محمدرضا امینیان، حقوقدان و مدیر رسانه کمیسیون حمایت از اعضاء و صیانت از مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه حقوقی- قضایی گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،  با اشاره به کمبود آب و بحران خشکسالی در کشور، اظهار کرد: مساله آب در کشور باید در دو حوزه داخلی و بین المللی بصورت جدی مورد بررسی قرار گیرد تا با برنامه ریزی در این دو بخش به نتایج مطلوب در خصوص تامین آب دست یافت.

امینیان با بیان اینکه میزان ورود آب به ایران حدود ۱۳ میلیارد متر مکعب در سال است، گفت: این رقم در ایام خشکسالی به کمتر از ۹ میلیارد متر مکعب می‌رسد و این امر باعث می‌شود در دوره خشکسالی ما با چالش جدی آب در کشور مواجه شویم.

این وکیل ادامه داد: رقم خروجی آب از کشور بین ۵ تا ۶ میلیارد متر مکعب در سال است که از شرق و غرب کشور خارج می‌شود، و لازم است در زمینه حفظ و کاهش میزان خروجی آب از کشور برنامه ریزی جدی صورت گیرد تا بتوانیم مصرف آب در بخش‌های مختلف را تامین کنیم.

امینیان با تاکید بر اینکه یکی از کار‌های مهمی که دولت جدید باید به صورت جدی در دستور کار قرار دهد مسئله بحران آب در کشور است، گفت: دولت جدید باید در زمینه داخلی به وسیله تهیه و تنظیم لوایحه برای ارسال مجلس همچنین تنظیم و اصلاح آیین نامه‌ها و در عرصه بین المللی به وسیله ایجاد یک دیپلماسی آب، به سمت ایجاد توافقنامه‌ها و معاهدات بین المللی در جهت حفظ و تامین منافع ملی گام بردارد.

این حقوقدان تصریح کرد: متاسفانه با کشور‌هایی که با آن‌ها مرز‌های آبی مشترک داریم هنوز یک توافق جامع که بتواند آن‌ها را پایبند کند وجود ندارد و در حال حاضر بجز اروند رود و رود‌های مشترک با افغانستان، توافقنامه بین المللی جامعی در خصوص آب‌های مرزی نداریم.

امینیان با بیان اینکه درباره آب‌های مرزی کنوانسیون ۱۹۹۷ از سوی سازمان ملل متحد تصویب شد، بیان کرد: در این کنوانسیون دو اصل مهم بهره برداری عادلانه و رعایت انصاف و همچنین اصل عدم اضرار به پایین دست وجود دارد که متاسفانه برخی از کشور‌ها این اصول را رعایت نمی‌کنند و همین امر باعث خدشه دار شدن و ضرر به کشور‌های پایین‌دست شده است.

این وکیل ادامه داد: متاسفانه اقداماتی که کشور ترکیه بر روی رودخانه ارس انجام داده و آلاینده‌هایی که به ایران به عنوان کشور پایین دست وارد می‌کند باعث شده تا کشور ما به خصوص در حوزه خزر دچار صدمه شدیدی شود که لازم است این موضوعات به وسیله دیپلماسی آب از سوی دولت جدید پیگیری و دنبال شود.

می‌توان با مکانیزم دیپلماسی اختلافات ناشی از مسئله آب راه حل و فصل کرد

وی با بیان اینکه ما در حوزه آب‌های بین‌المللی بیشترین چالش را با کشور افغانستان داریم، اظهار کرد: در سال ۱۳۵۲ یک توافقنامه بین المللی میان ایران و افغانستان درباره رودخانه هیرمند شکل گرفت که بر اساس آن توافقنامه حقابه ایران حدود ۸۱۰ میلیون متر مکعب در سال بود، اما متاسفانه کشور افغانستان مازاد بر سهم خود برداشت کرده و از طرفی سیلاب‌های خود را به طرف ایران رها سازی کرده و همین هم سبب شده ما با مشکلات زیادی در این قسمت روبرو شویم.

امینیان با تاکید بر اینکه تنها راه عبور از بحران خشکسالی و کمبود آب در کشور ایجاد دیپلماسی آب است، اظهار کرد: برای عبور از بحران آب در کشور باید دولت جدید دیپلماسی آب را به صورت جدی با کشور‌هایی مثل افغانستان و ترکیه در دستور کار قرار دهد تا هم سهم ایران در خصوص آب‌های مرزی بین المللی مشخص شود و هم از اقدامات زیان بار این کشور‌ها نسبت به کشور‌های پایین‌دست مثل ایران جلوگیری شود.

وی با بیان اینکه طبیعی است که در جامعه بین الملل هر کشور به فکر تامین منافع ملی خود است ، اظهار کرد: اقداماتی که کشور‌هایی مثل افغانستان یا ترکیه انجام می‌دهد را نميتوانیم بگوییم حتماً با سوء نیت همراه بوده است چرا که این کشور‌ها هم به دنبال منافع خودشان هستند، اما می‌توان با یک مکانیزم دیپلماسی اختلافات ناشی از مسئله آب راه حل و فصل کرد.

امینیان با اشاره به اینکه جامعه بین الملل یک چالش جدید به نام بحران آب را تجربه می‌کند، اظهار کرد: بهتر است کشور‌ها طبق کنوانسیون ۱۹۹۷ یک بهره‌برداری منطقی و عادلانه و منصفانه و بدون ضرر نسبت به آب‌های مرزی داشته باشند تا به کشور‌های پایین‌دست و همسایه ضرری از این جهت وارد نشود.

وی خاطرنشان کرد: دولت جدید باید دیپلماسی آب را بصورت جدی در دستور کار قرار دهد چرا که هر گونه کوتاهی در عرصه بین المللی نسبت به تامین حقابه کشور باعث می‌شود در سال‌های آینده آسیب‌های جدی و جبران ناپذیری را متحل شویم.

انتهای پیام/