به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، اگرچه مورخان، دوره سامانیان را عصر احیای فرهنگ ایرانی می‌دانند، اما واقعیت آن است که چنین رویکردی، در قلمرو صفاریان و به همت یعقوب لیث، از مدت‌ها قبل آغاز شده‌بود. زَرَنگ یا زَرَنج، پایتخت یعقوب که مکان آن امروز به‌تحقیق معلوم نیست، بافتی کاملاً ایرانی و مبتنی بر فرهنگ دیرینه این سرزمین داشت که با دستمایه‌هایی از آموزه‌های اسلامی، رنگ و شکل اسلامی ایرانی به خود گرفته بود.

از معماری و بافت فرهنگ شهر زرنگ، به عنوان پایتخت صفاریان، گزارش‌هایی در متون تاریخی وجود دارد که بسیار جالب و حائز اهمیت است.

طبق گزارش مورخان، بنا‌های شهر از خشت و گِل ساخته شده‌بود و کمتر در آن اثری از چوب دیده می‌شد؛ زیرا در شرایط گرم و مرطوب حاشیه هامون، چوب را موریانه می‌خورد و باعث تخریب زودرس خانه می‌شد.

استخری در «مسالک و ممالک» آورده‌است که مردم زَرَنگ با مشکل وجود مار‌های افعی در شهر خود مواجه بودند و به همین دلیل، برای رهایی از این مشکل، به نگهداری خارپشت در منزل روی آوردند: «پیمان مردم سیستان چنین است که خارپشتی را نکشند و شمار نکنند چه در آن‌جا افعی بسیار است و کمتر خانه‌ای است که در آن خارپشت نباشد.»

بیشتر بخوانید

• سیستان و بلوچستان شهر اسطوره‌ای

در واقع مبارزه بیولوژیک با افعی و خطرات آن، هنری بود که مردم سیستان، در بیش از هزار سال قبل، به آن واقف بودند و از تأثیر آن بهره می‌گرفتند. زَرَنگ به لحاظ دفاعی هم، شهری قدرتمند در سیستان بود؛ استخری از پنج دروازه بزرگ این شهر نام می‌برد و می‌نویسد: «دروازه آهنین، دروازه کهن، دَرِ کردکویه بر خراسان، دروازه بعدی در نیشک به سوی بُست ... دروازه طعام رو به روستا‌ها باز می‌شود و این دروازه آبادتر است. همه دروازه‌ها درِ آهنین دارند.» قصر یعقوب لیث نزدیک دروازه طعام قرار داشت و به همین دلیل، باید این بخش از شهر را غیرقابل نفوذتر از بقیه بدانیم.

منبع: روزنامه خراسان

انتهای پیام/