به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان، گنجینههایی ارزشمند و تاریخی که نگاهها را به سمت خود میکشانند، مجموعههایی که با ذوق، عشق و علاقه افرادی علاقهمند به اشیای تاریخی و هویت ملی، جمع آوری شده اند و خواسته گردانندگان آنها معرفی هرچه بیشتر این آثار به علاقهمندان است.
شاید بازدید از موزهها در اولویتهای چندگانه زندگی امروز ما قرار نگیرد، اما گنجینهها نقش غیرقابل انکاری در حفظ فرهنگ و تاریخ اسلامی_ایرانی ما دارند، به همین دلیل موزه داران بخش خصوصی نگاه ویژهای به جذب بازدیدکنندگان دارند.
شاید تصورش برای خیلی از افراد سخت باشد که مجموعه دارانی خوشذوق صرفاً با هدف حفظ آثار نیاکان پا به میدان گذاشته اند و با اکتفا به کمترین درآمد فقط به دنبال زنده نگه داشتن فرهنگ و تاریخ هستند.
ذوق و علاقه، انگیزه موزه داران بخش خصوصی
ساغر حمیدی مسئول گروه موزهها و اموال منقول اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان در گفتگو با خبرنگار ما گفت: موزهها به طور کلی مکانهایی هستند برای معرفی، آموزش، پژوهش وگردآوری اشیا و آثاری که از دوران مختلف تاریخ به یادگار مانده است.
او ادامه داد: گنجینهها به صورت دولتی، وابسته به سازمانهای مختلف و یا خصوصی دایر میشوند، در موزههای خصوصی کل فرآیند جمع آوری، نگهداری و معرفی آثار برگزیده، به بخش خصوصی محول شده است، البته حمایتهای دولتی نیز شامل حال این موزه داران میشود، اما بیشتر کار بر عهده بخش خصوصی است.
مسئول گروه موزهها و اموال منقول اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان بیان کرد: با توجه به این موضوع که درآمدزایی گنجینهها بسیار ناچیز است، اما حضور افراد علاقهمند به حفظ آثار نیاکان، آن هم بدون هیچ گونه چشم داشت ستودنی است، چون این افراد صرفاً در صدد هستند تا فرهنگ ایرانی و اسلامی را زنده نگاه دارند ازهمینرو دولت و وزارت میراثفرهنگی نیز تا جایی که در توان داشته باشند به موزه داران بخش خصوصی کمک میکنند.
حمیدی در خصوص تعداد گنجینههای فعال در استان اصفهان اظهار کرد: ۳۹ موزه فعال در استان اصفهان وجود دارد که از این تعداد ۱۶ موزه به همت بخش خصوصی دایر شده است.
روشهای متنوع موزه داران برای جذب بازدیدکننده
او در خصوص نحوه بازاریابی و جذب بازدیدکننده در موزههای خصوصی، بیان کرد: نمیتوان نسخهای ثابت را برای همه موزهها پیچید و هریک از گنجینه داران از روشی برای جذب مخاطب استفاده میکنند.
مسئول گروه موزهها و اموال منقول اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان اضافه کرد: به طور مثال بعضی از آنان، ارتباط ویژه و تنگاتنگی با آموزش و پرورش و دانشگاهها برقرار کرده اند و یا برخی دیگر از گنجینه داران بر کیفیت آثار توجه ویژه دارند، از جمله روشهای دیگر بازاریابی موزه داران میتوان به برگزاری کارگاههای آنلاین و حضور فعال در رسانهها و فضای مجازی اشاره کرد.
حمیدی خاطرنشان کرد: اگر موزه ها بتوانند به فهرست آثار پیشنهادی برای بازدید به گردشگران هر شهر اضافه شوند میتوانند گردشگران داخلی و خارجی فراوانی را به سوی خود بکشانند، البته اضافه شدن موزههای خصوصی به فهرست گردشگری امری ساده و قابل دسترسی نیست، چون گردشگران فقط از مکانهای شاخص هر شهر یا استان را بازدید میکنند.
او ادامه داد: در استان اصفهان یکی از موزههای فعال در بخش موسیقی توانسته بود به لیست بازدید گردشگران اضافه شود و نکته جالب اینکه گردشگران تقاضا میکردند، این گنجینه را از نزدیک ببینند که این از اتفاقات خوب برای موزهها به خصوص موزههای بخش خصوصی است.
درخشش موزههای استان اصفهان در آیین انتخاب موزههای برتر
مسئول گروه موزهها و اموال منقول اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان با اشاره به رقابت سالیانه موزه داران گفت: شورای بینالمللی موزهها یا به اختصار (ICOM) تنها سازمان تخصصی موزهای و موزهداران در سطح جهانی است که به ارتقاء و محافظت از میراث طبیعی و فرهنگی کنونی و گذشته، محسوس و نامحسوس، میپردازد، این کمیته هر ساله شاخصهایی را معرفی میکند تا موزههایی که قصد شرکت در یک رقابت سالم را دارند با انتخاب نوع شاخص در آن موضوع به فعالیت بپردازند، سپس با در نظر گرفتن فعالیت ها، موزههای برگزیده و برتر معرفی میشوند.
حمیدی خاطر نشان کرد: این رقابت سالم سبب شده تا هر موزه دار در بخشهای مختلف فعالیت مستمر خود را آغاز و به این ترتیب در جذب گردشگر نیز موفق عمل کند، البته موزههایی را که در این رقابت شرکت نمیکنند نمیتوان از فهرست موزههای برتر کنار گذاشت، چون شرکت در این رقابت آزاد است؛ البته باید گفت این رقابت باعث شده تا موزه داران تجربههای جدیدی در بازاریابی به دست بیاورند.
او ادامه داد: ۱۳ عنوان برتر سهم امسال موزه داران استان اصفهان در این رقابت بوده است، البته موزه داران اصفهان در سالهای گذشته نیز در رقابت ایکوم خوش درخشیده و عناوین برتر را در کشور به خود اختصاص داده اند.
مسئول گروه موزهها و اموال منقول اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان افزود: با وجود تلاشهای فراوان میراث فرهنگی و علاقهمندان به تاریخ، موزه داری در استان اصفهان هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است؛ با توجه به قدمت اصفهان و نقش دیرینه هنر در این استان انتظار میرود موزههای بخش خصوصی با تعداد و کیفیت بیشتری دایر شوند.
حمیدی گفت: در این میان باید به خانه موزهها هم اشاره کرد که از ظرفیتهایی هستند که در استان به آنها توجه ویژهای نشده و این در صورتی است که با توجه به تعدد خانههای تاریخی در اصفهان به تغییر کاربری آنها و تبدیلشان به خانه موزه برای جذب مخاطب اقدام کرد.
اشتغالزایی برای نیروهای متخصص از مزایای موزههای خصوصی
نجفی مسئول امور موزههای استان فارس در خصوص سرمایهگذاری بخش خصوصی در ایجاد موزهها گفت: حضور بخش خصوصی در موزه داری امری بسیار حائز اهمیت است، از این رو که بخش خصوصی در عرصه موثرترین بنیاد فرهنگی یعنی موزه، علاوه بر حفظ و نگهداری آثار به جلوگیری از خروج آثار فرهنگی و تاریخی کشور کمک میکند.
او ادامه داد: موزه داری بخش خصوصی در اشتغال زایی و جذب نیروهای متخصص کمک شایانی کرده، از طرفی حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی با هدف معرفی فرهنگ و تاریخ از مزایای دیگر موزه داری بخش خصوصی است.
مسئول امور موزههای استان فارس خاطر نشان کرد: هر چه تعداد و تنوع موزهها به ویژه گنجینههای بخش خصوصی بیشتر شود، به توسعه پایدار فرهنگی کمک خواهد کرد.
نجفی افزود: حفظ و جمعآوری آثار تنها بخشی از مزایای موزههای خصوصی است، باید توجه داشت که موزه داران بخش خصوصی بدون هیچ گونه چشمداشت یا تقاضای حمایت مالی صرفا برای حفظ فرهنگ به میان آمده اند، اما نقش بسیار پررنگی در جذب گردشگر خواهند داشت، چون گردشگران تمایل دارند پس از ورود به هر شهر یا استان از گنجینههای آن مردمان نیز بازدید کنند، بدین ترتیب هر چه تعداد موزهها در هر استان افزایش پیدا کند، گردشگران بیشتری راهی آن خواهند شد.
کشاندن همه گروههای جامعه به سوی فرهنگ و تاریخ ملی
حمزه زاده مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی گفت: بعد از استان تهران بیشترین موزههای کشور در استان آذربایجان شرقی قرار دارد و دومین استان از لحاظ تعداد و تنوع موزههای خصوصی نیز هستیم.
او ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی به منظور حمایت از موزهها و مجموعه داران در اموری همچون صدور مجوزهای مربوط به حمایت از مجموعه داران اقدام میکند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان آذربایجان شرقی بیان کرد: در این استان، به تبدیل خانههای تاریخی به موزه توجه زیادی شده است، مانند موزه صدا، موزه سفال و موزه آثار استاد حسینی که با همکاری شهرداری تبریز ایجاد شده و مورد استقبال گردشگران قرار گرفته است.
حمزه زاده خاطر نشان کرد: یکی از مهمترین مزیتهای موزههای خصوصی درگیر کردن همه گروههای جامعه با مسائل فرهنگی و تاریخی است و این مهم محقق نمیشود مگر آنکه گنجینه داری از میان خود مردم به حفظ آثار کوشش کند.
او ادامه داد: با توجه به غنای فرهنگی و تاریخی همه استانها، وزارت میراث فرهنگی توانایی تبدیل کردن همه اماکان تاریخی به موزه را ندارد به همین دلیل حضور موزه داران بخش خصوصی میتواند کمک شایانی به حفظ آثار نیاکان و توسعه گردشگری بکند.
نبود مکان مناسب بزرگترین مشکل موزه داران بخش خصوصی
مجتبی پژمان پور مدیر موزه دیرینه شناسی کامبری یزد گفت: این گنجینه حاصل ۲۶ سال تلاش برای جمع آوری آثار فسیلی است که تصمیم گرفتم به جای نگهداری در منزل در مکانی در دید علاقمندان قرار دهم و باید گفت موزه دیرینه شناسی کامبری یزد، اولین و تنها گنجینه دیرینه شناسی (رسوب برداری شده) کشور است.
او ادامه داد: بازدیدکنندگان این موزه، گروههای مختلف مردم از جمله استادان، دانشجویان، دانش آموزان و علاقهمندان به فرهنگ و تاریخ هستند، این موزه ظرفیت مرجعیت تبادل اطلاعات، تحقیق و پژوهش درباره ماکروفسیلهای ایران در سطح بین المللی و همکاری با مراجع و دانشگاههای خارج از کشور را نیز دارد.
مدیر موزه دیرینه شناسی کامبری یزد بیان کرد: در این گنجینه ۴۰۰ نمونه فسیلی از انواع بی مهرگان از قبیل خانواده سرپایان، خارپوستان، تریلوبیت، شکم پایان، بازوپایان، آمونیت ها، دو کفهایها و آمونیتهای هترومورف و ناتیلوئیدها به نمایش گذاشته شده است. ۷۰درصد این فسیلها در استان یزد و بقیه در سایر استانها جمع آوری شده است.
پژمان پور اظهار کرد: در صورتی که به موزهها بها داده شود میتوانند به قطبهای گردشگری تبدیل شوند، یکی از درخواستهایی که موزه داران از میراث فرهنگی دارند این است که راهنمایان تور و گردشگران را به بازدید از گنجینهها تشویق کنند.
او افزود: از مشکلات موزه داران بخش خصوصی میتوان به نداشتن مکان مناسب اشاره کرد، چون فضا و مکان موزهها باید ویژگیهای خاصی داشته باشد تا علاوه بر قابلیت دسترسی برای گردشگران، بتوان همه آثار را در معرض نمایش قرار داد.
هرچند که موزه داران بخش خصوصی بدون چشمداشت به کمکها و حمایتهای دولت، فقط و فقط با انگیزه حفظ آثار و فرهنگ اسلامی-ایرانی به میدان آمده اند، اما حمایت و توجه ویژه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سبب میشود تا ضمن رونق هر چه بیشتر موزههای خصوصی به توسعه گردشگری نیز کمک شود.
گزارش از سپیده صالحی
انتهای پیام/ص