به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، آلزایمر یک نوع اختلال کارکردی مغز است که باعث می‌شود به تدریج توانایی‌های ذهنی و شناختی افراد تضعیف و تحلیل شود. متخصصان معتقدند شروع و پیشرفت بیماری آلزایمر تدریجی است. به طور معمول و طبق آمار‌ها این اختلال در افراد بالای ۶۵ سال رخ می‌دهد؛ اما نوع زودرس این اختلال ممکن است سنین پایین‌تر را هم درگیر کند.

رشد جمعیت سالمندی در جهان باعث شده تا شاهد افزایش اختلال‌های عملکردی مغز به خصوص بیماری آلزایمر باشیم. البته این رشد آمار ابتلا به آلزایمر یا وخامت این بیماری طی دو سال اخیر با سال‌های قبل‌تر از آن متفاوت‌تر است. در واقع طی دو سال اخیر با توجه به اپیدمی کرونا؛ بیماری آلزایمر و اختلال در عملکرد‌های مغز با اهمیت بیشتری رو به رو شده است. خطرناک‌تر از ویروس کرونا، عوارضی است که این بیماری از خود به روی بیماری و اختلال‌های دیگر برجای می‌گذارد یا وضعیت آن‌ها را وخیم‌تر می‌کند.

طی دو سال گذشته به دلیل اپیدمی کرونا، شاهد کاهش روابط اجتماعی و رفت و آمد‌های خانوادگی و همچنین کاهش ورزش روزانه بوده ایم که باعث قوت گرفتن عوامل دیگر در ابتلا به آلزایمر شده اند. کاهش آمار مطالعه، رعایت نکردن اصول تغذیه سالم، افزایش سطح آلودگی در کلان‌شهر‌ها و همچنین در دو سال اخیر کاهش روابط اجتماعی و حذف ورزش‌های روزانه و پیاده روی دست به دست هم داده اند تا ابتلا به این اختلال مغزی روند افزایشی پیدا کند.

اهمیت این اختلال مغزی باعث شده ۳۰ شهریور به عنوان روزجهانی آلزایمر شناخته شود تا توجه و مراقبت‌ها توسط همه افراد به خصوص سالمندان نسبت به این بیماری افزایش پیدا کند.

هر ۳ ثانیه در جهان یک نفر به آلزایمر مبتلا می‌شود

معصومه صالحی، مدیر عامل انجمن دمانس و آلزایمر ایران در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: با افزایش جمعیت سالمندی در جهان، با افزایش آمار ابتلا به دمانس یا آلزایمر رو به رو هستیم. سالمندی می‌تواند به یک فرصت تبدیل شود تا بتوانیم از بیماری‌های دوران سالمندی و غیرواگیر تا حد امکان در این سن پیشگیری کنیم.  

او افزود: در حال حاضر بیش از ۵۲ میلیون نفر در جهان با دمانس زندگی می‌کنند؛ در واقع در جهان هر ۳ ثانیه یک نفر به این بیماری مبتلا می‌شود. طبق پیش بینی‌های انجام شده تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۱۳۹ میلیون نفر در جهان مبتلا به بیماری دمانس وجود خواهد داشت. بر اساس آمار‌های جهانی و تخمین‌های در نظر گرفته شده و جمعیت سالمندی کشور، بیش از ۸۰۰ هزار نفر فرد مبتلا به دمانس در ایران زندگی می‌کنند. طبق این آمار اعلام شده هر ۷ دقیقه یک نفر در ایران به دمانس مبتلا می‌شود که زنگ خطر این بیماری را به صدا در آورده است.

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران مطرح کرد: ایران از نظر رشد جمعیت سالمندی، سومین جمعیت جهان است که این موضوع را تجربه می‌کند؛ بنابراین اطلاع رسانی، فرهنگ سازی و  درگیربودن همه افراد جامعه برای اینکه بتوانند حتی از دوران کودکی از خود مراقبت کنند در کاهش آمار این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است.

او افزود: حضور ما در انجمن جهانی آلزایمر باعث شده است تا راهکار‌های مورد تایید و موثر را برای کاهش این بیماری در دستور کار خود قرار دهیم. در واقع هر یک سال تشخیص زودهنگام آلزایمر باعث می‌شود تا ۵ سال معلولیت ناشی از این بیماری با تعویق همراه شود.

صالحی گفت: برخی از دمانس‌ها قابل برگشت هستند و ممکن است حتی در سنین جوانی هم ایجاد شوند و این موضوع فقط مختص سالمندان نیست. در واقع برخی از این دمانس به دلیل پرکاری یا کم کاری تیروئید، تومور‌های بدخیم یا بیماری عفونی مثل ایدز ایجاد می‌شوند. البته از افسردگی هم به عنوان یکی از علل‌های اصلی این بیماری که متاسفانه در بین جوانان شیوع پیدا کرده است، نباید غافل شد. اما نکته مثبت این است که این دمانس‌ها قابل برگشت هستند که با مراجعه سریع به پزشک و تشخیص برگشت آن؛ روند بهبودی و درمان پیگیری می شود.

او بیان کرد: برخی از دمانس‌ها که غیرقابل برگشت هستند و ۷۰ درصد آمار را به خود اختصاص می‌دهند؛ از نوع خود بیماری آلزایمر هستند و ممکن است در سنین کمتر از ۶۰ سالگی هم بروز کنند. تنها راه کمک به این بیماری، شناخت زودهنگام آن است. مهم‌ترین موضوع این است که دمانس حافظه کوتاه مدت را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد؛برای مثال فرد به طور مرتب اشتباه می‌کند یا یک سوال و کار  را برای چندین مرتبه تکرار می‌کند در حالی که فراموش کرده این سوال را پرسیده یا کار را انجام داده است.

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران تاکید کرد: اگر فردی این موارد را به طور مرتب تجربه کرد، حتما به پزشک مراجعه کند. البته فراموش کردن برخی کار‌ها یا سوال‌ها به دلیل مشغله‌های کاری و ذهنی امر طبیعی است؛ اما تداوم و شدت گرفتن این موضوع ممکن است هشدار دهنده این بیماری باشد.

نقش کرونا در پیشروی آلزایمر

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران درباره تاثیر بیماری کرونا نسبت به مبتلایان به آلزایمر توضیح داد: انجمن آلزایمر جهانی معتقد است بیماری کرونا در ابتلا به دمانس تاثیر زیادی دارد. این بیماری در افرادی که مبتلا به آلزایمر هستند، تاثیر مضاعف می‌گذارد. در واقع در دوران پاندمی کرونا به دلیل کاهش ارتباط‌های جمعی و رفت و آمد‌ها و همچنین کاهش برخی فعالیت‌ها، بیماری آلزایمر قدرت بیشتری گرفته است.

او افزود: ترس از مراجعه به مراکز درمانی به خصوص در سالمندان، با افزایش آمار و شدت آلزایمر رو به رو شده است. در واقع معتقدیم اپیدمی کرونا  در افزایش و شدت این بیماری تاثیر مضاعف گذاشته است.

صالحی افزود: مهم‌ترین موضوع در بیماری آلزایمر پیشگیری و راهکار‌های مراقبتی حتی از دوران کودکی است؛ به همین دلیل طرحی با عنوان «حفظ سلامت افراد سالمند» را آماده کردیم. طبق این طرح برنامه ریزی‌های مهمی برای افراد صورت گرفته تا بتوانیم این بیماری را کنترل و در نهایت با کاهش آمار رو به رو کنیم.

او ادامه داد: از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه در ابتلا به این بیماری می‌توان به تغذیه سالم، افزایش ذخایر مغزی با مطالعه و حفظیات، دور بودن از هوای آلوده، ورزش روزانه یا پیاده روی، پرهیز از مشروبات الکلی و دخانیات، کنترل بیماری‌های دیگر مانند دیابت و فشار خون اشاره کرد.

مدیر عامل انجمن آلزایمر ایران گفت: همچنین مراقبت از سر و مغز که ضربه شدیدی به آن وارد نشود، بسیار حائز اهمیت است. طبق پیش بینی انجمن آلزایمر جهانی در صورتی که اقدامات پیشگیرانه توسط همه افراد به خوبی رعایت شود، می‌توانیم ۴۰ درصد آمار کاهشی و بهبود این بیماری را تجربه کنیم.

راهکار‌های پیشگیرانه از بیماری آلزایمر

حمید خاکباز، دکترای تخصص روانشناسی و مشاوره در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره راهکار‌های پیشگیرانه از بیماری آلزایمر اظهار کرد: دانشمندان در آخرین تحقیقات خود به این نتیجه رسیده اند مهم‌ترین موضوع در کنترل و کاهش این بیماری، پیشگیری از ابتلای مغز به این نوع اختلال‌هاست.

او افزود: از مهم‌ترین راهکار‌ها می‌توان به افزایش توان فکری و مغزی مانند شرکت در کلاس‌ها و حل بازی‌های فکری اشاره کرد. در واقع به چالش کشیدن مغز باعث می‌شود افراد بعد از سن ۵۰ سالگی بتوانند کار‌های روزمره خود را انجام دهند. یادگیری درس، شعر یا زبان جدید می‌تواند کمک دهنده دیگری برای تقویت حافظه و انعطاف پذیری مغز باشد.

این متخصص روانشناس ادامه داد: احتیاط در رانندگی از نکات بسیار حائز اهمیت است تا از وارد شدن هر گونه ضربه به ناحیه سر جلوگیری شود. باید به این نکته مهم توجه داشت که ضربه‌های سخت به ناحیه سر امکان ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.

خاکباز گفت: به طور معمول انزوای اجتماعی و دوری از محافل خانواده و دوستانه میزان ابتلا به آلزایمر را تا ۵۰ درصد افزایش می‌دهد. تحقیقات منتشر شده نشان می‌دهند که ارتباط اجتماعی مکرر، با کاهش استرس تاثیر مستقیمی نسبت به عملکر‌دهای مغز دارد. البته طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت و پژوهش‌های انجام شده؛ ۱۴ درصد از بیماری آلزایمر به مصرف سیگار مرتبط است.

او تصریح کرد: افراد در صورت وجود استرس زیاد، سعی کنند از راهکار‌های مناسبی مانند مراجعه به مشاور یا روانشناس برای کاهش آن استفاده کنند. به طور معمول استرس و اضطراب مداوم نسبت به سلامت جسمی و روحی افراد تاثیر منفی می‌گذارد.

البته نباید از نقش اصلی تغذیه سالم غافل شد زیرابین رژیم غذایی و این بیماری ارتباط مستقیم وجود دارد، بنابراین استفاده از یک رژیم غذایی سالم و اصولی و همچنین پرهیز از مصر بی رویه فست فود‌ها می‌تواند در کارکرد مغز شما بسیار موثر باشد.

با توجه به موارد ذکر شده توسط متخصصان، استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی در زمینه جسمی و روحی باید در بین مردم به عنوان یک فرهنگ مناسب افزایش پیدا کند. در واقع با آموزش و راهکار‌های پیشگیرانه از دوران کودکی می‌توانیم آمار این بیماری را تا میزان قابل توجهی کنترل و با کاهش رو به رو کنیم.

بیشتر بخوانید

• چند راهکار ساده برای پیشگیری از ابتلا به آلزایمر

انتهای پیام/