به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، اقلیم خشک و نیمه‌خشک و کاهش بارندگی‌ها، کشور را با چالش خشکسالی مواجه کرده و در یکی دو دهه اخیر زنگ بحران بی‌آبی به صدا درآمده است.

در این میان سرزمین خراسان رضوی با اقلیم خشک و کویری، وضعیت بحرانی‌تری دارد و هم اینک از ۳۷ دشت استان، وضعیت ۳۴ دشت بحرانی است و سطح آب زیرزمینی آن افت کرده است و طبق اعلام مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی آب جمع شده پشت سدهای این استان امسال تا خرداد ماه نسبت به سال گذشته ۵۰ درصد کاهش داشته‌ است.

محمد علایی اظهار کرد: در خرداد ماه میزان آب ذخیره شده در پشت سدهای استان ۶۸۱ میلیون مترمکعب بود که این رقم در مدت مشابه سال گذشته هزار و ۱۹۸ میلیون متر مکعب بوده‌ است.

وی اضافه کرد: در سالی که میزان بارندگی خراسان رضوی ۶۵ درصد کاهش را نسبت به سال گذشته نشان می دهد، گرمای زودرس هوا نیز مزید بر علت و موجب افت سطح آب در آبخوان های استان به دلیل برداشت از سفره های زیرزمینی توسط چاه های کشاورزی‌ و شرب شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی با بیان این که شواهد نشان‌دهنده کاهش ۶۹ درصدی بارندگی و شرایط خشکسالی شدید است که در ۵۰ سال گذشته بی سابقه بوده است،گفت: استان خراسان رضوی به جهت شرایط اقلیمی جزو مناطق خشک و نیمه خشک کشور محسوب می شود و بیشترین اتکای آن در تامین آب  به منابع آب های زیرزمینی است.

علایی افزود: وجود ۱۶ هزار و ۵۴۴ حلقه چاه مجاز با برداشت سه هزار و ۹۰۹ میلیون مترمکعب آب و همچنین پنج هزار و ۱۴۳ حلقه چاه غیرمجاز شناسایی شده با برداشت ۱۳۱ میلیون مترمکعب در سال، دلیلی بر کاهش بیش از حد ذخایر آب های زیرزمینی است.

مدیریت منابع آب و سازگاری با کم‌آبی

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای خراسان‌ رضوی از اجرای طرح سازگاری با کم آبی با مشارکت تمامی ذینفعان در مدیریت منابع آب شامل دستگاه های اجرایی، قضایی، دانشگاهیان و رسانه ها به ویژه تشکل های قانونی کشاورزی و مردمی در این استان خبر داد.

علایی افزود: در قالب طرح سازگاری با کم آبی با مشارکت نهادهای مزبور، پارسال ۴۶۰ میلیون متر مکعب آب از سفره های آب زیرزمینی استان کمتر برداشت شد همچنین انسداد هزار و ۸۵۲ حلقه چاه غیرمجاز از ابتدای سال ۹۹ در استان، تجهیز تمامی چاه ها به شمارشگر هوشمند و رصد برخط میزان برداشت از چاه ها توسط شبکه مانیتورینگ چاه ها نیز از دیگر اقدامات صورت‌گرفته برای جلوگیری از اضافه برداشت ها در سطح استان خراسان رضوی است.

کاهش ۱۰ درصدی مصارف غیرضروری آب

طبق آمار اعلام شده از سوی آب و فاضلاب خراسان‌ رضوی، تابستان امسال هزار روستای بالای ۲۰ خانواری استان و ۳۰ شهر این استان در مرز تنش آبی قرار دارند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان‌ رضوی نیز با اشاره به وضعیت تنش آبی در شهرها و روستاهای استان در تابستان جاری گفت: سرانه ماهانه مصرف آب در شهرهای این استان حدود ۱۳ مترمکعب برای هر مشترک است و کاهش ۱۰ درصدی مصارف غیرضروری برای عبور از تابستان تعیین شده است و تعامل هرچه بیشتر با رسانه ها برای ترویج فرهنگ مدیریت صحیح مصرف آب ضروری است.

سید ابراهیم علوی افزود: شناسایی انشعابات غیرمجاز نیز نقش مهمی در کاهش مصرف دارد، شهرهای نیشابور، طرقبه و شاندیز، گلبهار، چناران و خلیل آباد به عنوان کانون های ساخت و ساز باغ ویلا، بیشترین آمار انشعابات غیرمجاز استان را دارند.

وی اضافه کرد: سال گذشته پنج هزار انشعاب غیرمجاز آب در مناطق شهری و روستایی خراسان رضوی شناسایی شد.

او تاکید کرد: مشترکان می‌توانند با مدیریت مصرف و دست‌اندرکاران و مدیران حوزه آب می توانند با مدیریت توزیع و تولید و جلوگیری از هدررفت آب تا حدود زیادی در عبور از چالش کم آبی و بی‌آبی موثر باشند.

طرح مدیریت تنش آبی در مشهد
شرکت آب و فاضلاب مشهد نیز برای گذر از تنش آبی و مدیریت مصرف و توزیع در تابستان جاری طرح مدیریت تنش آبی در این شهرستان را تهیه و در دستور کار قرار داده‌ است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد در خصوص این طرح می‌گوید: با توجه به وضعیت بی سابقه کاهش بارندگی در سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ و اثرات زیانبار آن بر کاهش ذخایر آبها با هدف گذر از تابستان پیش رو  اجرای طرح جامع و موثر مدیریت تنش آبی شهرستان در دستور کار قرار گرفته است.

حسین اسماعیلیان افزود: با توجه به کاهش ۶۷ درصدی بارندگی از ابتدای سال آبی نسبت به مدت مشابه سال قبل و کاهش ذخایر آبهای سطحی و زیرزمینی، آینده سختی در انتظار تامین آب شرب کلانشهر مشهد و روستاهای الحاق شده به آن است.

وی اضافه کرد: طبق برآوردها پیش بینی می شود در دوره اوج مصرف، نیاز آبی روزانه شهر مشهد ١٢ هزار و ٨٠٠ لیتر بر ثانیه باشد که بر این اساس برای جبران کمبود آب برنامه های گذر از تنش سال ۱۴۰۰ در سه محور مدیریت تامین آب، مدیریت توزیع آب و مدیریت مصرف آب تدوین و در حال اجرا و اقدام است.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد گفت: بهسازی، مهندسی مجدد و جابه جایی چاهها با هدف استحصال آب و تامین آب پایدار، تکمیل مخازن و خطوط انتقال مربوطه به میزان ۱۱۰ هزار متر مکعب، جداسازی ۶۹ کیلومتر پهنه های فشاری در مرحله نخست اجرایی، اصلاح شبکه موثر به میزان ۵۰ کیلومتر و  ارتقای کیفی ۱۰ حلقه چاه نشت یابی، شناسایی نشت های زمینه ای برای کاهش هدر رفت واقعی و نیز اعمال مدیریت فشار از جمله اقدامات مرتبط با طرح جامع بهبود تامین آب شهرستان مشهد در حوزه مدیریت تامین و توزیع آب است.

منبع:  ایرنا

انتهای پیام/ب