به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، در دنیای امروز که سرنوشت بسیاری را بازیهای سیاستی تعیین میکند حالا ظاهرا نوبت به واکسن کووید ۱۹ رسیده و توزیع ناعادلانه آن صدای خیلیها را بلند کرده است. در هفتههای گذشته قوانین سختگیرانه در برخی کشورهای اروپایی به دلیل افزایش موارد ابتلا به کرونا و بستری ناشی از آن، از سر گرفته شده است. همین امر موجب اعتراض مردم در برخی کشورها از جمله هلند، سوئد، بوسنی و لهستان شده است. مردم در این کشورها به قوانین دست و پاگیر اتحادیه اروپا برای خرید و توزیع واکسن کووید ۱۹ معترضند. کشور پرتغال تا به امروز بیشترین ابتلا به کرونا را در بین کشورهای اروپایی ثبت کرده؛ اما همین کشور کمترین میزان دوز واکسن را حتی برای واکسیناسیون کادر درمان خود دریافت کرده است. برخی میگویند ممکن است در هفتههای اخیر و در پی بالا گرفتن اعتراضات علیه مقامات در کشورهای اروپایی، اتحادیه اروپا قوانین مربوط به صادرات واکسن فایزر به خارج از مرزهای اروپا را بازنگری کند؛ اتفاقی که تا به امروز و به دلایل اقتصادی و سیاسی نیفتاده است.
این روزها شاید اوضاع حتی در آمریکا بهتر از اروپا باشد. آمریکا روزانه بیش از یک میلیون دوز واکسن کووید ۱۹ به شهروندانش تزریق میکند در حالی که در بین کشورهای اروپایی شاید انگلیس تا حدودی به آمریکا شباهت داشته باشد. آمریکا از لحاظ در اختیار داشتن واکسنهای مورد تایید سازمان جهانی بهداشت هم اوضاع بهتری دارد. ولی این بار هم سیاسی کاریهای مقامات موجب شده توزیع همین واکسنها در خارج از مرزهای آمریکا حتی در میان کشورهای اروپایی نیز یا به کندی انجام شود یا جلوی تحویل دوزهای پیش فروش شده به بسیاری از کشورهای اروپایی گرفته شود. آمریکا بارها چه در دولت فعلی بایدن و چه در زمان دونالد ترامپ اعلام کرده بود تا زمانی که تمامی شهروندانش واکسینه نشوند در مورد توزیع و صادرات واکسن کرونا تصمیم جدیدی اتخاذ نخواهد کرد. اتفاقی که حالا صدای خیلیها از جمله کشورهای اروپایی را هم در آورده است.
این روزها عملکرد اتحادیه اروپا زیر ذرهبین است. آلمان از برخی رویههای توافق شده برای خرید واکسن کنار رفته و خرید و فروش خود در این زمینه را قطع کرده است. بسیاری در کشورهای اروپایی معتقدند که اگر این بار نیز اتحادیه اروپا در مسئله واکسیناسیون کرونا نتواند عملکرد قابل قبولی از خود ارائه دهد، پس از ناکامی خود در کنترل بحران اقتصادی در سال ۲۰۱۱ شاید اعتبار این اتحادیه این بار به طور جدی زیر سوال رود. بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه این روزها به دلیل مشکلات عدیده در این سازمان بین المللی، اقدام به خرید واکسن روسی کرده اند. از جمله کشور مجارستان که حدود دو سوم جمعیت خود واکسن اسپوتنیک وی از روسیه خریداری کرده است.
نکته قابل توجه این که اتحادیه اروپا با وجود مشکلات و سیاسی بازیها حتی بین کشورهای عضو، برخی واکسنها از جمله واکسن روسی را تایید نکرده، اما بعضی کشورهای اروپایی برای کنترل اوضاع بدون توجه به عدم تاییدیه اتحادیه اروپا، در حال تزریق واکسن روسی در میان شهروندانشان هستند. در ایتالیا نیز روند واکسیناسیون در هفتههای اخیر به دلیل مشکلاتی در توزیع و تحویل دوزهای واکسن کرونای خریداری شده، متوقف شده است؛ اتفاقی که موجب شده مقامات ایتالیایی تهدید کنند از سازندگان واکسن شکایت خواهند کرد. دولت آلمان هم تصمیم گرفته فعلاً به صورت محدود از واکسن آسترازنکا برای شهروندانش استفاده کند؛ واکسنی که در پژوهشهای بالینی نشان داده تاثیر پایینی بر کنترل بیماری کرونا در میان سالمندان دارد؛ اتفاقی که اگر ثابت شود میتواند به مشکلی بزرگ در آلمان تبدیل شود.
اتحادیه اروپا از همان روزهای اول شیوع کرونا در جهان اعلام کرده در صورت تایید واکسن برای این بیماری، این اتحادیه خود مسئول خرید و توزیع دوزهای واکسن کووید ۱۹ در میان اعضاست؛ اتفاقی که به گفته مقامات رسمی اتحادیه اروپا به منظور کاهش رقابت و توزیع عادلانه واکسن قرار بود حادث شود؛ ولی حالا بعد از چندین ماه از تایید نخستین نوع از واکسن کرونا این اتحادیه تا به حال عملکرد قابل قبولی برای خرید، توزیع و انجام واکسیناسیون در میان کشورهای عضو از خود نشان نداده است. اتحادیه اروپا بعد از تایید واکسن فایزر توسط سازمان بهداشت جهانی ۳۰۰ میلیون دوز از این واکسن را پیش خرید کرد که در ماههای بعد مشخص شد مشکلاتی در سر راه تولید این میزان دوز از واکسن وجود دارد؛ بعد از آن همین مقدار اولیه را دو برابر و در خواست ۶۰۰ میلیون دوز واکسن فایزر را ثبت کرد. برخی شرکتهای فرانسوی از جمله شرکت "سانوفی" هم متعهد شد در تولید این میزان دوز واکسن با اتحادیه اروپا همکاری کند. چند ماه بعد فرانسه و ایتالیا جزء نخستین کشورهای اروپایی بودند که اعلام کردند که بسیار کمتر از دوزهای واکسن پیش خرید شده، واکسن کرونا دریافت کردهاند؛ آن قدر که حتی این میزان برای واکسیناسیون کادر درمان هم در این کشورها کفایت نمیکرد. در تاریخ ۱۰ فوریه سال جاری، «اورزولا گرترود فُن دِر لایِن» رییس کمیسیون اروپا رسماً اعلام کرد که اتحادیه اروپا در سیاست توزیع و واکسیناسیون کرونا شکست خورده است. پس از آن علی رغم وضع قوانین سرسختانه برای عدم صادرات واکسن، ولی باز تا به امروز دوزهای پیش فروش شده به کشورهایی نظیر آلمان، ایتالیا و فرانسه به طور کامل تحویل داده نشده است.
حالا انگشت اتهام این روزها به سمت انگلیس است. در حالی که اعضای اصلی اتحادیه اروپا این روزها به شدت درگیر همه گیری کرونا در کشورهای خود هستند، انگلیس با واکسیناسیون نزدیک به ۳۳ درصد از جمعیت خود حتی از آمریکا هم پیشی گرفته است. این میزان در اتحادیه اروپا حدود ۸ درصد است. طبق آمار رسمی، انگلیس تا به امروز بیش از ۲۱ میلیون دوز واکسن کرونا دریافت کرده و در حال واکسیناسیون شهروندان خود است. همین امر موجب شده در هفتههای اخیر فریاد بسیاری از مقامات کشورهای اروپایی بلند شود. هفته گذشته صدر اعظم اتریش عنوان کرده بود سرنخهایی در دست دارد که نشان میدهد برخی کشورهای اروپایی قراردادهای مخفی برای خرید واکسن کرونا با بعضی شرکتهای توزیع دارو منعقد کرده اند.
حالا سران پنج کشور اروپایی اتریش، بلغارستان، لتونی، اسلوونی و جمهوری چک در نامهای خطاب به رئیس شورای اروپایی و رئیس کمیسیون این اتحادیه اعلام کردند که سازوکار فعلی سفارش و توزیع واکسن در میان کشورهای عضو اتحادیه اروپا بسیار ناعادلانه است و اگر اصلاح نشود میتواند موجب تعمیق اختلافات و اعتراضات مردمی در کشورهای اروپایی شود. مقامات این کشورها در این نامه عنوان کردند که نظام خرید، توزیع و واکسیناسیون در اتحادیه اروپا غیرشفاف مبهم است و اگر توضیحی در این باره توسط مقامات مسئول داده نشود میتواند موجب نگرانیهایی در میان اعضا شود.
حالا با توجه به این که این روزها خطر اوج گیری مجدد کرونا در برخی کشورهای اروپایی از جمله آلمان و ایتالیا افزایش یافته و اعتراضات مردمی در کشورهایی، چون سوئد به دلیل اعمال محدودیتهای کرونایی اوج گرفته، اگر اتحادیه اروپا نتواند راه حلی مناسب و سریع برای حل این معضل پیدا کنند، شاید کنترل بحران کرونا هم مانند مهار بحران اقتصادی در سالهای گذشته خاطره خوبی برای مردم اروپا به همراه نداشته باشد.
انتهای پیام/