به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، طالبان افغانستان یک گروه شبه نظامی اسلام گرا است که در سال ۱۹۹۴ در جریان جنگ داخلی و پس از خروج اتحاد جماهیر شوروی از افغانستان تأسیس شد. طالبان ادعا می‌کند که در صدد ایجاد یک کشور افغانی با حکومت اسلامی است. این گروه از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ بر افغانستان حکومت کرد و توسط نیرو‌های آمریکایی و ناتو پس از حمله آمریکا در سال ۲۰۰۱ از قدرت کنار گذاشته شد. از آن زمان تاکنون، طالبان برای بیرون راندن نیرو‌های نظامی خارجی از افغانستان و مشروعیت بخشیدن به دولت افغانستان جنگیده اند.

تشکیل شورای کویته

پس از افول طالبان، ملا عمر و بسیاری دیگر از سران طالبان از مرز پاکستان فرار کردند و توانستند دوباره در کویته پاکستان تجمع کرده و پیروان جدیدی به دست آورند و شورای کویته را ایجاد کنند.  

شورای کویته، شبکه حقانی و شورای میرانشاه ساختار تشکیلات سیاسی طالبان را شکل می‌دهند. البته شورا‌ها و گروه‌های کوچک و بزرگ دیگری نیز هستند که می‌توان به آن‌ها نیز اشاره کرد، اما تاثیر آن‌ها در روند تحولات این گروه و جایگاه آن‌ها در ساختار قدرت طالبان چندان زیاد نیست.

در سال ۲۰۰۲، این شورا متشکل از ده نفر بود که قبلا در دولت مناصبی داشتند، از جمله هشت فرمانده عالی رتبه کهنه کار از منطقه جنوبی افغانستان، یکی از پکتیکا و دیگری از پکتیا.

 تعداد اعضای شورا در مارس ۲۰۰۳ به ۳۳ نفر افزایش یافت. در ماه اکتبر ۲۰۰۶، شورای مشورتی متشکل از ۱۳ عضو اصلی تشکیل شد. مقامات امنیتی پاکستان قبلاً طالبان افغانستان، شورای کویته و طالبان پاکستان را سه نهاد جداگانه می‌دانستند. اما در اوایل سال ۲۰۱۰ آن‌ها سیاست خود را تغییر دادند، تصمیم گرفتند با این سه گروه به عنوان یک سازمان رفتار کنند و اقدامات شدیدی علیه شورای شهر کویته انجام دادند. در همین راستا ۹ نفر از ۱۸ فرمانده آن در سال ۲۰۱۰ دستگیر شدند.

در اوت ۲۰۱۹، برخی از رهبران طالبان، از جمله حافظ احمدالله، برادر هیبت الله آخوندزاده امیر طالبان، در انفجار بمب در مسجد خیر المدریس، که محل اصلی ملاقات طالبان بود، کشته شدند.

به گفته استنلی مک کریستال،، ژنرال بازنشسته ارتش آمریکا، شورای کویته هدایت شورشیان طالبان افغان را بر عهده داشت. وی در سال ۲۰۰۹ در گزارشی به  باراک اوباما اظهار داشت که این گروه بزرگترین تهدید برای نیروهای آمریکا محسوب می‌شود. وی گفت: «شورش افغانستان به وضوح از طرف پاکستان حمایت می‌شود. »

حامیان شورای کویته طالبان

تامین مالی از منطقه خلیج فارس:

سران طالبان از ثروتمندان و امیران کشورهای حوزه خلیج فارس هزینه لازم برای عملیات در جنوب افغانستان را جمع آوری می‌کردند. به گفته سپهبد دیوید بارنو، فرمانده  بازنشسته نیرو‌های آمریکایی در افغانستان، شورای کویته بسیار مهم است، آن‌ها پشتوانه فکری و ایدئولوژیکی جنبش طالبان هستند.

پشتیبانی اطلاعات پاکستان:

مقامات آمریکایی معتقدند که شورای کویته از بخش‌هایی از سازمان اطلاعات داخلی پاکستان (ISI) حمایت می‌شود، زیرا برخی از مقامات ارشد پاکستان معتقدند که سران طالبان پس از بدست آوردن قدرت در افغانستان، سرمایه‌های ارزشمندی برای دولت پاکستان خواهند بود. به گفته عبدالرحیم ماندوخل، سناتور پاکستانی: «تمام جنگ در افغانستان از اینجا (پاکستان) آغاز می‌شود و این منطقه برای جرائم فرامرزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.»

گزارشی از مدرسه اقتصاد لندن (LSE) که ملموس‌ترین شواهد موجود را ارائه می‌دهد، نشان داده است که سازمان اطلاعات داخلی پاکستان در مقیاسی بسیار بزرگتر از آنچه تصور می‌شد، به شورشیان طالبان کمک، آموزش و پناهگاه می‌دهد. مت والدمن، نویسنده این گزارش، با نه فرمانده  طالبان در افغانستان صحبت کرد و نتیجه گرفت که  این سازمان حتی در جلسات شورای عالی طالبان، شورای  کویته  نیز شرکت کرده است.  

HN در مقایسه با دیگر سازمان‌های اسلام گرا در منطقه افغانستان و پاکستان موفق‌تر بوده است، زیرا با مجموعه‌ای متفاوت از بازیگران دولتی یا غیر دولتی همفکر سیاسی یا ایدئولوژیکی روابط برقرار می‌کند. این شامل، اما نه محدود به اعضای ارشد القاعده و داوطلبان جنگجوی خارجی از سراسر جهان، جناح‌های طالبان پاکستانی، اهداکنندگان خصوصی ثروتمند از کشور‌های عربی خلیج فارس و عناصری از اطلاعات بین سرویس‌های پاکستانی (ISI) است. هریک از این بازیگران منافعی برای به دست آوردن نفوذ در افغانستان دارند.

کابینه جدید افغانستان

۱. هبت الله آخوندزاده
هبت الله آخوندزاده در ماه مه ۲۰۱۶ فرمانده عالی طالبان شد و اکنون ریاست کابینه جدید افغانستان را به عهده دارد. در دهه ۱۹۸۰، او علیه  نظامیان شوروی در افغانستان مبارزه کرد، اما او بیشتر از آنکه یک فرمانده نظامی باشد، به عنوان یک رهبر مذهبی شهرت دارد. آخوندزاده در دهه ۱۹۹۰ نیز  رئیس دادگاه‌های شرعی افغاستان بود.

۲. ملا محمد حسن آخوند، نخست وزیر
ملا محمد حسن آخوند یکی از چهار مردی است که در سال ۱۹۹۴ طالبان را در افغانستان تأسیس کرد. او مدت‌ها رئیس شورای رهبری  طالبان یا رهبر شورای کویته بود. وی در دوران حکومت طالبان در افغانستان در سال‌های ۱۹۹۶-۲۰۰۱ به عنوان وزیر خارجه و معاون نخست وزیر فعالیت می‌کرد. ملا محمد حسن به دلیل نقشش در دولت در آن دوره تحت تحریم‌های سازمان ملل است.

۳. سراج الدین حقانی، وزیر کشور
سراج الدین حقانی یکی دیگر از چهره‌های برجسته این گروه است که در لیست افراد تحت تعقیب FBI قرار دارد. پس از مرگ پدرش، جلال الدین حقانی، وی رهبر جدید شبکه حقانی شد. شبکه حقانی در حال حاضر یکی از قوی‌ترین و ترسناک‌ترین گروه‌های شبه نظامی منطقه است. برخی می‌گویند این گروه حتی از طالبان در افغانستان نیز تأثیرگذارتر است.

این گروه که توسط آمریکا به عنوان یک گروه تروریستی معرفی شده است، بر دارایی‌های مالی و نظامی طالبان در مرز پاکستان و افغانستان نظارت دارد.

۴. عبدالغنی برادر معاون نخست وزیر
ملا عبدالغنی برادر نیز از بنیانگذاران طالبان است. ملابرادر مدتی در زندان دستگاه اطلاعات نظامی پاکستان (آی اس آی) بسر می‌برد و حامد کرزی، رئیس جمهوری سابق افغانستان برای رهایی وی از زندان تلاش‌های زیادی کرد، زیرا باور‌ها بر این بود که ملابرادر یک شخص میانه‌رو و صلح طلب است.

وی پس از آزادی از زندان نظامیان پاکستان رئیس دفتر سیاسی کویته شورا و همچنین دفتر سیاسی طالبان در قطر بوده است.

۵. محمد یعقوب، وزیر دفاع
محمد یعقوب فرزند ملا محمد عمر بنیانگذار طالبان است. اعتقاد بر این است که او کمی بیش از ۳۰ سال سن دارد و در حال حاضر رهبر عملیات نظامی گروه است.

به دنبال مرگ اختر منصور، رهبر پیشین طالبان در سال ۲۰۱۶، برخی از شبه نظامیان می‌خواستند یعقوب را به عنوان فرمانده عالی گروه جدید منصوب کنند، اما برخی دیگر احساس کردند که او جوان است و فاقد تجربه است.

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، یعقوب با پیشروی طالبان در کشور، از جنگجویان طالبان خواست که به نیرو‌های ارتش یا دولت افغانستان آسیبی نرسانند و از هجوم به خانه‌های متروکه مقامات دولتی و امنیتی که فرار کرده اند، خودداری کنند.

در جستجوی مشروعیت، طالبان برای برقراری روابط با قدرت‌های جهانی تلاش می‌کنند؛ بنابراین نگه داشتن یک تروریست تعیین شده در مقام وزیر خارجه خوب نبود؛ بنابراین، آن‌ها امیرخان متقی را به عنوان وزیر خارجه جدید منصوب کردند. متقی را فردی تحصیل کرده می‌دانند که نه تنها بخشی از تیم مذاکره کننده طالبان در دوحه-قطر بود، بلکه نمایندگان طالبان را در مجامع مختلف بین المللی مانند سازمان ملل متحد با موفقیت نمایندگی کرد.  

 خیرالله سعید، ولی خیرخواه نیز به عنوان وزیر اطلاعات منصوب شده. او قبلا در زندان گوانتانامو بوده و در ازای یک  سرباز آمریکایی  آزاد شده است.   معاون وی ذبیح الله مجاهد، سخنگوی فعلی طالبان خواهد بود.

در شرایطی که همه ذخایر پول افغانستان در خارج از کشور مسدود شده است، وزارت دارایی به یک متخصص قدیمی نیاز دارد. طالبان مولوی هدایت الله بدری را به عنوان وزیر دارایی منصوب کرده است.   وی تا کنون بیش از ۲۵ سال بود که امور مالی طالبان را مدیریت می‌کرد و ارتباط نزدیکی با کارتل‌های مختلف مواد مخدر در افغانستان و خارج از کشور دارد.  

وزارت دادگستری در این کشور که خود را اسلامی می‌داند نیز از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این وزارتخانه به دیگران دستورالعمل صادر می‌کند.

۷۰ درصد شورای وزیران از افرادی هستند که توسط سازمان ملل است مورد تحریک واقع شده اند. این دلیلی برای نگرانی نه تنها برای همسایگان، بلکه برای کل جهان است.

پس از اعلام اعضای کابینه دولت طالبان، واکنش‌های یادی را به دنبال داشت؛ و بسیاری از کارشناسان این کابینه را نشان دهنده عدم تغییر سیاست‌های طالبان نسبت به قبل اعلام کرده اند. برای مثال پیتر مایکل مک کینلی سفیر اسبق آمریکا در افغانستام در این باره گفت: «اگر طالبان به دنبال این بود که به جامعه بین المللی پیام بدهد که به دنبال یک سیاست متفاوت از دولتی است که بین ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ ریاست آن را بر عهده داشت، معرفی این کابینه شروع خوبی نیست.»

بیشتر بخوانید:

پایان جنگ افغانستان: مرثیه‌ای بر رویای آمریکایی

چهار چالش عمده طالبان برای تشکیل دولتی پایدار در افغانستان 

(۱) درگیری‌های داخلی: گروه قندهار در مقابل گروه شرق افغانستان. ظاهراً ما می‌توانیم دو گروه مهم را در طالبان ببینیم. گروه اول را می‌توان گروه قندهار نامید، که هسته اصلی طالبان است و بیشتر شامل طلاب حوزه‌های مختلف علمیه است. گروه دوم گروه شرقی افغانستان یا پاکستان است که شامل شبکه حقانی و رزمندگان حکمتیار است. تفاوت بین هر دو گروه در ظاهر آشکار بوده است و مطمئناً در حاکمیت نیز منعکس خواهد شد.

(۲) جنگ سالاران و جنبش پنجشیر: جنگ سالاران مانند عطامحمد نور و عبدالرشید دوستم از عضویت در دولت خودداری کرده و هنوز کارت خود را باز نکرده اند. اکثر جنگجویان علیه طالبان در مناطق خود با این گروه در حال مبارزه هستند.   تعداد کل این جنگجویان تحت فرماندهی این فرماندهان جنگی بیشتر از کل نیرو‌های طالبان است و بنابراین آن‌ها یک چالش بزرگ برای دولت طالبان خواهند بود. اگرچه طالبان ادعا می‌کنند که دره پنجشیر را تصرف کرده اند، اما گزارش‌های زمینی با ادعای آن‌ها مغایرت دارد و جدول‌ها می‌توانند در هر زمان در منطقه تغییر کنند.

(۳) بحران اقتصادی با نقدینگی بالا: بزرگترین چالش این است که کشور را در یک بحران مالی شدید که در آن هیچ پولی وجود ندارد به سر می‌برد. علاوه بر تورم سرسام آور در افغانستان، کمبود غذا، دارو، سوخت و سایر مشکلات نیز در این کشور وجود دارد.

دارایی‌های بانک ملی در خارج از کشور مسدود شده است و هیچ کمک بشردوستانه عمده‌ای نمی‌تواند به کشور برسد. مردم به دلیل کمبود امکانات پزشکی جان خود را از دست می‌دهند و وضعیت بی نظمی کاملی در کشور وجود دارد. در حالی که برخی از منابع بشردوستانه از کشور‌های خاورمیانه شروع شده است، اداره کشوری مانند افغانستان، توسعه بیشتر آن و جلب اعتماد شهروندان یک چالش بزرگ است. اعتراضات در مناطق مختلف کشور آغاز شده است که همواره افزایش خواهد یافت.

(۴) روابط با جامعه بین‌المللی: طالبان به عنوان یک سازمان تروریستی در جهان شناخته می‌شود و همچنین چگونگی تصرف افغانستان باعث نگرانی‌های شدیدی را در جامعه بین الملل به وجود اورده.

 طالبان باید به جهان اطمینان دهند که دیگر مانند قبل تهدیدی برای دنیا محسوب نمی‌شود. بدون مشروعیت ودریافت کمک‌های بین المللی تشکیل حکومت غیرممکن است.

راه پیش روی طالبان آسان نیست. در شرایط کنونی، افغانستان به آرامی در حال تبدیل شدن به کشوری است که در آن غذا وجود ندارد، اما اسلحه به وفور یافت می‌شود. این وضعیتی است که می‌تواند در هر زمان باعث ایجاد جنگ داخلی شود. در کشوری که بیش از پنج دهه شاهد بدترین خونریزی بوده است، یک جنگ داخلی دیگر همه امید‌های بشریت را از بین خواهد برد.

انتهای پیام/