با آغاز ماه محرم، این روزها جای جای کردستان سراسر غرق در عزا و ماتم حسینی است.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج،محرم آمد اما به شکلی ديگر، ویروس کرونا پایش به مراسمات دینی ما باز شد اما چیزی از علاقه مردمان این دیار به سرور شهیدان کم نشد.

برای دومین سال است که مردم با وجود ویروس منحوس کرونا عزاداری ماه محرم را با رعایت دستورالعمل های بهداشتی شروع کرده اند.

حال می خواهم  آیین هایی شرح  دهم که قدمتی چندین ساله دارد.

آری؛ مردم کردستان هم به سوگ نشسته اند..

آیین‌های سوگواری ماه محرم نسبت به فرهنگ هر منطقه، استان یا قوم متفاوت بوده و از زمان گذشته همواره در قالب هیئت‌های مذهبی، راه‌اندازی دسته‌های سینه‌زنی، زنجیرزنی و تکایا برگزار شده است.

 شور حسین(ع)، زن و مرد ، بزرگ و کوچک ، پیرو جوان نمی شناسد؛ هر کس به زبانی ابراز ارادت می کند. هرکس با توجه به سنت و زبان و آداب خود مراتب احترام به جا می آورد.

صدای زنگ در می‌آید. در را که باز میکنم لبخند به لب، بشقابی را که در آن چند عدد برساق گذاشته جلو می‌آورد و میگوید بفرمایید نذری است.

آن هم به رسم سنندجی‌ها که معمولا برساق این نان محلی را که در روغن سرخ می‌کنند به عنوان نذری به در خانه‌ها می‌برند.

عزاداری و سیاه پوشی شان به آن شکل و شمایل که از اهل تشیع دیده ایم نیست، اما ارادت را می توان در چشمهایشان و در کلامشان خالصانه دید و شنید.

اهل سنت شافعی مذهب کردستان از قدیم الایام به اهل بیت علیهم السلام ارادت ویژه دارند به خصوص به امام حسین(ع) و امام رضا (ع).

این قوم شاد و سرزنده، محرم که می‌رسد جشن‌ها و شادی خود را تعطیل می‌کنند، عقد و عروسی در محرم و صفر را بد یمن می‌دانند و نام حسین بر فرزندان خود می‌گذارند.

همچون شیعیان دسته سینه زنی و زنجیر زنی ندارند، اما در کنارشان می‌ایستند و برآنچه بر نوه پیامبر رفت اشک می‌ریزند. جلوی دسته‌ها گوسفند وگاو قربانی و در میان نیازمندان توزیع می‌کنند.

کردستان دارای دو بافت قومی کرد و ترک و مذاهب شیعه و سنی است که مردم شهر‌های مختلف از اواخر روز‌های ماه ذی‌الحجه تا پایان دهه نخست محرم با آداب و رسوم خاصی همچون طشت‌گذاری در شهر سریش آباد، تشکیل حلقه‌ی عزا در مقابل مساجد تکایا و حسینیه‌ها با ذکر یا حسین، مراسم گل‌گیران بیجاری‌ها و مجالس روضه‌خوانی و تعزیه‌خوانی به عزاداری می‌پردازند.

آتش‌زدن خیمه‌ها و چرخیدن عزاداران به دور آنها، سینه‌زنی، زنجیرزنی و همچنین قربانی کردن گوسفند در جلوی دسته‌های عزاداری و توزیع شیر، شربت و خرما از دیگر مراسم کردستانی‌ها در ایام محرم است.

طشت‌گذاری در سریش‌آباد

آئین طشت‌گذاری با الهام از حماسه سالار شهیدان و یادآور رفتار جوانمردانه امام حسین (ع) یکی دیگر از قدیمی‌ترین سنت‌ها و مناسک در این ماه است آئینی که به یاد لبان تشنه امام حسین (ع) و یاران باوفایش برگزار می‌شود.

بر اساس روایت‌ها، عزاداران در روز ۲۷ ذی الحجه آب مشک‌ها را در طشت‌ها ریخته و لشکر حر و اسبان سپاه او را سیراب می‌کنند.

آیین های محرم در کردستان

مراسم این آیین بدین شکل است که در روز نخست ماه محرم در داخل یک طشت بزرگ، آب ریخته می‌شود و سپس ۷۲ سیب به نماد ۷۲ یار امام حسین (ع) در کربلا، درون این طشت ریخته شده و روی آن با یک پارچه سبز پوشانده می‌شود؛ این طشت در همه‌ی مراسم عزاداری‌های منطقه سریش آباد وجود دارد و در روز هفتم، این سیب‌ها برای تبرک بین مردم پخش می‌شود.

در این آئین، طشت‌ها و تعدادی مشک پر از آب بر دوش ریش سفیدان و عاشقان حسینی وارد مسجد شده و در حالی که به احترام طشت‌ها، همه حاضران در مسجد به پا می‌خیزند و در جلو آن‌ها دسته سینه‌زنی با شور و شوق خاص و با شعار «الدخیل یا اباالفضل» سینه زده و حرکت می‌کنند؛ بعد از دور زدن مسجد، طشت‌ها در جای مخصوص خود قرار داده می‌شوند و بلافاصله از آبی که در مشک‌ها است پر می‌شوند و دعای مخصوص طشت‌گذاری در میان حزن و اندوه حاضران قرائت می‌شود.

آیین طشت گذاری به عنوان آثار معنوی سریش‌آباد به شماره ۶۸۸ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

گِل‌گیران بیجاری به سوگ حسین عزاداری می‌کنند

مراسم ماه محرم در شهرستان بیجار متفاوت‌تر از هر جای دیگری در بین مردمان این مناطق برگزار می‌شود عزاداران حسینی در این روز با مراسم گِل‌گیران، غربت اهل بیت امام حسین (ع) و یاران با وفایش را در صحرای کربلا روایت می‌کنند.

آیین های محرم در کردستان

مقدمات برگزاری این مراسم دو هفته قبل از روز عاشورا آغاز می‌شود، عزاداران اهل بیت با تهیه خاک رس از دشت‌های اطراف شهر و الک کردن آن آغاز می‌شود و در روز عاشورا گِل مخصوص این آیین در داخل ظرف‌های مختلف، تهیه و عزاداران با گِل به سر کردن به سوگ سرور و سالار شهیدان اباعبدالله الحسین (ع) می‌نشینند.

حاضران در این آئین با عبور از خیابان‌های اصلی با زنجیر زدن و سینه زدن وبا به سوگ نشستن در عزاری سرور و سالار شهیدان باسر دادن صدای یا حسین (ع) راهی حسینیه بیجار می‌شوند. آئین گل‌گیران شهرستان بیجار در چهارمین همایش ثبت ملی آثار، در فهرست میراث معنوی به ثبت رسید.

در کردستان شیعه و سنتی در کنار هم قرن هاست در سوگ امام حسین (ع) و یاران باوفایش داغدارند. شاید شکل و شمایل آن متفاوت باشد، اما داغی که از این غم بر سینه همه آزادیخواهان جهان نشسته یکسان است.

حرارت این داغ در گذر زمان کم نمی شود تا آن زمان که خونخواه حسین بن علی از راه برسد و این آتش سینه‌ها را خاموش کند.این سنتی است که شیعه و سنی منتظر آن روز هستند.

انتهای پیام/ک

برچسب ها: محرم1400 ، آداب و رسوم
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.