به گزارش خبرنگار حوزه صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، براساس آمار‌ها سالانه ۱۵ میلیارد (حدود ۷/۱ میلیون درخت در هر روز) درخت در جهان قطع می‌شوند و فعالیت‌های مخرب و غیراصولی انسان‌ها در طبیعت باعث گرمایش جهانی، افزایش بیابان زایی، بارش باران‌های اسیدی، افزایش طوفان‌ها و در نتیجه نابودی حیات جانوران و انسان‌ها شده است.

پیامد این فعالیت‌های مخرب هدر رفت ۲۴ میلیارد تن خاک حاصلخیز در زمینی است که در آن زندگی می‌کنیم و هزینه آن بالغ بر۴۰ میلیارد دلار برآورد شده است.

بیشتر بخوانید

•  اختصاص ۲ هزار مگاوات برق به صنایع سیمان و فولاد/ کمبود سیمان برطرف می‌شود؟

از آنجا که فلات ایران در منطقه خشک و نیمه خشک نقشه جغرافیای جهان قرار گرفته بخش وسیعی از آن در معرض فرسایش بادی است. فرسایش بادی زمانی اتفاق می افتد که آن منطقه دارای خاک حساس و سرعت باد قابل توجه باشد و عواملی مانند کاهش پوشش گیاهی،کمبود هوموس، ریزدانه و خشک بودن خاک، آن را تشدید کند.

این فرآیند طبیعی در مناطق خشک، نیمه خشک و فراخشک زمین رخ می‌دهد؛ بنابراین بخش وسیعی از کشور را تهدید می‌کند.

وحید جعفریان مدیرکل دفتر اموربیابان سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفت و گو با خبرنگار حوزه صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: براساس مطالعات نزدیک به ۳۰ میلیون هکتار از اراضی کشور تحت تاثیر فرسایش بادی هستند که از این میزان ۱۳ میلیون هکتار آن کانون بحرانی فرسایش بادی است.

او با بیان اینکه کانون‌های بحرانی فرسایش بادی به منابع زیستی، راه آهن، فرودگاه‌ها، جاده‌ها، اراضی کشاورزی و روستا‌ها آسیب می‌زند، افزود: این پدیده به صورت مستقیم سالیانه ۳ هزار میلیارد تومان به منابع زیست انسانی در کشور خسارت وارد کرده است.

این مقام مسئول  ادامه داد: هجوم ماسه‌های روان باعث مهاجرت اجباری نیروهای مولد به حاشیه شهرها می‌شود که این حاشیه نشینی چالش‌ها و معضلات خود را به همراه دارد و به طور غیرمستقیم خسارت اقتصادی وارد می‌کند.

جعفریان با بیان اینکه کشورما تحت تاثیر اقلیم خشک و فرا خشک قرار دارد اما عواملی می‌تواند این شرایط خشکی را تشدید و خسارت زایی کند، تصریح کرد: عوامل انسانی و اقلیمی پدیده فرسایش بادی را تشدید می‌کند و خشکسالی‌های سال‌های اخیر این پدیده را در کشور دو چندان می‌کند.

او با اشاره به اینکه در چنین شرایطی باید اقدامات لازم برای مهار فرسایش بادی را به کار گیریم، گفت: فعالیت‌هایی مانند مدیریت هرز آب‌ها و آب‌های روان در دشت‌های سیلابی، پروژه‌های جنگل کاری،کاشت درخت و بوته در مناطق بیابانی می‌تواند از فرسایش بادی جلوگیری کند.

مدیرکل دفتر بیابان سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور مشارکت مردم درمقابله با فرسایش بادی را بسیار اثرگذار دانست و افزود: برنامه‌های آبخیزداری و آبخوانداری، مدیریت چرای دام و کشاورزی حفاظتی به حفظ پوشش گیاهی و حفاظت از خاک کمک می‌کند.

او ادامه داد: زراعت چوب،کاشت گیاهان دارویی،کاشت درختان بومی و اکوتوریسم در مناطق بیابانی به عنوان فعالیت‌های اقتصادی باعث بهبود معیشت جوامع محلی شده و برای کشور ارزآوری نیز خواهد داشت.

جعفریان تصریح کرد: مقابله با فرسایش بادی نیازمند همکاری سایر دستگاه‌های اجرایی است و در این شرایط باید از ظرفیت و همکاری‌های بین بخشی استفاده کرد.

استفاده از ظرفیت جوامع محلی برای مقابله با خشکسالی

علی اصغر دیداری کارشناس منابع طبیعی خشکسالی‌های اخیر، قطع درختان جنگلی و از بین رفتن مراتع را علت فرسایش بادی دانست و گفت: بخشی از عشایر و طوایف مختلف تحت تاثیر خشکسالی دام خود را از دست می‌دهند اما برخی از این طوایف راه حل‌هایی برای مقابله با خشکسالی دارند از جمله این طرح‌ها طرحی به نام چرخه عبور از خشکسالی است که به جلوگیری از فرسایش بادی کمک می‌کند.

او افزود: عشایر ایل ابوالحسنی در روستای رضا آباد پارک ملی خارتوران برای سازگاری با پدیده خشکسالی باد شکن‌هایی زده اند که از فرسایش بادی جلوگیری می‌کنند.

علی پارسا دامدار(شتردار) و از طایفه چوداری یا چوبداری عشایر شهرستان شاهرود استان سمنان (طایفه‌ای کویرنشین و کوچنده پارک ملی خار توران ) که سال‌ها درگیر خشکسالی هستند برای مقابله با خشکسالی و فرسایش بادی اقداماتی انجام داده‌اند.

او در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه صنعت، تجارت و کشاورزی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: از سال ۹۳ تاکنون درگیر خشکسالی در منطقه خارتوران از توابع بخش بیارجمند شهرستان شاهرود هستیم.

این دامدار با اشاره به تلفات ۱۰ درصدی دام سنگین و ۱ تا ۲ درصدی دام سبک، افزود: در این سال‌ها برای مقابله با خشکسالی با همکاری منابع طبیعی طرح ترسیب ماسه و شن‌های روان را در منطقه اجرا کردیم.

او ادامه داد: با احداث باد شکن، کاشت بوته و نهال طاق در مناطق بیابانی محل قشلاق و ییلاق، چرای شتر‌ها با علوفه دستی با خشکسالی و فرسایش بادی در حال سازگاری هستیم.

دامدار چوداری گفت: اقتصاد و معیشت عشایر بر پایه دامداری و دام عنصر محوری زندگی عشایری است. توجه مسئولان به مشکلات دامداران در چنین شرایطی حمایت از جامعه مولد است.

گرد و غبار نتیجه کاهش پوشش گیاهی و فرسایش بادی است

ناهید نقی زاده کارشناس منابع طبیعی و بیابان از بین رفتن پوشش گیاهی را عامل توسعه فرسایش بادی دانست و گفت: باد ذرات خاک را بلند می‌کند و تا مسافت‌ها جا به جا می‌کند. اگر سطح خاک پوشش گیاهی نداشته باشد، شیار‌های عمیقی ایجاد می‌کند که فرسایش بادی را تشدید می‌کند.

او با بیان اینکه پدیده گرد و غبار نتیجه فرسایش بادی است، افزود: در شرایط بحران خشکسالی جوامعی که درگیر مستقیم با این پدیده هستند باید مورد حمایت دولت قرار بگیرند تا از این بحران عبور کنند.

نقی زاده ادامه داد: جوامعی مانند عشایر با یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر جمعیت ۲۵ درصد گوشت کشور را تامین می‌کنند که در شرایط خشکسالی باید مورد حمایت‌های دولت قرار بگیرند.

او تعادل دام و مرتع را راه عبوراز خشکسالی دانست و گفت: تعادل در نگهداری و پرورش دام، بهره برداری بهینه از گیاهان مرتعی با مشارکت خود دامدار به شرط اعمال سیاست‌های جایگزین و معیشت‌های مکمل از سوی دولت همراه با آموزش مانند توسعه گیاهان دارویی، پرورش زنبورعسل و ... راهکارعبور از خشکسالی و آسیب‌های فرسایش بادی است.

انتهای پیام/