به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان از ایلام ، خاک اساس هستی، تولید و انبار مواد خام است که نقش بسیار مهمی در زندگی ایفا می‌کند، نقش مهم خاک نسبت به آب و هوا از اهمیت بیشتری برخوردار است.

فعالیت‌های روز افزون انسان بر کره زمین سبب شده است که کارکرد بخش خاک که خود جزیی از پوسته زمین است، در مواردی دچار اختلال شود، آلودگی خاک به وسیله مواد شیمیایی ساخته دست بشر، یا در اثر تغییراتی که در خاک رخ می‌دهد، به وجود می‌آید، این نوع آلودگی عمدتاً در اثر شکستگی مخازن زیرزمینی، استفاده از سموم نفوذ آب‌های سطحی آلوده به لایه‌های زیر زمینی، ریختن فرآورده‌های نفتی، نفوذ شیرابه‌های مدفن پسماند‌های صنعتی در خاک به وجود می‌آید.

بی توجهی به محیط زیست

علی حبیب نژاد زمین شناس بر این باور است که تخریب هر کیلومتر مربع از جنگل‌های گرمسیری و یا صد هزار کیلومتر مربع از کوهستان‌ها حدود صد و بلکه هزاران گونه را نابود می‌کند و این دستاورد بی رحمانه بشر برای محیط زیست و نابودی زمین است چرا که جنگل زدایی و فعالیت‌های کشاورزی، شکار بی رویه و آلودگی هوا و دیگر فعالیت‌های انسانی هر روز گونه‌های زیادی را تهدید و این اقدامات متوجه نابودی زیستگاه انسان یعنی زمین است.

این زمین شناس توسعه پایدار را به معنای درست استفاده کردن از زمین عنوان کرد و گفت: حجم ساخت و ساز‌های ناهمگون و فقدان نگاه توسعه پایدار موجب آن شده است تا زمین به عنوان زیستگاه اصلی انسان در معرض خطر جدی قرار گیرد و برای مقابله با این خطر پیشنهاد می شود که زمین شناسی باید از سطح کودکان آموزش داده شود، کودکان و نوجوانان باید به اهمیت زمین آگاه شوند و همه به محیط زیست احترام بگذاریم و همه مسئولانه به حفظ محیط زیست متعهد باشیم.

از طرفی نتیجه تحقیقات مراجع علمی نشان از آن می‌دهد که ایران در حال حاضر رکورددار فرونشست زمین در دنیا و رتبه چهارم فرونشست زمین با نرخ بالا در دنیا است.

بر اساس اعلام مراجع بین المللی فرونشست سالانه ۴ میلیمتر از زمین بحران زا است و گفته می‌شود که از ۳۱ استان کشور در ۱۸ استان شاهد فرو نشست زمین هستیم، به تعبیری، نزدیک به ۲۰ میلیون نفر از جمعیت شهری در زمین‌های فرو نشتی با نرخ‌های متفاوت واقع شده‌اند؛ و فرونشست زمین در ایران ۹۰ برابر میانگین کشور‌های توسعه یافته است.

اما از این آمار و ارقام و دلایل و موارد فرو نشست زمین سهم ایلام چقدر است و وضعیت آن چیست را غلامرضا ابدالی  اینگونه پاسخ داد : سالانه از هر هکتار از اراضی استان ایلام حدود ۱۷ تن از خاک ارزشمند از طریق آب جا به جا گردیده و از دسترس خارج می‌شود.

خسارت غیرقابل جبران به کشاورزی

مدیرکل حفاظت محیط زیست ایلام گفت: با توجه به اینکه تشکیل یک لایه یک سانتیمتری خاک، صد سال زمان می‌برد، لذا تخریب و از دسترسی خارج شدن آن به این سادگی، خسارات جبران ناپذیری به بخش کشاورزی و محیط زیست استان وارد می‌شود.
ابدالی ادامه داد: با توجه به شرایط خشکسالی‌های اخیر و استفاده بی رویه از چراگاه‌ها و منابع آبی، متأسفانه فرسایش بادی نیز به کمک فرسایش آبی آمده و موجبات آلودگی هوا و کاهش ذخایر خاک شده است.

وی تصریح کرد: با تصویب قانون حفاظت خاک، شناسایی واحد آلاینده خاک و زمینه پاکسازی و مقابله با هرگونه آلودگی آن فراهم شده است.

ابدالی خاطر نشان کرد: واقعیت آن است که فرونشست آبی خاک یک بحران جدی برای محیط زیست کشور است و استان ایلام نیز از این بحران مستثنی نیست.

علی پوراحمد مدیرکل امور آب منطقه‌ای ایلام نیز، کاهش بارندگی و پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی و استفاده بی رویه آب توسط کشاورزان در برخی نقاط استان ایلام را عامل فرو نشست زمین عنوان کرد و گفت: بحران فرونشست زمین در سه دشت ممنوعه استان (مهران، موسیان و برتش) نتیجه کاهش بارندگی و پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی و استفاده بی رویه آب توسط کشاورزان است.

محمدعلی اقدسی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی ایلام نیز خشکسالی، کمبود منابع آب را عامل فرسایش زمین در برخی مناطق ایلام دانست و گفت: علاوه بر خشکسالی و کمبود منابع آبی فرسایش بادی هم نقشی مهم در فرسایش خاک در استان ایلام دارد و فرسایش خاک نیز به علت تنک بودن پوشش گیاهی ، ریزگرد‌ها در استان قابل توجه است و در آینده نه چندان دور شاهد بحرانی شدن پدیده فرو نشست زمین و فرسایش خاک در استان ایلام خواهیم بود.

عبدالسلام پیری معاون آبخیزداری اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام، نیز در گفتگو با رسانه‌ها گفته است: تاکنون در طول تاریخ زمین شناسی ایلام ۵۰۰ مورد رانش زمین در نقاط مختلف استان رخ داده که در مجموع وسعت این رانش‌ها ۱۲۰ هزار کیلومتر مربع است.

با این حال می‌توان گفت فرونشست زمین ناشی از سوء مدیریت مصارف آب و برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌ها است، بنا به گفته مسئولان ذی ربط استان ایلام فرونشست زمین در این استان چندان زیاد نیست، اما عدم پیشگیری از فرونشست زمین در آینده نزدیک سبب به مخاطره افتادن در بخش‌های مختلف مرتبط با این حوزه خواهد شد. 

 به هر حال برآیند بررسی‌ها نشان از آن دارد که استان ایلام نیز در بحران فرو نشست زمین و خاک بی نصیب نیست و شرط غلبه بر این بحران بازگشت به حکمرانی بر اساس عقلانیت است، حکمرانی علاقمند به محیط زیست و رعایت استاندارد‌های زیست محیطی، محور و غیرقابل انکار است. خط قرمزی که نمی‌توان آن را شکست و از آن گذشت.

منبع: تسنیم

انتهای پیام/ ن