به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،شهاب سنگها تکههای باقیمانده از اجرام آسمانی مختلفی، چون دنبالهدارها و سیارکها هستند که موفق میشوند از جو زمین عبور کنند و به خاک سیاره ما برخورد کنند. این اجرام زمانیکه در فضا حرکت میکنند شهاب نامیده میشوند.
تخمینها نشان میدهد که روزانه حدود ۱۰۰ تن شهاب به جو زمین برخورد میکند؛ اما سالانه فقط حدود ۵۰۰ تن شهابسنگ به خاک زمین میرسند و از این ۵۰۰ تن فقط حدود ۵ یا ۶ تن بهطور قطعی قابل بازیابیاند، زیرا تقریبا در بیشتر موارد، شهابسنگهایی که به زمین میرسند تکههای بسیار کوچکی هستند که در نقاط دورافتادهای، چون اعماق دریاها و مناطق بیابانی خالی از سکنه سقوط میکنند.
اما به هررو، درطول تاریخ زمین، شهابسنگهای غولپیکری هم به سطح سیاره ما رسیدهاند که در این گزارش بزرگترینهای آنها را خواهیم شناخت. این طبقهبندی برپایه کاتالوگ شهابسنگها در موزه زمینشناسی کپنهاگ، کاتالوگ شهابسنگها در موزه تاریخ طبیعی آمریکا و مقالاتی، چون «شهابسنگهای پیامرسان از فضا» و «مواد معدنی از زمین و آسمان: تاریخ شهابسنگها» انجام شده است.
پیشاز معرفی بزرگترین شهابسنگهای روی زمین ذکر این نکته ضروری است که بیشتر اجرام آسمانی که به زمین میرسند محتوی مقادیری آهن بهصورت آلیاژ آهن و نیکل هستند و از اینرو، براساس درصد آهنشان به سه گروه طبقهبندی میشوند که عبارتاند از: شهابسنگهای فلزی محتوی ۹۸ درصد فلز، شهابسنگهای فلزی-سنگی محتوی ۵۰ درصد سنگ و ۵۰ درصد فلز و شهابسنگهای سنگی که محتوی رگههای باریکی از فلز هستند.
تصویری از شهابسنگ هوبا
شهابسنگ هوبا (Hoba)
هوبا با ۶۰ تن وزن، ۷/۲ متر طول، ۷/۲ متر عرض و یک متر قطر. بزرگترین شهابسنگ فلزی است که تاکنون روی زمین کشف شده است و درحالحاضر، در همان نقطهای که در نامیبیا به زمین برخورد کرده نگهداری میشود.
هوبا که بهنظر میرسد حدود ۸۰ هزار سال قبل از جو زمین عبور کرده باشد، در سال ۱۹۲۰ توسط یک دهقان بومی کشف و از سال ۱۹۵۵ بهعنوان میراث ملی ثبت شد.
دانشمندان هنوز نمیدانند چرا با وجود ابعاد بزرگ هوبا، این شهابسنگ پساز برخورد با زمین حفره ایجاد نکرده است. بهاعتقاد بسیاری از دانشمندان، شکل این جرم آسمانی و ترکیبات جوی سبب شده که از سرعت سقوط این سنگ تا حد قابل توجهی کاسته شود و پساز رسیدن به زمین حفره برخوردی بهوجود نیاورد.
شهابسنگ الچاکو (El Chaco)
الچاکو یکی از بسیار شهابسنگهای آهنی است که متعلق به مجموعه شهابسنگهای محوطهای با نام «مزرعه آسمان» است. شهابسنگهای میدان آسمان، مربوط به بارشهای شهابی هستند که بین ۴ هزار تا ۵ هزار سال قبل در شمالشرقی آرژانتین در استان الچاکو رخ داده است.
شهابسنگ الچاکو با حدود ۳۷ تن وزن علاوهبراینکه مهمترین تکه از گروه «مزرعه آسمان» بهشمار میرود بهعنوان دومین تکقطعه شهابسنگی بزرگ تاکنون کشفشده روی زمین هم شناخته میشود.
سال ۲۰۱۲ تلاشهایی برای انتقال این شهابسنگ به آلمان انجام شد که با اعتراضهای شدید شهروندان و دانشمندان آرژانتینی مواجه شد و در نهایت همراه با بقیه تکهها در میدان آسمان یعنی در همان نقطه برخوردش به زمین باقی ماند.
شهابسنگ آنیگیتو
شهابسنگ دماغه یورک: خیمه یا آنیگیتو (Ahnighito)
شهابسنگ آنیگیتو یا خیمه که با حدود ۳۱ تن وزن حدود ۱۰ هزار سال قبل در دماغه یورک (کیپ یورک) در شمالغربی گرینلند به زمین برخورد کرده است، نهفقط سومین سنگ آسمانی بزرگ تاکنون کشفشده روی زمین است که بزرگترین شهابسنگی است که تاکنون به دست انسان جابهجا شده است.
این قطعه بزرگ آهن در سال ۱۸۹۷ بهدست سیاح و اکتشافگر آمریکایی رابرت ای. پِری سوار بر کشتی «امید» (Hope) به آمریکا منتقل شد و درحالحاضر در موزه تاریخ طبیعی نیویورک نگهداری میشود. پِری در یکی از سفرهای اکتشافیاش به قطب شمال ازطریق جمعیت بومی اینوییت (اسکیموهای گرینلند) از وجود سه شهابسنگ در آنجا مطلع شد.
براساس سنت بومی این سه شهابسنگ چیزی نبودند جزء یک زن اینوییت، سگش و خیمهاش که به فرمان روح بدذات و دیوسیرت آسمان که «تورنارسوک» (Tornarsuk) نامیده میشود به زمین رانده شده بودند. دستکم بهمدت هزار سال، اینوییتها از این شهابسنگها برای تهیه چاقو و سایر اشیای تیز استفاده میکردند.
با گذشت زمان، پری موفق شد شهابسنگهای سهگانه را بیابد و درحالیکه «زن» بخش بزرگی از جرمش را در اثر استفاده بومیان از دست داده بود «خیمه» هنوز دستنخورده باقی مانده بود. اینوییتها این شهابسنگ بزرگ را «ساویکسوآ» (آهن بزرگ) مینامیدند، اما پری «آنیگیتو» نام دوم دخترش را برای آن برگزید.
از آنجا که در آنزمان اینوییتها برای ساختن وسایلشان میتوانستند آهن را از راه تجارت تهیه کنند، پری فکر کرد که میتواند این شهابسنگ را با خودش به نیویورک ببرد و آن را برای تامین هزینههای اکتشافات آیندهاش به موزه بفروشد. بنابراین، از سال ۱۸۹۶ سعی کرد آنها را جابهجا کند و پساز دوبار تلاش سرانجام موفق شد.
تصویری از آرمانتی
شهابسنگ آرمانتی (Armanty)
این شهابسنگ آهنی که با حدود ۲۸ تن، چهارمین شهابسنگ بزرگ تاکنون کشفشده روی زمین است در سال ۱۸۹۸ در جمهوری خودمختار شینجیانگ در شرق چین کشف شد و هرچند در منابع چینی باعنوان شهابسنگ شینجیانگ شناخته میشود؛ در گزارشهای روسی و کاتالوگ موزه بریتانیا به شهابسنگ آرمانتی معروف است. آرمانتی ۲۴/۲ متر طول، ۸۵/۱ متر عرض و ۳۷/۱ متر ارتفاع دارد.
شهابسنگ یاکوبیریتو
شهابسنگ باکوبیریتو (Bacubirito)
این شهابسنگ که درحال حاضر در مرکز علمی کولیاکان در مکزیک نگهداری میشود با ۲۴ تن وزن، پنجمین شهابسنگ یکتکه بزرگی است که تاکنون روی زمین کشف شده است. هرچند وزن این شهابسنگ بسیار کمتر از رقبای بالاترش است، اما بهدلیل طولش که به ۲/۴ متر میرسد بزرگتر از آنها بهنظر میرسد.
باکوبیریتو را زمینشناسی با نام گیلبرت آلیس بیلی در سال ۱۸۶۳ کشف کرد و امروزه بهعنوان یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری مکزیک شناخته میشود.
آگپالیلیک با ۲۰ تن وزن
شهابسنگ دماغه یورک؛ آگپالیلیک (Agpalilik)
آگپالیلیک با بیشاز ۲۰ تن وزن دومین شهابسنگ غولپیکری است که در دماغه یورک در شمالغربی گرینلند کشف شده است. این شهابسنگ در سال ۱۹۶۳ کشف شد و درحال حاضر در موزه زمینشناسی دانشگاه کپنهاگ دانمارک نگهداری میشود.
مبوزی، هدیه پروردگار
شهابسنگ مبوزی (MBOZI)
این شهابسنگ سنگی- آهنی با ۱۶ تن وزن در سال ۱۹۳۰ در روستای مارِنگی ندولرزی در محله مبوزی تانزانیا کشف شد. قبیله بومی نییها این شهابسنگ را بهعنوان عطیهای از جانب پرورگار میشناسند.
شهابسنگ ویلامت
شهابسنگ ویلامت (Willamette)
سال ۱۹۰۲ یک معدنچی آمریکایی بهنام الیس هیوز این سنگ آسمانی با ۱۴.۱۴۰ تن وزن را در حالی در اورگان پیدا کرد که بهنظر میرسید دستکم یکمیلیون سال از حضورش روی زمین گذشته باشد.
به گفته دانشمندان، احتمال دارد که این شهابسنگ، تکهای از هسته آهنی سیاره یا قمری باشد که در اثر برخورد جرم آسمانی دیگری به آن جدا شده و به زمین رسیده است. مردم قبیله سرخپوستی کلاکامس چینوک که پیشاز استعمار اروپایی در دره ویلامت سکونت داشتند به این سنگ آسمانی که در حال حاضر در موزه تاریخ طبیعی نیویورک نگهداری میشود احترام بسیار میگذارند.
شهابسنگ چوپادِروس
شهابسنگ چوپادِروس یکم (Chupaderos I)
این شهابسنگ با ۱۴.۱۱۴ تن وزن در سال ۱۸۵۲ در چوپادروس مکزیک کشف شد. چوپادروس از نوع شهابسنگهای فلزی است که حدود ۹/۹ درصد آن از نیکل و بقیهاش از آهن تشکیل شده است. طول این جرم آسمانی ۲۶۵ سانتیمتر، عرض آن ۲۲۰ سانتیمتر و ضخامت آن ۹۰ سانتیمتر است و درحالحاضر در کاخ هنرهای زیبای مکزیکوسیتی نگهداری میشود.
موندرابیلا در استرالیا
شهاب سنگ موندرابیلا یکم (Mundrabilla I)
هری کنت، سرپرست شترهای پروژه پیمایش مسیر راهآهن سراسری استرالیا در سال ۱۹۱۱ اولین تکه از مجموعه تکههای این شهابسنگ آهنی را که وزن مجموع تکههایش به ۲۲ تن میرسد در استرالیای غربی کشف کرد و در سالهای بعد تکههای بعدی آن هم کشف شد. بزرگترین قطعه موندرابیلا که با عنوان موندرابیلای یکم شناخته میشود برابر با ۱۲.۶ تن است.
منبع: دیجی ای تو
انتهای پیام/