به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ، سمنو غذای سنتی مردم خراسان شمالی است و دانش منحصر بفردی که در پخت این غذا به کار برده می‌شود سبب شده تا ماندگاری این محصول بدون نیاز به نگهداری در یخچال، بالا رود.

سمنو از جوانه گندم با پخت زمان دار درست می‌شود و پس از جوشیدن و بخار آب آماده می‌شود و بیشتر در ایام عید نوروز مصرف می‌شود.

البته این روز‌ها پخت سمنو اختصاص به نوروز ندارد و در تمام ایام سال انجام می‌شود.

پخت سمنو بطور ویژه در شهر درق از توابع شهرستان گرمه بعنوان منبع درآمد بسیاری از خانواده‌ها به حساب می‌آید. بیشتر ساکنین درق پخت سمنو را بصورت موروثی از اجدادشان آموخته اند و در این زمانه مرهمی بر زخم بیکاری شان شده است.

آیین سمنوپزان علاوه بر شهر درق بصورت انفرادی هم در سایر شهر‌های استان انجام می شود.از سال ۹۲ آیین سمنو پزان هرسال به صورت جشنواره در شهر درق برگزار شده است و تا کنون برای بسیاری از زنان این منطقه در تمام فصول سال اشتغال خانگی ایجاد شده که در اقتصاد خانواده نقش دارد.

ثبت ملی آیین سمنو پزان خراسان شمالی

پخت سمنو در خراسان شمالی و با تمرکز در شهر‌های درق و مرکز استان با اجرای یک سری آداب و رسوم برگزار می‌شوداین امر موجب شده تا مسئولان به‌دنبال ثبت این مراسم به‌عنوان یکی از آیین‌های معنوی خراسان‌شمالی باشند که این آیین به ثبت ملی رسید.

حبیب یزدان پناه مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان شمالی گفت: معاون رییس‌جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور در سال ۱۳۹۴ طی نامه‌ای اعلام کرد، با رعایت مقررات آیین‌نامه اجرایی مصوب ۱۳۸۷ هیئت وزیران، میراث فرهنگی ناملموس با عنوان "سمنوپزان درق در استان خراسان شمالی"به ثبت ملی رسید.

او با اشاره به اینکه طبخ سمنو در خراسان شمالی در شهر درق و بجنورد برگزار می‌شود، افزود: پخت سمنو در این شهر‌ها بصورت موروثی، از پدر بزرگ‌ها و مادر بزرگ‌ها به فرزندان منتقل شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی درباره مراسم برگزار شده در حین پخت سمنو اظهار کرد: پخت سمنو در این شهر به‌صورت گروهی و مشارکتی برگزار می‌شود و مردم شهر خودجوش به کمک افرادی که آن را طبخ می‌کنند، می‌روند.

یزدان پناه عنوان کرد: پوشیدن لباس‌های سنتی وخواندن شعر در هنگام کفچه زدن و پخت سمنو از دیگر مراسمی است که در هنگام پخت سمنو انجام می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی با تأکید بر اینکه دانش فنی پخت این غذا از مهم‌ترین ویژگی منحصربه‌فرد آن است، گفت: مدت ماندگاری سمنویی که در نقاط مختلف کشور پخت می‌شود، به بیش از دو، سه ماه نمی‌رسد، اما سمنوی درق تا دو سال و بدون نگهداری در یخچال خراب نمی‌شود.

بیشتر بخوانید

• سمنو پزان خراسان شمالی نماد وفاق ، همدلی و معنویت
• برپایی آیین سنتی سمنوپزان در خراسان شمالی لغو شد

  علی مستوفیان معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان شمالی گفت: راه اندازی کارگاه‌های تولیدی و همچنین چگونگی بسته بندی سمنو در استان در حال انجام است.

مستوفیان پیرو معرفی سمنو خراسان شمالی به سایر نقاط کشور، گفت: شرکت در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های کشوری، احداث کارگاه‌های تولید سمنو از جمله اقدامات اداره کل میراث فرهنگی خراسان شمالی است.

به گفته مستوفیان تمامی برنامه‌ها و آیین‌های سمنوپزان در سال گذشته به جهت شیوع کرونا لغو شد.

پخت سمنو،کسب روزی حلال  مردمان شهر درق

چندسالی است که سمنو فقط مختص نوروز نیست و به جهت مقوی بودن این غذا سنتی و لذیذ در تمام فصول سال مصرف می‌شود و مورد استقبال مردم استان خراسان شمالی قرار گرفته است.بطور حتم در خانه هر کدام از اهالی خراسان شمالی را ببینی ظرف سمنویی خواهی دید که به رویت لبخند می‌زند.

خاله سارا از بانوان برجسته درقی سال هاست که در پخت سمنو مویی سپید کرده و عمری پای دیگ گذرانده است. او شکرگزار و خوشحال است که این میراث کهن را از اجدادش به ارث برده و تا زمانی که نسلی از او بر روی زمین باشد این میراث نیز حفظ خواهد شد.

خاله سارا دل خوش است از اینکه فرزندانش نیز در این حرفه فعال هستند و روزی حلال کسب می‌کنند.

او فروش این محصول را رضایت بخش دانست و افزود: خدا را شکر که چند سالی است استقبال از این محصول افزایش یافته و با حضور در آیین‌های پیش از نوروز این استقبال چندین برابر می‌شود، اما امسال به دلیل شیوع کرونا شرایط نامساعد شده است.

سمنوی درق در راه صنعتی شدن

محمدزاده عضو شورای شهر گرمه و دبیر اجرایی جشنواره سمنو شهر درق  گفت: آیین سمنو پزان درق در استان خراسان شمالی در جلسه کمیته ثبت آثار ملی ناملموس کشور که در تاریخ ۳۰ دی ماه سال ۹۴ با گستره موضوع فرهنگی میراث ناملموس استان به شماره ثبت ۱۱۱۶ مورد تایید و به ثبت ملی رسید.

او با اشاره به اینکه آیین که ریشه در باور‌ها و اعتقادات مذهبی مردم منطقه دارد، گفت: اهمیت سمنو پزان در حفظ میراث ناملموس فرهنگی و پاسداشت یک آیین در حوزه خوراک است.

محمدزاده گردش مالی این محصول در سال ۹۸ را یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان اعلام کرد و افزود:امسال با توجه به شیوع کرونا و تعطیلی جشنواره‌ها گردش مالی این محصول تولیدی ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان بوده است.

او با اشاره به اینکه همه خانواده‌های شهر درق پخت سمنو را به صورت سنتی از اجداد خود آموزش دیده اند و هر ساله یک یا دو دیگ برای مصرف خود بارگزاری می‌کنند، عنوان کرد:در شهر درق ۱۲۰ خانواده از پخت و فروش این محصول کسب روزی میکنند و به عنوان منبع درآمد آن‌ها محسوب می‌شود.

دبیر اجرایی جشنواره سمنو شهر درق با بیان اینکه هم اکنون ۲۵ تا ۳۰ کارگاه تولید سمنو در این شهر فعال هستند، گفت:مقرر شده استانداری با همکاری صندوق کارآفرینی امید وام‌هایی پرداخت کند تا ۶۰ کارگاه دیگر در حوزه تولید سمنو فعال شود.

محمدزاده از احداث یک سوله توسط شرکت تعاونی خبر داد و افزود:این سوله با هدف ارتقا بسته بندی برند سازی و دریافت سیب سلامت محصول سمنو راه اندازی می‌شود.

او در خصوص صادرات داخلی و بین المللی این محصول اظهار کرد:صادرات داخلی به اکثر شهر‌های کشور ارسال شده و در قم و مشهد با استقبال فراوان همراه بوده است، ولی به دلیل نبود برند و سیب سلامت بطور رسمی قادر به توزیع گسترده این محصول نیستیم علاوه بر این در حوزه صادرات بین المللی هم اقدامی بصورت رسمی صورت نگرفته، اما به آلمان و چین بصورت نمونه‌ای ارسال شده است.

محمدزاده با تاکید برصنعتی شدن این محصول، افزود:صنعتی شدن این محصول ارتقا کیفیت بسته بندی، افزایش صادرات و دریافت سیب سلامت را به همراه دارد که باعث رونق اقتصادی در منطقه خواهد شد.

تامین آرد مشکل اصلی تولیدکنندگان سمنو

عضو شورای شهر گرمه و دبیر اجرایی جشنواره سمنو شهر درق مشکلات تولید کنندگان سمنو را دریافت مجوز و تامین آرد مناسب دانست و عنوان کرد:تامین آرد مناسب و باکیفیت از مشکلات عمده تولیدکنندگان سمنو است که در حال حاضر از بازار آزاد و با سختی‌های بسیاری فراهم می‌شود.

به گفته محمدزاده سمنو فله با قیمت کیلویی ۱۲ هزار تومان است البته با بسته بندی و ظروف مختلف ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان و سمنو با روکش شکلاتی کیلویی ۶۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

ماندگاری این محصول دوساله است و نیاز به قرارگیری در یخچال هم ندارد.

سمنوی خراسان شمالی برندسازی می شود

ملیحه یغمایی مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری خراسان شمالی در گفتگو با خبرنگار ما از برندسازی سمنوی استان با حمایت استاندار خبر داد و گفت: اجرای این طرح به منظور تکمیل زنجیره تولید و برای اشتغال‌آفرینی و تصاحب بازار‌های هدف صورت می‌گیرد.

یغمایی اظهار داشت: طبق تاکیدات مقام معظم رهبری و نام گذاری سال ۹۹ به عنوان سال جهش تولید، حمایت از تولید محصولات منحصر بفرد استان که دارای زیر ساخت‌های لازم هستند به عنوان یک مزیت نسبی و ضرورت تعریف شده است.

او ادامه داد: با توجه به اینکه اکثر تولید کنندگان سمنوی استان به خصوص در شهرستان درق بانو هستند، این طرح با پیشنهاد و پیگیری دفتر امور بانوان و خانواده و محوریت جهاد کشاورزی و همکاری دستگاه‌های مرتبط تدوین گردید که با حمایت ویژه و تاکید استاندار در شورای برنامه ریزی و توسعه استان مورد تصویب قرار گرفت.

یغمایی گفت: پرداخت تسهیلات مناسب و پیش بینی بازار فروش نیز در این طرح در نظر گرفته شده است و امیدواریم که با انجام اقدامات لازم تا انتهای سال ۹۹ بتوانیم گامی در راستای حمایت از سایر محصولات بومی و پرداختن به تاکیدات مقام معظم رهبری در اجرای طرح‌های زود بازده اقتصاد مقاومتی برداریم.

سمنو خراسان شمالی به جهت پخت منحصربه فرد و شرایط نگهداری مناسب قابلیت حضور در بازار‌های رقابتی جهانی دارد، باید توجه داشته باشیم که این محصول علاوه بر ایران در کشور‌های همسایه نظیر افغانستان، آذربایجان، ترکمنستان  نیز تولید می‌شود،کمی تعلل در برندسازی و دریافت استاندارد‌های ملی و بین المللی، راه سختی برای حضور در بازار‌های جهانی پیش روی تولیدکنندگان ایرانی قرار می‌دهد.

لازم به ذکر است تولیدکنندگان سمنو به جهت شرایط بسته بندی و نبود سیب سلامت دست به عصا پیش می‌روند و بطور رسمی در تبلیغات و بازار کسب و کار حضور ندارند.

همت مسئولین و رفع موانع و مشکلات و حمایت بی شائبه از تولیدکنندگان در خراسان شمالی می‌تواند کمک شایانی به توسعه بازار و فروش این محصولات فراهم کند. برند سازی و دریافت سیب سلامت شیب صعودی مشکلات را به سراشیبی توسعه تبدیل خواهد کرد.

حمایت از تولیدکنندگان سمنو سبب رونق اقتصادی و ماندگاری این میراث ناملموس می‌شود در حال حاضر ۲۰۰ الی ۳۰۰ نفر بطور مستقیم از این راه کسب درآمد میکنند که با رفع مشکلات و گسترش تولید این محصول، بازار فروش در سراسر کشور رونق می‌یابد و قطعا بسیاری از افراد را در این حوزه فعال می‌کند.

نویسنده گزارش:اکرم دانش طلب

انتهای پیام/د