به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از زاهدان ،یکی از الزامات تمرکز جمعیت در سواحل، رونق دادن به صنایع دریایی مانند صنعت کشتی­ سازی است چراکه یک صنعت پراشتغال است که می تواند علاوه بر اشتغالزایی زیاد برای طبقه کارگری و مهندسی، می تواند سواحل مکران را تبدیل به مرکز صنعتی کند . صنعت کشتی­‌سازی با حدود ۱۰۰ صنعت جانبی در تماس است و می‌تواند زنجیره­ بزرگی از صنایع را در سواحل مکران رونق دهد.

محمد مونسان کارشناس دریایی و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی مالک اشتر معتقد است که حداقل یک یا دو کارخانه بزرگ کشتی­‌سازی باید در سواحل ۸۵۰ کیلومتری مکران احداث شوند.  

مونسان: وقتی در یک منطقه قرار است یک بندر بزرگ برای تردد و پهلوگیری کشتی‌­های بزرگ اقیانوس­‌پیما احداث شود باید حتما در مجاورت آن یک کارخانه بزرگ برای تعمیرات کشتی‌­ها وجود داشته باشد. متاسفانه در فاصله بندرعباس تا چابهار هیچ کارخانه بزرگی برای تعمیرات کشتی‌های اقیانوس­ پیما وجود ندارد. اگر یک کشتی در چابهار دچار خرابی یا سانحه شود باید فاصله ۸۵۰ کیلومتری تا کارخانجات بندرعباس را طی کند که این اصلا منطقی و عملی نیست. یا اینکه به کشور امارات یا پاکستان برود که آنهم مسافت زیادی است و فرصت­ سوزی است.

 بزرگترین کارخانجات کشتی‌­سازی در جنوب کشور در کجا مستقر هستند؟

مونسان: در جنوب کشور، همه کارخانجات بزرگ با قابلیت تعمیر یا ساخت کشتی­های اقیانوس­پیما در سواحل خلیج فارس مستقر هستند که شامل سه کارخانه در بندرعباس (ایزوایکو، شهید درویشی و کارخانجات نیروی دریایی ارتش در مجاورت بندر شهید رجایی و باهنر)، در بوشهر (صدرا در مجاورت بندر بوشهر) و برخی کارخانجات کوچک‌تر در خرمشهر و نزدیکی بندر امام خمینی می‌­باشند. ولی وقتی صحبت از احداث بزرگترین بندر اقیانوسی کشور در چابهار می ­شود هیچ صحبتی از ضرورت احداث کارخانجات کشتی­‌سازی و تعمیر کشتی نمی­‌شود متاسفانه.

 مهم‌ترین مشخصه و نیاز یک کارخانه کشتی‌­سازی چیست؟

مونسان: طبیعتا برای سواحل دریای عمان و بندر شهید بهشتی باید کارخانه­ای داشته باشیم که قابلیت تعمیرات کشتی­های اقیانوس­‌پیما و نفتکش‌­های بزرگ با طول حدود ۳۰۰ متر را داشته باشد پس بنابراین حتما کارخانه­ای که ساخته می ­شود باید دارای حوضچه خشک (داک خشک) باشد همانند کارخانجات ایزوایکو بندرعباس که دارای دو حوضچه خشک به طول ۳۷۵ و ۳۸۵ متر، عرض ۸۴ و ارتفاع ۱۴ و نیم متر است که جزو بزرگترین داک­های خشک منطقه غرب آسیا محسوب می ­شوند. ضرورتا باید حداقل یکی از این نوع کارخانجات در سواحل مکران احداث شود.

 از نظر امنیتی نیز اهمیت دارد؟

مونسان: مسلما اهمیت امنیتی دارد. فرض کنید به هر دلیلی روزی برسد که تنگه هرمز بسته شود. کشتی­های تجاری و مخصوصا نظامی برای انجام تعمیرات باید به کدام کارخانجات معتبر کشتی­‌سازی در سواحل ایران مراجعه کنند؟ به نظرم ضرورت و اهمیت امنیتی آن بسیار واضح­تر از جنبه­های اقتصادی و صنعتی آن است. ضرورتا ارگان­‌های نظامی به ویژه نیروی دریایی ارتش باید یک کارخانه کشتی­‌سازی (و تعمیرات کشتی) همانند آنچه در بندرعباس دارد باید در چابهار یا جاسک نیز احداث کند.

اخیرا هم نیروی دریایی ارتش و هم نیروی دریایی سپاه اقدام به افتتاح و آب اندازی کشتی­های نظامی بسیار بزرگ پشتیبانی کرده­اند مانند ناوبندر مکران (ارتش) و ناو پشتیبانی رودکی (سپاه) برای پشتیبانی دور در دریای عمان و اقیانوس هند.

این موارد نشان از رویکرد آینده قوای نظامی ایران دارد. حالا سوال منطقی اینجاست که آیا می­‌شود محل ماموریت این شناور‌ها در دریای عمان، دریای عرب و اقیانوس هند باشد و محل تعمیرات آن‌ها در کارخانجات خلیج فارس؟!. وزارت دفاع نیز می‌تواند خلا پشتیبانی صنعتی این ناوگان را در آینده در سواحل مکران پر کند

سهم این کارخانجات در توسعه سواحل مکران و محرومیت زدایی این مناطق چیست؟

مونسان: یکی از نقاط ضعف سواحل مکران اینست که دارای امکانات صنعتی کمی هست و نمی­ توان یک منطقه صنعتی معتبر و مجهز در آن یافت. به تبع آن، اشتغالزایی صنعتی در آن نیز بسیار کم است. صنعت کشتی­‌سازی یک صنعت پراشتغال می‌­باشد که علاوه بر اشتغالزایی زیاد برای طبقه کارگری و مهندسی، می تواند سواحل مکران را تبدیل به مرکز صنعتی کند.

صنعت کشتی‌­سازی با حدود ۱۰۰ صنعت جانبی در تماس است و میتواند زنجیره­ بزرگی از صنایع را در سواحل مکران رونق دهد. مثلا گفته میشود که در کارخانجات ایزوایکو بندرعباس در زمینی به مساحت ۱۱۰۰ هکتار، برای ۵ هزار و ۲۰۰ نفر شغل مستقیم ایجاد کرده و برای ۴ برابر این عدد نیز اشتغال غیرمستقیم ایجاد کرده است. به تنهایی برای تعمیر یک کشتی نفتکش برای ۵۰۰ نفر ایجاد اشتغال می ­شود.

ارزش این نوع اشتغالزایی از آنجایی بیشتر درک می ­شود که علاوه بر اشتغال فراوان کارگری، باعث جذب و اشتغالزایی مهندسین و طبقه تحصیلکرده به این نواحی می­‌شود.

تعمیر و ساخت کشتی در سواحل مکران ضرورتی است که اگر امروز فهمیده نشود شاید فردا جبران آن خیلی مشکل باشد چراکه طراحی و ساخت و تجهیز یک کارخانه کشتی‌­سازی دارای داک خشک ممکن است نزدیک به یک دهه زمان ببرد. احداث دو کارخانه در دو محل چابهار و جاسک می تواند کمکی باشد به توسعه متوازن سواحل مکران.

منبع: تسنیم

انتهای پیام/گ