به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند، بی‌شک یکی از شاخصه‌های مهم برای بررسی توسعه اقتصادی هر منطقه میزان صادرات و واردات کارشناسی شده است، در علم اقتصاد افزایش آمار صادرات نشان‌دهنده مولفه‌های دیگری چون افزایش تولید کالا،  رونق اقتصادی و ایجاد فرصت‌های شغلی است.

در استان مرزی خراسان جنوبی زمینه‌های بسیار خوبی برای صادرات کالا به افغانستان و کشور‌های دیگری، چون پاکستان و هند وجود دارد که گاه با عدم برنامه‌ریزی فرصت سوزی‌هایی در این حوزه رخ می‌دهد. خراسان جنوبی در گذشته دارای بازارچه گلورده شهرستان درمیان، یزدان شهرستان زیرکوه، دوکوهانه شهرستان نهبندان و ماهیرود در سربیشه بوده است.

سه بازارچه گلورده، دوکوهانه و یزدان از اواخر سال ۹۳ به‌صورت یک‌جانبه از سوی افغانستان تعطیل‌شده و تأخیر متولیان در امر بازگشایی، از سال‌ها پیش فرصت ارزآوری این مرز‌ها را به هدر داده است. هر کدام از این بازارچه‌های مرزی نقش بسیار مهمی در صادرات کالا از ایران به افغانستان داشته اند و در کنار این صادرات باعث رونق کسب و کار و درآمد‌های مرزنشینان شده است.

نکته حائز اهمیت اینکه کار‌های ارائه شده صادرات توسط گمرک بازارچه مرزی ماهیرود صرفاً مربوط به صادرات کالا‌های تولید استان است و درصد قابل توجهی از صادرات مربوط به کالا‌های تولید خارج از استان است . آمار‌های به عبارت دقیق‌تر کالا‌های تولید داخل استان که متضمن افزایش اشتغال و افزایش درآمد ساکنان استان است، سهم بسیار کوچکی از مجموع صادرات بازارچه مرزی ماهیرود را به خود اختصاص داده است.

اما علت سهم ناچیز صادرات کالا‌های تولید استان در بازارچه مرزی ماهیرود چیست؟

فعالان اقتصادی در شرایط سخت تحریمی اقدام به تولید کالا و صادرات آن می‌کنند و نباید شرایط را به گونه‌ای برای آنان سخت کرد که از صادرات کالای خود پشیمان شوند؛ خود تحریمی‌های داخلی و برخی از بخشنامه ها، چون بخشنامه رفع تعهد ارزی صادر کننده را اذیت می‌کند و در حقیقت یک شوک برای او محسوب می‌شود.

گرچه در صورت افزایش صادرات، چه صادرات کالا‌های داخل استان و یا صادرات سایر تولیدات کشور از طریق گمرک ماهیرود در مجموع به نفع اقتصاد خراسان‌جنوبی خواهد بود ولی با افزایش سهم کالا‌های تولیدی خراسان‌جنوبی از مجموعه کالا‌های صادراتی گمرک ماهیرود نقش بسیار مهمی در افزایش درآمد استان و رونق اقتصادی آن نصیب استان خواهد شد.

عمده تولیدات زراعی خراسان جنوبی شامل زرشک، زعفران، عناب و پسته است لکن عمده اقلام صادرات قطعی گمرکات خراسان جنوبی صیفی‌جات، سیمان، روغن، سوخت تقطیری هیدروکربن حاصل از بازیافت خاک‌های مستعمل، رنگبر هیدروکربن سبک، کاشی و سرامیک، گازوئیل، نخود، نمک و تخم مرغ است و همانطور که ملاحظه شد سهم کالا‌های استراتژیک خراسان جنوبی تقریباً صفر است، از جمله اقلام وارداتی به استان می‌توان به قطعات مربوط به خط تولید کاشی، بذر یونجه، بذر گیاهان دارویی و علوفه و سبزیجات، گوسفند، لوازم یدکی، زغال سنگ شسته نشده و ماسک جراحی اشاره کرد که این اقلام اکثراً از چین وارد شده است.

درخواست دیپلماسی اقتصادی و بازگشایی یزدان

دروگر مسئول گمرک پایانه مرزی یزدان با اشاره به اینکه مرز یزدان در برج ده سال ۹۳ به صورت یک طرفه از طرف افغانستان تعطیل شد، گفت: در سال ۹۴ ریاست جمهوری افغانستان درخواست بازگشایی دوباره آن را داشت که از سوی ایران اجرایی نشد.

او با بیان اینکه اکنون صادرات ایران به افغانستان از طریق ماهیرود فقط ۲.۸ میلیارد دلار است، افزود: به گفته کارشناسان با بازگشایی دیگر مرزها، خراسان جنوبی توانایی ۷ میلیارد دلار صادارت را دارد که از این ظرفیت استفاده نمی‌شود.

افغانستان درخواست بازگشایی پایانه مرزی یزدان را دارد و کوتاهی فقط از سوی ایران است.

دروگر مسئول گمرک پایانه مرزی یزدان گفت: آخرین کار انجام شده برای بازگشایی یزدان توسط اسحاقی نماینده مجلس خراسان جنوبی انجام شد، از طریق وزارت خارجه نامه نگاری داشتند و فقط باید کمیسیون مشترک اقتصادی با افغانستان برگزار شود که ایران در این زمینه کوتاهی می‌کند و انجام نمی‌دهد.

بیشتر بخوانید

• ظرفیت هایی که خاکستر می شوند/ ماهیرود زخمی از فرصت سوزی ها
• گمرک خراسان جنوبی خوش درخشید
• بازگشایی گمرک یزدان قربانی وعده ها/ همسایه هم سود می خواهد!

او افزود: اکنون طرف افغانستان و مردم آن‌ها درخواست بسیاری برای بازگشایی دارند و کوتاهی فقط از سوی ایران است.

دروگر با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی یعنی واحد‌های تولیدی داشته باشیم و بازار وجود داشته باشد تا کالا‌ها در بازار‌های رقابتی به فروش برسد، گفت: دولت افغانستان در سال ۹۶ مصوبه رسمی داد که یزدان به عنوان مرز رسمی چهارم ایران و افغانستان باشد و حتی سفیر وقت ایران در افغانستان نامه زد که افغانستان تمایل به بازگشایی دارد، ولی ایران پیگری انجام نداد.

دولت بعد دیپلماسی اقتصادی را دنبال کند

دروگر مسئول گمرک پایانه مرزی یزدان تنها درخواست خود را از دولت بعدی دیپلماسی اقتصادی دانست و گفت: در یزدان زیرساخت‌ها آماده است و نیاز به همت و تلاشی است تا در کوتاه‌ترین فرصت ممکن بتوانیم از این مرز استفاده کنیم و مردم نیز از برکات آن استفاده کنند.

او افزود: نهاد‌هایی که در این زمینه کوتاهی کرده‌اند باید پاسخ گو باشند چرا که در این نقطه مرزی با خشکسالی‌ها و نبود اشتغال روبه‌رو هستیم، ولی بر روی گنج خوابیده‌ایم و با بازگشایی یزدان، اشتغال زایی فراوانی خواهیم داشت.

بازگشایی بازارچه‌های مرزی توسعه صادارت و تولید را در پی دارد

فلاحی مدیر صنایع کاشی و سرامیک فرزاد خراسان جنوبی با اشاره به تعطیلی سه بازارچه خراسان جنوبی گفت: با احیای این بازارچه‌ها می‌توانیم به توسعه صادارت و تولید و اقتصاد استان کمک کنیم.

او افزود: در خراسان جنوبی برای حمل‌ونقل مشکل داریم، چرا که خودرو برای حمل بار خیلی کم است.

با کشور‌های همسایه ارتباط نداریم

فلاحی مدیر صنایع کاشی و سرامیک فرزاد خراسان جنوبی با بیان اینکه مشکل صادرات کشوری است، گفت: با کشور‌های مختلف و حتی همسایه ارتباط نداریم و بانکی وجود ندارد و مشکل ساز است.

او افزود: خراسان جنوبی در حاشیه کشور قرار دارد و از نظر زیرساخت‌های حمل و نقل و صنعت مشکل دارد.

فلاحی با اشاره به اینکه مسائل و مشکلات مطرح نمی‌شود، عنوان کرد: صنعت خراسان جنوبی نسبت به استان‌های صنعتی حتی نیم درصد هم نیست و باید در این زمینه کارشناسان نخبه با اعتبارات خوب به کالبدشکافی این مشکلات بپردازند.

مدیر صنایع کاشی و سرامیک فرزاد تصریح کرد: خراسان جنوبی با توجه به اینکه با خشکسالی دست وپنجه نرم می‌کند، تنها راه نجات آن صنعتی شدن است که کار ساده‌ای است، ولی نمی دانیم چرا کاری انجام نمی‌شود.

او عنوان کرد: بار‌ها درخواست بررسی قانون مالیاتی را داشته ایم که در البرز صنایع معافیت مالیاتی دارند، ولی در خراسان جنوبی با این محرومیت اینگونه نیست.

هیچ یک از محصولات استراتژیک از گمرکات خراسان جنوبی صادر نمی شود

ضیائیان احمدی مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی نیز با اشاره به صادرات محصولات استراتژیک خراسان جنوبی به خارج از کشور، گفت: در حال حاضر هیچ یک از محصولات استراتژیک خراسان جنوبی از گمرکات استان به خارج از کشور صادر نمی‌شود.

او با بیان اینکه تنها درصد کمی از زعفران آن هم توسط تجار افغانستانی ممکن است به این کشور صادر شود، افزود: صادرات محصولات مهم کشاورزی استان نیز از راه زمینی صورت نمی‌گیرد.

ضیائیان احمدی ادامه داد: چندی پیش تعدادی از بازرگانان افغانستانی برای صادرات زعفران خراسان جنوبی به استان سفر کرده بودند که این محصول استراتژیک استان را به کشورشان صادر و بعد به نام افغانستان به دیگر کشور‌ها صادر کنند که با این موضوع موافقتی صورت نگرفت.

مدیر تعاون روستایی خراسان جنوبی تصریح کرد: در حال حاضر بیشترین صادرات زرشک، زعفران و عناب استان از شهر‌های مشهد و تهران به خارج از کشور انجام می‌شود.

هم اکنون در اثر بی‌توجهی‌های مسئولین به عدم تعامل مناسب با کشور افغانستان بازارچه‌های مرزی خراسان جنوبی یکی پس از دیگری به تعطیلی کشیده شده و در حال حاضر تنها بازارچه مرزی ماهیرود به عنوان تنها بازارچه مرزی استان خراسان جنوبی در حال فعالیت است.

منبع: فارس

انتهای پیام / ر