به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایران و تاجیکستان به روابط بهتری دست پیدا کردند و تاجیکستان، از لحاظ جغرافیایی ، همسایه شرقی ایران است که علاوه بر زبان مشترک، آیین و رسوم مشترک و دین و تاریخ مشترکی نیز با هم دارند؛ به طوری که دو کشور می‌توانند با تکیه به همین اشتراکات فرهنگی، برای افزایش مراودات سیاسی خود اقدام کنند. به همین منظور، در ادامه، به بررسی این اشتراکات فرهنگی می‌پردازیم.

زبان مشترک 

ایرانی‌ها و تاجیک‌ها هر دو به یک زبان مشترک یعنی فارسی سخن می‌گویند و تاجیک‌ها از زبان‌های شرقی ایران نظیر باختری، خوارزمی، سکایی و ... استفاده می‌کردند که بیشترین کاربرد زبان فارسی در دوران گسترش امپراطوری ساسانیان است. این در حالی است که پس از حمله اعراب به ایران و در دست گرفتن حکومت اعراب، زبان فارسی حدود سیصد سال به عنوان زبان رایج محسوب نمی‌شد.

در دوره سامانیان بود که زبان فارسی، دوباره به دوران رونق خود بازگشت و در دوران زندگی رودکی، پدر شعر فارسی، محیط ماوراء النهر دوباره تحول شگرفی به خود دید و در دوران سامانیان، دوباره زبان فارسی و فرهنگ ایرانی توسعه پیدا کرد و حفظ و نگهداری سنت‌های پیشین باعث توجه به فرهنگ ایران باستان شد و سرانجام، در همه پرسی ژانویه سال ۱۹۹۳ در کشور تاجیکستان، تاجیک ها، زبان رسمی کشور را زبان تاجیکی یعنی فارسی انتخاب کردند و اصلی‌ترین پیوندی که بین ایران و تاجیکستان وجود دارد، همین شناخت و آگاهی خوب تاجیک‌ها از شاعران و نویسندگان ایرانی است.

زبان مشترک

در ابتدا، مذهب بودایی در ماوراءالنهر گسترش فراوانی پیدا کرد و پس از رکود و مذهب بودایی این معابد بودایی تبدیل به آتشکده‌های زرتشتی شد. پس از غلبه مسلمانان به منطقه ماوراءالنهر این آتشکده‌ها در نهایت تبدیل به مساجد شد و با توجه به این که در دوران خلفای عباسی، مذهب مورد قبولشان، اهل تسنن حنفی است، در نتیجه، دین در منطقه تاجیکستان فعلی تسنن حنفی شد.

موسیقی مشترک

مردم تاجیکستان علاقه وافری به موسیقی و ترانه‌های ایرانی و آثار استاد شجریان دارند که محتوای برخی از ترانه‌های ایرانی و تاجیکی به دلیل شاعران پارسی یکسان است؛ به طوری که در برخی از آن‌ها توجه به طبیعت مانند کوه ها، رود‌ها و ... دیده می‌شود.

اگر به موسیقی سنتی ایرانی نگاهی بیندازید، در برخی از گوشه‌های آن نام‌هایی نظیر نی‌ریز، زابل، شوشتر، طوسی، آذربایجانی، بیات شیراز و خوارزمشاهی در دستگاه ماهور، ماوراءالنهر در دستگاه راست، پنجگاه، شاختایی در دستگاه سه گاه و به قولی در دستگاه نوا یا موالیان در دستگاه همایون دیده می‌شود که باید از خود بپرسید دلیل نام‌گذاری این اسم‌ها چیست؟ که وجه تسمیه این دستگاه‌های موسیقی به دلیل منطقه جغرافیایی آن نوا‌هاست که نشان دهنده احساسات لطیف نوازنده آن نواحی است.

جشن‌های مشترک

همان طور که گفته شد، ایران و تاجیکستان به سبب زبان و دین مشترک، اعیاد مشترکی نیز دارند و از جمله اعیاد مشترک بین ایرانیان و تاجیکستان، عید نوروز است و نوروز هم، همراه با آغاز فصل بهار است که در هر دو کشور همراه با شکوفه زدن درخت‌ها است که فردوسی در شاهنامه، این جشن را به جمشید پادشاه پیشدادی نسبت می‌دهد.

انتهای پیام/