به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، سگهای بلاصاحب و سرگردانی که این روزها در بوستانها و سایر اماکن عمومی پرسه میزنند به معضلی جدید برای شهرداریها و شهروندان تبدیل شده که نیازمند برنامهریزی اصولی و منطقی برای جمعآوری آنهاست.
در حالی که این روزها، شهرداریها با مشکلات متعددی مواجه هستند، معضل جدیدی به نام سگهای بیصاحب یا سرگردان نیز نگاهها را به سمت شهرداریها متمرکز کرده است و شهروندان هنگام دیدن اینگونه سگها که گاهی به صورت گلهای در محیطهای شهری دیده میشوند این سوال را مطرح میکنند که چرا شهرداریها این مشکل را بر طرف نمیکنند؟
در گذشته ماموران شهرداری برای رفع این مشکل در داخل شهر گشت میزدند و سگهای بلاصاحب را با استفاده از تفنگ معدوم میکردند که این امر چهره خوشایندی نداشت و بسیاری از شهروندان و اعضای انجمنهای زیست محیطی و دوستداران حیات وحش با این برخورد قهری مخالفت کردند.
سرانجام شهرداریها راهکار دومی را انتخاب کردند و سگهای داخل شهر را جمعآوری کرده و به مکانی خاص منتقل میکردند و پس از حبس در داخل اتاقک با گاز منواکسید کربن آنها را از بین میبردند و سپس بقایای بجامانده را مدفون میکردند.
این راهکار نیز علاوه به مخالفتهای زیادی که با آن شد دارای مشکلاتی بود که جمعآوری این سگها در داخل شهرها و تعقیب و گریز ماموران شهرداری در داخل خیابانها و کوچهها چهره ناخوشایندی به وجود آورد و باعث شد اعتراضهایی در این خصوص به شهرداریها شود.
سرانجام راهکار دیگری که حدود ۲ دهه قبل به عنوان دستورالعمل کارگروه ساماندهی سگهای بلاصاحب تدوین و برای اجرایی شدن تحویل شهرداریها داده شد؛ وظایف بیش از ۱۰ دستگاه اجرایی از جمله فرمانداری، شبکه بهداشت و درمان، دامپزشکی، شهرداریها و اداره حفاظت محیط زیست که در این کارگروه عضویت دارند، مشخص شد.
این دستورالعمل به جای حذف فیزیکی سگهای بلاصاحب برنامه دیگری را برای حذف این مشکل تدوین کرد که سگها در مرکز خاصی جمعآوری شوند و پس از مایهکوبی و پلاکگذاری به افراد واگذار شوند یا عقیمسازی شده و دوباره برای ادامه حیات رهاسازی شوند.
مهاباد از جمله شهرستانهای گردشگرپذیری است که در این مدت با مشکل سگهای بیصاحب دست و پنجه نرم میکند و با وجود مشارکت انجمنهای زیست محیطی در این زمینه هنوز دستورالعمل ساماندهی سگهای بلاصاحب در این شهر حل نشده و پرسه گلههای سگ مایه نگرانی شهروندان و حتی میهمانان این شهر شده است.
معاون توسعه و برنامهریزی فرمانداری مهاباد گفت: شهرداری این شهر نسبت به وظایف خود که در دستورالعملهای ابلاغی در قبال معضل سگهای ولگرد آمده، کوتاهی کرده است.
خشایار صنعتی افزود: شهرداری به عنوان دبیر کارگروه جمع آوری سگهای بلاصاحب موظف به پیگیری مصوبات و اجرای آنها بوده و از نهادهای مرتبط و همکار نیز برای حل رفع این معضل کمک دریافت کند.
وی با اشاره به اینکه آمار سگهای ولگرد در سطح شهر به طور قابل توجهی افزایش یافته است، ادامه داد: مشکلات و هزینههای قانونی که در قبال سگ گزیدگی گریبان گیر مجموعه شهرداری را خواهد گرفت، از احداث و اداره چند سایت نگهداری سگهای بلاصاحب بیشتر است.
معاون توسعه و برنامهریزی فرمانداری مهاباد با بیان اینکه همه مسوولان باید در قبال مطالبه مردم پاسخگو باشند، اذعان کرد: اکیپهای زنده گیری سگهای بلاصاحب باید با اطلاع رسانی قبلی و در زمانهای مناسب به ویژه شبها نسبت به جمع آوری این حیوانات اقدام کرده تا شهروندان نسبت به اجرای آن آمادگی و همکاری لازم را داشته باشند.
صنعتی در خصوص نگهداری سگهای خانگی نیز اضافه کرد: شرایط نگهداری و ضوابط مربوط به نگهداری سگهای خانگی نیز باید در چهارچوب قانون و براساس یک ضابطه مشخص انجام شود.
در این کمپ مقرر شده بود در حوزه درمان، امداد و نجات، عقیم سازی و همچنین اقدامات فرهنگی فعالیتهای لازم انجام بگیرد. اما بعد از راه اندازی کمپ شهرداری مهاباد که متولی اصلی آن است، کوچکترین اقدامی در جهت تامین غذا، نظافت، عقد قرارداد با دامپزشک، تامین اعتبار جهت عقیم سازی و اقدامات درمانی و ... انجام نگرفته است.
در حالیکه براساس ماده ۱۵ قانون شهرداری ها، دفع حیوانات بلاصاحب مزاحمی که سبب بروز بیماریهای خطرناک به جمعیت دامی و انسانی شود در سطح شهرها بر عهده شهرداریها و خارج از آن نیز برعهده بخشداریها است و همچنین برحسب وفق ماده ۹ دستورالعمل کنترل جمعیت سگهای ولگرد نیز طبق این دستورالعمل تصدی واحد کنترل جمعیت حیوانات ناقل بیماری به انسان زیر پوشش معاونت خدمات شهری شهرداریها قرار گرفته است.
همچنین طبق آییننامه مصوب سال ۱۳۸۷ سازمان کل شهرداریهای کشور وظیفه ساماندهی از ابتدای کار یعنی زنده گیری، عقد قرارداد با دامپزشکان حاضر جهت اجرای امر غربالگری، عقیمسازی، واکسیناسیون، پلاک زنی و در نهایت رهاسازی به عهده شهرداری است.
همچنین تهیه بیلبوردهای تبلیغاتی جهت اطلاع رسانی به عموم با این مضمون که سگهای پلاکدار، عقیم، واکسینه، انگل تراپی شدند و هیچ گونه خطری از جانب آنها برای محیط زیست و شهروندان وجود ندارد، نیز بر عهده شهرداری است.
اما تا این لحظه شهرداری مهاباد از انجام این وظایف سرباز زده و کمپ سگهای بلاصاحب این شهر تنها به صورت اسارت گاهی بی سر و سامان رها شده است.
در حال حاضر وضعیت کمپ مذکور بسیار نابسامان و بغرنج است و حدود ۳۰۰ قلاده سگ هم اکنون در این اسارتگاه محبوس شده اند.
در حالی که ۱۰۰ قلاده از آنها توله سگهایی هستند که به همراه مادرانشان توسط شهرداری مهاباد زنده گیری و به این کمپ منتقل شدهاند، علیرغم اینکه جامعه هدف زنده گیری باید گله سگهایی باشد که در سطح شهر در گردش اند نه سگهای ماده و تولههای چنده روزه آنان که حتی به دلیل سن پایینشان قابلیت عقیم سازی را هم ندارند!
در کنار فعالیت خود جوش و داوطلبانه "انجمن خیریه حیوانات ژین مکریان مهاباد" جهت تامین غذا و مراقبت و نظافت کمپ، تاکنون هیچ کدام از اعضای کارگروه ساماندهی سگهای بلاصاحب به ریاست فرمانداری مهاباد در این شهرستان به وظایف خود در خصوص عمل نکرده و تنها به برگزاری جلسات بدون نتیجه اقدام کردهاند.
شهرداری مهاباد در این زمینه سوالات خود را جواب داد؛
شیخ آقایی کارشناس خدمات شهری شهرداری مهاباد گفت: احداث نقاهتگاه به تنهایی از عهده شهرداری خارج است و باید سایر ارگانها نیز در آن مشارکت داشته باشند.
وی اظهار داشت: اجرای این طرح نیز به تنهایی از عهده شهرداری خارج است و باید سایر ارگانها نیز در آن مشارکت داشته باشند، زیرا جمعآوری سگها در این مکان و تامین غذا و آب برای آنها هزینههایی برای شهرداری دارد.
وی افزود: طبق این دستورالعمل سگهای بلاصاحب نباید برای همیشه در پناهگاه نگهداری شوند بلکه باید پس از مایهکوبی، عقیمسازی و پلاکگذاری دوباره رهاسازی شوند تا بدون اینکه تهدیدی برای شهروندان باشند به حیات خود ادامه دهند.
شیخآقایی گفت: یکی از مشکلات سگهای بلاصاحب افزایش جمعیت هر ساله این سگها به دلیل زاد و لد آنها و رهاسازی شمار دیگری از آنها توسط برخی روستاییان پس از پایان فصل برداشت محصول است که این سگها را برای رهاسازی به حاشیه شهر منتقل میکنند.
وی اضافه کرد: هماکنون شهرداری مهاباد با یک پیمانکار جدید کار جمعآوری سگهای بلاصاحب را شروع کرده است و سگها را برای مایهکوبی به این پناهگاه منتقل میکند.
عضو انجمن خیریه حمایت از حیوانات ژین مهاباد گفت: مهمترین هدف از جمعآوری سگهای بلاصاحب، مداوا، مایهکوبی، عقیمسازی و پلاکگذاری آنهاست؛ در پناهگاه کنونی تنها مداوا، مایهکوبی و نگهداری سگها صورت میگیرد در حالی که باید این پناهگاه به نقاهتگاه موقت سگها تبدیل شود.
نسرین خضرپور افزود: نقاهتگاه باید در چند بخش مجزا شامل اتاق معاینه و عمل، بخش قرنطینه، محل شستوشو، محل اسکان کارکنان، آشپزخانه و حمام باشد و به امکانات رفاهی موردنیاز تجهیز شده باشد و سگها تنها مدت کوتاهی در آن ماندگار باشند. پناهگاه موجود، هم برای سگها و هم برای کسانی که از این حیوانات نگهداری میکنند میتواند خطرناک باشد.
وی اظهار داشت: هماکنون نگهداری از سگها با هزینه زیادی و به شیوه غیراستاندارد انجام میشود و این مکان هم برای سگها و هم برای کسانی که از این حیوانات نگهداری میکنند، میتواند خطرناک باشد.
وی گفت: این مکان استیجاری بوده و فاقد هرگونه امکانات موردنیاز است و حتی آب مصرفی آن نیز با استفاده از تانکر تامین میشود که پس از کلرزنی و اطمینان از سالم بودن درون ظرفهای مخصوص ریخته میشود.
وی اضافه کرد: قبل از ورود اعضای انجمن به این محیط به دلیل آلوده بودن و عدم خروج فضولات و سایر پسماندها بسیاری از توله سگها و حتی سگهای بالغ نیز به دلیل بیماری تلف میشدند.
وی اظهار داشت: اعضای این انجمن که ۱۲ نفر هستند به صورت نوبتی از این سگها مراقبت کردند و کارهای مداوای سگهای بیمار را نیز با همکاری چند دامپزشک انجام میدهند.
خضرپور گفت: بخشی از هزینههای پناهگاه شامل ماهیانه ۲۰ میلیون ریال هزینه خوراک سگها توسط شهرداری مهاباد تامین میشد که مدتی است به دلیل مشکلات مالی شهرداری این مستمری نیز پرداخت نمیشود.
این عضو انجمن خیریه حمایت از حیوانات ژین مهاباد افزود: هماکنون هزینههای این پناهگاه از حق عضویت اعضا و کمکهای خیرین و فعالان زیست محیطی تامین میشود و اعضا به صورت افتخاری در این پناهگاه فعالیت میکنند.
وی از شهروندان خواست از ترحمهای بیمورد در زمینه دادن خوراک به سگهای بیصاحب داخل شهر خودداری کنند و در صورت تمایل به همکاری کمکهای خود را به پناهگاه تحویل دهند.
عضو انجمن خیریه حمایت از حیوانات ژین مهاباد گفت: رسانهها میتوانند در راستای نهادینهکردن فرهنگ درست در جامعه، همیار انجمن باشند و صدای اعضای انجمن را به گوش مردم برسانند.
خضرپور افزود: برخلاف باورهای غلط سگها و گربهها در مقایسه با سایر حیوانات کمترین بیماری مشترک را با انسان دارند و طبق موازین شرعی و دینی نیز آزار دادن سگها مانند سایر حیوانات عمل ناپسندی است.
سگها به عنوان حیوان نگهبان از قدیم در کنار انسان زیست داشتهاند و انسان را از آسیبهایی از جمله حمله گرگها و سایر درندگان حفظ کرده اندوی اضافه کرد: سگها به عنوان حیوان نگهبان از قدیم در کنار انسانها زیست داشتهاند و انسان را از آسیبهایی از جمله حمله گرگها و سایر درندگان حفظ کرده و در بسیاری از جنگها نیز به سربازان در مقابل دشمن کمکهای شایانی کردهاند.
کارشناس خدمات شهری شهرداری مهاباد نیز گفت: تجربه نشان داده است تا زمانی که مردم به صورت گسترده در این خصوص وارد عمل نشوند و آگاهی اجتماعی در این زمینه افزایش پیدا نکند، نمیتوان نتیجه مطلوبی به دست آورد.
شیخآقایی افزود: مشکل سگها تنها با جمعآوری آنها حل نمیشود بلکه راهکار اصلی، مشارکت تمامی ارگانها و حتی مردم در این زمینه است که رسانهها نیز باید برای نهادینه کردن این فرهنگ در بین مردم، کارگروه ساماندهی سگهای بلاصاحب را یاری کنند.
سگهای بلاصاحب ۷ میلیارد ریال دیه روی دست شهرداری مهاباد گذاشت.
سخنگوی شورای اسلامی شهر مهاباد گفت: شهرداری مهاباد محکوم به پرداخت بیش از ۷ میلیارد ریال دیه ناشی از گاز گرفتگی سگهای بلاصاحب شد.
چیا آذربار سخنگوی شورای اسلامی شهر مهاباد در گفتگو با خبرنگار گروه استانهای باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، اظهار کرد: شهرداری این شهر به پرداخت بیش از ۷ میلیارد ریال دیه ناشی از گازگرفتگی سگهای بلاصاحب از سوی مراجع قضایی محکوم شده است.
آذربار افزود: معضل سگهای بلاصاحب به یک مشکل جدی برای شهرداری مهاباد تبدیل شده و روزانه شکایت و گزارشهای متعددی از طرف شهروندان در این ارتباط به شهرداری میرسد.
وی با اشاره به اینکه پرداخت این میزان دیه در شرایط مالی فعلی برای شهرداری بسیار مشکل آفرین شده است، اضافه کرد: هم اکنون حکم دیه حدود پنج میلیارد ریال ناشی گاز گرفتگی سگهای بلاصاحب در مراجع قضایی تایید شده که در صورت پرداخت نکردن آن حسابهای شهرداری مسدود خواهد شد.
افزایش جمعیت سگهای ولگرد در مهاباد سبب ایجاد نارضایتی بسیاری از شهروندان شده و تاکنون نهادهای مرتبط راه حل مشخصی برای کنترل و جمع آوری این حیوانات در سطح شهر نکرده است.
سخنگوی شورای شهر مهاباد در خصوص سایت نگهداری سگهای بلاصاحب هم گفت: بیش از سه میلیارد ریال برای راه اندازی کمپ نگهداری این سگها در مسیر روستای "پیربهله" در ضلع جنوبی روستای سیدآباد با مساحت ۶ هزار و ۲۰۰ متر و اعیانی ۳۶۰ مترمربع هزینه شده که ماهانه نزدیک به یک میلیارد ریال نیز هزینه جاری این کمپ است.
آذربار با تاکید بر اینکه معضل سگهای بلاصاحب انرژی و وقت زیادی را از شهرداری گرفته است، افزود: واکنش برخی از رسانهها و انجمنهای زیست محیطی در روند کنترل جمعیت آماری و جمع آوری این حیوانات مزاحم کمکی به حل این معضل نخواهد کرد و تنها این روند را با مشکل مواجه خواهد کرد.
وی با بیان اینکه وجود این حیوانات در سطح شهر علاوه به خطرات گازگرفتگی، سیما و منظر شهری و بهداشت و سلامتی عمومی شهروندان را نیز تحت تاثیر قرار داده است، ادامه داد: شورای اسلامی شهر مهاباد آماده دریافت هرگونه راهکار و پیشنهاد در خصوص رفع معضل سگهای بلاصاحب است تا بتواند در اسرع وقت نسبت به حل آن اقدام کند.
افزایش تعداد سگهای ولگرد در مهاباد علاوه بر ایجاد صحنههای ناخوشایند در سطح این شهر، مخاطراتی را برای شهروندان مهابادی ایجاد کرده که سبب ابراز گلایه و ناخرسندی آنها از چنین وضعیتی شده است.
سازمانهای مدافع حقوق حیوانات ساماندهی سگهای بیسرپرست سطح شهر را با استفاده از سلاح و یا مرگ با ترحم به شدت محکوم کردهاند و کشتار سگهای بیسرپرست که گاهی اوقات توسط افراد ناشناس صورت میگیرد با انتقاد انجمنهای زیست محیطی روبرو شده است.
کارشناس شبکه دامپزشکی مهاباد گفت: با توجه به اینکه در این شهرستان نمونههایی از بیماری هاری گزارش شده، از اینرو جزء شهرستانهایی با هاری مثبت در آذربایجانغربی است.
آسو کبودی افزود: طبق آییننامههای سازمان دامپزشکی و با توجه به اینکه مایهکوبی هاری از بیماریهای استراتژیک در این زمینه است، واکسن موردنیاز در اختیار صاحبان یا مسئولان پناهگاههای این حیوان قرار میگیرد.
به گفته وی هاری یکی از خطرناکترین بیماریهای مشترک بین انسان و دام است که عامل آن ویروس بوده و معمولاً با گاز گرفتگی از حیوان مبتلا به حیوان دیگر یا انسان منتقل میشود.
ویروس هاری از طریق بزاق آلوده پستانداران مانند سگ، گربه و حیوانات دیگر معمولاً از طریق گاز گرفتگی به انسان منتقل میشود.
وی به شهروندان توصیه کرد: در صورت نگهداری از سگ، دقت داشته باشند که واکسیناسیون آنها را طبق برنامه مشخص سالانه انجام دهند، زیرا ویروس هاری از طریق بزاق آلوده پستانداران مانند سگ، گربه و حیوانات دیگر که معمولاً از طریق گازگرفتگی یا زخم باز که با بزاق آلوده تماس پیدا کند به انسان منتقل میشود.
وی در خصوص برنامهریزیها برای جمعآوری سگهای بلاصاحب نیز گفت: برنامه مدون و مشخصی توسط سازمان شهرداری و دهیاریها از ۱۰ سال قبل مصوب شده که اگه نهادهای دولتی در این مدت براساس مفاد آن عمل میکردند هماکنون هیچگونه مشکلی در خصوص وضعیت سگهای بلاصاحب در سطح شهرهای منطقه به وجود نمیآمد.
کبودی ادامه داد: در این دستورالعمل وظایف تمام نهادهای عضو کارگروه ساماندهی سگهای بلاصاحب پیش بینی شده که اجرای آن موجب انسجام و وحدترویه در مقابل این مشکل اجتماعی میشود.
وی با بیان اینکه هماکنون هر ارگان مرتبط به طور مستقل برنامههای خود در قبال سگهای بلاصاحب را اجرا میکند، بیان کرد: نبود هماهنگی و سردرگمی به دلیل رعایت نکردن دستورالعمل ابلاغی باعث شده است تا با وجود صرف هزینههای زیاد نتوانیم نتایج مطلوبی را به دست آوریم.
وی کمبود بودجه برای اجرایی کردن دستورالعمل ابلاغی را از دیگر مشکلات موجود دانست و اضافه کرد: معدومسازی سگهای بلاصاحب که ارزش نژادی ندارند برای هر قلاده سگ بیش از سه میلیون ریال برآورد شده که اداره دامپزشکی از تامین آن عاجز است.
وی ادامه داد: ورود بخش خصوصی به این موضوع برای تامین منابع مالی میتواند این خلاء را پرکند تا بتوانیم با مشارکت و هماهنگی دستگاههای مرتبط با این معضل مقابله کنیم.
وی در خصوص نظارت این شبکه بر نحوه نگهداری سگهای بلاصاحب در کمپها عنوان کرد: شرایط نگهداری این سگها به دلیل تفکیک نکردن سگهای ددارای بیماری هاری و ناعلاج باعث شده است تا بسیاری از آنها به علت سرایت بیماری تلف شوند.
کارشناس بهداشت محیط مرکز بهداشت مهاباد گفت: از ابتدای امسال تاکنون چند مورد سگگزیدگی در مهاباد گزارش شده و اقدامات اولیه از جمله معالجه و تزریق واکسن هاری برای آنان صورت گرفته است.
در هر حیوان گزیدگی فرد آسیب دیده باید در اولین فرصت برای مداوا به مرکز بهداشت معرفی شود.
جمال کُرده افزود: در صورت گزارش هرگونه حیوانگزیدگی، مرکز بهداشت هم در مناطق شهری و هم در مناطق روستایی وارد عمل میشود و فرد آسیب دیده باید در اولین فرصت برای مداوا به مرکز بهداشت معرفی شود.
وی با اشاره به اینکه واکسن هاری ۲ نوع حیوانی و انسانی دارد که نوع انسانی آن برای افرادی که مورد گزش سگ هار قرار گرفته باشند، کاربرد دارد و باید در چند نوبت تزریق شود اظهار داشت: هماکنون در تمام مراکز بهداشتی در شهرها و روستاها به صورت شبانهروزی امکان تزریق واکسن هاری در برابر حیوان گزیدگی وجود دارد.
وی اضافه کرد: هر گزشی از سوی حیوان، گزش مشکوک نیست و ۹۰ درصد گزشها از سوی سگ نیازی به تزریق واکسن هاری به انسان ندارد، زیرا باید حیوان مشکوک به هاری باشد تا فرد مورد گزش قرار گرفته واکسن دریافت کند.
این مقام مسئول در خصوص مشکلات پناهگاه نگهداری سگهای بلاصاحب مهاباد نیز گفت: سایت فعلی نگهداری سگهای بلاصاحب مهاباد دارای مشکلات زیاد بهداشتی و زیست محیطی است و مسئولان تاکنون نتوانستهاند محل مناسب و دایمی برای این حیوانات مهیا کند.
وی اضافه کرد: حل معضل جمعآوری و ساماندهی این حیوانات نیاز به مشارکت جمعی دارد که بتوان هرچه زودتر سگهای بلاصاحب را جمعآوری و از زاد و ولد آنها در اطراف شهر جلوگیری کرد.
کرده تاکید کرد: پرسه و گشتزنی سگهای بلاصاحب در سطح شهر ضمن نگرانی شهروندان، میتواند حامل انواع بیماریهای مختلف باشد و لازم است دستگاههای متولی در این زمینه اقدام لازم را انجام دهند.
به نظر میرسد اصولیترین برنامه برای حل این مشکل، راه اندازی نقاهتگاههایی برای مایهکوبی و مداوای سگهای بیمار است و عقیم کردن نیز راهکاری برای کنترل جمعیت این حیوان به شمار میرود که باید با نظارت دامپزشکی صورت گیرد تا نژادها مختلف این حیوان از بین نرود.
بدون شک ساماندهی سگهای بلاصاحب از طریق زندهگیری و عقیمسازی زمان بیشتری در مقایسه با اتلاف آنها میبرد، ولی از آنجایی که گروهها و کمپینهای حمایت از حیوانات حساسیت خاصی نسبت به این موضوع دارند و این حیوانات هم حق حیات دارند، نمیتوان از شیوههای گذشته برای ساماندهی آنها استفاده کرد.
این آگاهی باید به شهروندان داده شود که سگهای پلاکگذاری شده فاقد هرگونه بیماری هستند و وضعیت سلامتی آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
گزارش از سپیده خشمن
انتهای پیام / س خ