به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، قدمت سیاره زمین در حدود ۴.۵ میلیارد سال تخمین زده شده است. در تمام این سالها گونههایی از موجودات زنده پدیدار شدند، سپس از بین رفتند. تکههای زمین به هم پیوستند و قارههای جدیدی را تشکیل دادند در حالی که بعضیها نیز از یکدیگر جدا شده اند. با همه این تغییرات، اشیا، اماکن یا موجودات قدیمی از بین رفته اند و ایدههای جدید و پیشرفتهتر جای آنها را پر کرده اند. با این حال موارد کمی باقی مانده اند که ممکن است امروز خیلی شیک و جذاب به نظر برسند، اما آنقدر قدیمی هستند که شاید تعجب کنید. در ادامه گزارش لیستی از این موارد را جمع آوری کرده ایم که در واقع قدیمیتر از آن چیزی هستند که فکر میکنید.
۱- پله برقی: پله برقی از قرن نوزدهم وجود داشته است. در سال ۱۸۵۹ اولین طرح پله برقی توسط ناتان ایمز به نام پله برقی چرخان ثبت شد، در حالی که اولین مدل توسط جسی ویلفورد رنو در سال ۱۸۹۶ ساخته شد. دستگاهی که افراد را قادر میسازد تا بین طبقات بدون هیچ گونه تلاش عضلانی حرکت کنند. طرح ناتان فقط روی کاغذ باقی ماند و هرگز به نمونه اجرایی بدل نشد. در سال ۱۸۹۲، جسی ویلفورد رنو طرح خود را برای پله برقی ثبت کرد. چهار سال بعد او موفق به تولید نمونه اولیه ماشین حمل و نقل شد که یک سکوی منحنی بود و با ظرفیت ۳ هزار نفر در ساعت افراد را به سمت بالا انتقال میداد.
۲- گرمایش مرکزی: سیستم گرمایش مرکزی قدمتی به اندازه تمدن یونان و بیش از ۲۳۰۰ سال دارد. رومیها سیستم گرمایش مرکزی خود را توسعه دادند طوری که گرما را از یک کوره سوزان و از طریق حفرهها و مجاری زیرزمینی منتقل میکرد، اما مفهوم سیستم گرمایش مرکزی مدرن در سال ۱۷۹۳ به ویلیام استرات نسبت داده میشود. او سیستمی اختراع کرد که هوا را از طریق یک کوره بزرگ گرم و سپس آن را در سراسر ساختمان از طریق کانالهای مرکزی توزیع میکرد. یونانیان باستان اولین کسانی بودند که این مفهوم را در حدود ۳۵۰ سال قبل از میلاد در معبد آرتمیس به کار بردند. گرمای آتش از طریق دودکشهایی که در زیر زمین حفر شده بودند به داخل اتاقکهای معبد منتقل میشد. بعدها، رومیها سیستم گرمایش مرکزی را در زیر طبقات ساختمانها ایجاد کردند که به عنوان "hypocaustum" شناخته میشود. در این سیستم هوا در یک بخاری گرم و سپس از فضاهای خالی زیر زمین عبور کرده و از طریق لولهها وارد اتاقها میشود. از این سیستم در حمامها و ویلاهای بزرگان واقع در استانهای شمالی استفاده میشد.
۳- فندک: اولین فندک معروف به لامپ Döbereiner، حدود ۱۹۷ سال پیش ساخته شد و از آنجایی که اندازه آن بزرگ بود و استفاده از آن خطر داشت هرگز به شهرت نرسید نشد. یوهان ولفگانگ دوبراینر شیمیدان آلمانی این فندک را اختراع کرد که در آن یک واکنش شیمیایی بین روی و اسید گوگرد هیدروژن تولید میشد که در طبیعت قابل احتراق است و با شعلهای سبک میسوزد. در قرن نوزدهم فندکهای کوچک و قابل حمل تولید شدند.
۴- کوسه: قدیمیترین فسیل کشف شده کوسههای بی دندان سنی معادل ۴۵۵ میلیون سال دارد که این گونه را ۲۰۰ میلیون سال از دایناسورها پیرتر میکند. البته فسیلهای دیگری نیز پیدا شد که قدمت آنها به دوره دونین و ۴۱۰ میلیون سال پیش بازمی گردد و دانشمندان پذیرفتند اینها میتوانند گونهای از کوسههای باستانی باشند که دارای دندان هستند. انقراض بزرگ حدود ۷۵ درصد از گونههای موجودات روی زمین در ۳۵۹ سال پیش اتفاق افتاد، اما کوسهها به حیات خود ادامه دادند و پادشاه اقیانوسها شدند.
۵- آب گازدار: آب گازدار قبل از تولید نوشیدنیهای قدیمی مانند کوکاکولا و ۲۴۰ سال پیش در دهه هفتاد و قرن هجدهم پا به عرصه وجود گذاشت. فواید آب معدنی طبیعی باعث شد که برخی از شیمیدانان در سراسر جهان از قرن هفدهم برای تقلید از کیفیت آن، آب گازدار تولید کنند. در سال ۱۷۷۲، جوزف پریستلی ماشینی را طراحی کرد که گاز را به آب پمپاژ میکرد. بر اساس این طرح، توماس هنری آب گازدار تولید کرد و پس از آن شیمیدان سوئیسی به نام جاکوب شوبی فروش آب گازدار را در سال ۱۷۹۴ آغاز کرد. طعم آب گازدار دلیل محبوب شدن این محصول در بین مردم نبود بلکه فواید پزشکی و سلامتی را عامل اصلی دانسته داند. این نوشیدنی حاوی برخی مواد محرک مانند قهوه، برگ کولا و گردو بودند.
۶- بنیاد نشنال جئوگرافیک: این موسسه ۱۳۲ ساله است و توسط ۳۳ مرد از رشتههای مختلف علمی در ۲۷ ژانویه سال ۱۸۸۸ تاسیس شد. امروزه نشنال جئوگرافیک یکی از بزرگترین سازمانهای غیرانتفاعی جهان در زمینه علم و دانش است. این موسسه در ابتدا باشگاهی از کاوشگران نخبه و مسافران ثروتمند بود و بعداً به عنوان موسسهای در جهت افزایش و انتشار دانش جغرافیایی به فعالیت خود ادامه داد. در ابتدا مجله این بنیاد علمی خوانندگان و دنبال کنندگان زیادی نداشت، اما در سال ۱۸۹۹ فردی به نام گیلبرت گروسونور سردبیر آن شد و قالب مقالات را تغییر داد و عکسها را اضافه کرد. در عرض چند سال، خوانندگان مجله بسیار زیاد شد و عواید حاصل از فروش آن برای تأمین مالی پروژههای تحقیقاتی و اکتشافی علمی مصرف میشد.
۷- دستگاه کپی: اولین دستگاه فکس در جهان که ۱۷۸ سال پیش و با نام «چاپگر تلگراف برقی» مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۸۴۳، الکساندر پین اولین دستگاه کپی جهان را اختراع و ثبت کرد. پین با الهام از دستگاه تلگراف، ماشینی طراحی کرد که میتوانست با استفاده از سیگنالهای الکتریکی تصاویر را روی سیمها ارسال کند. دستگاه فکس در طول زمان تکامل یافت و در سال ۱۹۶۴، ماشین Xerograph دوربرد توسط زیراکس اختراع شد که قادر بود در عرض ۶ دقیقه اسناد را به هر دستگاه فکس در هر نقطه از جهان ارسال کند. امروزه دستگاههای فکس تقریباً در تمامی دفاتر اداری وجود دارد و از آنها برای تبادل اسناد استفاده میشود.
۸- بیسکویت : اولین کوکی Oreo بیش از ۱۰۰ سال پیش در هوبوکن نیوجرسی و در قوطیهای فلزی به قیمت ۲۵ سنت فروخته شد! شرکت ملی بیسکویت Nabisco، اولین بار بیسکویت Oreo را در سال ۱۹۱۲ به فروش رساند. این نام به عنوان یک علامت تجاری در ۱۴ مارس ۱۹۱۲ ثبت شد. البته بیسکویت دیگری به نام Hydrox نیز توسط شرکت بیسکویت لوس ولز تولید شد. بیسکویت Hydrox موفقترین محصول Jacob بود و از آنجایی که Nabisco یک رقیب سرسخت به حساب میآمد، آنها بیسکویتهایی خوشمزه تری را روانه بازار کردند. در ابتدا نتایج مطلوب و دلخواه شرکت Nabisco، به دست نیامد چرا که مصرف کنندگان آن را تقلید بدی از محصول هیدروکس میدانستند و سپس با کم رنگ شدن محصول آن، Oreo به بیسکویت محبوب در آمریکا تبدیل شد و همچنان بر بازار آن غالب است.
۹- لنزها: ۱۳۷ سال پیش و در قرن نوزدهم اختراع شدند و ایده طراحی آنها بسیار قدیمیتر است، زیرا به زمان لئوناردو داوینچی در سال ۱۵۰۸ باز میگردد. اولین لنز بین سالهای ۱۸۸۷ یا ۱۸۸۸ به لطف F.I. Muller و Adolf Fick برای اصلاح بینایی افراد کم بینا تولید شدند. با این حال، منشأ این اختراع به نوشته لئوناردو داوینچی در سال ۱۵۰۸ با عنوان «دستنوشته چشم» برمیگردد که در آن استفاده از قطعات شیشهای را به شکل نیمکرهای پر از آب پیشنهاد کرده بود.
۱۰- دستگاههای فروش خودکار: ریاضی دان و مخترع بزرگ اسکندریه دستگاهی برای توزیع آب در ازای پرداخت سکه اختراع کرد. سکهای که در دستگاه گذاشته میشد به عنوان وزنه عمل میکرد و یک بازوی مکانیکی را به حرکت در میآورد که باز کردن دریچه به آب اجازه میداد از دستگاه خارج شود. ماشینهایی در سال ۱۶۱۵ در انگلستان تولید شدند که تنباکو را در ازای سکه میفروختند. ماشینهای خودکار پیچیده در سال ۱۸۸۳ توسط پرسیوال اورت اختراع شد. اگرچه در ابتدا از آنها برای توزیع کارت پستال استفاده میشد، اما به سرعت محبوب شدند و در مناطق عمومی و میادین برای فروش کارت پستال، پاکت نامه و روزنامه استفاده میشدند.
۱۱- فلاش مدرن: اگرچه این وسیله در سرویسهای بهداشتی تا اواسط قرن نوزدهم رایج نبودند، اما اولین بار ۴۲۵ سال پیش توسط سر جان هرینگتون طراحی شد و ریشه عمیقی در تمدن روم باستان دارد. مکانیسم فلاش در توالتهای مدرن شاید یکی از مهمترین اختراعات در زمینه بهداشت باشد که زندگی را آسانتر و تمیزتر میکند. در حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد در توالتهای تمدنهای دره سند در نواحی شمال غربی آسیا از سیستم زهکشی و آب برای خلاص شدن از فضولات استفاده میکردند. نمونه اولیه توالت فلاش در سال ۱۵۹۶ توسط سر جان هرینگتون طراحی شد. این توالت حدود ۲۸ لیتر آب برای تخلیه زباله مصرف میکرد و ۲۰ نفر میتوانستند از آن استفاده کنند، یعنی ۲۰ فلاش. سر هرینگتون اختراع خود را برای مادربزرگش ملکه الیزابت اول در کاخ ریچموند نصب کرد.
بیشتر بخوانید
گزارش از مهران محمدپور
انتهای پیام/