با معصومه نصیری، مدرس و پژوهشگر سواد رسانهای پرداختهایم که در ادامه از نظر میگذرانید.
نصیری در خصوص ترندسازی هشتگها در توئیتر اظهار داشت: این جریان به یک جهتدهی عبری-عربی معروف است و مراکزی اساسا تاسیس شده که یکی از کار ویژههای این مراکز، هشتگسازی و ترند کردن آن برای ایجاد جریانهای اجتماعی در کشورهای مختلف منطقه است. ایران نیز قطعا برای آنها جامعه هدف ویژه محسوب میشود. زمانی که هشتگهایی چون جریانات آبان ماه، انتخابات یا اعدام نکنید را داده کاوی و خط گیری میکنیم، میبینیم که خط سعودی در این هشتگ سازیها، کارکرد و جایگاه ویژهای داشته است .
این کارشناس فضای مجازی خاطرنشان کرد: مرکز اعتدال به عنوان یک مرکز کاربری وقتی در بحث دیتاکاوی فعالیت میکند میتواند ذائقه و سلیقه مردم یک منطقه را بسنجد و متوجه تأثیرگذاری هر هشتگ در بخشهای مختلف ایران و جهان بشود، بنابراین آنها داده کاوی میکنند تا هشتگسازی بهتری داشته باشند و اگر دیتا و محتوایی را تولید میکنند میدانند چگونه باید از آن برای همراه سازی افکار مختلف استفاده کنند.
نصیری ادامه داد: اما این مرکز که بیشتر از صفحات تقلبی و رباتهای مجازی ساخته شده، در هر مسئلهای ورود نمیکند و موضوعات مورد علاقه آنها برای ورود به هشتگ سازی، موضوعاتی چون اغتشاشات در عراق، انفجار در لبنان، یا جریانهای شکل گرفته در آبان ماه ایران است که بر اساس دادهکاویهای استخراج شده از کاربران فضای مجازی صورت میگیرد.
پژوهشگر سواد رسانهای با اشاره به اینکه نباید اینطور تصور شود که خود سعودیها مستقلا این مرکز را افتتاح و مدیریت میکنند خاطرنشان کرد: این مرکز از سوی آمریکا، رژیم صهیونیستی و حتی لندن اداره میشود و تنها، مرکزیت آن در عربستان وجود دارد که در این زمینه، تصویر معروف ثبت شده از ترامپ و مقامات عربستانی در افتتاحیه این مرکز داده، از اهمیت بالا و مرموز بودن آن حکایت دارد.
نصیری در بخش دیگری از صحبتهایش گفت: در بحث هشتگها، همانطور که در نقشههای منتشرشده قابل مشاهده است، درمورد هشتگ "اعدام نکنید" برخی از مناطق جغرافیایی با هدف ترندسازی، هشتگ فعال بودند که سعودیها بیشترین فعالیت را در این زمینه نسبت به سایر نقاط داشتهاند. نکته اینجاست که چرا هشتگسازی مهم است و چرا هشتگها میتوانند تا این اندازه در جریان سازی مؤثر باشند؟ وجود «تکنیک همراهی جمعیت» میتواند پاسخ به این سؤال باشد. شما به محض اینکه احساس کنید بخش بزرگی از مردم جامعه یک الگوی رفتاری را در پیش گرفتهاند، ناخودآگاه احساس میکنید شما هم باید همراهی کنید و حتما هم موضوع درستی است که با استقبال و همراهی سایرین مواجه شده است.
کارشناس فضای مجازی در ادامه خاطرنشان کرد: در اینجا باید گفت افراد نباید با هشتگها و جریانهای موجدار رسانهای احساسی برخورد کنند چرا که اساسا این هشتگها و جریانها ساخته میشوند تا احساسات فرد را برانگیزند و از این طریق افکار افراد را به دست میگیرند. طبق تحقیقات اخیر، بیشتر این جریانها با هدف ایجاد آشوب و اغتشاشات خیابانی و انجام رفتارهای ضد اجتماعی هچون تخریب اموال عمومی و سر دادن شعارهای هنجارشکنانه به منظور تحت فشار قرار دادن حاکمیت یک کشور یا منطقه صورت میگیرد.
نصیری در پایان با بیان اینکه در نهایت، با توجه به گستردگی این فضا، سرعت بالای انتقال اطلاعات غلط یا دستکاری شده و به کارگیری مؤثرترین روشهای برای تأثیرگذاری بیشتر در ذهن مخاطب، ما چارهای جز آگاه سازی افراد و توانمندسازی قدرت تشخیص مخاطب نداریم افزود: در حال حاضر ما در حلقه یک استبداد اطلاعاتی گیر کردهایم و با قرار گرفتن در این فضای تروریسم مجازی که پلتفرم و رسانه جهانی قدرتمندی در اختیار نداریم و تمام رسانهها در اصل بر ضد ما هستند، با وجود تلاشهای فراوان به ما و صدای ما اجازه پیش رفتن و شنیده شدن نمیدهند. بنابراین مخاطب باید توانمندی برخورد کردن با محتوا را داشته باشد و در مواجهه با محتوا و عناوین منتشرشده در فضای مجازی، به سؤالاتی در ذهن خود پاسخ دهد و به این فکر کند که به اشتراکگذاری چنین مطالبی توسط چه کسی، به چه منظوری و با چه اهدافی صورت گرفته است. کاربران در بسیاری از مواقع به راحتی میتوانند با خطگیری برخی توئیتها در فضای مجازی و رسیدن به شبکههای معاند و سعودی، به هدفدار بودن آن جریان پی ببرند.
بیشتر بخوانید
انتهای پیام/