به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، دکتر مرندی خیلی سرراست می‌گوید از زمانی که زمزمه‌های ساخت واکسن کووید در کشور‌های غربی مطرح شد شروع به تحقیق و پژوهش کردم. تمام دغدغه مان این بود که با دسترسی به نخستین واکسن بتوانیم سلامت رهبر انقلاب را در برابر این ویروس حفظ کنیم. حال سه دهه‌ای می‌شود که دکتر مرندی به عنوان پزشک رهبر انقلاب انجام خدمت می‌کند.

مرندی منهای تجارب دانشیاری در دانشگاه رایت استیت آمریکا، دو دوره وزارت بهداشت، نمایندگی مردم تهران در دو دوره مجلس شورای اسلامی، استاد ممتازی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، کارنامه پر و پیمانی در تحقیق و پژوهش در باب بیماری‌ها و پیشگیری از آن‌ها دارد.

پزشک ویژه رهبر انقلاب معتقد است آن طور که باید هنوز عمق این شخصیت وارسته را نشناخته‌ایم و برایمان تعریف می‌کند که ایشان با چه ملاحظات و تدابیری واکسن ایرانی را دریافت کردند.

آقای دکتر از چه زمانی تاکید بر دریافت واکسن برای رهبر انقلاب قوت گرفت و واکنش ایشان چگونه بود؟

چند ماهی که از شروع پاندمی این بیماری گذشته بود، شرکت‌های بزرگ واکسن سازی در دنیا کار پژوهش در این زمینه را آغاز کردند، ما نیز این دغدغه را داشتیم که ایشان از نخستین کسانی باشند که واکسن برایشان تزریق شود. این موضوع نیز از شدت علاقه و نگرانی ما نسبت به وضع سلامت ایشان بود.

البته ایشان همواره توکل لازم در همه زمینه‌ها را دارند؛ و از طرف دیگر در این حدود سی سالی که پزشک ایشان بوده ام بار‌ها شاهد بوده‌ام که ایشان تا چه اندازه مورد عنایت پروردگار بوده و هستند.

همواره از تیم پزشکی ایشان این را شنیده‌ایم که توصیه‌های پزشکی را به طور دقیق به کار می‌بندند و اعتماد خوبی بین ایشان و پزشکان شان وجود دارد. در مورد بیماری کرونا نیز ایشان همین رفتار را داشتند؟

بله. من باور دارم اگر پیشرو بودن حضرت آقا در بعضی امور نبود، همین حال در زمینه برخی شیوه‌نامه‌ها با مشکلات جدی رو به رو می‌شدیم. ایشان از ابتدای شیوع این ویروس به طور دقیق مطالعه می‌کردند. با پزشکان و محققان متعددی گفتگو می‌کردند. توصیه‌های ایشان و از همه بالاتر جدیت ایشان در اجرا و رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی کم نظیر بوده است.

همه ما می‌دانیم که پیش از شیوع این بیماری بیت ایشان محل آمد و شد بسیاری از مردم و شخصیت‌ها بوده است. تصاویر ایشان زمانی که مراسم سوگواری حضرت سید الشهدا علیه الاسلام را به تنهایی برگزار کردند بسیار تاثیر گذار بود.

یعنی باور شما این است که رعایت شیوه نامه‌ها از جانب ایشان باعث شد تا اجرای این شیوه نامه‌ها در اماکن و ایام ویژه سال بیش از پیش رعایت شود؟

بله، ایشان الگوی همه علما نیز شدند. الان که مدتی از شیوع این بیماری می‌گذرد صحبت کردن از این موارد آسان است، اما به خاطر بیاورید که ابتدای پاندمی این بیماری چه مباحثی در زمینه تعطیلی مساجد، حرم‌های مطهر و همچنین برنامه‌های مناسبتی مذهبی و نماز جمعه و اجتماعات در جامعه مان مطرح بود.

اگر درایت و تدبیر ایشان نبود و اگر قرار بود ایشان به تیم پزشکی خود و سایر متخصصین اعتماد نداشته باشند شاید اوضاع این همه گیری با وخامت بیشتری پیش می‌رفت. توصیه‌های ایشان و عمل کردن به آن‌ها باعث شد دیگران هم این بیماری را جدی بگیرند و درصد بیشتری از مردم شیوه نامه‌های مصوب ستاد مقابله با کرونا را رعایت کنند.

پیش از بحث واکسن، رعایت شیوه نامه‌ها در بیت ایشان به چه صورتی بود؟

از همان روز‌های نخست همه گیری، با آقازاده‌های بزرگوار ایشان و مسئولین محترم دفترشان جلساتی داشتیم. در مورد این ویروس و نحوه سرایت آن توضیحاتی دادیم. من از محضرشان خواستم که بین ایشان و هر کسی از اعضای خانواده که به دیدارشان می‌آید پرده‌ای از پلاستیک شفاف نصب شود.

ایشان تنها جایی که مخالفت کردند در مورد کشیدن همین پرده بود. گفتند این برای من شدنی نیست. فرمودند من ماسک می‌زنم و حتما تاکید می‌کنم که فاصله اصولی و درست رعایت شود. اما با این که پرده‌ای بین ایشان و دیگران باشد راحت نبودند. به هر حال ملاقات‌های ایشان به حداقل رسید و به لطف و عنایت خداوند ایشان در این مدت درگیر این بیماری نشدند.

زمانی که واکسن‌های چینی و روسیه‌ای وارد ایران شد تصور بسیاری این بود که ایشان هم جزو نخستین دریافت کنندگان این نوع واکسن‌ها باشند. شما که جزو کادر درمان بودید احتمالا طبق شیوه نامه پیش‌تر از دیگر قشر‌ها این واکسن‌ها را دریافت کردید. در آن زمان در این زمینه توصیه‌ای شد که ایشان نیز این واکسن‌ها را دریافت کنند.

بله، این حساسیت وجود داشت و همان طور که گفتم خواسته خود کادر درمان هم این بود که با نخستین واکسن‌های موجود، ما سلامتی ایشان را بتوانیم حفظ کنیم.

به همین دلیل من و همکاران در مورد واکسن‌های مختلف از هر گوشه دنیا در حال تحقیق بودیم و در مورد تهیه، نگهداشت و شرایط انتقال این واکسن‌ها مطالعه می‌کردیم. اما کمی بعد، سیاست ایشان در باب واکسن برای ما روشن شد. وقتی با در دسترس قرار گرفتن واکسن سینوفارم و اسپوتنیک از رهبر انقلاب خواستیم اجازه دهند برای ایشان نیز از این نوع واکسن‌ها تزریق شود، با شرایط ایشان رو به رو شدیم.

نخستین شرط ایشان این بود که مانند دیگر مردم در نوبتی که تعیین شده بود واکسن را دریافت کنند و نکته مهم دیگر این که ایشان تاکید داشتند از واکسن ایرانی استفاده کنند.

از همان موقع بود که استرس و نگرانی کار شما را به بیماری قلبی کشاند؟

من ۴۱ سال است که علی رغم بیماری قلبی مشغول فعالیت هستم. خود ایشان هم همواره دغدغه سلامتی من را دارند. دلیل نگرانی من این نبود که ایشان تاکید داشتند که واکسن ایرانی دریافت کنند. ما به دانشمندان داخلی خود ایمان داریم. واکسن سازی در ایران از پیشینه بسیار خوب و موثری برخوردار است.

اما یک نکته بسیار مهم وجود داشت. اینکه حضرت آقا زمانی این خواسته را مطرح کردند که واکسن برکت هنوز در فاز مطالعاتی اولیه خود بود. در دور اول، این داوطلب‌ها بودند که از این واکسن استفاده می‌کردند؛ بنابراین چاره‌ای نداشتیم غیر از اینکه از حضرت آقا بخواهیم کمی بیشتر صبر کنند.

به عنوان پزشک ویژه ایشان مخالفتی با صبرکردن در این موضوع نداشتید؟

ایشان همیشه به بهترین شکل ممکن دستورات پزشکی و دارویی را رعایت کرده و می‌کنند و همان طور که گفتم در رعایت شیوه نامه‌ها پیشگام بودند، اما در زمینه دریافت واکسن داخلی بسیار جدی بودند. حرفشان را هم قبول داشتم. منتها در دوره اول کارآزمایی این واکسن بودیم.

نگرانی من در آن روز‌ها به اوج خود رسید. شاید همین اضطراب‌ها در شدت پیدا کردن ناراحتی قلبی من موثر بود. نگرانی اول من در مورد خدای نخواسته ابتلاء ایشان به بیماری و دوم راجع به ایمن بودن واکسن و نداشتن عوارض بود. چون در آن زمان بدون عارضه بودن این واکسن هنوز برای ما مسجل نشده بود.

الحمدلله ایشان پذیرفتند که صبر کنند تا اطمینان ما بیشتر شود و ابهامات مان در زمینه درست عمل کردن این واکسن برطرف شوند. خوشبختانه به تدریج مشخص شد که واکسن ایرانی از استاندارد‌های بالایی برخوردار است.

ولی در نهایت ایشان دز نخست خود را در دوره کارآزمایی سوم دریافت کردند، درست است؟

در حال حاضر، در شرایطی هستیم که هیچ واکسنی در جهان اجازه مصرف دائم را ندارد. یعنی تمام مجوز‌های صادر شده برای همه انواع واکسن‌های موجود بیماری کووید در سطح جهان از نوع اضطراری هستند. در واقع به دلیل مرگ و میر بالای ناشی از این ویروس است که فاز‌های مطالعاتی با سرعت بیشتری طی شده اند و این روش برای واکسن سایر بیماری‌ها قابل قبول نیست؛ بنابراین نمی‌توانیم بگوییم که واکسنی بر علیه این بیماری موجود هست که هیچ عارضه‌ای ندارد یا مطالعه در باره آن کاملا دقیق و همه جانبه است.

دلیل این موضوع هم در این است که خود این ویروس همچنان برای جامعه محققان و دانشمندان کاملا شناخته شده نیست. از پایان فاز دوم مطالعات بر روی واکسن برکت اطمینان نسبت به عملکرد این واکسن بیشتر شد. به جایی رسید که مسئوالن وزارت بهداشت نیز با صدور تاییدیه برای آن موافقت کردند.

خوشحالی رهبر انقلاب از این موضوع به وضوح برای ما روشن بود. بعد از شروع فاز کارآزمایی سوم، ایشان دیگر صبر کردن بیشتر را غیر ضروری می‌دانستند. به من فرمودند که قصد دارند با حضور مسئولان وزارت بهداشت و موسسه برکت، واکسن خود را دریافت کنند.

بعد از تزریق فاز اول برای ایشان عارضه‌های ابتدایی ناشی از دریافت واکسن پیش نیامد؟

خوشبختانه هیچ نوع عوارض و علائمی در ایشان بوجود نیامد و به سلامت این دوره را نیز طی کردند. توصیه من این بود که، چون همه کار‌ها را با دست چپ انجام می‌دهند، واکسن را به دست راست بزنند، اما ایشان مایل بودند مانند دیگران این واکسن را به دست چپ ایشان تزریق کنیم.

جناب دکتر مدتی است در فضای مجازی این ادعا مطرح شده که شما با واردات واکسن مخالفید. همچنین می‌گویند در زمانی که حضرت اقا نوبت اول واکسن را تزریق می‌کردند شما در حضور ایشان داروی رمدسیویر را بعنوان یک داروی ضد کرونا تبلیغ کردید؟

از آغاز شیوع همه گیری کرونا، فعالیت‌های کشور‌های مختلف در برخورد با بیماری کرونا را در فرهنگستان علوم پزشکی با حضور اساتید و کارشناسان این حوزه رصد و پیگیری میکردیم. اولین راه حل مدیریت و کنترل همه گیری کرونا را واکسیناسیون عمومی می‌دانستیم.

سال گذشته واکسن‌های مختلفی در برخی از کشور‌های غربی و شرقی تولید و مورد کارآزمایی بالینی قرار گرفت. حدود یکسال پیش در شهریور ماه گذشته چین آمادگی داشت فاز سوم تست بالینی را علاوه بر کشور خودش در ایران هم انجام دهد) نظیر کاری که با کوبا انجام دادیم و برای این کار حتی واکسن رایگان در مقیاس وسیع هم ارائه دهد و سپس ایران را در دسته ویژه برای خرید قرار دهد.

همانطوری که در امارات و ترکیه اینکار را انجام داد و حتی در امارات تولید ان را نیز انجام داد. امارات برای سینوفارم و ترکیه برای سینوواک یکسال پیش این شرایط را پذیرفتند.

در همان زمان در کشور ما انستیتو پاستور یا رازی از این پیشنهاد استقبال کردند و گفتند این کار باعث میشود ما در حوزه تست بالینی هم پیشرفت کنیم و روش‌های پیشرفته‌تر را بیاموزیم. جناب اقای دکتر ظریف وزیر محترم امور خارجه هم شدیدا پیگیر قضیه شدند، اما متاسفانه عده‌ای در داخل کشور و در کنار رسانه‌های فارسی زبان متعلق به غربی‌ها و سعودی‌ها که دائما چین هراسی و روسیه هراسی را ترویج می‌کردند، این اقدام را که می‌توانست در همان زمان تامین واکسن را در سطح گسترده‌ای فراهم کند، با تعصبات مغرضانه زیر سوال بردند.

آن‌ها با تبلیغات گسترده علیه واکسن‌های چینی و روسی و با بهانه‌های غیر منطقی مانع استفاده از آن‌ها شدند. در کنار محروم کردن مردم کشور از واکسن، آن‌ها بر واردات و خرید نوعی واکسن خاص، که در مورد امکان تامین گسترده و همچنین سلامتی زنجیره انتقال آن نیز ابهامات بسیار زیادی وجود داشت، اصرار می‌ورزیدند.

جدا از آنکه در واردات آن نیز ذینفع بودند. متاسفانه دولت منفعلانه برخورد کرد، ولی بعدا که دولت اشتباه خود را متوجه شد دیگه دیر شده بود.

جناب آقای دکتر ظریف وقتی در ملاقات دیگری با وزیر خارجه چین از او درخواست واکسن بیشتر نمود، وزیر خارجه چین این واقعیت را به وی یادآوری کرده بود.

متاسفانه از یکی از مدیران ستاد مقابله با کرونا شنیدم که در مصاحبه‌ای ضمن انتقاد به دیپلمات‌های ما در بی توجهی به تامین واکسن خارجی با کنایه گفته است چرا چین که دوست صمیمی ما است به ما واکسن کافی نمی‌دهد؟ باید به ایشان گفت دیپلمات‌های ما یکسال قبل این شرایط را فراهم کردند، ولی متاسفانه تبلیغات بی اساس و مغرضانه برخی در داخل کشور و انفعال آقایان این فرصت را سوزاند و بخاطر آن چقدر تلفات دادیم. در مورد روسیه، همچنین آقای دکتر ظریف زمانی که برای جلب نظر دولت روسیه جهت کمک به واکسیناسیون در ایران، در مصاحبه مشترک با لاوروف تایید اسپوتنیک توسط مراجع پزشکی کشور را اعلام کرد، عده‌ای از سیاسیون جامعه پزشکی به ایشان و واکسن اسپوتنیک بدون ارائه مدرک حمله کردند.

این‌ها با اینگونه مواضع و با ایجاد ترس در سطح جامعه و فضای مجازی باعث تاخیر یکساله واکسیناسیون شدند. امیدوارم روزی بتوانند پاسخگوی وجدانشان باشند.

در خصوص بخش دوم سوال شما باید عرض کنم متاسفانه مطالب خلاف واقع توسط عده‌ای به من نسبت داده می‌شود. اصل قضیه دروغ است، چون زمانیکه حضرت آقا نوبت اول واکسن را تزریق کردند بنده از شب قبل بدلیل مشکل قلبی در بیمارستان قلب بستری شدم و توفیق حضور خدمت ایشان را نداشتم.

علاوه بر اینکه اگر هم حضور داشتم هیچ موقع و در هیچ مکانی تبلیغ و توصیه دارویی را که اثر پذیری آن تا کنون در مورد کرونا ثابت نشده است را نمی‌کنم. متاسفانه امروزه تجویز دارو‌هایی که اثر پذیری ان هیچگونه مبنای علمی نداشته و مراکز معتبر علمی دنیا نیز تایید نکرده اند هزینه‌های زیادی را به بیماران تحمیل کرده است که امیدوارم این مسئله هم ساماندهی شود.

در ابتدای شیوع بیماری کرونا عده‌ای از عالمان دینی بر این باور بودند که با تکیه بر دستورات طب سنتی می‌توان به درمان این بیماری رسید و نیازی به دارو و واکسن نیست. نظر رهبر انقلاب در این زمینه چه بود؟

ما با یک ویروس ناشناخته سرو کار داریم. برای این ویروس داروی خاصی که مراحل علمی را طی کرده باشد کشف نشده است. ولی این ویروس واکسن دارد. ایشان از همان ابتدا به ساخت واکسن ایمان داشتند و باورشان این بود که کشور ما با وجود مشکلات متعدد می‌تواند یکی از کشور‌های تولید کننده واکسن کرونا باشد.

من خاطره‌ای از ایشان دارم که مربوط به دهه ۶۰ است و نشان می‌دهد که ایشان از همان دوره، اعتقاد راسخی به استفاده از واکسن داشتند. در ابتدای انقلاب و سال‌های نخست جنگ تحمیلی، بسیاری از مردم اعتقادی به واکسن نداشتند. حتی عده‌ای از پزشکان به دلیل نگرانی از عوارض، از تزریق واکسن‌ها و یا دادن واکسن فلج اطفال به فرزندان خود امتناع می‌کردند. در آن دوره مرحوم دکتر میرشمسی در موسسه واکسن سازی رازی فعالیت‌های ارزشمندی داشت.

وقتی در آن دوره به عنوان وزیر بهداشت انتخاب شدم تصمیم گرفتم از نخستین برنامه‌های جدی ما تبلیغ برای واکسیناسیون باشد. وقتی این موضوع را با حضرت آقا در میان گذاشتم بسیار استقبال کردند. ایشان در آن زمان رئیس جمهور بودند. اولین قطره از واکسن خوراکی فلج اطفال را خودشان در دهان یکی از کودکان چکاندند و پس از آن، در سخنرانی خود خطاب به والدین، زدن واکسن فرزندان را امری واجب اعلام فرمودند.

من واقعا انتظار چنین عبارتی را از سوی ایشان نداشتم. اما ایشان فرمودند که اگر پدر و مادری بدانند که این واکسن باعث نجات جان فرزندشان از بیماری می‌شود بر آنان واجب است که نسبت به انجام این کار تعلل نکنند و آن را وظیفه خود بدانند. بعد از این سخنرانی اقبال مردم به واکسن‌ها بیشتر شد و در بین کشور‌های منطقه از نخستین کشور‌های پیشرو در زمینه ساخت و مصرف واکسن‌ها شدیم.

رهبر انقلاب از همان روز‌ها که کشور در بحبوحه جنگ بود توجه ویژه‌ای به مسئله سلامت عمومی و واکسیناسیون داشتند. امیدوارم بتوانیم با گسترش واکسیناسیون عمومی در کشور و به ویژه در حال حاضر و بر علیه ویروس کرونا هر چه زودتر نگرانی ایشان در این زمینه را برطرف کنیم.

منبع: فارس

انتهای پیام/