پنجم مهرماه، در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران، به عنوان روز بزرگداشت شکست حصر آبادان در عملیات ثامن الائمه (ع) نامگذاری شده است.

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، عملیات غرورآفرین ثامن الائمه (ع) با هدف شکست حصر آبادان در پنجم مهرماه سال ۱۳۶۰ با فرمان تاریخی امام راحل (ره) اجرا شد؛ این عملیات نقطه عطفی در تاریخ هشت سال دفاع مقدس به شمار می‌رود که برای پیروزی‌های بعدی رزمندگان اسلام در دوران جنگ تحمیلی سرآغازی مهم بود.

رژیم بعث عراق در ۳۱ شهریورماه ۱۳۵۹ با آغاز جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران اشغال سریع بخش‌هایی از خاک کشور ایران از جمله خرمشهر که مهم‌ترین شهر بندری ایران به شمار می‌آمد را در دستور کار خود قرار داد نیرو‌های عراقی به سرعت با عبور از مرز خود را به خرمشهر رساندند که با مقاومت نیرو‌های مردمی، سپاه و نیرو‌های ارتش روبه رو شدند.


بیشتر بخوانید


پس از ۴۰ روز مقاومت دلیرانه مدافعان خرمشهر، با خیانت آشکار منافقین، خرمشهر به دست دشمن افتاد و از آن پس رژیم عراق تلاش کرد تا با عبور از شرق کارون و شمال بهمنشیر وارد شبه جزیره آبادان شود و برای دست یابی به این هدف در هشتم آبان ماه ۱۳۵۹در منطقه ذوالفقاری بر روی رودخانه بهمنشیر پل شناور احداث کرد تا با استفاده از پوشش نخلستان و نیزار بتواند از دید رزمندگان اسلام دور مانده و به راحتی وارد شهر آبادان شود، اما اینبار نیز با مقاومت نیرو‌های مردمی مجبور به عقب‌نشینی از بهمنشیر شد.

ذوالفقاری آخرین منطقه در شهر آبادان و کنار رودخانه بهمنشیر با انبوهی از نخلستان

نیرو‌های رژیم بعث در نخستین روز‌های آبان ماه سال ۱۳۵۹، بار دیگر برای تصرف آبادان تلاش کردند و یک هفته بعد حلقه محاصره را تنگ‌تر کرده و با تنگ شدن حلقه محاصره تمامی راه‌های زمینی به آبادان قطع شد به طوریکه تنها راه دسترسی به این شهر از مسیر هوا و دریا بود.

با وجود اینکه ارتش عراق توانست برای مدت زمان بسیار کوتاهی آبادان را به محاصره در آورد، اما این اقدام بی پاسخ نماند یک هفته پس از حصر این شهر، امام خمینی (ره) پیام دادند: «حصر آبادان باید شکسته شود.»

رزمندگان اسلام نیز پیرو فرمان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران اقدام لازم را برای شکستن محاصره آبادان انجام دادند و نیرو‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ارتش طرح‌های مشترکی را برنامه ریزی کردند.

فرمان پیر جماران سبب شد نیرو‌های مسلح تمام تلاش و امکانات خود را برای شکستن محاصره آبادان به کار گیرند و سرانجام در ابتدای سال۱۳۶۰خورشیدی یوسف کلاهدوز، قائم مقام وقت فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طرح شکست حصر آبادان را که به وسیله حسن باقری طراحی شده بود به شورای عالی دفاع ارایه کرد که پس از مشورت‌های زیاد، طرح مشروط با هماهنگی «لشکر۷۷» به تصویب رسید.

این عملیات با همکاری ارتش، سپاه، بسیج و نیرو‌های ژاندارمری به مرحله‌ی اجرا درآمد و جهادسازندگی نیز علاوه بر ساختن جاده، امور مقدماتی این عملیات را برعهده گرفت.

عملیات ثامن الائمه (ع) شاه کلید عملیات‌های بزرگ بعدی دفاع مقدس

عملیات ثامن الائمه (ع) در ساعت یک بامداد پنجم مهرماه ۱۳۶۰ با رمز «نصر من الله و فتح قریب» آغاز شد و رزمندگان اسلام در ساعت‌های نخست عملیات، با حمله به مواضع عراق و درهم شکستن مقاومت نیرو‌های بعثی خاکریز‌های دشمن متجاوز را تصرف کردند.

رزمندگان اسلام با روشن شدن هوا و ادامه پیشروی از محور شمالی به سمت پل مارد نخستین ضربه شکننده را به نیرو‌های عراقی وارد آوردند با این حال نیرو‌های متجاوز بعثی همچنان در منطقه پل حفار مقاومت می‌کردند.

رزمندگان اسلام با به دست گرفتن ابتکار عمل و ادامه پیشروی در محور‌های مختلف، دشمن را در تنگنا قرار دادند. جاده ماهشهر به آبادان در نخستین ساعت‌های پنجم مهرماه ۱۳۶۰ خورشیدی آزاد شد و با پیشروی نیرو‌ها از شمال به جنوب و تصرف پل قصبه، امکان مقاومت از نیرو‌های عراقی گرفته شد و بعداز ظهر همان روز نیرو‌های بعثی از پل حفار عقب رانده شدند.

عصر روز دوم عملیات (ششم مهرماه)، نیرو‌های عراقی به تدریج مجبور به تسلیم و عقب نشینی شدند و سرانجام در پایان این روز منطقه سرپل آزاد شد.

رزمندگان شجاع وطن در روز سوم عملیات منطقه را از وجود نیرو‌های دشمن پاکسازی کردند و در ساحل شرقی رودخانه کارون استقرار یافتند و بدین ترتیب فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر شکستن حصر آبادان، در مدت ۴۲ ساعت نبرد نیرو‌های ارتش، سپاه پاسداران و نیرو‌های مردمی با موفقیت کامل اجرا شد.

در این عملیات نیرو‌های بومی و مردمی در کنار نیرو‌های مسلح جمهوری اسلامی ایران با وجود نبود امکانات و تجهیزات کافی نظامی مقاومت جانانه‌ای از خود نشان دادند و هرگز عراق نتوانست وارد آبادان شود.

فرمان رهبر کبیر انقلاب اسلامی چنان عزم معنوی را در دل و جان رزمندگان انداخت که با وجود قدرت نامتوازن ایران و عراق در آن مقطع از تاریخ، رزمندگان از سه محور دارخوین، فیاضیه و جاده آبادان به ماهشهر به دشمن حمله ور شدند و محاصره آبادان را با لبیک به فرمان تاریخی امام خمینی (ره) در هم شکستند.

عملیات ثامن الائمه ترس و وحشت خیره کننده‌ای در دل بعثی‌ها انداخت و بعد از عقب راندن عراق از آبادان هرگز نیرو‌های صدام روحیه روز‌های آغازین جنگ را باز نیافتند و ترس از رزمندگان ایرانی تا پایان جنگ به کابوس سربازان عراقی تبدیل شد.

شبه جزیره آبادان نقطه حساسی در ایران بود و صدام به منظور کنترل اروند رود و دسترسی بیشتر به خلیج فارس قصد داشت با اشغال آبادان جنگ را به نفع خود تمام کند لذا این حساسیت دلیل اصلی دستور امام خمینی (ره) برای شکست حصر آبادان بود.

در نهایت این مردم و رزمندگان اسلام بودند که با شکست نیرو‌های بعث عراق راه را برای پیروزی‌های بیشتر در جنگ فراهم کردند.
آنچه در عملیات ثامن الائمه اتفاق افتاد تنها محاسبه دقیق و پیچیده نظامی نبود، شکست حصر آبادان به لحاظ استفاده دشمن از آخرین تجهیزات نرم افزاری و سخت افزاری جنگی و استقرار بی شمار تجهیزات و نیروی انسانی چند ملیتی در منطقه، قطعا خارج از تصور کارشناسان نظامی بود.

در این نبرد تنها سلاح کار ساز و برنده، قدرت ایمان رزمندگان بود که گوش به فرمان، ولی زمان خود عمل کردند و با غرش جانانه بر دشمن تا دندان مسلح وی را کوچک و حقیر ساختند.

اسارت بیش از یک هزار نیروی دشمن در عملیات ثامن الائمه (ع) آزادسازی ۱۵۰ کیلومتر مربع از خاک میهن اسلامی از جمله دو جاده استراتژیک و راهبردی اهواز به آبادان و ماهشهر به آبادان و خروج شهر آبادان از محاصره، اسارت یک هزار و ۸۰۰ نفر از نیرو‌های دشمن، کشته و زخمی شدن یک هزار و ۵۰۰ تا دو هزار نفر از نیرو‌های عراقی و انهدام ۹۰ دستگاه تانک و نفربر، به غنیمت گرفتن ۱۰۰ دستگاه تانک و ۶۰ دستگاه نفربر، سه دستگاه لودر و ۱۵۰ دستگاه خودرو و انهدام سه فروند هواپیما و یک فروند بالگرد دشمن از پیامد‌های عملیات غرور آفرین ثامن الائمه (ع) بود.

شکست در این عملیات به قدری برای «صدام» سنگین بود که پس از پایان عملیات و شکست نیرو‌های بعثی، هفت نفر از فرماندهان خود را تیرباران کرد.

اکنون ۴۱ سال از عملیات پیروزمندانه ثامن الائمه (ع) می‌گذرد، اما هر بار که این عملیات مرور می‌شود، ابعاد تازه‌ای از شجاعت و تاکتیک بالای نظامی رزمندگان قابل بازگویی است.

انتهای پیام/ع

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.