به گزارش خبرنگار حوزه ازدواج و خانواده گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، یکی از سختترین وظایف والدین این است که عادتهای سالم و مثبتی را در وجود فرزندانشان ایجاد کنند. عادتهای خوب با تکرار کارهای مشابه یا یکسان به وجود میآیند و برای رشد درست کودکان الزم و ضروری هستند.
اغلب رفتارها و عادتهایی که داریم در سالهای اول زندگیمان شکل میگیرد، بنابراین خیلی مهم است که والدین از همان ابتدا عادتهای صحیح کودکان را به آنها بیاموزند.
هر خانوادهای بنا بر تعریفی که اعضای آن دارند شکل و شمایل متفاوتی دارد. بعضیها به دلیل نوع شغلشان ساعات زیادی از روز نمیتوانند در کنار هم باشند بنابراین شبها برای این خانواده حکم بخش اصلی ارتباطی را دارد. بعضی دیگر صبح یا ظهر را در کنار هم سپری میکنند.
پدر و مادر درخواستهای مودبانه بچهها را تقویت کنند، نه نالیدنها و فریاد زدنهایشان را یا سربهسر گذاشتنها و کجخلقیها و قهر کردنهایشان را. سعی کنند بحث و گفتگوهای آرامیکه در بینشان وجود دارد را چند برابر کنند، نه مجادله کردن و پافشاری و جنگیدنهایی که گاه و بیگاه بینشان به وجود میآید.
حسین ابراهیمی مقدم روانشناس و استاد دانشگاه درباره تربیت کودکان گفت: برای کودکان توضیح دهید که بعد از هر فعالیت مثبتی مانند خوردن، شستن دندانها و خوابیدن برای کودکان توضیح دهید، چه نتیجهای میگیرن. در وجود آنها احساس آرامش و همچنین آینده نگری ایجاد کنید. در این صورت احساس بهتر، اطمینان خاطر و احساس امنیت درونی بیشتری خواهند داشت.
وی بیان کرد: اگر تمام اعضای خانواده یک مدل رفتاری خاص را در منزل پیاده کنند، ایجاد عادتهای درست در کودکان سادهتر خواهد شد. به این ترتیب که پدر، مادر، خواهرها و برادرها نسبت به وظایف و نقش خود در خانواده آگاه باشند و آن را درست انجام دهند.
وی تصریح کرد: مهم است که نقشی به کودک داده شود و زمینه همکاری او نیز فراهم شود. نکته مهم دیگر در ایجاد عادتهای خوب این است که اقدامات، روزانه و پایدار باشند؛ یعنی به طور مرتب انجام و تکرار شوند. به عقیده متخصصان ایجاد عادتهای خوب باعث میشود که کودک مستقل بار بیاید.
این روانشناس ادامه داد: پدر و مادر باید عادتهای خوب را به کودکان خود آموزش دهند و توضیح دهند که چرا برخی از عادتها مضر بوده اند و باید از آنها پرهیز شود. این کار برای والدین بسیار سخت است، اما برای زندگی کودکان ضروری است.
ابراهیمی مقدم در ادامه به برخی از این عادتهای مثبت اشاره کرد و گفت: پدر و مادربه کودکان خود بگویند که هر روز مطالعه کنند. مطالعه و خواندن، باعث تحریک حواس کودک میشود، تبادل دانش ایجاد میکند و تمرکز و همدلی کودک را برمی انگیزد.
وی افزود: علاوه بر این باعث میشود که کودک به مرور دید وسیع تری نسبت به جهان پیرامون خود داشته باشد. برای مطالعه روزانه، پدر و مادر میتوانند قبل از خواب یک داستان یا رمان برای کودکشان بخوانند و ادامه داستان را برای شبهای بعد بگذارند. البته کودک باید علاقه واقعی نشان دهد و اجباری در کار نباشد. این مهارت والدین است که ایجاد علاقه کنند.
این روانشناس به پدر و مادران تاکید کرد: به کودک خود از اهمیت مهمترین وعده غذایی که صبحانه است، اشاره کنند. بدون شک صبحانه اصلیترین و مهمترین وعده غذایی روزانه برای کودکان است. کودکان باید حداقل ۳وعده غذایی اصلی داشته باشند.
وی گفت: صبحانه اولین وعده روزانه است که انرژی لازم را برای شروع روزی دیگر فراهم میکند. اگر کودک صبحانه اش را نخورد بدنش دچار بی حالی متابولیک میشود. چیزی که در دنیای فناوری به عنوان حالت صرفه جویی در مصرف انرژی شناخته میشود. به این ترتیب تمرکز در انجام کارهای روزانه برای کودک سخت شده و دچار خستگی زودهنگام میشود.
ابراهیمی مقدم مطرح کرد: والدین باید حواسشان به میزان کافی خواب کودکشان باشد. میزان خواب کافی در کودکان به سن آنها بستگی دارد. کودکان بین ۳ تا ۵ سال روزانه بین ۱۰ تا ۱۳ ساعت خواب نیاز دارند. کودکان ۶ تا ۱۳ سال باید بین ۹ تا ۱۱ ساعت بخواند. اگر به میزان کافی نخوابند توانمندیهای روزانه شان کاهش یافته و ممکن است نتوانند به خوبی فکر کرده و تصمیم درست بگیرند.
وی خاطر نشان کرد: پدر و مادر زمان تماشای تلویزیون یا بازیهای کامپیوتری را محدود کنند. زمانی به فرزندتان اجازه میدهید تلویزیون تماشا کنند یا با گوشیهای هوشمند یا تبلت مشغول شوند باید مدیریت زمان نیز داشته باشید؛ یعنی این که ساعت مشخصی را برای استفاده از این ابزار مشخص و محدودیتهایی را اعمال کنید. به او یاد دهید که نباید تمام وقت خود را صرف بازیهای کامپیوتری یا تماشای تلویزیون کنند، بلکه باید فعالیتهای متنوع و مفیدی را تجربه کنند.
ابراهی مقدم در پایان بیان کرد: والدین به ورزش کردن و فعال بودن کودکشان توجه کنند. از همان سنین کودکی میتوانند فرزندانشان را به انجام فعالیتی خارج از مدرسه تشویق کنند. به عنوان مثال او را تشویق به انجام ورزشهای رزمی، شنا، رقص، تیراندازی با کمان یا هر فعالیتی که علاقه دارد کنند.
وی ادامه داد: اگر فرزندتان علاقهای به انجام فعالیتهای جسمی و ورزشی نشان نمیدهند او را درکلاسهایی مانند آموزش شطرنج، زبانهای خارجی، کلاس پیانو یا نقاشی ثبت نام کنند. البته تا حد امکان یک فعالیت ورزشی هر چند سبک مانند پیاده روی یا دوچرخه سواری را در برنامه روزانه فرزندشان بگنجانند و به او توضیح دهند این کار برای سلامت وی ضروری است.
رفتار فرزندان آینه تمام قد رفتار والدین است. آنها از رفتار شما کپی برداری میکنند و قدرت یادگیری بالایی در این زمینه دارند. عادتهای خوب با تکرار و مشاهده رفتار اطرافیان کسب میشود. با آموزش این عادتها نه تنها والدین خوبی به شمار میروید، بلکه انسانی با قلب بزرگ نیز هستید.
در نهایت این که در این راه دلسرد و ناامید نشوید. تربیت و آموزش کودکان راه طولانی و پر پیچ و خمی است و نباید متوقف شوید. آن چه مهم است فرایند و شعور تربیت انسانهایی با درک بالا برای دنیای آینده است.
بیشتر بخوانید