به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، هم‌اینک خراسان رضوی به عنوان قطب صنایع غذایی، آردسازی و تولید محصولات آردبری نیاز بخش زیادی از کشور را تامین می‌کند لذا کاستی در تامین گندم مورد نیاز این بخش نه تنها وضعیت تولید و اشتغال را در داخل این استان متاثر می‌کند بلکه بر وضعیت این بخش در سطح کشور نیز تاثیرگذار است.

صادرات محصولات صنایع غذایی و آردبر خراسان رضوی نیز تا حد زیادی به تامین گندم وابسته است، زیرا بدون گندم در عمل وضعیت صادرات نیز مختل می‌شود و بخشی از ارزش افزوده این حوزه از دست می‌رود.

حجم کاشت و برداشت گندم در خراسان رضوی چندان زیاد نیست لذا کارخانه‌های آردسازی این استان سهمیه گندم خود را از شرکت بازرگانی دولتی ایران دریافت می‌کنند، اما با همین سهمیه نیز نقش عمده‌ای در تولید صنعتی و ایجاد اشتغال کشور در حوزه صنایع غذایی دارند.

جایگاه خراسان رضوی

حسن حسینی رئیس انجمن صنفی کارخانجات آرد استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی گفت: ۲۸ کارخانه پیشرفته آردسازی با ۷۰۰ هزار تن ظرفیت ذخیره در خراسان رضوی فعالیت دارند.

او افزود: بر این اساس خراسان رضوی دومین قطب تولید محصولات آردبر در ایران و نیازمند تامین خوراک کارخانه‌های آردساز است.

رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی ادامه داد: ۲ کارخانه تولید خمیرمایه در خراسان رضوی نیز ۸۰ درصد از نیاز کشور به خمیرمایه را تامین می‌کنند.

حسینی بیان کرد: این استان در مجموع در حوزه صنایع غذایی و اشتغالزایی رتبه ممتازی دارد به طوری که برخی از واحد‌های صنایع غذایی آن تا ۸۰۰ نیروی کار و کارگر را به کار گمارده‌اند.

او تصریح کرد: کارخانجات آرد خراسان رضوی ماهانه نیاز به ۱۵ هزار تن گندم دارند، اما حداکثر گندمی که به آن‌ها تخصیص می‌یابد ماهانه ۲ هزار و ۵۰۰ تن است و این موضوع باعث کاهش تولید آن‌ها و رسیدن آن به ۳۰ درصد از ظرفیت اسمی شان شده است.

رئیس انجمن صنفی کارخانجات آرد استان‌های خراسان تاکید کرد: شرکت بازرگانی دولتی ایران گندم مورد نیاز کارخانجات آرد خراسان رضوی را تامین می‌کند، اما توزیع گندم از سوی این شرکت بین استان‌ها مساوی نیست به طوری که سهمی که کارخانجات این استان از گندم دارند با استان‌های دیگر متفاوت است.

بیشتربخوانید

• بازار‌های چندنرخی گندم، عامل خالی ماندن کارخانه‌های آرد خراسان

حسینی اظهار کرد: شرکت بازرگانی دولتی ایران می‌گوید، هیچ محدودیتی در توزیع گندم بین صنف و صنعت یا این استان و آن استان وجود ندارد، اما در عمل اتفاق دیگری رخ می‌دهد.

او افزود: نرخ حمل و نقل بسیار گران است و حواله‌های صادره از سوی شرکت بازرگانی دولتی ایران برای دریافت گندم توسط کارخانجات آرد این استان مربوط به چابهار یا همدان است به این معنا که کارخانه‌ها باید گندم خود را با پرداخت هزینه گزاف حمل و نقل از جنوب یا غرب کشور تامین کنند.

رئیس انجمن صنفی کارخانجات آرد استان‌های خراسان ادامه داد: وظیفه قانونی شرکت بازرگانی دولتی ایران تامین گندم هر استان آن هم از نزدیکترین فاصله به آن است، اما فقط ۱۰ روز طول می‌کشد که حواله گندم صادره برای کارخانجات خراسان رضوی از چابهار یا همدان به دست آن‌ها برسد، افزون بر این به ازای حمل هر تن گندم، یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باید کرایه بدهند.

حسینی به توزیع گندم با سه نرخ بین کارخانه‌های آرد اشاره و بیان کرد: دولت گندمی را با قیمت ۶۶۵ تومان برای برخی از نانوایی‌ها ارائه می‌دهد؛ گندم دیگری با نرخ ۹۰۰ تومان برای نانوایی‌های نیمه یارانه‌ای استفاده می‌شود و در نهایت برای صنف و صنعت نیز گندم با قیمت هر کیلوگرم ۲ هزار و ۷۰۰ تومان عرضه می‌شود.

او با بیان این که خود دولت گندم را از کشاورزان به نرخ هر کیلوگرم پنج هزار تومان خریداری می‌کند تصریح کرد: این سه نرخی بودن گندم فسادزا است و باعث متضرر شدن دولت و مردم می‌شود.

رئیس انجمن صنفی کارخانجات آرد استان‌های خراسان تاکید کرد: گندم جزء کالا‌های راهبردی است، اما نباید دولت همه گندم را به تنهایی از کشاورزان خریداری کند و بخشی از مسوولیت خرید را هم باید به بخش خصوصی واگذار کند.

حسینی اظهار کرد: اگر دولت یارانه گندم را حذف کند، شرایط بهتر می‌شود، اگر نرخ گندم آزاد شود، هم دولت سود می‌کند هم فساد از بین می‌رود و هم کشاورز تشویق به کاشت گندم بیشتری می‌شود.

خشکسالی و تولید گندم

نیاز صنایع غذایی به تامین گندم بیشتر برای تولید محصول، ایجاد اشتغال صنعتی و به کارگیری ظرفیت موجود بخش صنعت در حالی است که مسوولان نسبت به کاهش بارندگی پارسال و خشکسالی ناشی از آن امسال هشدار داده و اعلام کرده‌اند که تولید گندم به عنوان یکی محصولات آب‌بر از این خشکسالی بی‌نصیب نخواهد ماند.

محمد اعلایی مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی گفت: این استان سرزمین خشک و کم آبی است که با خشکسالی‌های خیلی شدید مانوس بوده و هم اینک از ۳۷ دشت استان، وضعیت ۳۴ دشت بحرانی است و سطح آب زیرزمینی آن افت کرده است.

 او افزود: از ابتدای امسال تاکنون بارش محسوسی در خراسان رضوی رخ نداده و بارندگی رخ داده نیز تاثیری بر منابع آب نداشته و مشکلی را از بخش کشاورزی حل نکرده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با بیان این که با ۲ تهدید جدی در خراسان رضوی مواجه هستیم ادامه داد: بارندگی در استان طی ۵۰ سال گذشته روند کاهشی داشته و به ازای هر سال که پرباران بوده، چندین سال خشکسالی شدید رخ داده است چنانکه سال گذشته استان پرباران بود، اما امسال بارش‌ها کمتر می‌شود و در سال آینده با خشکسالی مواجه خواهیم بود.

اعلایی بیان کرد: ۴۴ درصد ظرفیت ۲۰ سد موجود استان به میزان ۵۱۸ میلیون مترمکعب آب دارد که این میزان در مدت مشابه پارسال ۶۹۴ میلیون مترمکعب و معادل ۵۲ درصد بود.

او تصریح کرد: از کل مصارف آب در خراسان رضوی ۸۵ درصد مربوط به بخش کشاورزی، ۱۰ درصد مربوط به بخش شرب و بهداشت، ۱.۳ درصد در بخش صنعت و ۳.۷ درصد در بخش خدمات است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی تاکید کرد: میزان آورد رودخانه‌های خراسان رضوی از اسفندماه گذشته تاکنون چهار میلیون و ۸۰۰ هزار مترمکعب بوده است و امسال آبخوان‌های زیرزمینی استان تغذیه نمی‌شوند و اگر به بخش کشاورزی استان به اندازه پروانه‌های صادره در این بخش آب اختصاص دهیم، آبخوان‌های زیرزمینی آسیب جدی خواهند دید.

اعلایی اظهار کرد: لازم است برای نیمه دوم امسال سطح زیر کشت کشاورزی در استان کاهش یابد و برای نخستین بار بعد از انقلاب بند ذ ماده ۲۹ قانون توزیع عادلانه آب در استان اجرا شود در غیر این صورت آبخوان‌های استان خسارت جدی متحمل می‌شوند.

تامین گندم و خشکسالی پیش رو

محمدرضا اورانی رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی گفت: در کل فروردین ماه امسال بارش حدود پنج میلی متر باران در استان ثبت شده و در مهر و آبان پارسال نیز حدود نیم میلی متر بارش ثبت گردید که این وضعیت به گفته روستائیان، عشایر و کشاورزان در۵۰ سال اخیر سابقه نداشته است.

او افزود: خشکسالی موجود در استان که در ۲ بخش کاهش بارش و پراکندگی نامناسب بارش قابل بررسی است موجب نگرانی بیشتر شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: امسال ۱۲۶ هزار هکتار از کشتزار‌های استان زیر کشت گندم آبی رفته است و حدود ۱۴۲ هزار هکتار نیز زیر کشت گندم دیم بوده است و ۸۰ درصد سطح گندم دیمی به دلیل خشکسالی قابل برداشت نیست و نمی‌توان به آن دلخوش کرد.

اورانی بیان کرد: در بخش گندم آبی نیز به دلیل تنش آبی وارد آمده پیش بینی می‌شود بین ۳۵ تا ۴۰ درصد کاهش تولید گندم را تجربه کنیم، به این ترتیب امسال تولید ۴۰۰ هزار تن گندم پیش بینی می‌شود که امیدواریم مشکل آفرین نشود.

حمیدرضا نوری مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی هم در پاسخ به مشکلات مربوط به کارخانجات آرد در تامین گندم گفت: شرکت بازرگانی دولتی ایران وظیفه تامین گندم نان مردم را عهده دار بوده و سهمیه اختصاصی به استان بر مبنای تعداد جمعیت سرشماری مرکز آمار ایران تعیین می‌شود.

او افزود: در حال حاضر استان خراسان رضوی بر اساس آخرین سرشماری اعلامی مراکز آمار ایران حدود ۷/۶ میلیون نفر جمعیت داشته و مقدار گندم تخصیصی به ازای هر نفر ۹ کیلوگرم برای استان است که در مجموع ۶۰ هزار تن گندم خواهد شد که سهم گندم تخصیصی یارانه‌ای از نوع یک ۴۲ هزار تن و از نوع ۲، ۱۸ هزار تن است.

مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی ادامه داد: در فضای رقابتی تمام ۳۱ کارخانه آرد استان خراسان رضوی با فروش آرد به نانوایان نسبت به جذب گندم اقدام می‌کنند که به طور قطع در این شرایط کارخانه‌هایی که عملکرد بهتری دارند گندم بیشتری جذب کنند.

نوری با بیان این که مبنای تخصیص گندم صنف و صنعت کارخانجات میزان عملکرد آن‌ها در سال گذشته است بیان کرد: تخصیص گندم برای تمام استان‌ها در سطح کشور به طور یکسان و براساس جمعیت اعلامی از سوی مرکز آمار ایران انجام می‌پذیرد و خارج از این چارچوب امکان تخصیص برای هیچ استانی میسر نیست.

او تصریح کرد: با توجه به موجودی گندم کشور، فروش گندم صنف و صنعت برای تمامی کارخانه‌های سطح کشور به طور یکسان و از استان‌های دارای موجودی مازاد گندم و یا بنادر ورودی کشور صورت می‌گیرد.

مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی تاکید کرد: افزون بر این در سال ۱۳۹۹ میزان ۷۳۰ هزارتن مصارف نان مورد نیاز مردم از محل سیلو‌های استان خراسان رضوی تامین شده است و کارخانه‌های آرد نیز در همین سال حدود ۲۰ هزار تن گندم را به صورت توافقی خریداری و تبدیل به آرد کردند و در اختیار مصرف کننده قرار دادند.

نوری اظهار کرد: بیشترین میزان تامین گندم از داخل استان بوده و میزان واردات گندم از خارج استان حدود هشت هزار تن از استان‌های سمنان، خراسان شمالی، مرکزی و اراک انجام گرفته که در مقایسه با میزان تامین داخلی بسیار پایین است.

او افزود: دولت شرایط را برای بخش خصوصی جهت واردات عبور موقت گندم تسهیل کند و بخش خصوصی می‌تواند با واردات گندم از خارج و تبدیل آن به آرد آن را صادر نموده و از ظرفیت اقتصادی خود به طور مطلوب استفاده کند.

مدیرکل شرکت غله و خدمات بازرگانی خراسان رضوی ادامه داد: این روال هم‌اینک توسط برخی از کارخانه‌های آرد فعال در خراسان رضوی پیگیری شده و در حال انجام است.

منبع:ایرنا

انتهای پیام//ز.ق