باشگاه خبرنگاران جوان شهرکرد - سرانه مصرف نان در کشور ۳۲۰ گرم در روز برآورد شده است، بی‌شک تهیه و تولید و عرضه نان سالم و بهداشتی در حفظ سلامت جامعه موثر خواهد بود.

عدم آگاهی نانوایان از مضرات جوش شیرین و انگیزه آن‌ها در مصرف و جایگزینی آن به جای خمیر مایه در تهیه نان، عوارض گوارشی ناشی از مصرف نان حاوی جوش شیرین و اختلال در جذب فلزات دو ظرفیتی مورد نیاز بدن، موجب به خطر افتادن سلامت مصرف‌کننده می‌شود.

بیشتر بخوانید

• افزایش ۱۰ درصدی صادرات از بزرگترین کارخانه خمیرمایه کشور
• احداث سیستم تصفیه پساب شرکت خمیرمایه شهرکرد

به همین علت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصرف جوش شیرین را در تهیه نان ممنوع کرده است.

نان‌هایی که با استفاده از خمیر مایه تهیه می‌شوند از ارزش تغذیه‌ای بالایی برخوردار بوده و دارای قابلیت هضم خوبی هستند و مقدار ضایعات و دور ریز آن‌ها بسیار کمتر از نان‌های تهیه شده با جوش شیرین است.

عطر و بوی این آن‌ها به هیچ وجه قابل قیاس با نان‌های حاوی جوش‌شیرین نیست و ماندگاری بهتری نیز دارند.

کارشناسان تغذیه معتقدند که ممکن است از جوش شیرین برای پف کردن یا ورآوردن نان به طور غیر مجاز در نانوایی ها، استفاده شود، زیرا این ماده شیمیایی در اثر حرارت تجزیه شده و گاز دی اکسید کربن تولید می‌کند.

جوش شیرین بلای جان، بلای نان

ایرج خسرو نیا متخصص بیماری‌های داخلی گفت: جوش شیرین یک ماده شیمیایی است که استفاده آن در نان یا مواد غذایی موجب بهم خوردن معده و دستگاه گوارش می‌شود و باعث ترش کردن و درد معده، باد گلو و ناراحتی سیستم گوارشی می‌شود.

در مرحله دوم وقتی این ماده جذب خون می‌شود سطح قلیایی بودن خون را بالا می‌برد و مصرف بیش از اندازه آن روی سیستم عصبی و مغز و استخوان و گلبول‌ها اثرات منفی می‌گذارد.

مردم از مصرف نان‌هایی مثل سنگک که احتمالا جوش شیرین بیشتری در آن بکار رفته کمتر استفاده کنند.

یکی از عواملی که درد معده و ترش کردن و بیماری‌های دستگاه گوارشی در کشور ما را بالا برده است مصرف بیش از اندازه جوش شیرین است که تاثیر مستقیم بر روی معده و دستگاه گوارش دارد.

معرفی صنعت خمیرمایه ایران

حدود ۱۰۰ کارخانه خمیرمایه در دنیا وجود دارد که بنا به اطلاعات ثبت شده تعداد ۸ کارخانه در کشور ایران واقع است.

اولین کارخانه کشور در سال ۱۳۴۶ در منطقه شهریار تاسیس شد و بقیه کارخانه‌ها نیز از اوایل دهه ۱۳۷۰ به جمع تولیدکنندگان خمیرمایه کشور پیوستند.

در واقع ایران بعنوان یک قطب منطقه ای، تامین کننده خمیرمایه کشور‌های همسایه که ارزش این ماده پر فایده را بیشتر از خودمان می‌دانند شناخته می‌شود.

هم اکنون ۸ کارخانه در کشور با ظرفیت تولید حدود ۴۵ هزار تن موجود است که از این تعداد ۵ کارخانه با ظرفیت ۳۵ هزار تن در حال فعالیت می‌باشند و با توجه به طرح‌های توسعه ای، پیش بینی می‌شود این ظرفیت طی سال‌های آینده به بیش از ۵۰ هزار تن برسد.

کارخانه خمیرمایه چهارمحال و بختیاری در پای قله کلار

۲۲ سال است کارخانه خمیرمایه چهارمحال و بختیاری در پای قله کلار جا خوش کرده و در این مدت بسیاری از مردمان سختکوش محلی در آن مشغول به کار شده اند.

مردمان سختکوشی که با کار در این مجتمع تولیدی، تکیه گاهی محکم برای خانواده هایشان بوده اند و حاصل دسترنجشان این روز‌ها دانشجویان و فارغ التحصیلانی است که مایه افتخار منطقه اند.

بر اساس مفاد اساسنامه، شرکت مواد غذایی خمیرمایه چهارمحال و بختیاری در زمینه احداث و توسعه کارخانه، تولید، بسته بندی و صادرات و واردات مواد غذایی فعالیت می‌کند.

این کارخانه ظرفیت تولید ۴ هزار تن خمیر مایه خشک در سال را دارد که در دو نوع فله و وکیوم در بسته بندی‌های مختلف تولید و به بازار عرضه می‌شود.

بازار اصلی خمیر مایه این کارخانه عمدتاً تعاونی‌های نانوایی و نمایندگان استانی در سطح کشور بوده و در سطح خارجی کشور‌های سوریه، افغانستان، ارمنستان، عراق، تاجیکستان، پاکستان، قرقیزستان، ترکمنستان و لبنان از جمله بازار‌های هدف این مجموعه است.

پساب کارخانه خمیرمایه ناغان چالش بزرگ این واحد صنعتی

به دنبال اعتراض‌های مردم منطقه مبنی بر آلایندگی کارخانه خمیرمایه ناغان، در نشست‌هایی با مدیر این کارخانه قرار شد سیستم تصفیه‌خانه این واحد تولیدی راه‌اندازی شود.

فعالیت این کارخانه و تولید پساب خارج از استاندارد‌های زیست‌محیطی موضوعی است که سال‌ها مردم منطقه را نگران کرده است.

پساب خروجی کارخانه خمیر مایه خارج از استاندارد‌های زیست محیطی است

شهرام احمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری گفت: اثرات زیست‌محیطی فعالیت کارخانه خمیرمایه ناغان شامل عملکرد نامناسب سیستم تصفیه‌خانه شرکت، پساب خروجی خارج از استاندارد‌های زیست‌محیطی است.

با توجه به این که منبع پذیرنده پساب کارخانه خمیرمایه ناغان بعد از گذشتن از روی خاک وارد رودخانه سبزکوه می‌شود، آلودگی منابع آب و خاک را به‌دنبال دارد.

همچنین با توجه به فرایند تولید این کارخانه براساس فعالیت مخمرها، بوی ناخوشایندی ایجاد و باعث آلودگی در هوای محیط می‌شود.

آلودگی منابع آب زیردست کارخانه، آلودگی خاک مسیر حرکت پساب به طرف رودخانه و آسیب رساندن به میکرواُرگانیسم‌های خاک، آسیب زدن به اکوسیستم و موجودات زنده در رودخانه و تولید بوی ناخوشایند در محیط از مهم‌ترین خسارت‌های وارده به محیط زیست به‌علت فعالیت کارخانه خمیرمایه ناغان است.

۱۵۰ میلیارد ریال اعتبار، صرف طراحی و احداث سیستم تصفیه پساب می‌شود

سید علی هاشمی مدیر کارخانه خمیرمایه ناغان شهرستان کیار چهارمحال و بختیاری گفت: علاوه بر انجام فعالیت‌ها و تلاش‌های مستمر برای کاهش آلایندگی این کارخانه، اما همچنان آلودگی‌های زیست محیطی ناشی از فعالیت آن وجود دارد و رفع این آلایندگی آغاز شده است.

قرار است ۸۵ درصد پساب کارخانه خمیرمایه ناغان به ویناس (کود کامل گیاهی) تبدیل و در طبیعت از آن بهره‌گیری شود و با اجرای این طرح روزانه حداقل ۲۰ تن ویناس و مالچ گیاهی در آن تولید و استفاده می‌شود.

برای این خط تولید تاکنون ۱۵۰ میلیارد ریال هزینه شده و تکمیل و بهره‌برداری از آن نیازمند حداقل ۵۰ میلیارد ریال اعتبار دیگر است که مرحله (فاز) نخست این طرح بزودی تکمیل و بهره‌برداری از آن آغاز خواهد شد.

BOD و COD حجم زیادی از پساب کارخانه خمیرمایه ناغان بالاتر از استاندارد‌های حفاظت محیط‌زیست است، اما سمی و کُشنده نیست.

این واحد تولیدی هشت سال به علت بدهی و ۸۰ میلیارد ریال زیان انباشته تعطیل بود، اما در ۲ سال اخیر این میزان به صفر رسیده است.

این واحد تولیدی سالانه حداقل سه میلیون دلار ارزآوری برای کشور دارد.

سالانه ۳۰ تا ۵۰ درصد خمیرمایه تولیدی در این کارخانه به کشور‌های افغانستان، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، عراق، سوریه، لبنان، ارمنستان و گرجستان صادر می‌شود.

کارخانه خمیرمایه ناغان هم‌اکنون ۱۳۰ نیروی شاغل بومی دارد و سرمایه‌گذاری مورد نیاز برای راه‌اندازی کارخانه خمیرمایه مشابه ناغان ۱۵ هزار میلیارد ریال است که توسعه واحد‌های تولیدی این کارخانه در دستور کار قرار دارد.

رفع مشکل ۹۰ درصد پساب کارخانه با راه اندازی خط تولید ویناس

محمدکاظم منزوی معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت چهارمحال و بختیاری گفت: با راه اندازی خط تولید ویناس در کارخانه خمیرمایه ناغان، این کارخانه ۹۰ درصد پساب خود را تصفیه می‌کند و تنها ۱۰ درصد آن خارج می‌شود که همین موضوع مشکل‌آفرین شده است.

این کارخانه اگر چه از واحد‌هایی است که جریمه زیست‌محیطی زیادی دارد، اما از سال قبل با هزینه ۲ میلیارد تومان سیستم بازگشت پساب و تبدیل آن به الکل را طراحی کرده است که بر اساس آن آلودگی زیست‌محیطی این کارخانه به یک سوم کاهش یافته، اما همچنان آلوده کننده است.

امسال برای رفع این مشکل نیز طرحی تعریف شده تا بر اساس آن تمامی پساب کارخانه بازگشت داده شده و تبخیر می‌شود که برای اجرای آن نیازمند اعتبار است و تلاش می‌شود از محل تسهیلاتی که به واحد‌هایی که خطوط خود را زیست‌محیطی می‌کنند، اختصاص داده می‌شود، تامین شود.

اگر تسهیلات مورد نیاز این کارخانه از سوی صندوق ملی محیط زیست تامین شود مشکل پساب این کارخانه مرتفع و برای ۱۰ درصد باقی مانده نیز می‌توان خط ویناس راه اندازی کرد.

زمینی بالادست این کارخانه وجود دارد که از منابع طبیعی است، در این زمین می‌توان گونه‌های گیاهی خاص و غیر مثمر کاشت و با پساب این کارخانه آبیاری کرد.

در صورت موافقت منابع طبیعی در اسفند ماه امسال عملیات درختکاری در این زمین اجرا خواهد شد.

با تولید ویناس شاهد درآمد قابل توجه از فروش این محصول خواهیم بود

سید علی هاشمی مدیر کارخانه خمیرمایه ناغان شهرستان کیار چهارمحال و بختیاری گفت: به دنبال این هستیم که با اجرای پروژه ویناس، علاوه بر رفع مشکلات محیط زیستی این کارخانه، بخشی از بازار جهانی این محصول را به کلارمایه اختصاص دهیم.

پیش بینی‌های اقتصادی نشان می‌دهد، میزان مصرف ویناس در دنیا طی دهه آینده ۴ درصد افزایش خواهد داشت و عمده این مصرف در بخش تولید کود‌های کشاورزی است.

با توسعه فناوری‌های نوین، روش‌های جدید استفاده از ویناس به منظور تولید محصولات با ارزش در دست توسعه هستند و قصد داریم بخشی از این بازار جدید را به کارخانه کلارمایه چهارمحال و بختیاری اختصاص دهیم.

در آینده‌ای نزدیک با بهره برداری از فاز اول پروژه تولید ویناس کارخانه خمیرمایه، علاوه بر کاهش آلودگی، شاهد درآمد قابل توجه از فروش محصول ویناس خواهیم بود که به رونق اقتصادی منطقه کمک خواهد کرد.

کارخانه‌هایی همانند کارخانه خمیر مایه ناغان می‌تواند در صورت رفع مشکل نقش مهمی در تولید، اشتغال و ارزآوری داشته باشد که این مهم حمایت مسئولان را می‌طلبد.

گزارش از افسانه احمدی فارسانی

انتهای پیام/ف