به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، از ابتدای همه گیری ویروس کرونا در آسیا و سپس سراسر جهان، نظریه‌های گوناگونی درباره منشأ این ویروس مطرح شده است. در این بین، می‌توان گفت مطرح‌ترین نظریه مربوط به ووهان چین است.

پیش‌تر گفته شده بود منشأ اصلی ویروس کرونا میکروارگانیسمی است که از طریق حیوان به انسان انتقال می‌یابد و با مصرف خفاش وحشی توسط فردی چینی در استان ووهان، این ویروس به انسان انتقال پیدا کرده و سپس منتشر شده است. این نظریه در کشور‌هایی مانند آمریکا تا آنجا مورد پذیرش مردم قرار گرفته که مرکز تحقیقاتی پیو در یکی از تحقیقات جدید خود اعلام کرده است: ۷۸ درصد آمریکایی‌ها دولت چین را مقصر اصلی همه‌گیری ویروس کرونا می‌دانند.

در این بین، مقامات آمریکایی نیز کم و بیش به چنین تفکری دامن زده اند. دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، بار‌ها ویروس کرونا را «ویروس چینی» خوانده بود.

در پاسخ به این اتهامات، سفیر چین در فرانسه در حساب شخصی خود در توییتر نوشت: «از میان ۲۰ هزار مورد مرگ گزارش شده در آمریکا که از سپتامبر گذشته آغاز شده و دلیل آن آنفلوانزا گزارش شده است، چند مورد آن‌ها واقعا به کووید ۱۹ مبتلا بوده اند؟» وی در ادامه این پرسش را مطرح کرد که آیا آمریکا سعی نداشت موارد بیماری جدید که در واقع کرونا بود را آنفولانزا جا بزند؟

ماه مارس گذشته، ژائو لی جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین در پاسخ به اتهامات آمریکا، ارتش این کشور را مقصر اصلی این فاجعه بیولوژیکی دانست. گفته می‌شود آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی آمریکا منشا ویروس کرونا هستند و در این بین نام آزمایشگاه فورت دیتریک بیش از بقیه مطرح است. این آزمایشگاه پیش‌تر، در سال ۲۰۱۹ به دلیل مشکلات ایمنی زیستی برای مدتی بسته شده بود.

در ادامه، بیش از ۵ میلیون شهروند چینی در نامه‌ای سرگشاده از سازمان بهداشت جهانی خواستند تا با انجام تحقیقات، نقش آزمایشگاه زیست شناسی فورت دیتریک را در شکل‌گیری و انتشار این ویروس مشخص کند. این آزمایشگاه در واقع انستیتو پژوهش پزشکی بیماری‌های عفونی وابسته به ارتش ایالات متحده آمریکا است. در این نامه آمده: برای جلوگیری از همه‌گیری بعدی، آزمایشگاه‌هایی که ویروس‌های خطرناک و حتی سلاح‌های بیولوژیکی را مطالعه می‌کنند باید تحت نظارت شدید سازمان جهانی بهداشت قرار بگیرند.

شمار افرادی که در حال امضا کردن این نامه سرگشاده هستند رو به فزونی است و این امر نشان از خشم مردم چین نسبت به دستکاری‌های سیاسی مقامات آمریکا درباره موضوع منشا ویروس کرونا دارد.

آزمایشگاه‌های بیولوژیکی آمریکا، مخصوصا آزمایشگاه فورت دیتریک، محل مطالعه کشنده‌ترین ویروس‌ها مانند ابولا، آبله، سارس، مرس و ویروس کرونا جدید بوده است. نشت هرکدام از این ویروس‌ها می‌تواند خطرات بزرگی را برای مردم سراسر جهان در پی داشته باشد.

آمریکا تعداد زیادی آزمایشگاه زیست‌شناسی در سرتاسر جهان ساخته است. اوکراین، گرجستان، ارمنستان، آذربایجان، قزاقستان و ازبکستان از جمله کشور‌هایی هستند که آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی آمریکایی در آن‌ها قرار گرفته است. گفته می‌شود این کشور در بیش از ۲۵ کشور جهان آزمایشگاه زیست‌شناسی دارد که تعداد آن‌ها به بیش از ۴۰۰ می‌رسد. در این نقشه، جایگاه این آزمایشگاه‌ها مشخص شده است. بیش از ۳۰ آزمایشگاه با اعلام رسمی زیر نظر آمریکا کار می‌کنند و باقی در مکان‌هایی نامشخص پنهان اند.

در ادامه به مهم‌ترین آزمایشگاه‌ها خواهیم پرداخت:

۱. گرجستان:

مرکز تحقیقاتی لوگار در خارج از شهر تفلیس با بودجه ۳۵۰ میلیون دلار توسط آمریکا ساخته شده است. وبسایت «کودا استوری» پیش‌تر در سال ۲۰۱۸ درباره این مرکز تحقیقاتی نکاتی را متذکر شده بود. وزارت دفاع روسیه می گوید این آزمایشگاه در واقع پروژه بیولوژیکی مخفی آمریکا است. رسانه‌های روسیه نیز نوشته اند این آزمایشگاه لانه ویروس‌ها است و این مرکز به طور مخفیانه و غیرقانونی مشغول انجام آزمایش بر روی شهروندان گرجستان است. گمان می‌رود شیوع ویروس‌هایی مثل ابولا به خاطر فعالیت‌های این آزمایشگاه باشد.

۲. اوکراین:

به گزارش خبرگزاری تاس یک گروه هکر اوکراینی به نام «سایبرکات» نتیجه تحقیقات خود در سال ۲۰۱۷ را به این صورت منتشر کرده است: در اوکراین تعدادی آزمایشگاه زیست‌شناسی وجود دارد که تحت کنترل دولت آمریکا در حال انجام آزمایش‌های مخفی هستند. گفته می‌شود آمریکا به بهانه کاهش خطرات زیستی، از سال ۲۰۰۵ حداقل ۸ آزمایشگاه زیست‌شناسی در این کشور راه‌اندازی کرده است.

 در سال‌های اخیر، بیماری‌های کمیاب جدیدی در اوکراین پیدا شده که احتمالا به خاطر نشت ویروس از این آزمایشگاه‌ها است. شرکت آمریکایی «بلک اند ویچ» در وبسایت خود عنوان کرده تحت قراردادی با وزارت دفاع آمریکا، در شهر کی یف حداقل دو آزمایشگاه زیست‌شناسی با درجه ایمنی ۳ ساخته است.

به گزارش اسپوتنیک، شرکت‌های آمریکایی در شهر‌های وینیتسا، دنیپروپتروفسک، ترنس کارپاتیان، لووف، خارکیف، خرسون و ترنوپیل نیز تحت برنامه «همکاری برای کاهش خطرات» آزمایشگاه‌های مشابهی ساخته اند. این فعالیت‌ها در سال ۲۰۱۴ متوقف شدند، اما در سال ۲۰۱۶، شرکت بلک اند ویچ مجددا طبق قراردادی با وزارت دفاع آمریکا، «سیستم یکپارچه نظارت بر بیماری» و «سیستم کنترل پاتوژن» را در آزمایشگاه‌های زیست‌شناسی این کشور تاسیس کرده است. در این میان، مشهور‌ترین آزمایشگاه، ICRL نام دارد که در شهر اودسا واقع شده است.

۳. قزاقستان:

وبسایت خبری ایهونیوز قزاقستان، سال گذشته هنگام شیوع نوع جدید ذات‌الریه در این کشور، نوشت: قزاقستان با میزبانی آزمایشگاه‌های نظامی آمریکا، خواسته یا ناخواسته مقصر شیوع نوع جدید ذات‌الریه در کشور است.

این وبسایت در ادامه از چندین آزمایشگاه وابسته به کشور آمریکا در قزاقستان نام برد: آزمایشگاه CRL در آلماتی که در سال ۲۰۱۶ بازگشایی شده، یک آزمایشگاه در اوترار و یک انستیتو پژوهشی امنیت زیستی در جنوب ژامبیل. آزمایشگاه‌های اوترار و آلماتی از نظر جغرافیایی در نزدیکی مرز‌های روسیه و چین واقع شده اند.

۴. قاره آفریقا

در طول ۱۰ سال گذشته، تعداد آزمایشگاه‌های تحقیقاتی آمریکا در این قاره از ۲۰ به ۴۰۰ رسیده است. بیشتر این آزمایشگاه‌ها در کشور‌های نیجریه، کنیا، جمهوری دموکراتیک کنگو، تانزانیا، اوگاندا، لیبریا، سیرالئون، مالاوی، مالی، نیکاراگوئه و مصر واقع شده اند.
برخی متخصصان اعتقاد دارند دلیل همه گیری ویروس ابولا، نشت ویروس از این آزمایشگاه‌ها بوده است.

۵. ارمنستان

این کشور یک آزمایشگاه رسمی زیست‌شناسی، میکروبیولوژی و سرولوژی با درجه ایمنی ۲ دارد که با سرمایه گذاری «مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها» آمریکا ساخته شده است. تمرکز اصلی این آزمایشگاه، بررسی ویروس نیپا است.

۶. بنگلادش

بنگلادش یک آزمایشگاه با سطح ایمنی ۲ دارد که با سرمایه گذاری «آژانس ایالات متحده آمریکا برای توسعه بین‌الملل»، دپارتمان توسعه بین‌الملل انگلیس، نهاد امور بین‌الملل کانادا و آژانس توسعه بین‌الملل سوئد ساخته شده و اداره می‌شود. این آزمایشگاه در حوزه میکروبیولوژی و سرولوژی و بیماری‌هایی نظیر آنفولانزا، تی بی و وبا فعالیت می‌کند.

۷. هائیتی

سه آزمایشگاه سطح ۳ به طور رسمی تحت نظارت آمریکا در این کشور فعالیت می‌کنند. یکی از این آزمایشگاه‌ها مرکز پژوهش‌های حوزه سلامت دانشگاه فلوریدا است. این آزمایشگاه‌ها با سرمایه‌گذاری مرکز نظارت سلامت نیرو‌های مسلح آمریکا، انستیتوی ملی آمریکا، آژانس ایالات متحده آمریکا برای توسعه بین‌الملل و مرکز نظارت بر بیماری ها‌ی آمریکا اداره می‌شود.

نگرانی جهانی از اقدامات آمریکا

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آمریکا به بهانه مبارزه با تهدیدات بیولوژیکی در آینده، اقدام به استخدام و به کارگیری کارشناسان و متخصصان تسلیحات بیولوژیکی شوروی سابق کرده است. پنتاگون بیش از ۲ میلیارد دلار بودجه در سال را به فعالیت‌هایی از این دست اختصاص می‌دهد.

در حال حاضر و با همه گیری ویروس کرونا، مردم جهان نگران فاجعه بیولوژیکی بعدی هستند. ۱۸۳ کشور پیمان‌نامه منع گسترش سلاح‌های بیولوژیکی سازمان ملل متحد را امضا کرده اند. با این حال، آمریکا از این کار سر باز می‌زند.

این پیمان‌نامه کشور‌ها را ملزم می‌کند تا شفاف سازی‌های بیشتری در مورد فعالیت‌های بیولوژیکی خود انجام دهند و نکته جالب توجه این‌جاست که با وجود اختصاص بودجه‌های کلان، آمریکا به هیچ عنوان حاضر به شفاف سازی درباره فعالیت‌های خود در این آزمایشگاه‌ها و ارائه اسناد و مدارک نیست.

«هوا چون اینگ» سخنگوی وزارت خارجه چین اعلام کرده است: ما تاکید داریم که آمریکا باید برای تضمین شفافیت و امنیت پروژه‌های خود که مربوط به آزمایشگاه‌های بیولوژیکی این کشور است اقدامات واقعی انجام دهد.

سرگئی لاورف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در یک نشست خبری در مسکو گفت: آمریکا با شفاف سازی فعالیت آزمایشگاه‌های بیولوژیک نظامی در سراسر جهان مخالفت می‌کند. این امر موجب ایجاد سؤالاتی در افکار عمومی می‌شود که در واقع چه اتفاقی رخ می‌دهد و چه اهدافی دنبال می‌شود.

زهرا نجفی

لیست منابع:
سایت وزارت امور خارجه چین: https://www.fmprc.gov.cn/mfa_eng/
گلوبال تایمز: http://enapp.globaltimes.cn/
https://www.sott.net/
رادیو بین المللی چین: http://chinaplus.cri.cn/
https://www.scmp.com/
https://www.pewresearch.org/
https://www.nytimes.com/
https://www.aljazeera.com/
https://www.codastory.com/
https://tass.com/
https://www.minervanett.no/
https://sputniknews.com/
https://www.bv.com/
http://www.bjreview.com/
https://monitoring.bbc.co.uk/
https://news.cgtn.com/
https://www.nap.edu/