ساخت و سازها در کوچه باغ‌های طرقبه و قیمت‌های غیرواقعی از طرف متمولین غیربومی، مرگ این معابر سنتی و خاطره‌انگیز را رقم می‌زند.

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، با اینکه صبح است و وسط هفته، اما ترافیک مسیر سنگین است بالاخره به طرقبه می‌رسم و راهم را به سمت یکی از کوچه‌باغ‌های زیبای این شهر در پیش می‌گیرم؛ صدای گفت‌و‌گوی چند زن را می‌شنوم جلو می‌روم و بعد از سلام و علیک نام این کوچه باغ زیبا را از آن‌ها سوال می‌پرسم و متوجه می‌شوم به کوچه «بازه چراغ دره» معروف است.

کمی که صحبتمان گل می‌اندازد، متوجه می‌شوند، خبرنگار هستم و حالا با طوماری از درخواست‌ها و دغدغه‌های آن‌ها روبه‌رو می‌شوم؛ در این میان یکی از زنان این چنین برای من می‌گوید: قرار بود این کوچه باغ دست نخورده باقی بماند و توسط شهرداری سنگ فرش شود و دیوار‌های خاکی و سنگی در سمت دو طرف کوچه به همین شکل قدیمی خود باقی بماند.

گویا شهرداری بودجه و اعتبار آن را هم تصویب کرده بود، ولی متاسفانه نمی‌دانیم بودجه آن چه شد و قرار بود که این کوچه را به همین شکل دست نخورده حفظ کنند، اما متاسفانه نه تنها کاری انجام نداده‌اند بلکه متاسفانه روز به روز باغداران تغییراتی در راه می‌دهند و دیوار‌های سنگی را خراب و عقب نشینی می‌کنند و حتی برخی از باغداران مانند همین مالک باغ روبه‌رویی در باغ خود پارکینگی با دیواره‌های بدقواره سیمانی ساخته و چهره زیبای باغ را مخدوش کرده است.

زن میانسالی که تازه به جمع ما پیوسته رشته کلام را به دست می‌گیرد و می‌گوید:‌ای کاش خانم جان شما خیلی بیش از این به اینجا می‌آمدید، زمانی که تمام این کوچه باغ تا چشم کار می‌کرد درخت بود حالا که صفایی نمانده، به داد این باغ‌ها برسید.

یک نفر دیگر با اشاره به باغ ویلا‌های متعددی که در مسیر انتهایی این کوچه است این چنین می‌گوید: اگر با همین روند باغداران اقدام به فروش باغ‌ها یا عقب‌نشینی و کندن درختان باغ‌ها بکنند، این کوچه تا چند وقت دیگر از شکل قدیمی و بافت طبیعی بکرخود خارج می‌شود.

او در ادامه سخنانش به موضوعی اشاره می‌کند که بی‌گمان اگر هر چه زودتر تدبیری در خصوص جایگزینی انتفاع منطقی از سوی مسئولان برای مالکان باغ‌ها اندیشیده نشود دور از انتظار نخواهد بود تا چندی دیگر آفت ویلاسازی لاکچری دامن باغات پایین دست را نیز بگیرد.

قیمت‌های نجومی باغات طرقبه عاملی وسوسه انگیز برای فروش آن‌ها

این زن که چین و چروک‌های چهره‌اش روایت از خاطراتی قدیمی و نوستالژیک از این معابر خوش آب و هوا را دارد، ادامه می‌دهد: متاسفانه مالکان غیربومی با قیمت‌گذاری‌های نجومی برای باغات باعث وسوسه باغداران در فروش باغ هایشان می‌شود، شاید برایتان غیرقابل باور باشد اگر بگویم چندی پیش زمین ۲۰۰ متری را در بالا دست همین کوچه به ۱۷ میلیارد تومان یک مشهدی از باغ دار خرید در حالی که قیمت واقعی آن ۲۰۰ متر زمین شاید ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان باشد؛ حالا تصور کنید وقتی چنین قیمت‌های بالایی برای فروش باغات به ما پیشنهاد می‌شود و از طرفی ما هم درآمد زیادی از باغ‌ها نداریم، تا کی می‌توانیم در برابر وسوسه همچین پیشنهاداتی مقاومت کنیم؟

صدایی دیگر از وسط جمع حرف همسایه اش را اینگونه کامل می‌کند: متاسفانه کسانی که اینجا می‌آیند و اقدام به خرید باغات می‌کنند چیزی جز ایجاد مزاحمت ندارند، خوب است در یک بعد ازظهر از روز‌های تعطیل اینجا بیائید و ببینید چطور از غروب تا پاسی از شب سر و صدا‌های عجیب از این باغ ویلا‌ها و استخر‌ها به گوش می‌رسد ما اینجا اصلا آسایش نداریم.

هرچه به انتهای کوچه نزدیک‌تر می‌شوم بر تعداد باغ‌ویلا‌های لاکچری افزوده می‌شود، انتهای این کوچه به شهرک ارغوان که متعلق به نظام مهندسی است متصل می‌شود؛ شهرکی با ویلا‌های لوکس که بنا به صحبت مردم بومی ۹۰ درصد این ویلا‌ها خالی است و مالکان آن‌ها تنها در آخر هفته‌ها برای سپری کردن تعطیلات خود به اینجا می‌آیند.

در همین مسیر به سمت بام طرقبه هستیم که یک مرد میانسال و مرد جوان با ما همراه می‌شوند، مرد میانسال با زبانی پر از گلایه نسبت به ساخت‌وساز‌های این شهرک بیان می‌کند: یک زمانی اینجا تمام متعلق به آبا و اجداد ما بود به خوبی به یاد می‌آورم که چطور پدران ما در این زمین‌ها زراعت می‌کردند و حالا هم به ما به ارث رسیده است، اما راه و شهرسازی و این شهرک روی زمین‌های ما دست گذاشته‌اند و زمینی را که ما از پدران خود به ارث برده‌ایم را جزو اراضی ملی محسوب می‌کنند.

او ادامه می‌دهد: تا الان برای احقاق حقمان من و دیگر مالکان متضرر در هیات‌های سه، پنج و هفت نفره موفق شده‌ایم مالکیت‌مان را به اثبات برسانیم، اما اخیرا در هیات ۹ نفره طرح موضوع کرده‌اند، چون اراضی این محدوده سند کاداستر ندارد و بر اساس حد و حدود مرز زمین‌ها مشخص شده است همین موضوع ریشه اختلافات ما با اداره راه و شهرسازی است.


بیشتربخوانید


مرد جوانی که او هم با اداره راه و شهرسازی بر سر اراضی که مدعی است متعلق به خانواده اوست، اما حالا این اراضی از طرف اداره راه و شهرسازی ملی شناخته شده است، می‌گوید: حد و حدود اراضی ما مشخص است و سال‌های سال متعلق به بومی‌های این منطقه بوده، اما حالا اداره راه و شهرسازی پلاکی که متعلق به جای دیگر است را مدعی است که این اراضی ملی است.

این مرد جوان با اشاره به بام طرقبه به عنوان محلی برای تفریح جوانان و ساکنان این شهر می‌گوید: چرا راه و شهرسازی این اراضی که بین بام طرقبه و پارک تمشک است را به شهرداری طرقبه واگذار نمی‌کند تا شهرداری با احداث یک باغ راه یا مسیر پیاده رو باغ پارک تمشک را به بام طرقبه متصل کند و ازاین طریق حداقل مردم طرقبه هم از اراضی شهرشان نصیبی برای تفریح برده باشند، از اداره راه و شهرسازی باید سوال پرسیده شود آیا مردم طرقبه هم از اراضی ملی شهرشان سهمی برای انتفاع همگان دارند یا خیر؟

مشاور در طرح جامع طرقبه بر کاربری طبیعی تمام کوچه باغ‌های این شهر تاکید دارد

در گام نخست این پیگیری‌ها به سراغ فرماندار طرقبه و شاندیز می‌روم و در خصوص نحوه سیاست‌گذاری‌ها و برنامه ریزی‌های انجام شده در جهت حفظ کوچه باغ‌های این شهرستان سوال می‌پرسم

سید حسن حسینی  این چنین پاسخ می‌دهد: شهر طرقبه دارای طرح جامع است و این طرح بر حفظ بافت سنتی و طبیعی این شهر تاکید دارد، به طور مثال برای کوچه‌های قدیمی همچون «بازه چراغ دره» و «بازه انجیر» مشاور کاملا در طرح جامع طرقبه این بافت را به لحاظ زیبایی و بافت طبیعی که دارا است، حفظ کرده است.

فرماندار طرقبه شاندیز با بیان اینکه مشاور کاربری طبیعی تمام این کوچه باغ‌ها را تعریف و تاکید بر حفظ آن دارد، می‌گوید: در این طرح حتی بافت قدیمی طرقبه را حفظ کردیم و اگر در کوچه باغی بافت قدیمی و طبیعی آن تغییر کرده است باید مشاور پاسخگو باشد چرا این بافت تغییر یافته است.

او می‌افزاید: مشاور‌های طرح جامع در واقع کارگزار اداره راه و شهرسازی هستند و این قرارداد را هم کارشناسان این اداره با آن‌ها منعقد می‌کند و شهرداری تنها نقش بهره‌بردار از این طرح را دارد، زیرا در مطالعات طرح جامع یک‌سری بحث‌های فنی وجود دارد و از آنجایی که ممکن است شهرداری‌ها به خاطر انتفاع مالی خود این اصول و ضوابط فنی را نادیده بگرند، قانون‌گذار تدوین طرح جامع را به مشاور مسکن و شهرسازی داده تا این مشاور مطالعات را انجام دهد و بر اساس مطالعات انجام شده ضوابط شهری را طراحی کند.

ساخت و سازها در کوچه باغ‌های طرقبه مرگ معابر سنتی را رقم می‌زند
با ارائه مستندات پیگیر اختلافات مردم با اداره راه و شهرسازی هستیم

در ادامه این گفت وگو از فرماندار طرقبه شاندیز در خصوص ادعای مردم در خصوص مداخلات شهرک نظام مهندسی ارغوان با اراضی ساکنان طرقبه می‌پرسم و حسینی این چنین بیان می‌کند: در طرح جامع طرقبه ضابطه‌های شهرک نظام مهندسی ارغوان کاملا مشخص است و اگر ملک اشخاص بومی با اراضی راه و شهرسازی دارای تعارضاتی است حتما به ما مراجعه کنند تا بررسی کنیم موضوع از چه قرار است.

او با بیان اینکه شهرک ارغوان از دهه ۸۰ شکل گرفته است، عنوان می‌کند: مساحت این شهرک ۱۳۳ هکتار است و ضابطه مصوب آنجا اقامتی و فراغتی است، میزان تملک برابر اطلاعات موجود همان ۱۳۳ هکتار است و برای ساخت‌و‌ساز در این شهرک یک‌سری ضوابط خاص دیده شده که مطابق آن شهرداری طرقبه پروانه صادر می‌کند.

فرماندار طرقبه می‌افزاید: در طرح جامع طرقبه تمام ضوابط در جهت ساخت و ساز اصولی اراضی دیده شده است حال اگر کسی از این ضوابط عدول کرده افراد می‌توانند با مدارک و مستندات خود را به ما ارائه دهند تا این موضوع را رسیدگی کنیم.

حسینی بیان می‌کند: بعد از اینکه این اراضی در محدوده شهر طرقبه قرار گرفت راه و شهرسازی این اراضی را برای احداث شهرک مذکور واگذار کرد.

تمام باغات شهر طرقبه شناسنامه‌دار است

توضیحات فرماندار و دغدغه مردمی که با آن‌ها صحبت کردم، پایم را به دفتر شهردار طرقبه می‌کشاند.

ناصر باقری شهردار طرقبه بعد از شنیدن ماجرا، می‌گوید: ما برای شهر طرقبه یک محدوده داخل شهری داریم که برای آن محدوده یک‌سری ضابطه‌ها تعریف می‌شود از جمله وقتی بخشی از اراضی آن محدوده متعلق به باغات است حتما ضابطه تفکیکی ۲ هزار متر برای آنجا لحاظ می‌شود، به این معنی که وقتی باغ شخصی به حد نصاب ۲ هزار مترمربع برسد مالک آن باغ می‌تواند از کل مساحت آن باغ حدود ۱۰ درصد را به عنوان سطح اشغال برای احداث بنا در نظر بگیرد، بنابراین برای هر ۲ هزار متر حدود ۲۰۰ متر در طبقه همکف با تراکم ۱۰۰ درصدی و ۲۰۰ متر در طبقه بالا که روی هم رفته ۴۰۰ متر می‌شود.

شهردار طرقبه ادامه می‌دهد: طبیعی است وقتی مالکی۴۰۰ متر بنا برای ۲ هزار متر ملک خود را بگیرد برای حفظ امنیت و حریم خود دور آن را دیوارکشی کند.

او می افزاید: ما شناسنامه باغات این شهرستان را تهیه کرده‌ایم و در این شناسنامه‌ها تمام درختان یک باغ را بررسی می‌کنیم و بعد از شناسایی، تعداد درختان را در شناسنامه باغ ثبت می‌کنیم تا همان تعداد درخت بعد از ساخت بنا نیز در باغ حفظ شود.

 شهردار طرقبه ادامه می‌دهد: ما نمی‌توانیم به مالک بگوییم دور باغ خود را دیوار نکش، اما می‌توانیم با ضابطه‌هایی که در نظر می‌گیریم، به کاهش آن کمک کنیم و از طرف دیگر عدم ساخت دیوار دور باغات باید به یک خواسته و مطالبه مردمی تبدیل شود و بیشتر مردم به این کار راضی باشند، مالک باغ هم باید راضی شود که با یک پرچین دور باغ خود را محصور کند، زیرا به هر حال بدون دیوار حریم ساختمان باغ حفظ نمی‌شود.

ساخت و سازها در کوچه باغ‌های طرقبه مرگ معابر سنتی را رقم می‌زند
باقری در خصوص کوچه باغ‌ها این‌گونه بیان می کند: در سه دوره گذشته زمانی که فخریان شهردار طرقبه بود این کوچه‌باغ‌ها در داخل محدوده شهر در نظر گرفته شده بودند و یک‌سری از قطعاتی که هم اکنون شما ملاحظه کردید و در حال ساخت هستند و یا سال‌های گذشته ساخته شده‌اند در واقع مربوط به مواردی می‌شود که در آن سال‌ها مالکان اقدام به اخذ پروانه ساخت‌وساز از شهرداری وقت طرقبه کرده‌اند، اما با همین نگاه که این کوچه باغ‌ها باید حفظ شود و همچنین برای بخش عمده‌ای از باغاتی که در رودخانه بار طرقبه قرار گرفته‌اند، شورای عالی مسکن و شهرسازی رای داد که این باغات به داخل حریم طرقبه وارد شود تا دیگر در آنجا اجازه ساخت و ساز نداشته باشند.

او با بیان اینکه دلیل این تصمیم حفظ همین باغات بود و از زمانی که شورای عالی شهرسازی این رای را صادر کرده است دیگر هیچ پروانه‌ای برای ساخت و ساز در این کوچه باغ‌ها صادر نشده، تصریح می کند: هر ساخت‌وسازی که شما می‌بینید پروانه‌هایش متعلق به قبل از این تصمیم و ورود باغات به حریم طرقبه بوده است.

شهردار طرقبه تاکید می‌کند: ما با همین دیدگاه شما و نقطه نظر مردم یعنی حفظ بافت طبیعی آن کوچه باغ‌ها، اولین کاری که انجام دادیم این بود که ادامه عملیات تعریض این کوچه باغ‌ها را متوقف کردیم یعنی دیگر نه تنها به هیچ وجه پروانه‌ای برای ساخت‌وساز صادر نمی‌شود بلکه دیگر تعریضی در کوچه باغ سنگ لاخ انجام نمی‌شود.

باقری اظهار می کند: در خصوص کوچه باغ‌های خارج از محدوده شهری، شهرداری نمی‌تواند هیچ‌گونه ساخت‌وسازی انجام دهد و مبنای کار ما در آنجا بر حفظ بافت طبیعی است.

او در خصوص کوچه باغ «بازه چراغ دره» تصریح می‌کند: همکاران دفتر فنی شهرداری طرقبه اطلاعات پلاک به پلاک این کوچه باغ را برداشت کرده‌اند و با این سیاست که همان سنگ چین قدیمی حفظ شود و دو معبر ۲ متری روی دو دیوار سنگ‌چین را هم اختصاص به مسیر پیاده رو دادیم، در واقع کف این کوچه باغ سنگ‌فرش می‌شود و دو معبر پیاده رو با عرض ۲ متر با حفظ کامل باغات هم در طرفین دیوار سنگ چین دیده شده است.

شهردار طرقبه اجرایی شدن این طرح زیبا با هدف حفظ بافت طبیعی این کوچه باغ را منوط به مصوبه کمیسون ماده ۵ می‌داند و در این رابطه می‌گوید: اقدام مهم دیگر در حفظ این باغات تعریف انتفاع برای باغداران آنجاست تا از طریق این انتفاع باغداربرای حفظ و نگهداری باغ خود تلاش کند و آن را رها نکند.

باقری در ادامه سخنانش در خصوص طرح‌هایی که برای انتفاع باغداران در نظر گرفته شده تا ضمن حفظ باغ از آن بهره برداری اقتصادی نیز داشته باشند، بیان می‌کند: یک پیشنهاد ما راه اندازی بومگردی و فضا‌های سنتی است و تعریف سازه‌های پرتابل در باغ مانند جانمایی آلاچیق در آنجاست البته مشروط بر اینکه مالک در آنجا دیوارکشی نکند و در عین حال انتفاع لازم را نیز ببرند؛ این طرح هم اکنون آماده است و طراحی کف سازی آن هم انجام شده و اخیرا از مالکان نیز خواسته‌ایم که جهت انجام اصلاحات روی دیواره این کوچه باغ به دفتر فنی مشاور این طرح بروند و مصالح این کار را نیز ما خودمان تامین می‌کنیم مشروط بر اینکه این دیوار سنگ چین حفظ شود.

در ادامه این گفت و گو با شهردار طرقبه سخن چندی پیش ۲ نفر از ریش سفیدان طرقبه را مطرح می‌کنم مبنی بر اینکه برخی از باغداران آنقدر درختان خود را آبیاری نمی‌کنند تا درختان خشک شوند و بتوانند آنجا را به فروش برسانند؛ باقری با اشاره به شناسنامه دار شدن باغات طرقبه می‌گوید: هرکس که باغ دارد وقتی اولین استعلام را می‌خواهد از شهرداری طرقبه بگیرد برای پاسخ استعلام خود باید کارشناس فضای سبز شهرداری به آن باغ مراجعه و تعداد درختان آن باغ را با کدگذاری مشخص کند، یعنی عملا اگر فردی درختی را از بین ببرد نه تنها به ازای هر درخت جریمه می‌شود بلکه باید به تعداد درختان نابود شده درخت بکارد و باغ را احیا کند.

او می افزاید: مالکان باغات با مساحت بالای ۲ هزار مترمربع نیز هنگامی که قصد داشته باشند، بنایی با ۱۰ درصد را جرم‌گذاری کنند، عکس هوایی آن باغ را تهیه می‌کنیم و در جایی از باغ که کمترین تعداد درخت وجود دارد و قابلیت جرم‌گذاری در آنجا امکان پذیر است را برای ساخت بنا در نظر می‌گیریم.

زادگاه باقری شهر طرقبه است و در سخنانش میزان تعلق خاطر او به طبیعت و حفظ بافت طبیعی و سنتی این شهر مشهود است؛ او در ادامه  از وجود پاره‌ای از قوانین سخن می‌گوید که دست او را نیز به عنوان شهردار بسته و مجبور است برخلاف میل باطنی‌اش مجوز ساخت ۱۰ درصد بنا را صادر کند و تنها کاری که از او و همکارانش بر می‌آید شناسنامه‌دار کردن درختان و تاکید بر حفظ بافت آن فضای سبز است.

او در خصوص مطالبه جوانان طرقبه درباره اتصال پارک تمشک این شهر به بام طرقبه از طریق یک راه‌باغ نیز می گوید: برای اجرای این پروژه که برای مردم طرقبه و هم برای گردشگران و مسافران مفید فایده است نیاز به همین اراضی مسکن و شهرسازی است که اتفاقا بخشی از آن به شهرک ارغوان تعلق دارد، ما در زمان مدیرکل سابق اداره راه و شهرسازی خراسان رضوی صورت جلسه‌ای با این اداره داشتیم مبنی بر موافقت اداره راه و شهرسازی در واگذاری اراضی که در این مسیر پیاده رو است جهت اتصال پارک تمشک به بام طرقبه، خوشبختانه موافقت اولیه انجام شد و یک توافق‌نامه نیزمبنی بر این امر نوشته شد، اما این موافقت‌نامه باید ابتدا در اداره حقوقی و املاک راه و شهرسازی تایید می‌شد تا سند این زمین به نام شهرداری طرقبه صادر شود، اما با توجه به تغییر و تحولات اخیر در اداره کل راه و شهرسازی استان این مورد را موکول به تصمیم مدیر جدید کرده‌اند.

شهردار طرقبه ادامه می‌دهد: با تحویل این زمین می‌توانیم پارک تمشک را به بام طرقبه متصل کنیم تا مردم طرقبه و ساکنان شهرک ارغوان و مسافران و گردشگران به راحتی به این پارک و بام طرقبه دسترسی داشته باشند.

باقری در خصوص موارد اختلافی مردم طرقبه با شهرک نظام مهندسی و راه و شهرسازی نیز بیان می کند: این موارد یک‌سری بحث‌های حقوقی است و برخی از زمین‌ها در آنجا وجود دارد با توجه به اسنادی که ما بررسی کردیم به این نتیجه رسیدیم که این اسناد سند کاداستر نیست و بر اساس حد و حدود مشخص شده است.

منبع:فارس

انتهای پیام//ز.ق

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.