به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، قرآن کریم مشتمل بر معانی دقیق، تعالیم و حکمت‌هایی والا درباره حقیقت خلقت و اسرار هستی است که عمده مردم در عصر رسالت از درک آن ناتوان بودند. از این رو پیامبر اکرم (ص) و پس از ایشان مفسران به تبیین و شرح جزئیات آیات قرآن کریم پرداختند. ما نیز با هدف آشنایی بیشتر با آیات الهی، هر روز به چند آیه از کلام الله با استناد به تفاسیر معتبر مفسران قرآن کریم می‌پردازیم.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند رحمتگر مهربان

وَاسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ ۚ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِینَ .

و یاری جویید از خدا به صبر و نماز، که نماز (با حضور قلب) امری بسیار بزرگ و دشوار است مگر بر خداپرستان فروتن.

فایل صوتی تلاوت آیه ۴۵ سوره بقره

تفسیر آیه ۴۵ سوره بقره

امام صادق (ع) می‌فرمایند: [منظور از]صبر، همان روزه است. هرگاه انسان به پیشامدی ناگوار و شدید دچار شود، باید روزه بگیرد. همانا خداوند عزّوجلّ می‌فرماید: «وَاسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ»؛ یعنی به وسیله روزه‌گرفتن [یاری طلبید]. هر چند این آیه به دنبال خطاب‌هایی که به یهود شده آمده است، ولی مخاطب آن همه مردم هستند. در روایات می‌خوانیم که حضرت علی (ع) هرگاه مسئله مهمی برایشان رخ می‌داد به نماز می‌ایستادند واین آیه را تلاوت می‌کردند.

بیشتر بخوانید

• دلیل کیفر و انتقام خداوند چیست؟ +صوت

در روایتی از پیامبر اسلام (ص) نقل شده، که صبر بر سه نوع است:۱. صبر در برابر مصیبت.۲. صبر در برابر معصیت.۳. صبر در برابر عبادت؛ بنابراین آنچه در روایات آمده که مراد از صبر در این آیه روزه است، اشاره به یکی از مصادیق صبر دارد. نماز برای رسول خدا (ص) و امثال او نور چشم است، ولکن برای بعضی‌ها که خشوع ندارند، همچون باری سنگین است. خشوع، مربوط به قلب و روح و خضوع، مربوط به اعضای بدن است.

نمازِ با توجّه، انسان را به یاد قدرت بی نهایت خدا می‌اندازد و غیر او را هر چه باشد کوچک جلوه می‌دهد. مِهر او را در دل زیاد می‌کند، روحیّه توکّل را تقویت می‌کند وانسان را از وابستگی‌های مادّی می‌رهاند. همه این آثار، انسان را در برابر مشکلات مقاوم می‌سازد.

صبر و مقاومت، کلید تمام عبادات است. فرشتگان به اهل بهشت سلام می‌کنند، امّا نه به خاطر عبادت و نماز و حج و زکات آنان، بلکه به خاطر مقاومت و پایداری آنها؛ «سلام عَلَیْکُمْ بِما صَبَرْتُمْ»؛ چون اگر مقاومت نباشد، نماز وجهاد وحج وزکات نیز وجود نخواهد داشت. حتّی شرط رسیدن به مقام هدایت و رهبری الهی، صبر است؛ «جَعَلْنا مِنْهُمْ أَئِمَّهً یَهْدُونَ بِأَمْرِنا لَمّا صَبَرُوا»، بنابراین گرچه آیه درباره نماز است، ولی در موارد مشابه می‌توان از آیات قرآن استمداد کرد.

پیام‌های آیه ۴۵ سوره بقره

۱-صبر و نماز، دو اهرم نیرومند در برابر مشکلات است. «اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ...»

۲-هر چه در آستان خدا اظهار عجز و بندگی بیشتر کنیم، امداد‌های او را بیشتر دریافت کرده و بر مشکلات پیروز خواهیم شد. «اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاهِ»

۳-استعانت از خداوند در آیه «إِیّاکَ نَسْتَعِینُ» منافاتی با استعانت از آنچه به دستور اوست، ندارد. «اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ»

۴-سنگین بودن نماز، گاهی نشانه تکبّر در برابر خداست. «لَکَبِیرَهٌ إِلاّ عَلَی الْخاشِعِینَ»

انتهای پیام/