به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد، مجموعه‌ای از اسناد مهم وجالب توجه دورۀ قاجار از سال‌های ۱۲۲۰ تا ۱۳۴۴ هجری قمری و دوره پهلوی در مرکز اسناد آستان قدس نمایه‌سازی شد. دست‌خط و فرمان‌های شاهان قاجار، اسنادی از امیرکبیر و مکاتبات نظامی، بخشی از این اسناد است.

محمدهادی زاهدی مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی با بیان اینکه ورود اطلاعات این اسناد و نمایه‌سازی آن‌ها بیش از هشت ماه به طول انجامیده است، گفت: این اسناد شامل یک‌هزار و ۷۰ شماره اموالی، ۳ هزار و ۴۰۰ برگ سند و ۲ هزار و ۲۰۰ کاربرگ از سال‌های ۱۲۲۰ تا ۱۳۴۴ هجری قمری هم‌زمان با دوره قاجار و همچنین ۱۳۰۴ تا ۱۳۱۰ دوره پهلوی است.

او افزود: بخش عمده این اسناد، گزارش‌ها و مکاتباتی در مورد نیرو‌های نظامی، سواره نظام، پیاده نظام، تفنگ‌داران، توپچیان و افواج نظامی مناطق مخلتف کشور و مسائل مربوط به آنان است.

مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی ادامه داد: ۹۱ فرمان از شاهان قاجار، ۴۲ فرمان از شاهزادگان قاجار، ۴۴ حکم از صاحب‌منصبانی نظیر امیرکبیر، ۳۵ سواد فرمان از ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین شاه و محمدشاه قاجار، چهار سواد حکم از صدراعظم و ظل‌السلطان، یک مورد پیش‌نویس فرمان از مظفرالدین‌شاه قاجار، ۶ مورد مبایعه‌نامه و همچنین مواردی از مصالحه‌نامه، اقرارنامه، رهن‌نامه، اساس‌نامه صندوق خیریه و تعاونی مسجد جامع بستان‌آباد تبریز، وکالت‌نامه، توافق‌نامه، طالع‌نامه، وصیت‌نامه و دست‌خط شاهان قاجار، چون ناصرالدین شاه، مظفرالدین‌شاه و کامران میرزا در این اسناد وجود دارد.

زاهدی با اشاره به یکی از اسناد قابل توجه در میان این مجموعه ارزشمند بیان کرد: این سند به نام «سندخاقانی» در مورد خرید و فروش ملکی در کربلا در دوره حکومت امپراتوری عثمانیان با مهر و طغرای دولت عثمانی است که در سال ۱۳۱۷ هجری قمری نیز در آن تحشیه‌ای نوشته شده است.

او تصریح کرد: یکی دیگر از اسناد مورد توجه، فرمانی از شاه عباس اول صفوی در سال ۱۰۱۰ هجری قمری در مورد تملک اولاد و ورثه شرف حسین بر قریه مارجین قزوین است که مهر تایید شاه عباس بر آن نقش بسته است.

مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی تاکید کرد: سه سند از میرزا محمدتقی‌خان فراهانی معروف به امیرکبیر در سال‌های ۱۲۶۶ و ۱۲۶۷ هجری قمری با موضوع اعزام میرزا موسی مستوفی به خراسان جهت انتظام امور دیوان، عرض راه بین تهران تا مشهد جهت پرداخت سیورسات و جیره و علیق به نیرو‌های نظامی اعزامی از قزوین به خراسان به خصوص صفرعلی خان، فرمانده نیروی سواره نظام شاهسون، در این مجموعه حائز اهمیت و توجه است.

زاهدی اظهار کرد: همچنین مکاتباتی میان دولت‌های ایران، فرانسه، روسیه، انگلستان، بلژیک، امپراتوری عثمانی، افغانستان، آلمان و اتازونی (آمریکا) با موضوعات مختلف در بین این اسناد مشاهده می‌شود.

او افزود: در میان اسناد نظامی این مجموعه موضوعات مخلتفی شامل پرداخت مواجب، بیوتات و ادارات متنوع، نام ایل‌ها و طوایف، واگذاری تیول به خوانین، مشاغل و مناصب، گزارش‌های مربوط به جنگ به چشم می‌خورد.

مدیر مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی با بیان اینکه تمامی این اسناد دیجیتال‌سازی شده است، ادامه داد: با اتمام نمایه‌سازی و ورود اطلاعات این اسناد، این مجموعه از طریق نرم‌افزار جستجوی منابع سیمرغ از قابلیت جستجو برخوردار شد و همچنین فایل آن‌ها از طریق کتابخانه دیجیتال آستان قدس رضوی به آدرس digital.aqr.ir قابل مشاهده و دسترسی است.

انتهای پیام//ا.د