به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از تولیدات بسیار زیبا و فوق­ العاده محبوب در میان ایرانیان سوزن ­دوزی زنان ترکمن است که معمولاً آن را با دوخت­‌هایی به رنگ زرد و مشکی در نقش­‌های پرکار و بر روی پارچه ­هایی به رنگ قرمز پخته به خاطر داریم.

این هنر به نام ­هایی دیگری، چون کشته و سیاه ­دوزی نیز مشهور است و طبق اسناد تاریخی پیشینه‌ی آن به زمان سکا‌ها می­رسد. نخ اصلی مورداستفاده در سوزن ­دوزی ترکمن ابریشم است، اگر چه در برخی بخش ­ها از نخ پشمی و اکرولیک نیز استفاده می­ کنند.

دلیل اطلاق نام سیاه­ دوزی به سوزن­ دوزی ترکمن در واقع رنگ نخ ابریشمی است که یکی از مراحل مهم در این دوخت سنتی را شکل می­ دهد.

لایه ­بندی و شیاردوزی پارچه، سیم ­کشی برای مشخص ­کردن محدوده‌ی طرح، تاباندن نخ، سیاه­ دوزی به معنای دوخت با نخ ابریشمی سیاه، الوان­ دوزی به معنای افزودن بخیه ­های رنگی روی دوخت­ های سیاه، دانه ­دوزی و سفید دوزی سایر مراحل دوخت سنتی ترکمن را شکل می ­دهد. رنگ قرمز به عنوان یک گزینش نمادین، رنگ غالب پارچه ­هایی است که زنان ترکمن آنها را با سیاه ­دوزی می­ آرایند. سایر نقوش و رنگ ­های به ­کاررفته در این هنر نیز برخاسته از باورها، آداب و رسوم و ریشه­ های فرهنگی این خطه‌ی تاریخی است و هر کدام برای آنها جایگاهی نمادین و معنایی مهم دارد. نقوش در رودوزی ترکمن اصولاً هندسی و قرینه است و نخ­ ها با رنگرزی طبیعی رنگ ­آمیزی می­ شود.

کاربردهای بسیار زیادی برای دوخته ­های زنان ترکمن می­ توان برشمرد که از میان آنها روپوش کوتاه زنان (چربه)، روپوش بلند زنان (کورته)، روپوش مردان (چاکمن)، کت (چابیت) و عرق­چسن (بوروک) پوشش­ های سنتی است، علاوه بر آن امروزه از پارچه­ های رودوزی ­شده‌ی ترکمن­ ها برای لبه‌ی انواع لباس ­ها، یقه، سرآستین، پیش ­سینه، دمپای شلوار، و همچنین تزیین اقلامی چون کیف و کوسن و غیره نیز استفاده می­ کنند.

امروزه زنان در اکثر مناطق ترکمن ­نشین از جمله کنبد کاووس، بندر ترکمن، گمیشان، آق قلا، کلاله به این هنر زیبا مشغولند.

انتهای پیام/پ