آلودگی، کابوس منابع آب شرب مشهد و طرقبه
فرماندار طرقبه شاندیز گفت: نبود سیستم جامع دفع فاضلاب در طرقبه، تهدیدی برای بهداشت عمومی ساکنان طرقبه شاندیز و مشهد است.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، چند صباحی است جوی‌ها و رودخانه‌های خروشان طرقبه دیگر آب ندارد بلکه به جای آب زلال و شفاف، فاضلاب سیاه و متعفن جاری است و جز یاد و نامی، دیگر از مسیر پر طراوت و خاطره انگیز طرقبه خبری نیست، طرقبه حالا در مسیر خراب توسعه و مدرنیته شدن بی قواره‌ای گرفتار شده است و هر روز بخشی از ثروت خدادادی تجدید ناپذیر همچون رودخانه‌ها، چشمه‌ها و طبیعت را از دست می‌دهد و باید اعتراف کرد و گفت که طرقبه حالا تا چشم کار می‌کند، ساختمان و فروشگاه دارد. چندی است بر اثر نبود سیستم مناسب دفع فاضلاب و مدیریت پسماند به جای آب، فاضلاب در جوی‌های طرقبه جاری است و علاوه بر چهره بسیار زشت و سیل زباله‌ای که با هربار رهاسازی فاضلاب در این جوی‌ها روان می‌شود، باعث گلایه و شکایت شهروندان این شهر شده است. دردمندانه باید اعتراف کرد حالا در طرقبه زیبا به جای بوی گل و عطر خشکبار و ادویه‌های معروف آن که در خیابان اصلی این شهر شامه هر عابری را می‌نواخت، بر اثر نبود مدیریت درست و دفع نامناسب فاضلاب شهری، عابران باید بوی ناخوشایند و مشمئز کننده فاضلاب سیاه رنگ جاری در جوی‌های آب را تحمل کنند.
احداث پروژه دفع فاضلاب طرقبه شاندیز یک پروژه ملی است
سید حسن حسینی فرماندار طرقبه شاندیز گفت: احداث پروژه دفع فاضلاب طرقبه شاندیز یک پروژه ملی است و فواید آن علاوه بر ساکنان این شهرستان شامل حال شهروندان مشهد و مسافران آن هم خواهد شد، زیرا در صورت آلودگی منابع آبی این شهرستان، منابع تامین آب شرب مشهد هم آلوده خواهد شد و نبود سیستم جامع دفع فاضلاب در این شهرستان، تهدیدی برای بهداشت عمومی ساکنان دو شهرستان است.
برای بخش خصوصی رغبت چندانی برای مشارکت در این طرح باقی نمی‌ماند
او درباره احداث تصفیه خانه لوکال به عنوان بهترین راهکار برای رفع مشکل دفع فاضلاب این شهر افزود: احداث تصفیه خانه لوکال را اداره آبفای شهرستان پیگیری می‌کند و تاکنون با چند سرمایه گذار نیز وارد گفتگو شده است، اما با توجه به این که احداث هر تصفیه خانه حدود ۴۰ میلیارد تومان هزینه در بر دارد و از طرف دیگر، چون برای سرمایه گذار، برگشت سرمایه و سود دهی مناسب را در پی ندارد، از همین رو برای بخش خصوصی رغبت چندانی برای مشارکت در این طرح باقی نمی‌ماند.
فرماندار طرقبه شاندیز با بیان این که مهم‌ترین مانع بر سر احداث تصفیه خانه طرقبه و شاندیز تامین اعتبار آن است ادامه داد: برای تامین اعتبار لازم برای احداث این طرح تاکنون پیگیری‌های زیادی را انجام دادیم و تمام مطالعات نیز برای اجرای این طرح انجام شده است و در حال پیگیری هستیم تا هم از محل ردیف‌های ملی، بودجه مورد نیاز برای این طرح را تحقق بخشیم و هم از ظرفیت بخش خصوصی استفاده کنیم تا در نهایت این طرح لازم و ضروری محقق شود.
آب دو رودخانه مغان و مجد این شهرستان در پشت سد طرق ذخیره می‌شود
حسینی در ادامه سخنانش به نکته حائز اهمیتی اشاره کرد و بیان کرد: بحث فاضلاب و تبعات منفی آن تنها دامن گیر طرقبه و شاندیز نیست، زیرا با توجه به این که این فاضلاب هم اکنون وارد رودخانه‌های این شهرستان می‌شود و از آن جایی که آب این رودخانه‌ها معمولا منابع آبی مردم ساکن در مشهد را به طور مستقیم و غیر مستقیم تحت تاثیر قرار می‌دهد بنابراین ساخت و اجرای پروژه فاضلاب این شهرستان برای حفظ سلامتی ساکنان و مسافران شهر مشهد نیز دارای اهمیت است.
او تصریح کرد: آب دو رودخانه مغان و مجد این شهرستان در پشت سد طرق که بخشی از آب شرب مشهد را تامین می‌کند، ذخیره می‌شود، بنابراین تمام فاضلابی که از این دو رودخانه وارد سد طرق می‌شود در پشت این سد جمع و باعث آلودگی کل آب ذخیره شده آن می‌شود.
فرماندار طرقبه شاندیز تاکید کرد: همچنین رودخانه‌های دهبار، کردینه و ازغد نیز در بند گلستان سرریز می‌شوند و با ورود فاضلاب به این رودخانه‌ها تمامی آب پشت بند گلستان نیز آلوده و در نتیجه آبی که وارد پارک چهل بازه می‌شود هم آلوده می‌شود و برای سلامتی مردم و کودکانی که احتمال دارد از آن آب استفاده کنند خطرناک است.
حسینی اظهار کرد: فاضلاب کنونی در رودخانه‌های زشک و کنگ نیز با ورود به دشت سوران و تزریق به منابع آب زیر زمینی ممکن است باعث آلودگی چاه‌های آب متعددی شوند که در آن جا برای تامین بخشی از آب شرب مردم دو شهرستان مشهد و طرقبه و شاندیز حفر شده است.
احتمال آلودگی منابع آبی مشهد مطرح است
او افزود: پس به این ترتیب با آلودگی آب هر کدام از رودخانه‌های این شهرستان بر اثر نبود سیستم دفع فاضلاب مناسب به یقین احتمال آلودگی منابع آبی شهر مشهد نیز مطرح است، از همین رو ضرورت تاسیس شبکه استاندارد دفع فاضلاب در این شهرستان یک مقوله استانی و ملی است و مزایای آن نه تنها شامل حال مردم طرقبه و شاندیز بلکه شامل تمامی ساکنان مشهد و مسافران آن هم خواهد شد.
بیشتر بخوانید
پورموسوی عضو شورای اسلامی شهر طرقبه در این باره گفت: از آغازین روز‌های شروع به کار شورای ششم شهر طرقبه، یکی از موضوعات جدی برای ما موضوع دفع فاضلاب است، طبق بررسی‌هایی که انجام دادیم از سال ۸۹ برای احداث طرح فاضلاب طرقبه و شاندیز از ردیف بودجه ملی، اعتبار در نظر گرفته شده، اما این بودجه به قدری قطره چکانی و مبلغ محدودی است که عملا تحقق این طرح بزرگ امکان پذیر نیست.
او درباره جاری بودن فاضلاب در جوی آب طرقبه و بوی بد حاصل از آن هم نکته ای گفت و افزود: از آن جایی که فاضلاب محله قلعه نوی شهر طرقبه وارد جوی آب اصلی این شهر می‌شود، ضمن این که باعث ایجاد منظره و بوی ناخوشایندی در تمام طول مسیری که جوی آب در آن جا جاری است، شده، از طرف دیگر باعث نگرانی و گلایه ساکنان این شهر نیز شده، زیرا علاوه بر تهدید بهداشت عمومی ممکن است، آسیب جدی به درختان چنار کاشته شده در کنار این جوی وارد کند.
عضو شورای اسلامی شهر طرقبه ادامه داد: با توجه به اهمیت موضوع تاکنون برای رفع این مشکل چندین جلسه با شهردار و مسئولان آبفا و دیگر سازمان‌های ذی ربط برگزار کرده و به دو راهکار رسیده ایم که یکی راهکار بلند مدت و بحث ایجاد تصفیه خانه و راهکار دیگر یک راه حل موقت برای رفع دغدغه مردم طرقبه است.
پورموسوی بیان کرد: برای رفع این مشکل تصمیم گرفته شده است، فاضلاب شهری در جوی آب طرقبه سر ریز نشود، بلکه از طریق انشعاب یک لوله، این فاضلاب به سمت مخزن نهایی هدایت و از آن جا این فاضلاب از طریق تانکر‌های حمل فاضلاب به مراکز دفع و تصفیه فاضلاب منتقل شود.
او تصریح کرد: درباره احداث تصفیه خانه‌های لوکال و مرکزی هم باید به دنبال سرمایه گذار باشیم، در روز‌های گذشته با یکی از متخصصان و سرمایه گذاران برای این حوزه صحبت و قرار بر این شد طرح خود را برای احداث این پروژه ارسال کند و مطمئنا اگر مدیریت شهری طرقبه پای کار احداث تصفیه خانه مرکزی نیاید این موضوع به تنهایی از طرف آبفا و با بودجه ملی حل شدنی نیست و باید در کنار دولت از ظرفیت بخش خصوصی نیز بهره ببریم.
محمد پاکروان رئیس اداره آبفای طرقبه شاندیز به عنوان متولی اصلی این کار گفت: معضل اصلی بر سر راه اجرای پروژه سیستم دفع فاضلاب این شهرستان، تامین اعتبار لازم برای اجرای آن است، تاکنون با سرمایه گذاران متعددی در بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در این پروژه، رایزنی انجام دادیم، اما به دلیل مشکلات اقتصادی که در سال‌های ۹۸ و ۹۹ گریبان گیر کشورمان شد، دیگر برای سرمایه گذاران میل و رغبتی برای مشارکت در این طرح باقی نمانده است و به رغم جلسات متعددی که با آن‌ها برگزار کردیم به نتیجه مطلوب و جلب مشارکت آن‌ها نرسیدیم.
او با بیان این که حدود ۴۰ درصد از شبکه‌های داخلی فاضلاب این شهرستان هم اکنون اجرایی شده است، افزود: قسمتی از خطوط انتقال فاضلاب طرقبه کامل شده است، اما نیاز به تحقق بودجه و کسب اعتبار لازم است تا این پروژه به طور کامل محقق شود، زیرا هم اکنون فاضلاب خانگی این شهرستان از طریق چاه‌های جذبی دفع می‌شود.
رئیس اداره آبفای طرقبه شاندیز ادامه داد: با توجه به وضعیت نامساعد اقتصادی حاکم بر جامعه و صدمات جبران ناپذیری که کرونا به انواع مشاغل به خصوص اصناف حاضر در بخش گردشگری این شهرستان وارد کرد، دیگر در بین این صنوف توانی برای مشارکت و سرمایه گذاری در پروژه طرح فاضلاب این شهرستان باقی نمانده است.
پاکروان ادامه داد: در سال گذشته از مجموع اعتبار ۱۰ میلیارد تومانی که قرار بود دولت برای احداث این پروژه اختصاص دهد، تنها ۲۰۰ میلیون تومان آن محقق شد و امسال نیز چندان امیدی به تامین اعتبار کامل آن نیست، از همین رو گمان نمی‌کنیم این پروژه به این زودی‌ها محقق شود.
جواد موسوی، مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی درباره نقش رستوران‌ها در آلودگی رودخانه‌های طرقبه و شاندیز گفت: چنین چیزی صحت ندارد که رستوران‌ها عامل آلودگی رودخانه‌های طرقبه و شاندیز باشند، حداقل از زمانی که بحث کرونا به میان آمد و بیشتر رستوران‌ها تعطیل شدند. مثلا سپتیک رستوران‌ها (مخازنی که فاضلاب در آن تخلیه می‌شود) قبلا هر یک ماه و نیم باید تخلیه می‌شد، اما هم اکنون با وجود این که یک سال و نیم گذشته، هنوز پر نشده است.
او افزود: ما کمیته‌ای داریم که متشکل از چهار سازمان محیط زیست، دانشگاه علوم پزشکی و مرکز بهداشت، شرکت آب و فاضلاب و شرکت آب منطقه‌ای است و بحث آلودگی رودخانه‌های طرقبه و شاندیز را بررسی می‌کنند. این کمیته از اواخر سال ۹۸ ایجاد شد و از اوایل ۹۹ کار خود را شروع کرد. قبل از تشکیل کمیته، هر سازمانی مشکل را به دیگری محول می‌کرد و عملا کاری انجام نمی‌شد، اما با تشکیل این کمیته شرایط تغییر کرد.
مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی ادامه داد: همان طور که اشاره شد در گذشته رستوران‌ها باعث آلودگی رودخانه هامی شدند. تعدادی از آن‌ها سپتیک داشتند و تعدادی هم خیر. پیگیری‌هایی که سال گذشته انجام دادیم تمامی آن‌ها از سپتیک استفاده می‌کنند. یعنی فاضلاب آن‌ها وارد سپتیک می‌شود و بعد در تقاطع تانکر‌های جمع آوری فاضلاب که سپتیک تخلیه می‌شود، به محل دفن فاضلاب در شهر مشهد می‌رود. هر از گاهی اگر رستورانی تخلف کند در کمیته چهار نفره بررسی و در صورت صحت این قضیه، واحد متخلف جریمه یا پلمب می‌شود. حتی این کمیته می‌تواند به طورمستقیم این واحد‌های متخلف را به قوه قضاییه معرفی کند تا مطابق ماده ۸۸ با واحد آلاینده برخورد شود.
موسوی درباره جزئیات نظارت بر این موضوع بیان کرد: اکثر رستوران‌ها در حاشیه رودخانه هستند، اما اجازه خروجی فاضلاب ندارند و مراکز بهداشت ما یکی از وظایفشان بازدید مکرر این هاست. گروه‌های گشت ما هم بازدید می‌کنند و هر کدام از این سازمان‌های ما تخلفی ببینند به گروه چهار نفره معرفی می‌کنند که مسئله بررسی می‌شود. به طور کلی اگر چه یکی از موارد ایجاد آلودگی، رستوران‌ها بوده، اما خیلی کمتر شده است.
او درباره اقدامات نظارتی دیگر تصریح کرد: یکی از منابع آلاینده زباله هاست. آب منطقه‌ای کل محل‌های دفن زباله و مکان‌هایی را که زباله تولید می‌شود، بررسی می‌کند. زباله‌ها در منطقه طرقبه و شاندیز به خوبی درحال جمع آوری است و به محل دفن زباله دایمی در مشهد منتقل می‌شود.
استفاده از آب بند گلستان برای شرب؛ در برنامه‌های آینده
مدیر محیط زیست و کیفیت منابع آب شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی درباره تاثیر آلودگی رودخانه‌ها بر آب شرب تاکید کرد: این نکته که آب شرب مشهد و طرقبه شاندیز آلوده شده، صحت ندارد. اهالی طرقبه و شاندیز دارند از چاه استفاده می‌کنند و چاه‌ها هم مرتب دارد آزمایش می‌شود. رودخانه، خودش حالت خود آلایندگی دارد مگر این که از حد معمول بیشتر شود. کل آب این منطقه وارد سد گلستان می‌شود؛ لذا مشکل آن چنانی نداریم و در حال برنامه ریزی هستیم که از آب بند گلستان هم در آینده برای شرب استفاده شود. از این آب هم اکنون برای کشاورزی استفاده می‌شود بنابراین برای شرب استفاده نمی‌شود که بگوییم آلودگی منابع آب شرب داریم. نمی‌گویم معضلاتی وجود نداشته، اما با تشکیل این کمیته خیلی از مشکلات حل شده است.
منبع: روزنامه خراسان
انتهای پیام//ص.ب
